Ka Lei Rose o Hawaii, Volume I, Number 6, 30 April 1898 — Page 9

Page PDF (380.63 KB)

9

 

AOHE I KUKALA KAUA

                Aka nae, i ka nana aku ma na hoonee kaua ana a na aoao a elua, ua makaukau i hakalia wale no i ke kauoha mai a na poo o keia mau aupuni.
                Mamuli o ka ka Moiwahine a kahu aupuni haiolelo imua o ka Ahaolelo o Sepania, ua hoike ae ka Moiwahine i kana mau kumu i ahewa ai ia Amerika, mamuli o na kumu i ulu mai ai ke kaua a e hoopii ana hoi oia, o ka lahui Sepania e ku me ka wiwo ole a e pale aku i ko Sepania mau enemi, no ka hanohano o ka aina a me kana keiki ua nui ke ohohia ia o kana haiolelo e na makaainana a pau.
                Wahi a na lono mai Ladana mai o ka la 20 o April. Ua maopopo mua ka Sepania papa konane o ka hoonee kaua moana ana, e i ana. I ka wa e kukala kaua ia ai, ua lawa kona mau moku no ke kaua ma Kuba, a ua lawa hoi ka ikaika o kona mau moku e ki pu ai ia New York a me kekahi mau kulanakauhale ea-e ma na kapakai o ka Atelanika, nona ka heluna o na pukuniahi i hiki aku i ka 118, a ua olelo ia he akahi hapalua o keia mau pu he mau mea ano hou loa, ua hiki ke hoolilo ia ke kulanakauhale o New York i puulehu.
                Eia iho na moku o ka papa helu ekahi o he aupuni o Sepania, e manao ia nei na lakou e huipa na kai uli o ka moana Atelanika, Vigcoya Almisante, Ogucnds, Empeiados Cailos&Jnata Maria Terese, Crislobal Colon, Alfanco XIII a me kekahi mau moku ikaika ea-e, a me kekahi mau moku hoopahu tobido e hoopahu ai i na awa ku moku.
                Mai New York o ka la 20 o April nei, he manaolana maikai elike me na lono i hiki mai i ke aupuni e i ana; ua hiki no ia Sepania ke hoomau i kona mau aumoku a me kona mau koa, i mea e pale aku ai i ko Amerika, mamuli o ko Auseturia hoolilo ana ia ia iho i mea nana e kiai a e malama i kona mau palena aina.
                Wakinekona April 20—Eia na moku e mamao ia nei na lakou e wehe mua ana ke kaua ma ka aoao o Sepania, a e paio aku hoi me ko Amerika mau moku kae-ae-a. Pelayo, Viscaya, Oguendo, eia lakou ke akoakoa nei i kahi hookahi i Capt Verde, i ukali pu ia e na moku liilii tobido; ua manao wale ia ua lawa keia mau mhku e paa i ko Sepania mau pono.

KOKUA O CEREMANIA IA AMERIKA.

                Perelina—Aperil 20—Ua nonoi aku nei ke aupuni o Sepania ma o ke keena la o ko na aina e, e kuai aku o Sepania i mau lako kaua elike me na kanawai aupuni, ua hoole o Geremania, malaila i manao ia ai ua huli o Geremania.
                Ladana—Apil. 21—Mailaila mai, ua hoike a ae i ka wa i ninau ia aku ai o Senior Sagosta ko Sepania Kuhina  kaua, no ka manao o ka Ahakuhina, eia wale no kana mau olelo i pane mai ai; e kaua! E kaua!!

KO SEPANIA MAKAUKAU PIHA NO KE KAUA MOANA.

                Ke hoolulu nei oia i kona mau moku a pau me ka manaolana e lawa ai kona ikaika e kaua ai me ko Amerika aumokukaua, a ua haalele aku la lakou ina mokupuni o Pape Verdes.
                Eia wale iho no ke ano nui o keia kaua, o ke kumu i nui i ulu mai ai,  ke makemake nei o Amerika e haawi i ke kuokoa ia Kuba ka waiwai o Sepania ka mea hoi i kuleana ole ia Amerika ke komo wale aku e hokai hewa i ko hai kuleana, ina kakou e nana i keia me ka noonoo pono, e ike auanei kakou penei:
                O Amerika ke hele aku nei e kaua no Sepania, ina paha e kaua ana laua a i poina e Amreika; heaha la ko Amerika pomaikai mai a Kuba mai?

HEAHA KA HANA KUPONO A NA KEIKI E HANAAI I KO LAKOU MAU MAKUA

I KA LEI ROSE O HAWAII. Aloha oe:—
                E oluolu mai oe i kau wahi kaawale o kou aoao no keia kumumanao e kau ae la maluna. Heaha ka hana kupono a na keiki e hana ai i ko lakou mau makua.? A ua pili wale no keia ninau i na keiki, ua nui a ua imi hoi i ka lakou loaa a kaawale aku hoi mai ke kanawai aku o ka makua, o ka piha ana o na makahiki he 20 a ke kanawai o ka aina i hookaawale ai; mamuli o ko'u launa pu ana me kekahi mau makua me na leo kaniu-hu, a me ka ike maka aku no hoi i ka hana a na keiki ma ke one hanau nei, nolaila, ua makemake au e kamailio imua o ka poe e heluhelu ana i kou mau kolamu. A ke manao nei au; eia kekahi mau haina kupono e pili ana i keia ninau.
                1—E mau ke aloha makua.
                2—E malama i ka makua i na ua loaa kau, akahi; e mau ke aloha makua, ma ko kakou mau nupepa au i ike iho nei ua noi aku nei o R. W. Wilikoki i ke aupuni o Amerika Huipuia, e komo pu i ke kaua no ke aloha i ka aina hanau o kona
Nana ma ka aoao 12.