Ka Lei Rose o Hawaii, Volume I, Number 7, 15 May 1898 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]

Nuhou Kuloko

Eia na makaainana o ke aupum*alii Moi o Enelani ma Honolulu nei, ke iiuliu m&i nei i na hooliiwahiwa ana no ka la har?iu o ka Moiwaliine Vitoria, nona ke aumini i olelo ia aole e naj)oo ka la ma Enelani. E hoomanao, oka la 24 o Mei o keia noahina e hiki maiana, oia ka piha ana o 79 makahiki o' kona ola ana: a o ka 01 hoi o kona mau m akahiki o ka noho i ke Kalaunu o ke aupuni o Beritania. Mai ka manawa i hoomaka mai nei ke kaua mawaena o Amerika a me Sepania, ke hoomaka ae nei- ka pii mahualiua ana o ke kumukuai o na mea ai a me na mea ea e. Maluna o ka mokuahi Kelena i ka auina la o ka Poalua nti o kela t3ule aku nei, ua poi -V. īho la kekahi fc*ela ona e ka ale? a haule aku la oia iloko o ke kai. Ke hoike wale ia mai nei ma na nupei>a o Kbileponi, e haalele ana ke aupuni o Amerika i kona kahua hooponopono aupuni kahiko a Monroe, a e hahai ana i ka Enelani alahele e alakai nei, oia ka hapUku i na aina. Ua liala ia keiki j)apa oka oina, oia o Keaweamahi, he keiki lalawai no ka aina nei, he kaikaina no W. L. Moehonua i hala. He luai a-koko kona ma'i i make a\ ua loihi no kona mau la o ka ma'i ana a haalele mai la i ka~wahine me na keiki a me ka ohana holookoa e paiauma aku nona, i ka- Poaha nei ka manele ia ana ae o kona kino kupapau: Aloha no. Ua lioolaha ia mai nei ma na nupepa o Kaleponi;heleta nia-lumai \Vasinctona mai, e olelo ana. Ua niakemake ia o Hawaii nei i awa hoolulu moku no na mokukaua o Amerika, no ka hoolako ana aku i ka nannhu, ka wai, ka,ai a me na mea a pau. Ua komo Km hooiuak.'iiikau iloko o ka poo o noho lii nn aoaa o Pinnna no ka lialo pauda, oini,. o ka ulia lio m( n iko ole ia, nolailh, kn noi n« i lakou i ka mana hooko, o hoonoe ia ka halo itd, 1 na c hookoiii a?ja ka lakon i.oi, flhu|rt, < j,< o|> j maoh :mn Inkon i ke nu]>uni, Ua hii:»k'V iho noi o .I)ui,\wll ia hi noi, oin ka l\aolo i hoopaa howa ia ai i ko kaiiii kipi liopo loa ;tna iiio noi, a ua ukn aitu nei ke aupuni inia i na <lal i ji ua kau koko aku la oia malunn, o ku mokuahi Aorangi no Jamaiea ? "ma ke aluhele aku o V«»nakou£; he kanaka Beritahia maoli oia—"Pokeokeo."

T7a lobe ia mai nei ua konio akula o Jas Ju<W kekahi ona keiki a ko knkou Luna Kanawai kiekie Alabaki Kauka, iloko o ka puali lapaau o ke ke'a ulaula, iloko oka puali Js:aua o 4merika ka aina ona kupuna. Ua ia oia ika oihana kaua iloko o ke knla nui, e haaheo kakou na Ha\vaii e pono ai, oiai ke hahai la no o Hawaii i kela olelo kaulana—O Hawaii no ka oi. Ua 3awe ia ae imua o ka Ahakaapuni no ka 1 1,-A qll pnni-iaffht -a-me"Er±. Xorrie no ka hewa laipila. jUa hnpai ia ae nei ka noonoo ana ika bila opiuma, a c hoolei ia ae ana paha ma ka puka aoiani a i ole ia hookomo ia paha iloko o ka lua 0 ka manu-ku wahi a ka haole. Ma ka huakai hope aku nei a ka mokuahi Gaelic o A.pr. 22, ua halawai mai la mc kekahi inakani iuo ikaika:lon, ano ka ikaika loa oka ino ua hiki ole īaia ke liolo, ua le tu oia he 24 hora a u'i manuhen uo kekahi mau mea ona, a ua loaa pu aku no jne ka moku ne'a Ahlen Bessc iloko oia poino hookohi.Ua hopu ia kekahi wahine pake mamuli o ka make ana o kana mgu koiki liilii elua, maniuli o ka manao ia ana na keia wahine pake no i hanai 1 kana mau keiki i ka laau make, (Opiuma) ua hela ia oia $3,000, a he lawe ola ke kumii hoopii a ke aupuni.