Ka Malamalama Hawaii, Volume I, Number 13, 15 August 1898 — Makani Oolea HE TONEDO [ARTICLE]

Makani Oolea HE TONEDO

O keia makani, aolie o ia nei lu»x e loaa ai ma ka ikaika, he makani wiliau ikaika loa keia. O na mea a pau e komo aku ana iloko o kona mau wiliau,, ua pau i ka wili ia, e like me na ulu laau, na hale, ioa pa a pela aku, aohe mea pakele. 0 kj, wai mimilo o Norewai ko ke kai banupanupa o ka moana, a o keia ko ka aina. Ina he hale nui pohaku paa, a ke loaa iki i kau wahi aheahe makani o ka wiliau. Ma ka mea maa man, oluna o kaupoku ke lele e ana, a mahope aku ka hale holookoa. Aia ma kekalii mau mokuaina o Amerika Huipuia kahi hoea piuepine mau a keia makani wiliau, oia hoi, ma na awawa o Misisipi, Kanasaaa/Miso» uri, lowa a me Ilinoi. Mamua o ka hiki ana mai o keia makani, lie pohu lai-ku nui ka mea mua e hoea mai ana, me ka wela ikiiki hou nui e hiolo makawalu ana mai kou kino iho. E haule hikiwawe iho no ke ana wela ilalo, a pau ia, alaila, haule ku a ua ia mawaho loa aku nae o kahi e hoea mai ana ua makani la. Ia wa no o loho, ia aku ai kekahi leo nuuulu iloko o ka lewa me ka hele malie ae o ua leo nunulu la, ino he la he leo no kekahi hekfli nui ikaikn la e nihi ae ana ma ka pili o ka lani, a e holo iiua kona leo wawialo weliweli ma ka upoho laui mai ka hikina a ke komohana. 1 keia wa pu, no hoi e ikeia aku ai kokahi ao nui eleele me he kanuku wai la ano, e lewalewa iho ana maluna ilio o ka huii, o paialewe* ana ina kahi aoao a pan ia, ma kahi aoao. Oia ka wa e hoomaka mai ai ua nei e wili ai i na mea a pau iniua o konw, alo t kona alahelo e wiliia no na moa a ]>.ui o aku ana iaia a okaoka. Ju lolio aku 11 > oo i ka uuina o na kumulaau, ka paapn:?,-!!:», o wi kauhale, ka owe o na pa me ho po]>a la lmoha» ia ana, e mokaki ana na mea a pau, ua

like 110 me.ka wiliau oka pualiiohio, koe wale no lioi keia, o ka oi loa aku o ko ia nei ikaika, a he ku maoli no i ka hoomaka'uka'u. O ka ikaika kaomi o ke ea owaenakonu o ua makani nei, aohe ho ikaika loa, a o ka ikaika OAvaho ke pa mai nae i kauhale, aia ma kahi o 14, mo 15 paona i kela a me keia wili ana. Oka ikaika haua ino a hoopoino o keia makani, he mfea ia mttwaho aku o feo kakou manaoio, penei na mea i hoomeiōpopoia ike ia na kaa nunui lawe nkana, ke komo iloko o ka wiiiau ona makani la, hs opala, na ike ia na apo o na huila kaa nunui ua opa pu ia, o na kui kakia keia, ua puhiia e ka makani a paa loa ina pauku laau, me he mea la ua kakia maoli ia ika hamare: O 'na puka uahi, na haoie pale uwila, a me na mea paahana, ua lioolei ia lakou mai ko lakou wahi mau wahi aku a he 4 miie i kahi e. O na hale keia ua kaikai maoli ia ae no mai ka honua a kiola ia aku i kahi e. lie makuakane, he makuahine ame ke kupuna%rahine, 0 keia mau kino ola nhane a ekolu ka'u i ikemake ai ua puhi ia e ka makani ahe 200 i-a mai ko lakoa wahi aku. Ua loaa aku la lakou 1 ka wa i mao ae ai o ka makaui, e waiho nui ana ua pau i ka make. He bipi wahine na Mr. ia eka makani a he 140 hou ia iho iluna o ka lspo, aole nae i poino, no ka mea, ua kuu ia iloko o ka lepo wai. Ina he mau wai kekahi iloko ona auwai a loko wai paha, a loaa pono i kahi a ua makani la e hele aku ana, e pau ana ka wai o ia mau auwai ame ia mau loko wai a luawai paha. Ma na wahi a pau a ua makani nei e hele ai iloko o kona ala wiliau e ike ana oe i ka mokaki liele o na lala laau, na laau halo, a me na mea a x>au i loaa aku i ka makani ma kona alahele ma ke ano poepoe. A i ua wiliau makani la e nome hala ole ana i na mea a pau e loaa aku ana iaia, aia no kona nui eloele iluna i ka lani me he ipuhao nui eleele, a eia ka nuku o ua makani la i ka honua nei kahi i lewalewa ai, e wiliau paialewa ana i o a ianei, me kekahi leo nui nuuulu oeoe iloko o ka lewa, me he mea la aia i kahi loa, ko loho oo i keia leo, he mea ku no i ka woliweli, me kou ike pu ana aku i kekahi mu:;l nui oloele i ka lani, a me kekahi mea nui oloMe o lewalewa ilio ana ilalo, e oni ana i o a ia noi mo ho ihu la no kekahi elepani e kiIo j nna ma o a maanei. Aia i keia wa eT hoomuka ai leo kaka aua o ua ihu elepani nei, oia ka wa e hoomaka ai ka ikaika wiliau oua makani noi o hookomo mai ai i na mea a pau i ka wiliau.