Ka Malamalama Hawaii, Volume I, Number 14, 1 September 1898 — Ka Waiwai o ka Malama Ana I NA Iwi Kupapau. [ARTICLE]

Ka Waiwai o ka Malama Ana I NA Iwi Kupapau.

Hoko o ka makahiki n ka I:laku 1852, i ke kau o ko kupulaw e wlu wehiwehi ana na luau me ko lakou man lau i lulnu me na pua, a pela hoi me na pua o ke kūla o kanluwola ana i ka nani o ko lakou mau pua. 1 kekalii la e liele ana kekahi kanaka Botania (imi i ke ano o na mea nlu), e huli i na lau laau a me na hua laau iloko o na ululaau, a oiai oia e hela wale ana no, ua haohp.o loa ia oia i ka loaa ana aku o keia mau iwi kanaka e wailio ana no me ka maikai aohe i popopo, aka, ua hele aiai, aole no hoi he iwi liookahi i nalowale. Ua noho iho la oia il&lo a noonoo nuj peliea la i eoino ai keia kanaka, a oiai oia o noonoo nui ana no ka poino i loaa ai i ka mea nona na iwi, ua ikaika loa ka manao iloko ona e lawe i ua mau iwi noi iloko o komi rumi huli palapala (studio), ilaila oia e hana maikai ai a hoi o liko mo ka piJi maikai ana o na iwi, nolaila, ua lioiliili iho la oia i ua mau Jwi nei a haawe aku la no leona liome. T kona hiki ana, ua hana ia ilio la u& mau iwi nei o liko me kana i manao ai © hana a hookomo ia iloko o kokahi pahu aniani mo ka maikai. xro mau mahina loihi mahopo mai oiai uā kanaka nei o nanea ana iloko o kona keena lieluhelu buke, a ua pili hoi kona noau maka no ke ano makahiamoe, ku ana keia kanaka opio ui, a pano mai la i ua kannka Botania noi:

Aloha nui oe o ka mea nana o malama maikai nei }cuu mau iwi, no kau hann maikai ia'u, e naua iho i koia palnpala oia ka'u uku no kau hana maikai la wa, ua ualowale aku la ua kanaka opio nei, puolio ae la oia he moouhane a o paa ana i kekahi palapala. O keia palapala ana o paa nei, o hahai mai ana ia me na huaolelo maopopo, i kahi ana' o helo ai no ka iua daia a kona mukuakane, i make i ka powa ia iloko o ka ululaau. Ua nui ka hauoli o ke kanaka no' na mea a pau i kuliikuhi ia mai iaia, a i ka hooko io ana i ua palapala noi, ua loaa aku na mea makamae i kahi i 'waiho ia ai ke elala, ke gula, ka momi a ine na waiwai e ae he nui hona lee kumukuai piha he $500,000.