Ka Makaainana, Volume III, Number 3, 3 May 1888 — HE MOOLELO KAAO —NO- Kini Uilama, –ME KONA– Kaikuahine Mele [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO —NOKini Uilama, –ME KONA– Kaikuahine Mele

Na Ui Xaula&a o Pelekane. |He m&EAwalea no Ka M&kaāinana.] Eia keia wa i ka hora 10 o ka p«, a maH«pe iho o ka pa^lna 0 na kukai olelo ana mawaena o iakou, ua haule aku la lakou ma ko lakoa mau rumi moe no ka hooluolu-āiia. " Aka, nd ke Kei-_ kialii Moueselisa, aiā na huaolelo a ke kino aka ke o mau la ma kona mau pepeiao, a o ka inoa hoi o ka nohea Mele/aia ke kau la i kona mau maka, a ua lilo ia 1 mea nana e hoomauao' mau ai, me ka hoopoina loa ana aku hoi i kona mau hoomanao ana no ka ui o Italia. , I ke ao ana ae, aia no na aumoku ke hoomau la i ko lakou mau kulana ma ka hooiho ana i ko lakou alahele no ke aupuni o Pelekane, me ka mau no hoi o ka pa ana mai o ka makani mahope; a no na la elima, ua ike ia aku la na kuahiwi o Pelekane e uhi paa ia ana e ka noe, a me ia ano, haawi ia ae la he mau hoohauoli ana i ke keikialii, oiai ua ikeia ka aina. ae la lakou o ke awa ia pc, » o ka hana nui a ua poe inoku nei, 'oia ko lakou ana i ka moana me na ano kukui like ole ma na kia a ma na i-a. na ahi kao e hihio ana i ka lewa, a he nui wale aku. He mea oiaio, o keia māu hana a lakou, holo ae la ka lono a puni ke kulanakauhalealii, eia na autQoku kaua o ka olomana iHawaho o ke awa, a ua hoopiha ia na alii opio i ka hauoli. A ia wa no hoi ke koa opio i hoouna aku ai i kekahi elele i ka olomana, no ka ninau ana aku ina h« n.ilihini kana, a i ka manawa hea la lakou e hookomo mai ai iloko o ke awa; a o ka paiie a ka olomana, o ke keikialii kaua inalihini, a o ka hora 7 o ke kakahiaka ae ko lakou wa e hookomo aku ai iloko o ke awa; a i keia wa i huli hoi aku ai ka elele no ka aina a hoike:aku la i na mea a pau i na alii opio ana i iohe ai mai ka olomana mai. I ka wehe ana mai o ka pawa o ke kakahiaka, ike ia aku la na aumoku o ka olomana e ku kilakila inai ana i ka nuku o ke awa he mile me hapa mai ke uwapo aku, a e welo ana hoi ka hae

iiia mā kaliuini o kamōkuo «āsi olon&ma. AHi ke kaiii a&ai o ka fcora;^few*f h&hi* - a»IV _ :-> : '. • "' f■ : . i ka piH an&akuo ki iaoka > alil i ka iiwapo,' am hoi ke kaa «lii e kn inai aixa 'me ka .i3aaka«kau nui na ana aku i ka mea kiek|e ke Keikiaiii o Paiani no ka halealii; a aiapu hoi maluna o ua kaa la na alii opio 0 Pelekane, a me k'a ui Rosekila, a ke puia la hoi ka leo hulo o na makaainana ae ka haawi ana mai i na hoomaikai nui n© ua mau opio la; a he mea oiaio, ua like na alii opio ine ka onohi o ka la, a aohe .nani e ae ma ke ao neī « loaa aku ko lakou nohea. Aka, he mea na lakou i ike mua ole, eia'e no kekahi mea okoa ae 1 helu pu ia me ko lakou mau moi ©pio, ka mea hoi »ana e kaualako aku i na manao a pau o ka nohea Mele mahope ona, a haule iho la kona kupaa i ka nani o ka mea a kakou e hooipo nei. I ka moku @ piii ana i ka uwapo, liuliu ae la ka olomana a me ke keikialli no ka lele ana aku iuka oka aina. Komo iho la ua opio nei i kona kahiko piha o ke kulana alii oiaio, kau ae la i ka papale alii ma kona poo, lei k ae la i kona lei alii me#-na -lioku hoohanohano hoL he 12 e oaka hulali ana ma kona umauma, a o ka nani o keia mau kinohi» *nohi, hm pia hoi me ka ® kona mau hiona, ualike no a like mo ka kaua mau kamalei aloha. I ka makaukau peno ana o ko % laua mau hemahemay~ia wa ua opio nei i pii aku ai iiuna o ka' oneki me ke kuikui pu $sa me ka olomana, a i ukali ia mai hoi ena ukali oua olomana nei. A ia la.ua i hoea aku ai iluna oka oneki, puia ae la ka lewa i na leo hulo o na sela, a uhene pu mai la hoi ka leo o na ohe a me na mea kani he nui, oiai ka hae alii o ua opio la e haule iho ana, iloko o ke anoano eehia.

Iho aku la laua no ka uwapo i»e ke kulana kilakila, a aia boi na alii opio e ku mai ana me ko lakou mau kulana like, a iloko o ke kaumaha a ine ka mokumokuahua © ka puuwai o ua Moneselisa la no kona kaikuahiue, i huhui ae ai laua a hookuu aku aku la i ka ukaua luuluu a ke aloha he waimaka. Ika maha ana ae, ua hoolauna aku la ka ui Rosekila i kona kaikunane Htoua 0 ke koa upio, a pela hoi i ka kakou nohea Mele. No ua nohea la a kaua, ua ikea ka hoomahie e hekau ana māluna onn i ka wa 1 hooiauna ia mai ai • Moneselisa me ia.