Ka Makaainana, Volume I, Number 1, 1 January 1894 — Page 2
  HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IANUARI 1, 1894 
 
 HE MOOLELO KAAO 
 -NO- 
 LAUOMIDIHAE. 
 -KA- 
 UI I MOHAI IA I KE KOKO 
 -KA- 
 NANI I ALANA IA I KA OI O 
 KA PAHIKAUA. 
 - 
 Ka Mea Huna iloko o ka Kiaha 
 Waina 
 Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke 
 Kuikele. 
 -A O KE- 
 Keiki Alii Numaredina 
 KE 
 Komo Lima Maka Popoki. 
 MOKUNA VI.  
Ka hoopakele a ke kaikaina i ke kaikunane - Ka pahikaua, a ka mea hookahi i na poo ewalu—Poo akahi, heaha aku ia?—Poo elua, owai mao?—Poo ekolu, aole au i ike—Poo eha, Poo elima, aia iluna i ke aouli la o luna aku—Poo eono, Poo ehiku, elua laua— Poo ewalu, o Moleka ka Pilikua Anela.
-
                    "He—a, he—a, he—a, heaha aku ia," a pela aku. 
                   Iloko o keia manawa i ku iho ai o Numaredina, a nana ae la oia i hope, no kona kuhihewa i ka leo o ka pahu e i mai ana. 
                   "Heaha aku ia mahopo ou," a oia kona mea i nana aku ai i hope, a i kona nana ana. ike aku la ia i kekahi pualikoa nui e iho mai ana ma ka aoao o ua awawa la, nona ka heluna i oi aku maluna o ke tausani. 
                   I ka ike ana aku o Numaredina, awiwi aku la ia e halawai me kela kanaka e hulahula mai la i ka ipuka o ka hale, a i kona kokoke ana aku, pane mai la ua kanaka la me ka leo ikaika. 
                   Nawai i kauoha aku ia oe e keia kanaka opio e hele mai i keia wahi" 
                   "Na'u no," wahi a Numaredima i pane aku ai. 
                   "Ae, a nui ko ikaika i keia la alaila, pakele aku oe la Livanone ka mea nona keia hale pohaku pahaohao." 
                   Ia manawa no hoi i pahu mai ai ua kanaka la i kana iho keleawe, me ka hikiwawe loa i alo ae ai o Numaredina a hala ae la ma kona poo. 
                   Me ka puuwai o ke kanaka koa i lalapa ia e ke ahi o ka wiwo ole, i lele aku ai o Numaredina e hahau i kana pahikaua i ka a-i o ua kanaka la, a moku pu ae la a paa aku la i ka alualu, a lewalewa aku la mahope o kona kua. 
                   I ka haule ana aku o keia poo mahope, hoopuka mai la oia i ka huaolelo, "owai ma o, owai ma o, owai ma o?" 
                   Iloko o keia manawa i ike aku ai o Numaredina i ka lele ana mai o kekahi poo mailoko mai o ka hale, a pili iho la maluna o ka hale, a pili iho la maluna o ke kano a-i i moku i ka pahikaua, a me he mea la, i ka Numaredina nana aku, me he mea la aohe i moku. 
                   Aka, koe wale no ka hilihili koko e kau la ma ka umauma o ua kanaka la nona na poo elua i moku ai. 
                   Iloko o keia manawa i pane mai ai ua poo la i ku iho la, nawai i olelo aku ia oe e keia wahi keiki opio a ka hookano e hele mai ma keia wahi, na'u no, wahi a Numaredina i pane aku ai. 
                   Ae, a nui ko ikaika pakele oe ia'u a hapa ko ikaika make oe ia Posini ka mea nona keia hale pahaohao. 
                   I ka pau ana o na olelo a ua kanaka la, ia manawa no i pahu mai ai oia i kekahi pauku hao keleawe i enaena i ke ahi, a ia manawa hookahi no hoi i lele aoao ae ai o Numaredina me ka manao o hala. 
                   Aka, no ka nui o kela pauku hao i huipuia me ka ikaika o ka enaena o ua pauku hao la, a no ia inoa i hookui aku ai ua pauku hao la ma ka poohiwi hema o Namaredina a hina aku la oia ilalo, a kau iho la ua pauku hao la maluna ona. 
                   Me ka hikiwawe loa i ala ae ai o Numaredina mai lalo ae, a lele aku la oia e hahau i ke poo o na kanaka la, a mamua o ke komo ana aku o ka pahikaua a Numaredina i ka a-i o ua kanaka la, ia manawa i puoho mai ai ka leo aluka o na poo, e lele mai la mailoko mai o ka hale, me ka huaolelo e i mai ana. 
                   "O Boba, o Boba, o Boba ke kokua o keia keiki, ke hohono mai nei kona hulu.', 
                   I ka manawa o keia mau poo e lele mai la, ia manawa no i moku pu ae ai keia poo e ku nei a lewalewa iho la ma kona poohiwi akau, a hoopuka mai la i ka huaolelo: 
                   "Aole au i ike," a pela wale aku. 
                   I ke ku ana iho o keia mau poo, hoopuka mai la laua i ka huaolelo: "E ke keiki lapuwale nawai i olelo aku ia oe, e hele mai maanei?" "Na'u ponoi no" wahi a Numaredina." 
                   Aole, aole, na Boba oe i alakai mai, wahi a ua mau poo la, kela popoki eleele ino o ka aina o Pamaburia, ka magoi o Kubelo, popoki ino lapuwale. 
                   A ninini mai la i ka ipuhao wai wela iluna o Numaredina a pulu iho la mai luna a lalo, a pakele mai ke "Kauwila holu o Puukapele." 
                   E ka mea heluhelu, o ke kumu o Numaredina i wela ole ai, oia no kela komo lima maka popoki e paa la i kona lima, nona hoi ka mana e hiki ai ke hoolilo i keia pilikua i mea ole. 
                   Aka, no ka ike ole o Numaredina i na rula o ka hoohana ana i keia komo, nolaila, i nui ai kana hana e kaua nei. 
                   I ka manawa i pulu ai o Numaredina i ka wai wela, aole oia i kuemi hope mai, aole hoi i wela iho, aka, lele aku la oia. imua a hahau aku la i ua mau poo la, a mahele ae la ia i na apana elua, a haule iho la kekahi poo ma ka poohiwi hema, a lewalewa iho la, a o kekahi aoao haule iho la a kau i ka umauma a hoopuka mai la laua i ka huaolelo. 
                   "Aia iluna i ke aouli la o luna aku—iluna loa aku." 
 - 
 He Nane Hoonanea. 
 - 
                    He lei lehua ko'u o 18 pua ka nui a penei ka hooheno ana; 
                   Pua 1, 2, aia wau me na kaula rigini o na moku kahi i hoohenoia ai,— 
                   "Ma-lo pono na kaula, 
                   Liolio lua i ka oneki." 
                   Pua 3,4,5,6, he ipo aloha wau na ka poe kamana, a he hoahana no lakou,- 
                   Kuu ipo, kuu lei, 
                   Kuu milimili e." 
                   Pua 7,11,9,10,8, he mea wau e pono ai na mokuahi, ke loaa ole au ilaila, aia iloko o na ipuhao kahi hooipo ai me io bipi momona,— 
                   "I ka piko no oe lihaliha. 
                   Ka ai ana o ka ulua maikai" 
                   Pua 12,13,14, he mea e pono ai ka lahui mai Hawaii a Niihau,— 
                   "Ua pono oe o kaua, 
                   Ua koni ia kau, makau.', 
                   Pua 17,18,15,16, mai Hawaii a Niihau he mahalo ia wau, a i kekahi wa e loaa no wau ua hoinoia, no ka mea, pilikia ka lahui ia'u i kekahi wa, - 
                   "Kilihune ka wai o Akaka, 
                   Koiawe i ka poli o Ukulei, 
                   I lei kahiko ko aloha, 
                   Kuu hoa i ke one hanau." 
                   Ke hui ia na pua he 18 o kuu lei e lawa pono ana me ka hiehie popohe i ka luna o Kuaiula. 
 S.W.K. KAULUWEHI. 
 Kuaiula, Kalihi-uka Dec. 27, '93 
  
  
  Na Hana Noeau i Nui na Dala 
 i Loaa Mai. 
 -  
Eia iho kekahi mau hoike no na pomaikai dala i loaa mai i kekahi mau mea i hana noeau ia e na poe na lakou i hana. He $200,000 ka i loaa i ka makahiki no ka peni uhao inika ia mahope aku o ke kumu no kekahi manawa; he $100,000 no na laholio holoi mahope o ke kumu penikala; he $1,250,000 ka loaa pau loa no na apana hao pale ia lalo ae o na kamaa a me na hila kamaa, he $1,000,000 no ke kamaa holohau pokakaa iluna o ka papahele laau. Ua loaa i kekahi kahunapule he $1,000 i ka pule no kekahi wahi mea paani ana i hana ai na kamalii, a pela no hoi me kekahi mau mea e ae i hanaia no ka hoohauoli ana i na kamaiki. O ka mea nana i hana i na poe keleawe no mua o kamaa o na kamaiki, i kona make ana, ua waiho iho oia he $2,000,000 no kona mau hooilina, a o Sina hoi, i kaulana mamuli o kana mikini humuhumu lole, ua waiho iho oia i kona make ana he aneane e $3,000,000.
 - 
 Kuu Ipo Hana Maewaewa. 
 - 
  Auhea wale oe e ke onaona 
 Kuu ipo i ke ehu kakahiaka 
 Akaka wale no kou manao 
 A he aniani ia i ka'u ike 
 Ua ike no au ma ka hihio 
 Hui ana kaua ma ka makemake 
 Makemake no au e hiu a wela 
 Lawe no a pili ma kuu poli 
 O ka poli keia o Waialoha 
 A he hoa hooheno no ka Moae 
 E akahele oe e ka Unulau 
 O ike lihi ia lohe ke kupua 
 E pu-a ka uahi ma ka hikina. 
 Holo ae ka hohono ma ke komohana. 
 Ana ole iho, no kou manao 
 I ka lawe mikioi a ka lihilihi 
 Ke mahalo nei ka pua Lehua 
 I ka hana noeau a ka Waikini 
 Nawai no oe e pakele aku 
 He kiina nowelo na ke Kalukalu 
 Hu ae ke aloha no kaua 
 Na la hoohie o ka lealea 
 O oe a owau oili kaua 
 Lai ai ke kaunu la i Kahelo 
 Elo oe elo au i ka ua noe 
 Pulupe i ka wai a ka naulu 
 Uluhua wale au i kahi manu 
 Hali opala ana no ka punana 
                   Haina ia mai ana ka puana 
                   Kuu ipo i ka hana maewaewa 
 KAHAANAPILO.  
—
He mea, hewa ka paha no ke kanaka ke hulahula ae oia, eia nae, me he la pela io, e like me ka ka "Holomua" i hoike ae ai ma kona helu o ka la 16 nei. No ka hauoli mai ke kumu o ia, aohe no kekahi mea e ae, a ina ua nele o Kamaki me ia haawina, alaila, ua akaka mua no he Koma oia i hilinai ole i ka mea o Hoke a me Kaulukou i hauoli ai. Wahahee nae hoi ka olelo ana ua kulakulaiia a waho no ka mea, aohe hookahi o lakou mea e hiki ke hoohoa, mai ma ia hana i ko makou Hoke. That's good, eh!