Ka Makaainana, Volume I, Number 1, 1 January 1894 — Page 7

Page PDF (781.91 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IANUARI 1, 1894.

HOOMANAO LA KUOKOA.
-
Malamaia ka Iubile o Hawaii nei ma
Kohala Akau, Hawaii.
-

Mr. LUNAHOOPONOPONO:
                     Mamuli o ka manao lokahi ana o na poe i aloha aina o ka Apana o Kohala Akau nei, ua lawe ae nei lakou i ka hanohano o ka hoomanao ana i keia la, malalo o ka noho alakai ana a S.L. Kealohaokalani, ka Luna Hoomalu o ka Hui Hawaii Aloha Aina o Kohala Akau nei mamuli o ko lakou koho ana i kekahi Komite o elima lala. A na ia Komite ka noonoo ana i ka papa hoonohonoho hana o ka la, a me ka noonoo ana i na mea e hoolawaia ai ke ola o ka lehulehu, malalo o ka noho alakaiia ana me ka noeau e Mrs. M. K. Stillman, ka Luna Hoomalu o ke Komite. Ua malamaia na hana a pau o ka la ma Hinakahua, Kapaau.
                     E Mr. Lunahooponopono: Ma ka hoomaopoopo ana aku, ua ili aku la ke koikoi a me ke kaumaha o ka hana maluna o keia lede, ka mea hoi i haawi aku i kona kino wahine e lawelawe no ka pono o ka aina, a no ka pomaikai o na poe a pau ina he aloha aina lakou – Mamuli no oia ano ua loaa hou iaia ka hanohano o ke koho ana aku i ka Hon. G.P. Kamauoha i Luna Hoomalu Nui no ka la, elike me ka papa hoenohonoho malalo iho i aponoia e na poe aloha aina.

KA HOOMAKA ANA.

                     Mamua ae o ka hiki ana i ka manawa, ua akoakoa ae la na kula i kauohaia ai no na hana o ka la, oia hoi, ke Kula Makaolanakila, Masapala Club, Hiki mai ka Lanakila Club, a pela hoi na makua, Rev S. C. Luhiau a me Rev. S.W. Kekuewa, a me na keonimana, S. H. K. Ne, Sol. Kamaka, a me na poe aloha aina o ka aina, na keonimana a me na lede o na lahui e ae.
                     I ka hiki ana i ka manawa, hora 11 A.M., oia ka manawa i weheia ai o na hana e ka Luna Hoomalu Nui o ka la, Hon. G. P. Kamauoha, e like me keia papa hoonohonoho malalo iho, penei:—
                     Luna Hoomalu Nui, G.P. Kamauoha. Pule Rev. S.C. Luhiau. Himeni, "Ke Akua Mana Loa." Hui Makaolanakila.
                     Haiolelo e pili ana i ke Aupuni, ia Hon. G.P. Kamauoha. Heluhelu ana i ke Kuokoa o Hawaii nei, ia Sol. Kamaka. Himeni "Liliulani?" Hui Maka pala. Haiolelo o ka La, S.H.K. Ne. Himeni "La Kuokoa," Hui Hiki mai ka Lanakila. Haiolelo hoalohaloha Iubile, ia Rev. S.W. Kekuewa Himeni Hui, "Kuu Aina Hanau e."
                     O ke koena o ka manawa, ua hoomaka ma na himeni wale no, mai na papa himeni mai.
Himeni — Kula Kaikamahine.
" Hui Makapala, "La Kuokoa.
" Hui Hiki mai ka Lanakila.
" Hui Makaolanakila.
" Kula Kaikamahine.
" Hui Makapala, "Iubile o Hawaii.
" Hui Hiki mai ka Lanakila.
" Hui Makaolanakila.

" Hui Makapala,
"Kaulana na pua o Hawaii."
Hawaii Ponoi.

                     I ka pau ana o na hana o ka la,, ua konoia aku ka lehulehu hoolookoa e komo aku iloko o na luhiehu, kahi i hoomakaukauia ai o na mea ai i hana noeau ia e Mrs. M.K. Stillman a me kona mau hope, no ka hoopiha ana. Ua ai ke anaina holookoa, na poe no lakou ka aina a me na keonimana a me na lede hoi o na lahui e ae, a lawa. Ua maluhia na mea a pau.
Me ka mahalo,
S.K. KAUNAMANO,
Kakauolelo o ka La.
Kapaau, Kohala Akau, Novemaba 28, 1893.

-
Paee no ke Aliiaimoku.
-

                     Mai Burukelina, Nui Ioka, i loheia mai nei ua ulu ae he hoopaapaa hahana mawaena o kekahi wahine, nona ka inoa o Minnie Andrews (Mine Anaru), a me kana kana e pili ana no ka ninau pili ia Hawaii nei, ma ka la 9 o Dekemaba iho la. A ma ia papa leo ana, ua hoopuka ke kane aole he mea kupono e hoihoi hou ia ae ka Moi Liliuokalani ma ka nohoalii, nolaila, ua pii ae la ka inaina o ua wahine ia a hou aku la i ke kane i ka pahi ma ka lima. Ua hopuia ua wahine la, a e like me keia ae la maluna, pela ke kane i hoakaka aku ai i ka Lunakanawai.
                     Me he la ua lili aku la paha kela wahine no ka hoinoinoia o kekahi wahine okoa ae, he wahine paha nana i ike ole, eia nae. he Moi ia wahine no kekahi Aupuni, a o ka wahine ana o ia Moi, ua like no ia me ia, he mau wahine like laua a elua mai luna a lalo.

-

                     He wahi hoolulu ka ka Hale Dute a me ka Halepaahao o Kawa no na poe kiu Pi Gi, a ilaila no ka e momoe nui ai. Ua oleloia e kiai nui ana ka i na mokukaua. Uhu!

Na Anoai o ka Makani Apaapaa o Kohala.
-

MR. LUNAHOOPONOPONO.
                     Eia mai na wahi mea hou o keia mau la i loaa ae nei i kou kiu hanu mea hou.
                     Ke Alanui - Ua hanaia iho nei ke alanui ma Puuhue aku a hiki i Honokoa, ma ke kauoha a ko makou Papa Alanui, ma ka hookahi dala o ka la o ke kanaka, ma ka noho luna ana no a kekahi lala o ka Papa, a no ka nui eleu no o ka luna ua pau no iloko o 6 la hana. O ka loihi o keia alanui, aneane 7 mile a oi aku a hiki mai nae i keia la, aole i loaa mai ke dala a keia poe kanaka i hana ai. O ke kumu, aohe dala maoli o ka wai hona o ka Papa Alanui, he bila wale no, laweia aku e wawahi, aole makemakeia o ka Bila Aupuni Pi Gi. Ua ku i ka pilikia keia poe hana no ka loaa koke ole o ke dala e loaa ai kahi paiai.
                     No ka La - Eia no o Kohala nei ke pikao nei i ka ua mea maikai o ka pumehana i ka wela o ka la, mai ka mahina mai o Ianuari a hiki i keia Dekemaba, 1893, nei. Aole loa i loaa ia Kohala nei he ua 2 iniha ka hohonu iloko o ka lepo. No ia kumu 2 a 4 wale no kapuai ka loloa o ke ko, ke pau nei i ka wiliia, a nui pu me ka pilikia i kahi wai ole e inu ai.
                     Ka nupepa puka la Kuokoa - He loaa wale no i kela a me keia mea keia nupepa me ke dala ole e onou hele ia mai ana e na luna mahiko i ka poe e makemake ana. Eia nae kahi mea akaaka ia Kawainui, ke hoolaha mai nei aole ka e loaa mai ua wahi welu kiolaia nei ke loaa ole aku ke dala. Aole makemakeia, pehea loaa ke dala na kanaka o Kohala nei, makemake hoahu i kela welu kiola ma kela house liilii.
                     Paina la Hanau - Ma ka home o Mr. Frank K. Kalama, ma Puehuehu Plantation i ka la 10 o Dekemaba nei, ua malama ae o James Arcia he paina luau hoomanao no ka piha ana o na makahiki elua o kana makahiapo Koliaulani Arcia. Ua nui na hoaloha i hiki mai, ua ai a lawa ka makemake, koe aku nae ka huina o na a-la i makanaia mai e na hoaloha i ka mea nona ka la, a ke kalokalo ae nei keia makapeni, e uhaiia ke kama e na pomaikai a me ke ola kino maikai.
                     Ahahui Aloha Aina - Ke nee mua mau nei no keia Ahahui, me na manaolana maikai no ka wa a ke Akua e hoihoi mai ai i ka hauoli mau o keia lahui.
                     Me na keonimana hoonoho hua metala ke aloha nui.
J. KEAWEKAINA.
Honopueo, N. Kohala, Dek. 12.

KA MAKAAINANA.
NO 1894.
"Iluna no ka Ua, waele e ke Pulu."
-

I ola honua no, mahope iho o ka noonoo pono ia ana, ua hooholoia e like me keia malalo iho na uhau lanahu ana e hiki ai ke mau aku ka holo ana o ko makou wahi waa nei iloko o keia makahiki ae, a eia malalo iho na auhau ana i manao ia ai e loaa mai no he ola a he kanaaho, penei

UKU O KA NUPEPA.

No Hookahi8 Koope - $.10
No Hookahi Malama - .25
No Ekolu Malama - - .75
No Eono Malama - - 1.25
Aka, ina e hookaa mua ia mai iloko o ka malama mua o ka hapaha makahiki, a i ole ia, o ka hapalua makahiki a makahiki holookoa paha, alaila, peneia ka auhau ana:
No Ekolu Malama - - $ .50
No Eono Malama - - 1.00
No Hookahi Makahiki - 2.00
O ka iini nui nae hoi, o kela me keia hapaha makahiki (ekolu malama) ke hookaa mua ia, no ka mea, he oluolu ia, he maalahi, a he hiki olo loa hoi ke pale mai no ka nele loa o ka waihona. Aole no e lawe kekahi mea i ka nupepa, ina e ike ana i ka nele maopopo aia imua o na maka kahi i ku ai
E hooko pololei ia aku ana keia ae la maluna, a ke kauleoia aku nei hoi ko na Luna Nupepa a pau hooko pono aku me ke kuemi ole a ewaewa ole hoi i keia kauoha maluna ae.

-

Aole no hoi e ke ola o ka nupepa wale no ka me ai manao hookahi ia, aka, o ka luhi pu no hoi kekahi o na poe kokua a hooikaika aku i ka holomua o keia nupepa, a ua hoomaopopoia peneia iho:

UKU O NA LUNA NUPEPA.

5 Inoa - - - .15
10 Inoa - - - .20
Maluna aku o ka 10 Inoa - .25
E hoomaopopoia o ka uku pakeneta ae la ia maluna o kela a me keia dala hookahi e loaa ana, a e hoomaopopoia no hoi he nupepa loaa wale ka na Luna a pau, oia hoi, na poe e loaa ana he elima inoa keu aku mawaho ae ona ponoi iho.
E hoolawe ae no hoi na Luna i ko lakou uku mai ka huina dala e loaa ana ia lakou no ka lakou poe lawe i hookaa, a o ke koena iho hooili mai, me ka lawe pu ae no i ka uku o ke kikoo leta. E hoolohe i keia, i pohihihi ole.
Aole no i pili keia ae la i ko Honolulu nei mau Luna, aka, e loaa no ia lakou e like me ka mea i kuluma.
                     O na kauoha nupepa, na hoolaha a pela aku, e kakauia ae i ka Ona a Luna Nui; a oiai, oia hookahi no hoi ka Lunahooponopono, iaia no e hoounaia mai ai na palapala a me na manao no ka hoolaha aku. Aohe e hoopukaia kekahi; manao ke ole e hoikeia ka inoa oiaio.
                     O na hoouna a kikoo dala ana a pau, me ka Puuku hookahi wale no ia, oia o Mr. F.J. TESTA, aole i ke kahi mea e aku. Aole palapala hookaa e mana, o kana wale no, a nolaila, iaia no e hoouna pololei ia mai ai na dala a pau.
KEENA HANA: Helu - Alanui Moi ma Kapuukolo, maluna mai o ka Uwapo a Haaliliamanu, ma ka huli Waikiki ma ka aoao maikai.
KEENA PUUKU: Helu 15, Alanui Kaahumanu, ma ke keena oihana loio o ka Mea Hanohano A. Rosa.

W.H. KAPU,
Ona, Luna Nui a Lunahooponopono.