Ka Makaainana, Volume I, Number 1, 1 January 1894 — KO HAWAII NEI KULANA. [ARTICLE]

KO HAWAII NEI KULANA.

Mawaho ae oka loao no ka Peresidena Kalivilana palapala i loaa mai ai ma ka Arawa, ua loaa liou mai ia mau lono hou ikt ahiahi Poalima nei ma ka Osianika mai, e hooinau mai ana uo i ka manaolana iwaena o kakou Do ko kakou pono, a me he la e kakooia ana no ko ka Peresidena manao. Mahope iho o ko ka Peresidena hoouna ana ae i lte'a palapala o ka la 18 o Dekemaba nei i ka Aha Senate, ua hoouna lo« ia aku i ka Hale o na Lunamakaainana i ka la 19 ao. O na poe Senat®a hoi keia, ua paa

aa waha a aoh« elpemu me he la e kakali jgii »n& a hoe* mai kkon ® nawa. Aia akti ia. jfea 0 na. l4inamakaainaDgi l 1a ir*ā. hele o kc Aj9Qerikā Ba%uia f- ; Ahaolelo. I ka hoea aua akai imua o ka Hale ame na hoike pakui pu, ua lilo a$ la ia i mea « ai oka ulu»"& a me na paio olelo hahana loa ana, j Ua waihoia ae h# mau olele hoohoio e kue ana ika Feresi- ' dena, aka, aole i aeia e ka Lunahoomalu aia a ae ka hapauui, a ua loaa ole no ka ae ana o ka hapanui. A mamuli o keia mau olelo hooholo, ua ulu ae he uluaoa iloko o =ka Hale, e kue ana a e kakoo ana no hoi ike kahua a me ka manao o ka Peresidena ame kona Kuhina ! Nui. Ua kueia kela mau o)ele j hooholo e ka Lunahoomalu ma Ika liaawi ana ae i ke Komite o na Rula a me ua Aina E, aua mlaia mai pela, iua nae hoi © aeia ana e ka hapanui. Aole i lopa ka Hapanui, a nolaila. ua hala aku la ia mau mauiaia kuft. e like me ia ae la. Ua hoopiil% ae kela rula ana, aka, ina ke koho ana iho keia, ua kakoe ikaika loa ia ka Luuahaomalu e ka aoao Demokarata, he 180 kue ia 89. A ma kala 21 ma*hoi, ua noonoo ae ke Komite oko na Aiaa E i kela mau olelo hooholo kue, a ua hooholo iho e waiho aku i pa-k-ui e kue ana i na mea i hanaia maanei e ko ia Aupuni luna, a ma kekahi ano ae hoi, e kakoe ana ika PeresilJena. Ua onoii hou ia ae no hoi he elelo hooholo e ninau ana i ko Kuhina Wilisi kuleana e hoomalu i na puilikoa moana o ia Aupuni maanei, a ua ae ole ia no e kamailioia ia olelo heoholo me ka ae lokahi ole ia, he ae no hoi i hiki ole ke loaa, a haawi okoa ia aki ike Komite Kaua Moana. A ua lioike aku hoi ka lunahoomalu o ke Komite o ko na Aina K. e hoolaha ana, iloko o umi la mahope o ka noho hou ana o ka Hale, e haawiia i elua la no ka noonoo ana i na hana pili ia Hawaii. Ua hoopānee ka Hak ia auwiaa la a noho hon i lanuari 3, 1894. Iniua hoi o ka Aha Senate ma ka la 20, ua waiho aku kajunahoomalu o ke Komite o ko oa Aina E o ia uahele kiekie o Amerika Huipuia Ahaolele he olelo hooholo no ka noii a imi poāo ana aku i na inea a-pau, ina paha ua lawelaweia kekafei mau hana pili Aupuni kupono ole ekt hma o ia Aupuni ma Hawaii nei, e pili ana hoi i k% kipi pili kalaiaina, a e hoomana ia hoi ia komiie e kauoha akul

kekahi poe a me na palapala a« hooko. ► aku i ka hoohiki i na boike. Ua aeia keia oleln hooholo. A ma ka la 21 ae, ua hoomaha ia Aha a uoho hou ma ka la hookahi me ka Hale o na Lunamakaaioaiia, i hoike uaua ia maluna ae. Oiai nae hoi e hoomaha ana ka Aiia, e noho ana 110 ke komite 110 ka noonoo ana i ka ninau piii 'ia kakou o nei, aole ma ke ano poomuku, aka, i na ano a me na loina no a pau loa, a koe wahi mea ole īho. E like no hoi me ka makou 1 hoike mua aku ai, pela no i keia wh, kcr ka Peresidena halawai me na kueia mai kela a ine keia aoao. Aole wale no hoi o ke kne niakuwelawela wale no mawiiho, aka, aia 110 kahi iloko o m mahele e ua o ka Ahaolelo. E a nae hoi, ua oi ko ka Peresidena kakooia e na aoao a pau, ama 'kek_ihi lono eae hoi i loaa mai mawaho ae o ka na nupepa, ke hoopuukiuki ta na Demokarata a paa e kakoo aku ika lakou Peresidena a me ko lakoa alakai hopo ole. A o kekahi mea 110 hoi nana i hookunana a hoohoka i ko na Repubalika kue, oia no ka loaa ole o ke kauoh'i e limaikaika mai i ko na Pi Gi hookohukohu ma keia Aupaui maloko o kela palapala ao a kauoha ia Kuhina Wiliai, Ua hoka loa ia aoao, a akaka ole k [aakou hana ai ® li.ke hoi me ka lakou i upū wale ai.