Ka Makaainana, Volume I, Number 1, 1 January 1894 — O ka Aie Dala ke K umu e Ulu ai ka Lahui, Mau ke Kuokoa, a Pii ka Waiwai o ka Aina. [ARTICLE]

O ka Aie Dala ke K umu e Ulu ai ka Lahui, Mau ke Kuokoa, a Pii ka Waiwai o ka Aina.

[Hoomauia.] Mamuli o ka kalaiaina a me ka manaoio hana ikaika o G. P. Judd (Kauka Okolekala) no ka pono o ka aina, ua hanaia ka wai piula raua f ka makeke, ka hale dute, na uwapo kumoku, ka uwapo o Burua aia. a me na kuma hoowaiwai e ae i ke Aupuni. Mamuli no hoi o kona noeau kalaiaina ua aie aku ke Aupuni i kekahi puu daip. nui a ua lilo ia i kia hoomanao iwa•na o keia lahui no kana mau kalaiaina noeau, a ke aie nei keia Aupuni i kona noeau. E iho mai kakou i ke au o ko Kamehameha V. noho Moi ana. 0 na kanaka i ko poo o ka Mana Hooko, he poe kanaka naauao wale no a pilia noeau me ka makaukau kalaiaina. Me ko lakou ike :io, o ka aie o ke Aupuni ia wa, he $112,900, ua aie hou aku la no ke Aupuni 1 na dala h« $253,056 Ia wn, aele i oi ae ka loaa o ka aina © like me keia wa. O ke Kuhina Kalaiaina ih au o Dr. Hutohiaon (Kauka Makapoopoo). Nana i hooikaika e kuai a kukulu i ka Halemai* Hebera o Koholaloa.

Ua kap&ia aku oia he* kauk£ pupule, a me na olelo pahenehene e ae a nui a he nakehewa wale ua dala he $7,4&6.10 ! lioaliloia ao ke kukulu ana i tta halemai la. Peia ibo la na olelo i hoopukaia i ke kau o ka tnakahiki 1870. Eia ka uinau—-Heaha ka.£D«a i ikeia mahope iho ? Hiki «uai la ka ma'i hebera a me ka ma'i puupuu ulalii, ina aole ka noeau o kela kauka pupule i oleloia ai, ina la pahaua paumiia ka nui 0 i&.ā poino, me ka helu ole ia o ka nui o na pilikia a rne na ola e niake ana iloko nei o ke kulanakauhale. Eia hou, manauli no o kona noeau kalaiaina ua kukulufa ka laina mokuahi mua mawaena o Hawaii nei a me na aina e. Ua kapa hou ia no oia he hupo, >E:a nae hoi, ke ku nei keia, mau kumu waiwai o ka aina i imiia e ka noeau o ia kalaiaina, a he mau Wahi hoi e kipaia mai ai e na mokuahi nuuui no na pomaikai piii kalepa, oihana leia, a me na e'e-pakeke mawaena o Hawaii nei a ine ke Aupuni o Amerika Huipuia, a īue na Panalaau Beritania o ka Hema, oia o Kikane a me Nu Kilam, Pela no hoi o C. C. Harris (Hailaki) i kona wa e noho ana uia ke ano Kuhina o ko Aina E iloko ho o ia au. Ua ikaika j kona paio ana-me na poe moowini o kahi ike no na bona Aupuni o ka Ho£ele HMwaii, a me ka Hale Aupuni Aliiolani Hale, no ka pon® o ka lehulehu ma keia hana ana. Ua henehene nui ia oia, a oia kekalii i kapaia he pupule a he hupo. Aka, mai ka wa m«ti i kukuluia ai keia mau kumu waiwai e ko Hailaki noeau kalaiaina a hiki mai i k*ia la, heaha ka kakou e olelo ai ? Ke ike nei kakou 0 ka hctele, he wahi kipa nai'ia e na malihini, a o ka Hale Aupuwi Ahiolnni Hale, no ka ( pono ia o kalehulehu, a ke lawelaweia nei na Oihana Aupuni maloko o laila. O keia mau hanaa pau.he hoike ana mai keia ia kakou, e ka iahui,he mau kia hoomanao keia na kakou e poina ole ai i ka ike a me ka noeau o ia poe mamuli u keia uiea h"i? aie dala, i inea e hooholo ia ai na hana e hoowaiwaiia ai a e hoopuipuiia ai ka waihona o ke Aupuni. E ka lahui, ua ike ae nei kakou i ka moolelo o ko kakou mau kalaiaina nana i kukulu i na hana nui o ko kakou aina, a e lilo nei i mau kumu waiwni 110 kakou. E huli ae kakou a nana i na Aupuni naauao o ka hono?» nei, ma lnwe ana n»ai 1 ka noeau o ke kulaiaina kau--1 lnua o Ilulia, oia o Count Cavour

(Kouna Kavaa) i kona wa © noho Kuhina Nui ana no Pied®; mona i ka makahiki 1861, oia ka hui ana e Italia i hookahi aupuiu. Oka aie lahui o Italia i kela wa he $500,000,000, mamuli o ka noeau o Kayaa, booholo h©u ia e ka Ahaololo 0 Italia Hui e aie hou kV īka huina o $3,3j&2,822, no ka hooholo ana i na oihana Aupuai ame na hana e hooulu mai ai i ka waiwai o ka aiaa ma na wahi a pau e hoohaniia aku ai o ke dala, oia hoi, no ka wtfhe ana i na alahao, na ala eli» malalo o na mauua, no ka lawelawe ana i na oihana kalepa kuloko a kuwaho niawaena o Italia ame Faraoi, a mawaena o Farani, Belegiuma a me Suezelana, na oihana kalepa moana mawaena o Italia, Farani, Enelani, Sepania, Potagala, B«legiuma, a me na aupuni eaeoke ao wei. Ua' oleloia iloko o 20 makahiki wale no, he $2,832.822,000 ka pii o ka aiejjlahui. (E hoomauia aku ana.)