Ka Makaainana, Volume I, Number 1, 1 January 1894 — AINA MAMAO Na Lono Hope loa mai na Wahi a pau o ke Ao nei [ARTICLE]

AINA MAMAO

Na Lono Hope loa mai na Wahi a pau o ke Ao nei

Na Hoaloha o 3£elo. Aia ma Nu loka kekahi poe Berazila koikoi a waiwai kalii i noho nui ai a ua kokua lakou i ko Adi merala Melo aoao e paio nei iiih ko lakou aina oiwi. kein poo, ua hoohui nui ae ia lakou iho no ka iiui ana aku i ko lakou pono ma ka hoopii ana aku i na po«* na lakou i kokua aku ia Peresidena Peisoto ma ke kuai, iioolako a lioomakaukau ana i na mekukaua ma ia awa a hoouna aku la i ua mau moku la no Kenmla. lla īnanao uo -hoi.ua poe la e kaohi i ka hoolako liou ia aku o ona mau nioku hou ma na awa o Amerika Huipuia, me ko lakou olelo ae ua uhaki ia Aupuni i ke kanawai ® na lahui a me ka auamo aku i kekahi mau polio nui kukonukonu, ina nae hoi e loaa ia Melo ka lanakila. Aole ko Ukou loio 1 liuai ae i na inoa o •» ua poe la, ua liooia ae nae o:a ua makaukau na mea a pau no ka onou' aku ī ua mau hoopii ia imua. Ke Kaua ma Aferikk Hema. y Ma ka la 13 o Dekemaba i nee aku ai o Mekia Forehe, me kekahi puali uuku, a hoea eku ka muliwai Sanagai me na kuia ole. Ua hoounaia aku o Kapena Wilisona e uhai ia Loi)enegula, a ia ahiahi iho ka haalele ana no ia huakai. Ia waenakonu po ua loaa aku iaia ke kaa o ka Moi. Ua pee na paele iloku o na ulunahele, me ka manao mua īio e loaa aku ana lakou i na Pelekane, a ua ki poka hahana mai lakou aiai kela a me keia aoao. Mainuli o ka oi loaliku o ko na paele heluna, ua kuemi hope aku ko Wilisona poe, me ka paio akahele mai no. Ua hoouna koke ia he elele, mamuli o keia ano kupilikii, ia Mekia Forebe no ona poe kokua mai, a ina e pii ae ana ka wai o ka muliwai, alaila, he pomaikai ana paha ka loaa koke aku o na ko]sua. Un hopohopoia e Forebe aia o Wilisona ma kahi o.ka pilikia, a e hoao ana oia maluna loa aku o ka mulhvai e au ai a kokua .ku i kona poe iloko o l e kupilikii. līe lono o.ka Ia 22 nei e ho-

ike ana ua loaa mai he lohe mai ia Forebe t»ai i ka palekana o kona puali, a ua ulele pinepine nui aku hoi me na paele, a i na nianawa a pau ua hoauheeia na eleele. Ko Berazila Paonioni Huliamaki. Ua haalele o Adimerala Melo ia Kio de laneiro, me ka haa]ele aku i ka hoomalu ana i na aumoku kipi iloko o na lima o Adimerala de Gama. Ua kukala ae o Peresidena Peisoto ia Adimerala de Gama ho kipi. Aia ae mawaho o na aekai o Berazila ka mokukaua dainamaita Niteroi o ke Aupuni. Ua hooiiolo ae na Ahaolelo o kekahi mau Mokuaina lehulehu he mau olelo hooholo e mahalo ana i ka PeisotdTlawelawe ana i na hana kue aku i na kipi. Ua puhi ahi ia ae e ko Peisoto poe koa iloko o na waapamahu ka nioku .hali ukana kipi Madeira, eia nae ua ki poka ia mai lakou e na moku kipi a kuemi hope nui aku la, a ua hoopioia iho ke ahi. Aia ka mokukaua Amerika, i haalele aku ia Nu loka no Hio de laneiro i Novemaba 20, ma Birigetaona, Mokupuui o B;ibadoese, kahi i ku ai me ka poino inamuli o na hana a kekahi kipi i ike ole ia iwaena o kona poe luina. Ua mao ole na hoolele poka ana ia uka o Rio de laneiro mai na aumokukaua kipi aku, a ua kupīlikii ka nohona aku malaila. Mamuli o ia ano, ua kauoha tie ke Kanikela Beritania e haalele aku na poe Pelekane i ka nolio nui ana malaila. Ma na lom* hopeloa mai nei i loh.eia mai ai ua hahana na hoo— lele poka ana ia Rio de laneiro, i ka la 15 nei, mai na aumokukaua kipi, a ma ka la 22 nei hoi i lohe hou ia mai ai no ka haule pio o ke kulanakauhale malalo o na kipi, mahope o ka hakaka hahana ana no elua la, eia nae, ua hilinai o)e ia ka oiaio o keia ae la. Ua lilp hou i ke Aupuni ka Mokupuni o Kauwana (Governor) inahope o ka hakaka ana me ni kipi, a ua manaoia he lanakila ano nui ia ma ko ke Aupuni aoao. Ile manawa wale no a ulele kaua ae na.aumokukaua Aupuni a me kipi, aohe liae he o na kanaka no ko ke Aupuni mau moku. A ua lono hou ia ma' no hoi i ka la 22 nei ua waiho aku o Peresidena Peisoto i kona kulana ia Adiui®rala Melo, a ua hoopaa pio ia o Peiaolo. Ma

Monetivedeo, he 400 ka poino o na kipi i na la mamua aku, aka, ua paa na koa Aupuni ia lakou i' ka hoopuniia a wale no lakou a haawi p|o ae. Ualako na kipi me 2,000 pu raifela i hoounaia mai Rio aku uia ka mokukaua Akuidabaua. Hiena Limakoko Maopopo o Feisoto, Mai Lisebona, Potugala ? 1 loaa ae ai ka lono ma Ladana, mai ka mokumahu Nile o ka haalele ana ia Rio de laneiro i Dekemaba 5, no ka hopuia ana o ua luina o ka mokumahu Farani Piirahaiba. Ua kauohaia na luina e ki poka nui ia uoe ka h ookolokolo ole, me ke akaka ele o na' kumu o ia hana limanui aua peia, oiai, aohe mau hooia ana ina paha ua manao lakou e koino pu aku rne na poe malalo o Adimerala Melo. Mamuli o ko lakou hooinainaia no ka pono ole o keia hoopai, ua hooho like ae ua poe luina la, ī ka wa ī hookoia ai o ua hoopai ia, :ne ka leo lokahi, "E ola loihi o Melo !" Ua lilo keia i mea e Uoano e afe ai i ke kulana a loliae la ka manao ia wa a hoao ae 1 a ua koa Aupiinie ki pololei ole aku ia lakou, a he olima wale J poe i make. Ua kauohaia na koa e ki h°u, aka, ua hoole loa ia aku, nolaila, ua pau aku *ke koena iho 0 na luina paahao i ka hoopaahaoia. Ua hookunanaia ka lehulehu e k?v hiena a manaonao maopopo o na hoopai i hookauia aku a ua pii ae la hoi ka inaina e kue ana ia Peresideua Peisoto. He waiwai ua uioku la no kekahi hui Farani, a he moku hall ukana lioi mawaena o Hava, Farani, a me na awa ma Amenka Hema. Aohe i akaka ka hopena o keia hana. Ko Beritania Nui Ikaika Moana. Aia ke manaoia !a e hooholomua aku i ke kapiii ana i na mokukaua hou no Beritania Nui, 1 papalua ae hoi ka ikaika i na aumokukaua hui o na aupuni a pau o ka honua nei. Mamuli o keia mea ua pane aku-ke Kuhina Kaua Moana iloko o ka Hale Ahaolelo Makaainana, no na ninau e pili aua i ko Beritania Nui ikaika ma ka moana, ma ka hoike ana ae no ka hoomahuahuaia o na aumokukaua, eia ke hanaia la Le eiua. īuau mokukaua, ehu mau mokukaua iiolo, elua mau mokukaua ano liilii a he heluna o na waapa topido, mawaho ae hoi o na moku e ae e hanaia la, a ke fioawiwiia !a ka hauaia ana o kela mau moku ae la. Mahope iho kekaiii puio haliana anu* nia kekalii noi kue e

hoopanee i ka Hale, ua ae ke Aupuni he 50 ka oi m& koho ana. Ua pane oolea akn o* Pohakuhauoli i n« kipehi mai i kana ana, iwaena o na leo hooho hauoli mai na hoa'loha a me na lea aunulu hei mai na enemi mai. 3Ta Hāna a ka Akaolelo Oesreiaāfmla* Ua hooholoia nn kuikahi Se- ' pania a me Serevia ma ka heluhelu elua ia ana. Uā hoopioloke ae o Kaparivi ka olelo ana aole he pono ke alakaiia na manao o na wahaolelo o ka lahui e na manao oka lehuleha. A ua hoike ae no noi oia aohe mea e hiki ke hoohānaia e pilii ana ike dala aia a komo pu mai o' Enelani ma ia h&na, a aohe no hoi he manaolana ana no ia mea, oiai, ua hoike moakaka loa ae o Pohakuhauoli i kpna kue loa i ka holo * like o ka waiwai aaawaena o ke gula a we ke sileva. Na Hunalkuna l>aulaha. Aia he wahi kuee mawaena a Etneperoa Uilama ame ka Moi 0 Setutegata, i ulu ae hoi mamuli o ke kanawai auhau hoa. Ke hookolokoloia mai Ia ma Lipesika, Geremania, he elua mau kanaka Farani no ka hewa kiu. Iloko o Augate i hala kcr laua hopuia ana, iluna o kekahi moku holoholo Pelekane, oiai hoi laua e kaha ana i na kii a na papu Geremania. Aia ke malamaia mai la ma Kikako ka hookolokolo ana ia Penikalaka, ka hiena nana i ki pu ia Meia Harisona. He papule kana kumu pale« aole nae he ae o ua hiena la ia kumn pale, aka, na kona loio ia * hana. Ua ano like loa no kana mau hana imua oka Aha me ka Gito, ka hiena mana o Peresidena Gafila i ki. Ua nanaia 6ia -- cna kauka ike a ua hoole lakon t kona pupule. Mamuli o kekahi olelo hooholo a ko Eelorida Aha Kiekie, ua kakooia ke kupono a me ka mana o ka hooponopono aupuni o lakasonavila. O ka manao ma keia. ua hiki ia kulanakauhale ke hooholo i ka* nawai e ae aua i na gaio hakaka ana me na * ifflffkioSima o elima " auneki, me ka Kohmalu hoi e na makai. Malalo oia kanawai e malamaia ai ka hakAka m&waena o Kobeta uil Mikil« ma ka la 25 ® lanuari nei. !