Ka Makaainana, Volume I, Number 3, 15 January 1894 — O ka Aie Dala ke kumu e Ulu ai ka Lahui, Mau ke Kuokoa, a Pii ka Waiwai o ka Aina. [ARTICLE]

O ka Aie Dala ke kumu e Ulu ai ka Lahui, Mau ke Kuokoa, a Pii ka Waiwai o ka Aina.

[Hoomauia.] A ma keia kaliua 110 o ka aie ana, ke olelo nei au, he mea ūo e kukuluia ona puaiīkoa īkaika, i 500 koa ka nui, uo ke kakoo ana i ko kakou kuokoa kuloko, no ka mea, aohe uiea e ae nana e hookahuli i ko kakou kuokoa, o na haunaele ponoi no iioko, oka aina nei. Nana ika la poina ole o īune 30 o 1887, a me ka la 30 o lulai o 1889, a pela no hoi me ka la 17 o lanuari, 1893. He mati la keia e pono e poma ole ia, n« ka mea, ua akelekele ke kuokoa oke Aupuni e iilo aku, a mai hiki ole kakou ke hilinaiia mai ma ke ano he Aupuni uo ka hiki oie ia kakou ke malama i ko kakou uiaiuhia, a i ka waiwai a me ka neiaiuhia o na kanaka o na aina e iloko nei o keia Aupuni, a hp mea no hoi na na lahui e ae e oleio iho ai, aole ka e hiki i keia Aupuni ke lioomaiu 1 kona mau hannaele kulokoiho, a ma keia mea, e hiki oe ke hilinai ok ia. A ke i aku nei au imua o ka iahui, he mea pono e hoomaopopoia e na kau' Ahaeleio e hiki

inai ana i mea e kinaiia ai na hano kolohe e lawe)aweia nei iloko o tia oihana Aupuui oka lahui. a penei au i manao ai: Na ka maaa koa e hōomalu a % kiai i na haie dute, na moku ku mai niai na aina e mai, ka halepaahao o Kawa, ka hale pauda, ka hale ailumahu, na lua hookio wai, ka Hale Aupuiu o Aliiolani Hale a me na e ae, na uwapo naokuahi a pau, na moku holoholo piii-aina, e holo aku aua a e komo mai aua mai na moku> puni mai o Hawaii, Maui, Molo* kai, Oahu, a me Kauai mai.

0 keia a?a\v wahi a pau a'« i hoike ae la, he mea po»o e kiai ia e ka mana o ka O.ihana Koa, i mea hoi e hopuia ai ka poe ko« iohe, ka poe kuai raraa, a me ka poe kuai a hoopae malu i ku opiuma ma ua wahi a pau iloko nei ka aina, a e hookaokoa loa ia keia oihana malalo o kr>na poo iho, i kapaia ke Keena o ka OihaiiH Kea. I lanakila na haua i ke au o Kipikonu, a me ke au ia Sain Paka iho nei uo ka hemahema o ke Aupuau a no ka

b*w.w ;■&*>: Ua u«ie > jfc« De#%'W W«k«imiū ; m» ka. twu>» « •■' >%&»•'OiiuMp.'. i&)*,.:-hßi' ■ pe hoi me ka wale 1 ka p6eohuma kipi, loaa ai lakou. Na ia V liW ia makau wale i hookahuli ike Kumukaoawai o s£amehamefca V a. rae ka hookahuliia ana 0 ke* Aupuai. J 1 Manao au, e holonaua. k&. aie daia i ke kau o 1880, ina pa- ; nsi ke aoho nei Aupuui iiuna o ks kahua oka mana a me ka ikaika. a maii N ka paa ana o ke kuokoa kuloko. Mamuli hoi o ka eiui o ko ke Aupuni dala, ehiki ai ke kuai hou ia na* aina i Hlo ina mahiko ame na aina hanai holoholona. ! [Aole i pau. |

Ma ka Poakahi i halai haawiia ai 1 ia J.M.Kea, kakauolelo iloko o ke Keeoa o ka Loio Kuhina, no ka laweiawe aku i ka oihana ka»awai imua o na Aha haahaa naai o ka Paeaiua hōlookoa nei. O kana nae i noi ai i laikim piha. Ua eleu no ia kaaka, a e aho ia no iiei wa. Imi hou ia no ka hooikaika pu no neia mua aku.

Ua ku noai ka mokupea W.G.lwini i ka Poaono, la 6 nei, raai Kapalakiko nei. īaia ma ka moana, Dekemaba la 20, ua haule he luina Suedeua mai luna iho o kekahi kia a ka oneki. a ua haki kona iwi-ka. Ua make aku uā luina la i ka wanaao o ka la 24 mai, a kanuia ma ka moana. He aueane e 28 kona mau makahiki.

Andan« « pihok> aku heei*makule aona ka in<wi o Kauaina ma kahi kokoke i ka owapo Osiaoika i ke ahiahi Poakahi i hala. Ua haale oia iloko oke kai iloko o kona wa ona, a i fca loheia ana o kona leo kahea no kc kokua e na poe o luna o ka Piladelepift, ua hoounaia aku ho waapamahu mai ka moku aku a hoopakeleia oia. Ma ke kakahiaka Poakahi aka nei, ua kii aku kekahi makai i na keiki Kula o Kauiahameha no ka hookaa aua i ko lakou mau auhau. Ua hoole liks na keiki aolē e uku i na auhau, no ke kumu aohe a iakou haoa e hiki ai ke nku i auhau. Ma ka auwisT la ae, ua heie nui aku lakou e hui pu me Do'e, a hoole aku la aole e hiki ia lakou ke uku i na auhau pakahi o lakou, a ua kauohaia raai lakou e hoi me ka uku ole i hookahi ken*ta mai ko lakou pakefce ponoi ae. lwaena o keia aluka ona keiki, he wahi keiki uuku kekahi o 10 paha maieahiki, i kupono ole ke auhauia.