Ka Makaainana, Volume I, Number 7, 12 February 1894 — Page 3

Page PDF (842.88 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, FEBERUARI 12, 1894. 3

NA AINA MAMAO.

Haunaele Kipi ma Italia.

                Ianua ri 15, ma Avenesa, ua oki ae na poe hoohaunaele i na uwea telepone a ua hoao nui e hoopoino i kekahi kaamahu. Hookahi aliikoa i eha a make i na poe kipi, a ua pau nui aku i ka naholo i na kiekiena papali e kokoke mai ana. Lehulehu o ua poe la i hopuhopuia ia la. He heluna o na kaamahu ka i kiki poka ia ma kahi kokoke ia Carara. Elua mahele koa kaualio i hoea aku i ka waenakonu po, a he 500 poe koa i koe. Aia ke kulanakauhale malalo o ka hoomalu ana a na koa. Ua pau na halekuai i ke paniia, no ka hopohopoia o hoomaka hou ia ka hoohaunaele ana. Mai na apana kuwaho aku, ua hui aku la he poe lehulehu me na poe anakisa. Ua paleia kekahi puulu e na koa kaualio oiai e hoao ana e komo aku i ke kulanakauhale a ua kukai like ae i na kiki poka ana. Aia na poe kipi ke komo la ma na kauhale mawaho ae o Carara, a mai ia mau kauhale aku e loaa ai na lako kaua.

Na Hana Hookalakupua ma Berazila.

                He ekolu mau kapena moku kalepa Amerika i hoike aku ia Adimerala Benehama no hoopilikiaia o ko lakou mau moku e na ulele ki poka ana mai na moku kipi aku. Ua hooia ae ka Adimerala e hana no oia e like la me ka hiki iaia no ka hoopakele ana aku ia lakou. Mamuli o keia ui ana a kela mau kapena ua hoouna palapala aku la ka Adimerala ma o kekahi alii la ia Adimerala kipi Da Gama ma ka la 27 o Ianuari, e noi aku ana iaia e hooki i ke kiki poka hihiu wale iho no. Ua pane ano kikoolaia mai ua ike no ia mau kapena Amerika i ka pilikia a e pono no hoi e hookaawale aku, me ka olelo ae aole oia e hoomaopopo ana i keia mea. Nolaila, ua hookuu ae o Benehama i ka La Pule e kaalo ae, aka, mahope koke iho o ka wehenakaiao o kakahiaka Poakahi, la 29, ua hoomakaukauia na oneki o na mokukaua Amerika Nu Ioka, Nuaka, Kapalakiko, Deteroita a me na moku e ae no ka liuliu kaua a ua hiuia na heleuma. Ua hoouna aku ka Adimerala i ka lohe i na kapena Amerika ekolu ua makaukau oia e hooko i kana mea i olelo ai, a ke makaukau lakou e neeu, e lawe aku no oia ia lakou a pili i na uwapo. Elua mau kapena i kuhau iho a koe o Kapena Balakafoda o ke kiapa Eme (Amy), oia ka i hookomo aku i kona mau moku iwaena o na mokukaua, a hookahi ka nee papa like ana e holo ia loko o ke awa. Me ka maalahi ka Eme i laweia aku ai a pili i ka uwapo, me ke ki ole ia o kekahi poka hookahi. Mahope iho o ke kikakaha ana ae o na aumoku ma ke alo o ke awa, ua hoi nui hou aku a moku nui iwaho o ke awa. Ua hauoliia kela hana ana a Adimerala Benehama, no ka mea, he mea ia e ikeia ai a e weliia ai ka hae o Amerika Huipuia, a he mea no hoi e ao aku ai i na aoao e kaua ana aohe ia hae e wahapaa wale ia a e makeeia hoi na pono o na moku malalo o ia hae.
                He lono uwea moana i ka nupepa Manawa o Ladana ke olelo ana ua hele aku ka Adimerala Amerika i ka hale o ka Peresidena i Ianuari 24 me ka manao e ike pili oihana aku. Ua hoike mua aku oia ia Peresidena Peisoto, aka, mahope o ke kakali ana no elua paha hora, ua hoike ia mai la iaia ua pilikia ka Peresidena i ka hana a ua hiki ole hoi ke ike mai iaia. Ke olelo la na poe Amerika he hoowahawaha maopopo keia i na aumokukaua Amerika.
                Ma ka la 25 o Ianuari, ua malamaia he ahakuka moana o na alii o na aumokukaua o na aina e, a ua hooholoia e hoouna aku i ka lohe i ko lakau mau Aupuni pakahi aia i na kipi ka hoomalu kaokoa ana o ke awa a e noi ana hoi no na ao ana mai, ina paha e hana oolea aku ma ka hoopakele ana i na aumoku kalepa, a i ole ia, e hookuu aku no i na kipi e hana me ka laelae.

            Ua oleloia ua pau ko Adimerala Melo alakai ana i na poe kipi o Berazila.

Na Ahailono o ka Maluhia.

                Ua lilo i mea hoohauoli nui ia ma Europa ka lono no ka hoopauia ae me ka maluhia o ke ku makaukau ana o na aupuni like ole no ke kaua. He loli ano e ae keia ma ke kulana kalaiaina, a ua lilo hoi i mea e kamailio nui loa ia ai no keia anuu hou ma na liuliu kaua ana. Ua ninau hookamaemae wale ia ae no o Pahakuhauoli, ma ka la 20 o Ianuari, iloko o ka Hale Ahaolelo, e olelo ana hoi ma ia ninau ana ua aneane no e like loa ke koikoi o na lilo kaua i ka manawa maluhia e like la me ko ka wa e kaua maoli ana, nolaila, ua hoea mai ka manawa e waiho laulaha iho ai i na pono kaua. Aohe no o Pohakuhauoli i pane pololei loa aku.
                Ma Enelani, aohe hoomaopopoia o ka ninau a me ka pane, aka, ma ka aina nui aku, koe o Farani, oia ka mea nui e kamailioia la. Mai na aoao mai no a pau ke kokuaia o keia manao, a he mea e no hoi ke kahaha no ke apo nui ia o keia manao, e hoike ana i ke ake o na lahui like ole o Europa e loaa ka noho ana iloko o ka maluhia. Ua manao kahiko loa ia no hoi ma Europa o keia aku ana no ka hopena mahope koke iho o kekahi hoouka kaua laulaha ana, a he mea hiki ole loa hoi ke hoopaneenee aku i ke kaua ana mahope o ka hoea ana aku i ka pahuhopu o na liuliu ana. A ua laulaha no hoi ka manaoia eia kekahi mau aupuni ke hoomaka nei i ka auamo ana i ke koikoi o ke ao ana a oi wale aku no i ke kupono, oiai hoi, o kekahi ua hiki aku i na palena kiekie o ko lakou ikaika hakaka. Aole nae hoi he olelo ana o ke ko o ka manao maluhia, oia maoli io no ka mea e nune nui ia la a e noonoo kuio maoli ia la no hoi.


Ke Kanawai Dute o Amerika Huipuia.

                Iloko o ka Hale, Ianuari 22, i hoomaka ai ka paio no ka hoololi ana i ka papa hoakaka kopaa o ka Wilisona bila. Ua nui no na hoololi i waihoia ae, o ka Maka-re hoololi nae e hoopau loa ana i na hoakaka uku panai kokua o ka Wilisona bila ka i hooholoia me ka lanakila nui, he 135 ia 69. Lehulehu na poe Repubalika i koho pu me na poe Demokarata kue, e kue ana hoi i ka hoolala ana a ke komite. Alaila, ma o ke koho ana o 137 kue ia 52, ua hoopauia ke dute maluna o ke kopaa i hoomaemaeia.
                A ma ka la 23 mai i hoomauia ai ka paio ana. He hoololi e hookau ana i dute maluna o ke kopaa i hoomaemae ole ia a e hoomahuahua ae ana hoi i ke dute no ke ko i hoomaemaeia, a i hoololi hou ia ae hoi no ke dute ole aku i ke ko maemae a maemae ole. Mahope iho o na papa leo ana me ka hahana, a me ka hoao ana e hoopololei ae i na mea i manaoia, ua hooholo ia ka hoololi pakui e hookau ole ana i dute, he 151 ia 28. Ua koho ka hapanui o na Demokarata a me na Repubalika no paha a pau no keia hoololi pakui ae la, a ua koe kakaikahi na Demokarata i kakoo i ka manao o ke Komite o na Loaa a me na Lilo.

            I ka hoea ana mai hoi o ka noonoo ana no ka mea pili i ka lanahu, ua hahana mai na kue a ko ka Hema mau lala, na poe hoi i kuleana ma na hana hao a me lanahu, aka, ma ke koho ana iho no hoi keia, ua holo aku la no ka lanahu me ke dute ole, e hoike ana i ka ikaika o ka aoao Demokarata. Ma ka la 25, ua aponoia ma ka halawai ana o na Demokarata mawaho e hookau aku i auhau maluna o na loaa, me ka nana ole ia ae hoi o ke kue a kekahi mau Demokarata e ae. Ia la no hoi i hoopauia ai ka mahele panailike o ka bila a Makinele e ka Hale.

Na Hunahuna Laulaha.

                Ua lilo o Kamabela, ke Kiaaina o Ohio i pau, i mea banekarupeia.
            Ua apono ka Ahaolelo o Geremania i ke kuikahi kalepa me Sepania.
            Ke waiho kulipolipo la ke Za o Rusia malalo o na kipona o ka ma'i anu a me ka eha o na akemama.
            Ua koi ae o Mekiko he kuleana kona i na makupuni o Sana Catalina, Sana Karuza a me Sana Rosa mawaho ae o ka aekai o Kaleponi.
            Ke hoeueu ano hoohaunaele la na poe Anakisa a me Socialisa ma kekahi mau kaona o Italia ma ke kokua aku i na poe hoohaunaele o Sicilia.
            Ua olelo wale ia ae no e hoao ana o Peresidena Kalivilana e kue aku i ka aeia o Nu Mekiko, Arizona, Uta a me Okalahoma e komo a e lilo aku i mau mokuaina no Amerika Huipuia.
            Ua komo a hoopoino ae na poe aihue i ke Keena Kuhina Amerika ma Roma, Italia, a ua puhi ahi ia na pepa a pau loa e loaa ana ia lakou, a ua pau pu aku no hoi i ke ahi he huina o na buke waiwai.
            Mai Apia, Samoa, mai ka lono i ka la 3 o Ianuari, ua kipi aku na kanaka o na apana o Aana a me Atua a ua kukala ae ia Tamasese i Moi. O keia Tamasese ke keiki a Tamasese i noho Moi mua ai, a ua nui na poe i uhai mahope ona.
                No Sana Peterobuga, Rusia, mai ka lono, Ianuari 20, no ke omaimai kupilikii loa i ka eha mala o ke ake o ke Duke Nui Keoki, keiki elua a ke Za, a pela pu no hoi me Duke Nui Mikaela. O ka Moi kekahi o Denemaka.

            Ma Zurika, Suezelani, ua kai huakai aku na poe Anakisa, Ianuari 29, a ke Keena Kuhina o Italia a ua hoopaa nui aku i na lepa ulaula a me eleele maluna ae o ka puka. Ua kue aku na makai, a ua lehulehu na poe i eha ma na aoao a elua mamuli o ka haunaele i ulu ae. He 16 poe hoohaunaele alakai i pau i ka hopuia.
                Iloko no o ekolu puni, eiwa minute, pau ke aho a eha o Mikila ia Kobete ma Iakasonavile, Felorida. Aole i pohole o Kobete a aole no hoi i eha loa o Mikila. Mahope iho o ka hakaka ana, ua hopuia laua a ua hookuuia malalo o $5,000 bona pakahi. E hoao aku ana ka mea i eo ae la e mokomoko aku me Iakasona, ka paele, iloko o Iune.