Ka Makaainana, Volume I, Number 8, 19 February 1894 — Page 6
6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, FEBERUARI, 1894.
NA AINA MAMAO.
Ke Kaua ma Amerika Waena.
  Ma   ka po o Ianuari 22 i lele     kaua   ia aku ai ke kulanakauhale o Tegucigalapa, Hondurasa, e kekahi puali ikaika o na kipi a me na kokua Nicaragua. Ua hahana ko lakou anai ana aku imua a mamua nae hoi o ke ao ana ua hoauheeia. He 40 poe     Honodurasa i   make a he 70 i eha. Ua oi loa aku ka poino ma ka aoao o na Nicaragua. Ke liuliu la na aoao a elua no kekahi     hoouka kaua hou aku. Ua manao o Pe   residena Vasequeza ua hiki ole loa i na enemi ke lawe ae ia kulanakauhale. Aia ke hoounaia la na kanaka kupono a pau imua.   
                   Mai Managua, ua hoike mai o Kene   rala Otiza ua laweia i ka wehena kaiao ae kekahi o na wahi ikaika loa o na enemi a ua     nui na poino   ma na aoao a elua. Ua manaoioia ua pilikia o Vasequeza     me na lako kaua. 
                 Mai   Sana Salavadoa, ke mea la na kanaka o Leona e kukala     ae ia Masado i Peresidena, a mamuli     hoi o ia e konoia aku ana     o   Zeleia e unuhi aku i kona mau     pualikoa mai Ni   caragua aku.     Ua oleloia aia o Kene   rala Policapo Bonila ke kiki pu la i na poe pio.   
                   Ma   Guatemala, Ianuari 23, ua     loaa i na makai he ohumuhumu kipi nui a laulaha e kue ana ia Peresidena   Barioso. Ua holo auhee aku ka hapanui o na poe     ohumu   kipi i Salavadoa.  
Hana Hilahila a kekahi Kuhina.
Ma ke ahiahi o Ianuari 17, ua hoea aku o M r. Copelana, Kuhina Aina o Wale Hema Hou, iloko o ka Hale Ahaolelo me ka ona. He kuka keokeo kona i komo ai me ka puliki ole. Iaia e haiolelo ano lauwili ana, ua hapai ae kekahi mea i kekahi rula ina paha ua pono ko ke Kuhina kamailio ana imua o ka Hale ma ke kulana ona maopopo loa ona. Ua olelo ino aku ke Kuhina i ua hoa la me ka olelo aku e wiliia kona a-i e ia. Mahope iho o kekahi wa pokole, ua hele aku oia a ma kahi o ua hoa la a hoao aku la e kui iaia. Ua eleu ae ka makai o ka Hale a kipaku aku la i na poe malihihi a pau a hookaawale aku hoi oia i ke Kuhina ona. A mahope koke iho o ia wa, ua hoopanee ka Hale, a ua hana hou aku ua Kuhina la i kekahi hana hilahila mawaho me ke ake e loaa aku ka hoa kue iaia. I kekahi la ae, ua mihi ae oia imua o ka Hale a me ka olelo ae ua haawi aku oia i kona waiho i ka oihana i ke Kuhina Nui. Ua hoole ke Kuhina Nui i ka ae e lawe mai i kela manao haalele, a ma na lono hope e noonooia ana ke olelo hooholo hoahewa i ka Aha Kuhina.
Na Ouli o ka Maluhia.
O ka mea nui o ke kamailioia ma Europa, ma ka pule i pau i Ianuari 21, oia no ka mea e pili ana ia Italia. Ua olelo hou ia ae eia oia ua huli hou ae no kekahi wa i hala ae i mau hoa'loha nona mawaho aku o kela Kuikahi Pukolu mawaena ona, Au seturia a me Geremania. Ua oleloia no hoi ua makemake nui o Ke risipi, ke Kuhina Nui e hiki aku i kahi e hiki pono ai ia Italia ko noonoo pono a kaulike me Fa rani, me ka manao hoi e hoopau i na paonioni pili dala ana mawaena o laua iho. Ma Ladana hoi, ua ikaika ke kohoia o ka manao e loaa no he ae wale ana mai e hoohui ae i ko Italia mau aumokukaua me ko Enelani ma ke Kai Waenahonua, ina e hoopa leo ia aku ana, a ua manaoia no hoi o keia ka palekaua ano nui loa e palekana ai o Enelani mamuli o ke kulana ano lawa pono ole o kona mau aumoku.
Na Wahi Hoohalua Nihilisi.
Mai Sana Peterobuga i loaa ae ai ka lono i Berelina, Ianuari 15, ua hoouna palapala aku ka oihana makai Farani i ka oihana makai Rusia, e hoike aku ana ua loaa he heluna nui o na palapala kipi i na makai o na kulanakauhale like ole o Farani i ka manawa i hopuhopu nui ia ai na poe anakisa. Ua oleloia ma keia mau palapala ua komo pu aku he heluna o na Rukini ma Sana Peterobuga a me kahi mau wahi e ae iloko oia hana. A mamuli hoi o keia mau kukai ana, ua oleloia ua hele aku na makai Ru sia ma na wahi i hoikeia a ua lehulehu na poe nihilisi i hopuia. Ua oleloia no hoi eia ke hoohaluaia la na poe Rukini lehulehu o na anaina like ole, a o na palapala i loaa ai ma Farani ua manaoioia ua hoike ae i kekahi ohumu ana no ka lawe ae i na ola o ka ohana alii imiperiala ma ka la makahiki hou, ka wa hoi i upuia ai e hoao ia ana na liuliu oi ae no ka hoopakele ana i na ola o kela a me keia lala o ka ohana alii imiperiala. Ke lawelawe la o Kouna Delianofa, Kuhina Hoonaauao, i na keehina oolea e pale aku i ke ala hoohaunaele ae o na haumana. E oi loa aku ana nae hoi ka ke Kuhina hoomaopopo aku no na hoohaunaele e okuku ae ana iloko o na kula o Sana Peterobuga a me na kulanakauhale nunui e ae.
Ke Kahua Kaua ma Berazila.
  Ua oleloia   ma Rio de Ianeiro,     Ianua   ri 22, ua komo aku ka Adimarala Amerika, Benehama, ia     A   dimerala Da Gama e hui a e     launa kuka pu aku   iluna o ka     mokuhae Ame   rika Nu Ioka. I     ka   pau ana, ua olelo ae o Da Gama ua lawe ae ka Adimerala     Ame   rika i ke kulana o ke koi     paa   ana aku iaia no kahi manaolana     ole   iho i koe no ka aoao kipi,     a   ua noi aku nana e hoolala     i   kekahi kahua e hiki ai ke hoomalielie     i na aoao elua e paio   la. Ua paneia aku o Da Gama o ke kumu hookahi wale no e hiki ai, oia no ko Peresidena Peisoto haalele aku a me ke koho balota akea me ke keakea ole. Na keia mau olelo i hoopii ae i ka inaina iloko o Adimerala Benehama a olelo aku la e hoopakele no ia i ka hooleleia o na lako kaua no ke Aupuni, ina no me ka ikaika e hookoia ai. A ua paneia aku aia i na kipi ka hoomalu ana o ekolu mau mokuaina a e hana aku no hoi i na hooikaika ana a     pau e hoomau aku i ka noho paa ana ma   Rio a hoea aku na pualikoa,     oiai, ua manao lakou ua loaa ia lakou he   ala kupono e loaa     mai   ai o ka lanakila. 
                 Aia o Adimerala De Melo ma Curitiba, ke kapikala o ka mokuaina o Parana, a ua kukulu ae i aupuni kuikawa malaila. Ke manao la oia e nee koke aku i ka akau. Aia o Kenerala Saraina, o ka aoao Aupuni, ma ka palena     o   Sao Palo.   
                   Ua lilo   ae i na kipi i keia la,     Ianua   ri 25, ka mokupuni o Doma Iesu, he wahi ma ka akau o Rio, a ua hopu aku i kekahi mau pukuniahi a me kekahi mau pio kakaikahi. Mamuli o ke koi a ke poo nui o     na aumokukaua o   na aina e, ua unuhiia aku ko Peisoto mau pualikoa mai ka mokupuni aku. O ke kumu o keia, no ka lele ae o     na poka mawaena   o na aoao paio a elua maluna ae o kahi a na moku kuwaho e mo-ku ana. Nolaila,     ua laweia ae e like   me ia ae la maluna a olelo iho la na kipi he lanakila ia no lakou. I kahi la ae no nae, ua lilo hou no i ke Aupuni, mahope o ka hakaka     ana a make he 20   a eha he 60     poe. Ua   kuahaua ae ke Aupuni i ka hookaawale aku o na poe a pau mai na wahi kokoke aku a pau. Ke mau la no ka hoolele poka ana mawaena o na papu.     A ma ka la   24 i haalele aku ai ka mokukaua Beritania Siriusa no Parana a me Desetere, no ka hoomaopopo ana hoi i ke kulana     o   na kipi.   
                   Ua hoea   ae ma Penamabuco na waapa topido hou elima o Peisoto o ke kuai ana ma Europa.  
Aohe mau popilikia i loaa ia lakou o ka holo loihi ana ma ka moana, a ke lawa i ka lanahu me na lako ai, alaila, holo nui aku no Bahia, a ilaila e hui ai me na aumoku hou, me ka makaukau e hole loa aku i ka hema.
Na Humahuna Laulaha.
  E   hoouna hou ia aku ana i mau pualikoa hou mai Enelani a i Aigupita i mea hoi e ao aku     ai   i ke Kedive.   
                   Ua   oleloia ua haawi aku o     Pe   residena Kalivilana ia Kuhina     Kalaila   i ka hakahaka o kekahi     noho   o ka Aha Kiekie.   
                   Ua lawe   limanui ae o Farani ia Timibaketu, Aferiko, a ua lilo keia hana i mea e mahae ai na     launa   ana me Beritania Nui.   
                   O   ka Hope Kanikela Hawaii     ma   Sana Diego, Kaleponi, oia o H. P. Wahie (Wood), ke Kanikela ma ko J. W. Girvin wahi.   
                   Ua   hoouna aku o Sa Heneri Loka i na hoola o ka huikalaia, ma ka inoa o ka Moi Vitoria, i     ka Moi   Lobenegula ina oia e haawi pio ana.   
                   Ua   hooholo mai nei ke Aupuni     Kina   e hooponopono no ka     pepehiia   ana o Wilihoma a me Iohanesona, he mau misionari     Suedena. E ukuia ana he     $40,000.   
                   Ua   ikaika loa na hooulu manao kue ma Samoa i ko Amerika Huipuia ulolohi i ka hoouna aku i Komisina Aina hou no Samoa ma kahi o ka mea e huli hoi ana iloko o Maraki ae.   
                   Ua   kakooia o Kuhina Nui Kerisipi     o   Italia, e na nupepa Katolika o Rome, mahope iho nae o ko lakou kue mua ana iaia me ka manaolana e hiki ana iaia e hoihoi hou ae i ka maluhia a noho alii hou ma Sicilia. 
                 Ua kohokohoia e hiki ana i na banako kuloko o Wale Hema Hou ke hookaa i $1,500 ukupanai     ma ke   kahua o ka hoohana hapalua makahiki ana, a e maheleheleia ana he $6,000,000     ukupanee iwaena o   na poe hoahu.   
                   Ke hopohopoia   la e ulu ae ana he haunaele ma Opoto, Potugala     oia ka   lono o Ianuari 29. Ua haalele aku na aumokukaua ia Lisebona ia kakahiaka, i haawi     aku hoi   i na kokua ana no ka hoopio ana iho i na hoeueu hoohaunaele kipi e ala ana.   
                   Ua   mahae loa na launa ana mawaena o ka Moi a me na Kuhina     o   Serevia, a ua nui loa ka hopohopoia. A ma na lono hope     loa   hoi, ua haalele ka Aha Kuhina mamuli o ka hoea ana aku o ka Moi Milana i pau ma Belegarade. Ke hooweliweli la ka Moi Alekanedero e uhai aku no oia i na keehina o kona luaui     a   haalele aku i ka nohoalii.   
                   He   100 kauhale i pau i ke ahi ma ke kulanakauhale o Ieremie, Haiti, i ka po Poalua, Ianuari 23. Oiai ke ahi e a ana ua komo ae na poe aihue iloko o na kauhale a lawe aku i na waiwai me ka powaia o na poe e hele wawae ana. Mamuli o ka manao o kekahi poe ua hoomaka ae he hoohaunaele kipi ana, ua hoomaka nui aku e kiki pu i na makai.     A   hele a ao ua nohoalii hou ka     maluhia.   
                   Ua   hoopuniia o Chris Evana a me kona hoa ma Visalia, Ianuari 15, a ua hakaka mai no i na poe i uhai aku me ka hoomau     aku   no o ko laua holo ana. A mahope mai nae hoi, ua haalele aku na poe uhai i ka hoomau aku i ke alualu ana ia laua. Ma     na lono   hope loa, ua loaa ole oia a ua haaleleia ka manao alualu     aku   iaia. Aia oia a me kona hoa ma ke ala e hoea a e komo ake ai i Mekiko.