Ka Makaainana, Volume I, Number 10, 5 March 1894 — MONE TIKERO KA HOLOLIO I KA WA HOOILO KA UI MAALO I KE KUPULAU A O KE KEIKIALII HARE MATINE KE KIAHA OPAKA O NINEWA. [ARTICLE]

MONE TIKERO KA HOLOLIO I KA WA HOOILO KA UI MAALO I KE KUPULAU A O KE KEIKIALII HARE MATINE KE KIAHA OPAKA O NINEWA.

■ t . IX. K& |iolo!io iloko o na Ululaau— Kā makua me ke keiki—Ke riginedera. Ke kuupau la oia i ka holo o kona lio, e iho.au a ma na awawa,

e pii ana iua na puii, e holm ana maluna o. na kula pohopoho i liele a nkele i ka ua ; a i ka we e hoomaka mai ana o na kukuna o ka la e liohola i kona malaiwalama maluna o ka hoima holookoa, oia ka wa i hoea aku ai ua liololio la ma ka ipuka hale o 3geboseda, a pa ana kahea a "ke Koolau wahine o Euakei/'-he-mai. Ī'a manawa i komo aku ai ua keiki la iloko e lialawai pu ai me kona hoaloha a ua pumehana ke aloha mawaena o laua, oiai ua loihi ka manawa oko laua kaaw&le ana. I kela manawa i niuau koke mai ai o Igeboseda: w Heaha ka liana :mi a kuu hoaloha oka hiki ana mai nei i keia kakahiaka nui wale?"

Pane aku la o Mone Tikero itnua ona: "He hana hoi paha ka'u eka niki ana mai ivei. Ua inaoao au o oe la o kaua kai komo iloko o ka pilikia, uolaila, hele awiwi luai nei no.ka haawi »na aku 1 na kok.ua, i iīa nae he mea hiki, eia ka aole o oe."

"Heaha ke ano o kau mau olelo e kuu hoaloha, <J, wahi a Igeboseda i ninau mai ai. loaa anei oe i kekahi ma'i ano e i pifka ai kela uaau olelo niai kou waha mai.?" ;< Aole, e kuu hoaloha. Aole loa au i ioaa me ia mau liaawina, aka, o ko'u makua ka mea n'ana i hoike mai i kekahi hihio kupaianaha ana 1 ike ai i ka po

uei, a ua maaao oia owau la ka mea i komo iloko o ka poino, i ko'a hoi ana aka iloko o ka wa kupono, akahi 110 a lioopau ia ae inaii manao pihoihoi. A no ia mea i kouio wale iho ai uo iloko ō'u na manao kohokoho wale nou, a oia iho la ke* kuuiu o keia hiki apa mai la i mua ou/' "Ua olelo mai nei oe he hihio kupaianaha ka kou me naiia i jri<»lama i ike ai ma ka po nei,

a ke ole au c kuhihew», me he j mea la, oia no ke | J like i loaa ia maua. No ka mea, j oiai au e noho ana maluna o J keia noho, ua kaia lou ia aku la au i ka hiamo« nui. ,A il6ko oia hiamee nui i ike aku ai I ia oe e holo ana maluna o kekaIhi kula i hele a haukae i ■ I koko, e paio aua hoi me kekahi i heluna nui o na kanaka powa a I hiki i ka lauakila aj)a, ; "wahi a j Igeboseda i kamailio aku ai. "Oia no ka haawina i loaa i ko'u niakua, a-" Aole Ipau pono ae ka Mon6 Tikero kamailio ana, aia hoi k(frno mai la kekabi o na kanaka a kaiuailio mai !a imua o ua hiena la: j

"Aia kekahi mea mawaho i keia manawa, a ua makemake e ike i ka malihini neii "E ae aku iaia e komo mai maloko nei. malia he mea hou kana e lawe mai ana imua o kakou," wahi a lgeboseda. Kiī ia aku la ua wahi elele la a laweia mai la imua o la.ua, a noho iho la ma ka noho i hookaa wale ia nona. Alaiia kamailio aku lia o īgeboseda imua o ua elele la: <{ Mai hea mai nei oe, a heaha kau hana nui o ka hiki ana mai nei i ko'u hoine nei?" "I hoounaia mai nei au e ko ; makou haku ka Moiwahine o ua. Pua Lilia, e lawe mai i keia p&lapala ika mea i kapaia ka Hololio i ka wa Hooilo, -a. -malia.ua, ike oe iaia—e hoike mai lioi oe ia'u 1 keia wa, oiai, ain ko makou aupuni iloko o ke kupilikii e noho nei, a ua makemakeia au e hoi koke akti pane mai ua mea la nana keia lela." *'Eia no oia me a'u i keia-wa,"

wahi a Igeboseda . i pane aku ai 'me ka kuhikuhi ana ae i kona umiumi- loloa i he]e a keokeo, a eu ae la, mai kona noho l ka hele ana aku a lalau i ua pa- | lapaia la ma ka lima o ka elele I a lawe mai la. ■ U E heluhelu awiwi iho oe i keia palapala e kuu hoaloha, ma'lia he hana uui kekal i i 'manaoia nau e iawelawe aku, e pono e ike kakou i keia wa," wahi a Igeboseda i kamailio aku ai imua o Mone Tikero, | -JUiilau mai la o Moue.Tikero a lAelie ae la i ua la, me. | ke akahele a hiki ika hopena.

I Alaeila, kamaiho aku la oia imua o kona . l)oaloiia mē keia- mau huaolelo: "Ke kauoha inai nei keia palapala e hele aku »u e hoopakele | i ke ohi o kela Pua Lilia o Subi- | edawiai ka liina aku o na euei mi. Ua pololei niaoli uo ka'u iuea i koho wale iho »iei ia oe au i kamailio mai nei ia'u- 0 ke ola ka o ka'u mea i aloha ai

ka tp.ea i upiiia e Heaha la hoi, eia mai au a hoea aku." Ika lohe ana o Igeboseda i keiu uaau oielo auu Ilololio la, ja mauawa i kaorui inulio ihf> ai oia īiia ua poohiwi o ua Hololio la a i iho la:

C 'E kali iki, mai pulale e kuu hoaloha. E hole pu aku ana kaua mo.ko kaua maif kauaka a e hookuu a4tu kaua i ka elele e hoi e.mamua a aku iaiua o kona haku, e hiki aku ana kakou iloko o ka manawa pokole."

Hookuu ia aku la ua wahi t3lel€ la e hoi, a noho iho.la o Igeboseda ma no ka hoomakaukau ana ia lakau iho no ka aua aku e kaua me na ememi. Hopu iho la ua kaeaea la i kana .o-.le e waiho ana iluna oke pakaukau a puhi aku la me ka ikaika raa ka aoao hikiua. a wawalo hele aku la ka leo o ua o-le la ma na paia pali o na kuahiwi o Hagara, ka home noha hoio ua elemakule la. Ai ka hookuu'ana iho o ke kani c>

k»n@. o-le, ua panai koke ia.mai la ke kani © kana o-Ie me kekaleo o-le kani kikiKo'n mai ua mau pali la, me he leo hone la i>o kahuli ika po lai, a ike. ia aku la n<i kanaka o ua igeboscda la « oiliili tnai ana mai ko lakou mau home D'.ai a ma ki mai la no kahi o ko lakou haku.

Ia mannwa i hot<* aku ai na kauwa e haua i ka iio o ūa elemakule la, ©ia o Muero, a i ka inakaukau ana, ua hele like aku la aua me kona hoaloha a kau ae la maluna o ko laua mau lio, a nee aKu la no kahi i kauohaia mai ai. E alakai ana mamua o ua kaoo lio ia o na kanaka puuwai wiwo ole o Hagara, o Isel)o--seda ine ka Holoiio i ka wa Hooilo, a inahope aku o laua na kanaka i hiki aku *ka heluna i ka 2,000, he poe wale no hoi i hele a lehia ina kaoniu ana i na mea kaua,a ua lilo ia mea i mau mea paani wale no ia lakou. A hala paha he eha hora o keia nee ana o ka. hua&ai a boseda imua n© kahi o ka Pua Liha o Subieda, ua huli niai la ua elemakule la a kamailio' mai )a i kona mau kanaka:

"Maanei e a'u poe keiki, e haalele iho:. ai maua ia oukou a na oukou no ia e bele ae mahope, aka, awiwi ka hele ana, oiai, ua kokoke mai ka manawa e hoohanaia ai ka oi oka oukou mau mea kaua. E hele eae maua e ike i na mea e hanaia la © na enemi/'

Ia manawa i hao ae ai na kepa oua uiau koa nei na opi aoao o ko laua mau lio, a oili pulelo aku la ke ahi lele o Kamaile aku o nu ulu nahelehele ina 'lio o T ua mau kanaka la. Ahe hora paha aoi ko laua hoomau ana i ka holo o ka laua naau lio me ka hoomaha ole, ua lioea aku Ja laua ma.na paleua waho oke A.UjDuni o Samanadala, a ke mau k no ko 3a\ia nee ana imua no ka Uaawi ana aku i ka laua itaa kokua aua i na koa o ka Pua Lilia o Su.bieda. [Aole i pau.]