Ka Makaainana, Volume I, Number 13, 26 March 1894 — Page 2

Page PDF (880.59 KB)

2 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MARAKI 26, 1894.

LAUOMIDIHAE.
-KA-
UI I MOHAI IA I KE KOKO
-KA-
NANI I ALANA IA I KA OI O
KA PAHIKAUA.

Ka Mea Huna iloko o ke Kiaha
Waina

Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke
Kuikele.

-A O KE-
KEIKI NUMAREDINA
KE
Komo Lima Maka Popoki.

MOKUNA VII.

Na Mea Ekolu i ke Alahele- Ke
            Kupua Enuhesilika o Muleleda
            -Na Kiai Elua i ka Punawai hookahi
            -Ke Alahele i huna ia e na wai.

            Iloko o ia manawa i puili mai ai o Murisedela i kona kaikunane a me ka leo nahenahe i pane mai ai oia:
            “E Numaredina, ua ike aku la anei oe iaia?”
            “Ae, e kuu kaikuahine, oia no kela – Ka Mea Huna iloko o ke Kiaha Waina.”
            Me ia ano iho la i hopu iho ai o Numaredina i ua aniani la a milikaa iho la me ka makahehi nui, me ka olelo pu ana aku i kona mau kaikuahine,-
            “Kupanaha maoli ka hiki ana i keia wahi aniani ke kamailio mai. He kupua paha oia, a i ole, he kanaka maoli no paha i hoano e iaia iho.”
            Puka aku la lakou mai loko aku o ua wahi rumi la a loko o ka rumi nui o ua halealii la, a iloko o ia manawa i kamailio iho ai ua Numaredina la i kahi aniani i ka i ana aku:
            “E ke aniani kupaianaha, e hoike mai oe ia’u i ke alahele i hunaia e na wai, a me ke alanui e hoea aku ai i ka aina o ke Ao Olino.”
            Nakeke ae la kekahi mea ano e mai loko ae o ua wahi aniani la, a pahemo aku la mai na lima aku o Eumaredina, a iloko o ia wa i maholahola pono hou aku ai ua aniani la i kona nui e ahuwale ai na mea a pau ke nana aku. a poha mai la he leo i ka pane ana mai:
            “Aia ke alahele au i ninau mai nei ia’u e Numaredina. Aia mamua aku o kahi au e nana la ko alakai nana oe i hookikina mai nei e hele imua no ka huli ana i ka mea au i aloha ai. A ke ke lele ia oia malalo o kona kino manu no ka aina o Liona Ulaula ka ekolu hoi o na kiai o ke aupuni o ka Moi Habakudera, e noho mai la iluna o ke Ao Olino me kana hanai.”
            Nana aku la o Numaredina me ka pahaohao nui i ua alahele la a pane aku la:
            “Pehea makou e hoea aku ai ilaila?”
            “E hoi hou aku oe no ka rumi a oukou i noho mua mai nei, a aia ma kekahi aoao o ua rumi la he punawai me na ihoiho kukui e aa ana, a malaila aku oukou e heli ai a hiki i kahi a oukou e heli makemake nei. E koa ka manao e Numaredina, mai makau i ka nui o na pilikia o ke alahele o ike ole auanei oe i ka mea Pohihihi i ka maka o ke Kuikele, oiai, he uki na poino o mua o ke alahele.”
            I ka pau ana no o na olelo a ua wahi aniani la, ua uhi hou iho la ka pohina uwahi a hoi ae la oia a kona ano mau, alaila, hopu iho la o Numaredina a hele nui aku la lakou no kahi i kuhikuhiia mai ai.
            Ia lakou i hoea aku ai ma ia rumi, ike io aku la no lakou i na mea a pau a kela leo kamahao i hoike mai ai, a e kuku io mai ana no ua ihoiho kukui ma kela a me keia aoao o ua wahi punawai la, o ka mea kupaianaha nae aohe kanaka o loko.
            Aole i loihi ka lakou nana ana iho i na punawai la, aia hoi, aleale ae la ka wai o ua punawai la a ike aku la lakou i kekahi mea nui eleele kohu aha la e nee mai ana maloko o ua punawai la, a mahope mai ona kekahi kaa i kinohinohiia me ua mea hoonani he nui.
            A ia manawa i hookikina mai ai kekahi leo ia lakou e lele aku iloko o ua punawai la, aka, o na kaikuahine o Numaredina ua piha loa ia laua i ka makau, no ia mea ua kaua iho la laua i ko laua kaikunane aole e hele o pau auanei lakou i ka make.
            Aka, ua hoole aku la o Numaredina me ka olelo, - “E hele kakou imua a make.”
            Hope aku la oia i kona mau kaikuahine a paa ae la a hookahi ko lakou hele like ana iloko o ua punawai la, a ia wa i lohe aku ai lakou i kekahi mau leo lehulehu i ka olelo ana mai.
            “E lawe awiwi kakou i keia poe imua o ka aina o Liona Ulaula, a na na kiai o laila e pepehi iho ia lakou. E wiki kakou.”?
            Kani aku la ka uwepa a na kahu kaa i kula o Mailehuna, a moe kololio aku la ua kaa la imua, a ke ike ala no lakou nei i ka a o ke ahi a puni ua kaa la aole nae o lakou wela iki ae.
[Aole i pau.]

 

Penesakola.

He aloha kuu pua Poni Moi,
I lohia lima ia e ke akamai,
He ohu ia nou e kuu aloha,
E puia e ke ala me ke onaona,
Onaona ia pua na’u e honi,
Kahiko mau ia no kuu home,
O ka hapawai ka kuu hoa ia,
Kohukohu no au ke laiwale,
Aole no au e hopo ana,
He mamo mai au na ka eleu,
Aohe kau e paoa ai,
Ua hiki no ia’u ke kaena,
Waiwai paa ia no kuu kino,
            Haina ka puana o kuu lei,
            Ka ui o ke alanui Liliha.
KEALA.

Ua Kuu ka Luhi.

            Ua newa aku ma kela ao kuu makuahine ma ka la 5 o Maraki, i ke 79 a oi o kona mau makahiki ma keia ao, oia o Mrs. Kahalepulu Kainoalau, a haalele mai la ia’u kana keiki muli loa. He nui makou aole nae lakou i ike i kona hanu hope loa. Ua hanuia oia ma Kona Akau, Hawaii, na Kalapawai (k) me Hokii (w) i ka la 20 o Dekemaba, 1814. He elua makahiki o ka hoomailo loihi ana a ka ma’i i kona kino a hala wale aku la, a waiho iho la ia’u e paiauma hookahi aku ia a. Ua imi nui au i ke ola i na kauka, aole nae i palekana mai. Aloha wale kuu makuahine hoomanawanui, mai ka ai a me ka i’a, kuu makuahine leo ole mai. Auwe kuu aloha e!
            W.O. KEOLANI,
Puehuehu, Kohala Akau, Hawaii,
Maraki 14, 1894.

            Eia no na Pukiki ke pikoikoi nei i ko lakou Ligi. I ka po Poakolu, Mar. 14, i halawai ai a ua lehulehu lakou i kakauinoa ae.
            Eia ke kakauolelo o ka Ligi Amerika ke noi hele nei, ma na palapala, hana no ua poe hana ole o ia ahahui iwaena o na hale kalepa o ke kulanakauhale nei.
            Ma ke noi a Hakafila Ma, ua hookohu ae o Lunakanawai Kaapuni Waitina ia C. Bosse i lunahooponopono no ka waiwai o D. H. Nalimu, o Hookena, Kona Hema, Hawaii, malalo o $2,000 bona.
            O ke Kuhina hou o ko na Aina E o Beritania Nui, maloko o ka Aha Kuhina i hooponopono hou ia, oia no ka Eala o Kimihale, he hoahanau pilikana hoi no ke Kuhina Pelekane maanei, oia o Mekia J. H. Wudehausi.
            Ua nalowaleia he elua o ko makou mau keiki luina ma ka pule i hala, a e haawiia no he makana o 10,000 yen (dala Kepani) i ka mea a mau mea paha nana e huli a loaa laua a hoihoi mai i o makou nei. Penei ko laua ano – Pilalahi ka oiwi, he lauoho ano piipii, 6 kapuai ke kiekie malalo iho o ka la me ka inoa hoohanohano ke Duke o Waolani. O kekahi iho he papalina poepoe, maka poniponi uliuli, he hapa no ka Aina Pua, poupou loihi momona, lauoho kamoe, a o kona inoa hoohapakue e hea mau ia ai ke Kaeaea Hamabaga o Leiolono. He ano kulana hapa o na keonimana ko laua i ka maalo ana ae mawaho o ko makou keena i ka Poakolu i hala. Se-lo! Aia paha iluna o ka manuwa Kepani.

Wahapaaia kahi Makai Iapana.

            No ke ake hoohaehae o kahi poe i kahi makai Iapana, ia Toma, ua wahapaa ae na kakauolelo o ka Halewai i kona wahi lio keokeo, mahope iho o kona hoea ana aku i kakahiaka Poalua i hala, Mar. 15. Oiai ka lio e ku ana ua paa i ka pou telepona, ua kauia he hoailona kuai ma ka lae, he welu ulaula hoi ka kahi ma kea no hae kudala, a na kahi makai kaa hoi ka hookani ana I ka bele me ko Toma mau kepa. Iaia i oili mai ai, naholo ana ua poe kolohe nei. Mahope iho kau hou ia no he hoailona, no ka holo wale ia o na wahi lio la, a ia Maika Have i hoao ae ai e kau haule ana, no ka mea, ua wehe mua ia ke kaulaopu, a ia Toma i oili hou mai ai, ua oi loa ae kona huhu. Ia auwina la ae hoi, ua hookomoia he lolewawae ma na wawae mua a he papalekapu ma ke poo, a oi loa aku ko Toma piena. Aole paha oia e ae ana e lawe mai i kona lio i ka Halewai ma keia mua aku.

            Ma ka Alameda i huli hoi mai ai ke Kiaaina hapa-haole o ka Mokupuni Fanina, ke kaikuana o kela keiki hapa Polapola e hana nei ma ka halekuai o Lui & Kuke. A kahi o keia mau la iho e huli hoi loa aku ai no kona home.
            Ua haawi ae o Mr. a me Mrs. Akima i ka Poakolu iho la i hala, he paina la hanau no ka puni ana o ka makahiki hookahi o ka laua kamalei James Ah Lo. Ua nui na makamaka i naue ae e haupa i ko laua lokomaikai a me ke kama nona ka la, ua ai a ua lawa me ko koe okoa no o na mea ai. O ka makou leo uwalo i na lani, e ola loihi ke kama.

            Aole no hoi i liuliu ko Kale Wiliama huli hoi ana aku nei i kona home ma Hamakua, Hawaii, mai nei aku mahope iho nei o ka loaa ana o kona laikini loio piha, make iho la kana kaikamahine uuku, Helena Kalelei, i ka hookahi makahiki me elua la ma keia ola ana. O ke keiki keia i hanau ai a make ai ka makuahine. Aia me ua makamaka la ko makou makena pu ana. Aloha wale no ia pua i mohala ae a ako koke ia no.

            He aha hoolaulea ka i haawiia iluna o ka mokukaua Adamu i ka po Poalima, la 16, ma ke ano aloha no kona kapena e huli hoi ana i ka home malalo o ke kauohaia mai. Ua paihi o luna o ka moku a ua lehulehu no hoi na poe o uka nei i holo aku e lualai like, ua hauoli kela a me keia . Eia iho ua hiki mai he kapena hou a me na luina hou, a i Aperila 16 ae nei e haalele mai ai i keia awa no ke Kai Berina. Ke holo aku ka moku, alaila, he 10 no hoi la i koe iho piha ka makahiki o ka mo-ku ana i Kou nei.

J. K. KAHOOKANO.

LOIO a he Notari no ka Lehulehu.
            KEENA HANA: Alanui Kaahumanu.
Honolulu. jan. 8-’94