Ka Makaainana, Volume I, Number 15, 9 April 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]

"HUAI KA ULU O LELE."

Ua hoike ae nei o Loio Kuhina Kuaiiau i kona mauao kanaw«i e pili ana i ke kanuwni koho elele a lakou,, a oi !«>a aku J)oi i ka hoohiki, «iialokoo na liOpepa īva?uu o ko laknu e ana iio i ka pono o ka lakōu i»©a i hanā ai v m?ihi,lo o na IiOolaha* 4 Ma ke Knuoha " Moakaka ui manao la," e hoike mai ana i ka moowini loa o ua kolohe» I ka wa hea )a oia i lilo ai i mea nana e hoakaka a e wehewehe mai i na kan*wai? JCa i no hoi na ka Aha Kiekie ia hana, eia nae i keia au o na eepa, ua kaa m Kuauau. Ma ka halawai ana o ka Ligi Araerika i ka po Poilua iho la, o Rev 0. P. Emekona ka mea haiolelo ano nui, a i ka Poalima nei hoi, o Pori fesa W. D. Alekanedero. 0 ka laua mau mea ■ano nui no, oia no ka laua mau haoa ina WiJsinetona o ka hoike ' lioopunipuni ana aku nei, nie ka hai pu ae hoi i ka makauknu o ua opio, na wahine a me na poohhia e auamo i ha pu 110 ke kue aku ia Atnerika, iloko o Dekemaba v hala. Ahu wale ka paiu kapulu! Pakikeia nae o Ēmekona i ,ka n.ui loa c na olelo pili mikanele.

Ke niau nei 110 ke ano o ka poai o'na poe hemolele, piaoiuli o ka wiwo i ka Ligi. Ei& na" welo ke hoomalimali hele nei, aohe nae , he apoia aku o ka lakou maunu aia no a he pau no Kuaūau a me lakoii o ka poai hemolele mai ka hookohukohu ana mk na oihana Aupuni. Aohe a ka lahui hana aku no ia inea, aia no ia ia lakou mai. 0 ka kā lahui no e J»k« nei, pi& no ko lakou pau h p»a loa a k©e hookahi ole iho. I keie Poaha iho la, imua o ka Ahaolelo Pi Gi» i hehihelu mUa loa ia ai ka Bila Haawina. Aia iloko o ia bila he itamu o ,000 no ka Moiwahine Kaneinake Kapiolani. Mamuli o ia, ua ninau ae o Ianua ina paha ua mauaoia e i mau uku hoomau no ke Aliiaimoku a me ke Kama'iiiwahine Kaiulani» a na kahi uha-Haki hoi i pane ae •ia a ae laua e kakoo aku i keia Aupuni, alaila, e hauoli no ke Auponi e hiaawi aku i mau uku no lavia. E loaa ana no ia ia o»kou. Ulaula wale! A ma ka hoike belu hei a ke Kuhina Waiwai alelolua, no ka

pule i p»u i ka la 4 nei, ua 1110 aku na boua' Aupnni no ka liuinu ») $5,000, u he $60 hoi ka iilo no itt. 0 ka lilo hoi o fce A*tlpuni £uikrfwa ho $220,501 23, a he $3,420.456.87 lioi ka huitfa uui o ka ait? lahui. Ea» ai pakiko io ao uh auna la.

Makemakn o Emaluka e waihoia ke knmukanawai a ka aha elele e hooholo ai 110 ko ka lahui apono ana iua ke -k<>ho bal<»t i 'akea ana, a ua oi.ou aku he ulelo liooholo mo ia ,mea. JEiā nae, aole i aeia kona .nanao,, oiai aole i kokuaiā Ua pane aku nae hoi o Haki e waihoia no ia • m*a na ia aha e hoomaopopo a e hooholo No'aila, ua haule pahu ia manao, a oia no hoi ka n»anao o ka Ligi e like ae la me ko ua haole hana piula nei. Ua hooliplo ka Aoao Uniona Amtrika i kekahi olelo hooholo I e hoole ana i ka haawiia akn o j ka pouo,.ko.ho i na īapana. Oili I no ia nieheu inoowini o ua j poe la i kaena ae he Amerika lakou. Ua hooia mua ia e Ko'ekaaka e loaa no ia pouo, a eia hoi na koo ona a me kona poai ke kue aku la. tiu\_ i inanao o Iapona e hoopaakiki mai i ke koi ana, i keia nioku h<»oj kahi no e ku nei haawi pio.okoa, | Malalo o ko k&kou kutkc,hi me | ia Aupuni, ua loaa ia lakou he | pouo like me ko na aupuni e ae Uawini aku hoi kela wahine haiolelo hoole waiona ma kekahi palapala, imua o' ka Ahaolelo Pi Gi o ka Poaha iho Ja, o noi ana e hooliloia keia aioa i aina

paniku a papa loa i ka waiona ma na ano a pau, uiui ka hookorao ana mai a mt ka hana ana, a ua h oi ke m a h aoi pu a ku no hoi oia ua'make loa ka manao e hoihoi hou ia ae ke Aliiaimoku ma ka Nohoalii, a ua kamailio hoi oia ira ka o' nn wahiue o ke ao nei, a ua waihoia aku ua palapala la i ka aha elele hana kumukanawai. Oioi no hoi ko ia nei mahaoi, a o ka oi keia. Pehea 3a hoi i hana ole ai ma kona aina i hele mai nei. Ea, hele pela ? Kohu ole na luha o ka Hui Hawaii Aloha Aina, ma ka nui ana ae e poi wai mai i ka halawai makaalnaiia o po, ma ka Bukftina o -ka Poaono uei, e olelo aohe ka lakdu i ae a i apoiiio i keia hana. Malalo o ke; kahea no ka o ka Peres]denc Hanohauo a me ke KHkauolelo Nui kekahi o ua hui la, aole nia ko laua ano luna, aka, ma ke ano he muu makaaiuana i makee a i aloha i ka aina a ma ka lahui. A pehea hoi keia nonohua ? ©' ka pono

k.K'.i mwkeumkeia, aole !oa lioi o ka poiuo uo ka aina a iue ka lahui. Nalalla, mai hoolohe, aka, e pulnuii. like ue kakou a pau, oiai he halawai ia iio mt makauinuna.

Aohe iio i hoopilikia loa ia iia poe Poola e UH lapana, oiai, i hoao wale in il»o nei no kn na īapana iio ka hue ana i na ukana o ka Aik(»ku Mf«rn, no ka iuea, !ie p«»e lakou e hoi i»ni aku ana uo ka honie, jt_!»•? kokua'h i ke'H e loaa ai tma wahi «>k< ni iut Ihkou e hoi |/U ai. Li j Vjuiehu iio «a kapeiia haole i ui nku>k<i lakou uiakeniako i »«' Ma kh Hi'-iMa» o kekuhi poe/ua oi aku ke £\> la h «okahi t .iaii.ua ae o eha Lpaua, a o keKahi p»>e hoi, mM.irvua ae o umikuin.iina ' lua. Nolaila, aone no he wa no iakou e poino «i.