Ka Makaainana, Volume I, Number 19, 7 May 1894 — KELA A ME KEIA [ARTICLE]

KELA A ME KEIA

Pau aku la ka la kolio~balota. | Poaha e ku mai aiMea Mono- j wai miii Kapalakiko mai. He 15 poe makai kiu (kauwai) i hoopauia. i ka Poakalii i haia. Ua lonoia i ka la 15 a 20 ae paha e weheia ai ka ahaelele hana kumukanawai a na Pi Gi. Elua .mau ohua o ka Alameda mai nei i ae ole ia e lele mai. i kula nei, mamuli o ka laWa ole 0 ke $50 pakahi. No $490 i lilo ai ka Hale Mahoe kahiko ma ke kuai kudala ia ana i ke awakea Poakolu iho la. Eia ke wawahiia nei. KaKahiaka Poalua iho l* i haalele uiai r ai ka mokukaua Farani Dusafolo i keia awa uo ua Paemoku Makuisasa (]STuuhiwa). Hora 10 o keia kakahiaka e hoomaka ai ke iiau kiure o Mei nei, o ka Aha Kaapuni, ma Honolulu nei. Ma ka Alaoaeda o ka auwina . la Poaha iho la'i holo aku ai ke Komismfj Pukiki no Kapalakiko, a o W. M. Gifhda iho la kona hope no ka manawa. Mahope iho nei o ka noho ana o ke kupakako o ke Kiuau, no ka I;aki ana o kekahi wawae ona si ua oluolu ae, ua hala aku oia nlalima ona i ka Poalua 1 hala. Ua lonoia i ka la 24 ae e haalele mai ai ka.mokukaua Beritania Kamepiona uei a holo aku no Esekuimala a no Vitoria paha, Kolumehia..... ... | ; ., Eoao poe Hawaii i ae okoa i ko lakou liewa, ieauai o ka Aha Apana i ka Poakalii i hala, uo ke kuai waiona i ka Poaono aku, a ua hookauluaia ko lakou hoopai pakahi aia no a k:oiia aku. j Hauoli kahi poe paaua p ke Aupuni i ka uku pau loa iā i ka Poakahi i hala, a wilinau hoi na poo o kekahi poe ka pakali iiilii ia aku, e laa kahi poe makai a mē na poe hana alanui. He hale laau kahiko mauka aku o Eioa Kuea, ma alanui Em«, ka i hooliloia ma le ku- j dala i ke awakea Poapno nti n» j $190, a lilo no i ka haole Olelo E i 1110 ai o ka Haie Mahoe. Ma keia holo ana aku nei a )ca Auseteralia, oia ka| oi loa aku 0 ka piha a komo ukana uo kahi wa loihi i hala ae. Ua lawe aku oia he kopaa, 1,900 eke laiki a| aie 6»250 ! ahui maia. Ua oleloia e ae ana » Boseue j Beni t keia haole maUuua opiuma 1 hopuia ai ma alanui Papu i t kela aku t i kona hewa ma ia hihia ona e paa uei. E i ku aua paha oia i-iuua o ka Aha ■ Apanja i keui kakaiiiaka. j Ma ka \lameda i hot»a mai ; nei ka lu \ . W. llor>iall ? he k&hunnpule no ka { Bkalesia Euilaui, a <|> hoi aku , i kela mau la iho j kihapai ma LahaiuJ t u hui pu j aku paha'me Wailuku. Mai.i i Eliia umu kauaka,ouj e u lu>- [ lolio aua i ke ahiahi La Pule i ; hala iuka o Kupalama» ua ho*. ; kui ae i kekahi o na panee a haule aua laua. (la ioa ia ; ao laua i ka Halewai, a ilaiia , kalu i hoomaopōpoia pai ai u j na palapu. *

. E awihi iki ae i ka hoolaha pahn v lelo.kupanaha a Eikikoua a na keiki oiwi, Victor & Aki He hookuku kiki pu ko kai o Kalia i ka Poaono, Aperila 28, inawaena o kekahi poe wao o na pualikoa Pi Gi no ke kii o Kolekaaka ame ko na aliikoa. Ua Jilo i ko Kapena Zigila poe ke kii o Kole. Lehulehu na poe mauaikai o kai o laila. *Ua hopu hou ia o Beni Galfga i ka Poaono, Aperila 28, no ka hoeha a»a ia Manuela Pilipi.. he f kahu kaapio, iloko o ka hale iuu rama Karaitiriona. o ka Aha i kakahiaka Poakahi i haia, ua ae okoa i kona hewa, a ua hoopaiia e uku i $10 a me na koina. Mawaho ae hoi © na lei lehua kaula malina e hanaia nei, ua loaa hou ae nei ia mea e liana iei ia ai e kahi poe me ka hana nui ole, oia ka lole ulaula haua hae, ma ke kihaehae ana ae i ua naau a koiaweawe lelehupe. Eia no nae, aohe e loau ae ke kaula malina "mauu Hilo." tJa hoopai hou ia o Kaaipia imua o ka Aha Apana, i ka Poa- , jo, Aperila 28, mawaho ae o jta hoopaahao hana oolea [eha ana o kela wahine Pake ma%ai o Kakaako, e uku i $50 no ka hoeha ana , ī kekahi Pake okoa aku ma ia la hoekahi no i poino ai o ka wahine. ' Aia ma ka aoao 7 o keia helu ka*A. P. Kalaukoahaiolelo imua o ka halawai makaainans o Ko!oa, Kaūai, i malamaia ma ka la 11 o Aperila iho la. Ma.ka helu i hala i hoikeia aku ai na oielo hooholo, a mamua ihe oJka hooholoia ana o ia mau olelo hooholo i haioleloia ai.

Aia o Adimerala W r &ka a me kona mau ukali ila?o o Puuloa kahi i ana ai a i hoomaopopo ~ai ia wahi, a aia i kahi o Ealaunu e noho nui īnai la. lii i ka namunamu o na kauaka ok \ Piladelepia ika hae o na maklka o lalo o laila. ahe akenui ko lakou e hoea hou mai i Honolulu uei. . ~ Ua pau a ua waiho ao o ALerahama Fenauadeze i sona uoho hina nui a puuku uo ka Holouiua, a aia aku la i ka halekuai lako hao o ka Hui Lakohao aii kahi i haua ai. Aia ae la kona wahi ma ka Holou*ua ia Keoki Kamila (George E. Bwithies), aika la 2 uei oia 5 hoomaka aL f O ua kaikamahiue o ke kula 0 Koleaka kekalu i koho balota 1 k,. Poakolu iho la a puka kekahi o na kumu wahine. He hoike paha keia ao ke komohia oka mauao e loaa pu ia lakou wahine ka mana koho halola. Aka, i ke koho nui ana iho ka uo ko lakou aoao e ku nei, ua hoike nui ae he aapauui o lakou aia ma ka aoao oka Ahiaimoku. O kela haole ihi» kekee, IL \\\ Keveleu«» Kaiiikela-Keueiaia o Atuerikf Huipuia i pau, ke lawelawe nei i ke kukna kakauuielo u« ka Papa aole nae hoi e liko me ka mea i pau ih'o uei, ak M> malalo iho uo keia. Ua oleloia ua kue kek&hi hapa oka Aha Kuhiua, a pela uo ka hoi me ka Papa lloouaauao, i koua hookohuia. 11« kai* kuaana keia hapaue* kuewa a poloii Uaua uo kela Ke\ eUma uia Hilo.

-K * Ua paikau hookahakaha, hou ae tio na pnalikoa Pi Oi i ka auwina la Poalima »eij aohe n-iē aaa llalealii t<uea e hk.e, me ka niea i mahaoia, aka» iloko uo o ka halehao paikau. Mar no na hana, aohe walii o ka liie iho no hookuhi makahiki a 01 o ka pakali ana. O keia La Pule ae ka h\ h"0manao no ka iho nūua loa yna mai oka Uhaue Hen olele mahope pko ka Haku pii ana 1 i ka lani mai ke alu hou aua mai ka make mai, a ua kapaia o kā La. Pule Keokeo <Witisuna De)» Ile la nui ia. loa na ljiakim Euelani me Kaioiik^Homa. Kapalili ka ho'okani paliu ana aka Puuku o _na nupepa Ka Oiaio a nae Ka Leo oka Lahui, ma ke kahua kinipopo i ka Poaone iho nei, i ka wa a ka hana e puhi ana i kekahi o na leo mele Poloka. Ua panai pu ae oia nāe ka hookapalili ana i kona mau wawae. Anwe, nani ?

M& ke ahiahi moleliulelm o ka Poulīolu i ha?a t i ku mai ai ka Warijnu mai lalo mai. p. i ka waenakouu po ae no i iolo lo» aku »i ma kona alamoana no Vaoekova. Aohe ana me' hou a mau ohua mai nei no keia awa» hw 39 nae ohua 110 kela huli. Ua halawai me ka iuo no na la mua elua, a malie mahope mai u ku wale ianei.

M& ke kakahiaka poniponi wale o ka Foaiiu iho ia i ku mai ai ka Alatneda mai na TanalaftU Bent-auia ma ka Hema, ilv>ko.o 17$ la mai Kikane mu ke ala ae o Aukalaīia a me Apia. Maikai ka moana, aohe ino nul Hora 3:30 oHa auwina la'no i anehe loa aku ai uo Kapalakiku. He 14 mai nei ana mau ohuaao nei, a he 84 no o loa.

/ Eia no i> ha&i ai ka ka wawae a uie kti I ma iā Makai D. W. Lekana, ke waiko uei i Halemai Moiwabtne,a hekahmia Hnwaii koua m«a nana e lapaau nei'me ka āe o Kauk% Wahie. Ina e ola iua kahuua la, nona ka inoa o Haaheo, he kahu kaapio, iloko o ekolu pule e like me kana i olelo ai, alaila, © iiku uo o &aufca Wahie iaia i $500. luka uei he.mau mahele o n& luiua lapana o ke Takasiho me na pui raifela i kakahiaka o uehiuei t a ua hookahak&ha paikau ae ma na alauui o kakou īiel. He hookahi wai o ka llke ia lakou, i ka pokopoko. Eha poe puiu o-le ua lakou i alakai ua pual> elua, he puhi palua, a ma ia uiau o le c kai ai lakou lue kc kahea ole oua aliL Ku ua ika hie a uie ke paihi. luaua o ka Aha Apana i ka uei i ahewaia ai kekahi Pukiki, uo ka aihue aua i ka laia o kekahi kuuiulaaau aua hoopaiia uo ekolu la u»a ka haua oolea. Aia keia kumulaau iluna oka aiua o ke Pukiki kalu i ulu ai a ua pakeo aku nae ka laln ma kekahi pa iho. Ua hele aku oia a uia ia pa a poke ae la i ua laia la. Ko la hana oia i lioopaahaoia au * ua hoohalahala koua ioio.