Ka Makaainana, Volume I, Number 21, 21 May 1894 — Page 2

Page PDF (823.29 KB)

2 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 21, 1894.

HE MOOLELO KAAO
MONE TIKERO
---KA---
HOLOLIO I KA WA HOOILO
---KA---
UI MAALO I KE KUPULAU
A O KE
KEIKIALII HARE MATINE
---KE---
KIAHA OPAKA O NINEWA
MOKUNA XI.

E ke kupaa, auhea kou lanakila ana---E ka Hoowalewale e, e hooki i kau hana---Ahai ke akule i ke kolohe----Ke alahele iloko o na mauna---Ka hololio o ke aumoe.

Aloha no paha, eia ka e hooaumoe ana iloko o na ululaau iloko o ka manawa i maopopo ole. E ole nae ia, ike ana i ka home o ka Hololio i ka wa Hooilo---a Ui Maalo hoi i ka wa Kupulau.
               
O na manao o ka pilihua a me ka makau iloko ona i na minu te mamua iho, ua pau ae la ia. Ua hoi maila iloko ona na manao lai malie, he lani iluna he honua ilalo, aohe kupueu nana e hoonioni ae, ua paa i ka pono a Lihue.
               
A i ka wa a na kukuna mala malama o ka la i pahola mai ai iluna o ka honua, oia ka wa i ala ae ai o ua Pua Lilia la, a hoomakaukau iho la oia iaia iho no ka papaaina a ua mau keiki noho ululaau la.
               
Noho iho la lakou e paina pu maluna o ke pakaukau, a o na maka nae o kahi kahu hanai o Mone Tikero, aia kona mau maka ke nana pono la i na helehelena o ka mea e lilo aku ana i Moiwahine no Arabia (Homealoha).
               
Iaia nae e nana hoomau ana pela, ua huli mai la ka Pua Lilia o Zubieda a nana pono mai la iaia, a pane mai la no hoi.
               
"He manao anei ko ka mea haku hale i kana kauwa wahine nei?"
               
Puili ae la ua wahi elemakule i kona lima ma kona umauma, a pane aku la:
               
"Ae, e ka mea a ko ke ao nei i kaena mau iho ai, he nani i oi aku mamua o na hoku olinolino o ka lani, a i pakela loa aku hoi mamua o na kukuna owelawela o ka la.
               
"Ua kupono i'o loa no ke kaena ia ana o kou nani, no ka mea, ke ikemaka nei au me ka hoohewahewa ole. A na kou nani i kaualako aku i kekahi poe e komo iloko o na hana hookahe koko, i loaa ai hoi kou lima akau ia lakou.
               
“He mea oiaio, ia oe i molia iho ai kekahi keikialii i kona ola no kana mea i kau nui ai; aole loa oia i nana i ka hanohano o ka nohoalii o kona makuakane, aole hoi i ke kaua a kona lahuikanaka iaia. Aka, i keia wa, heaha ka mea i ikeia nona? Ua haule oia iloko o ke kuhihewa, a he mea okoa loa ka mea nana e lei aku ana i ka mea ana i makemake ai.
               
"E pomaikai ana ka lahuikanaka o Ara bia ia oe, a pela hoi me ka mea e noho nei ma kou aoao. Aka, e hoolana i ko olua manao e a'u mau keiki, ua kokoke mai ka la no olua e hauoli ai iloko o ko olua mau la o ke ola ana."
               
Me na minoaka olu waipahe ana, i pane mai ai ui lii la:
               
"Ke hauoli nei au ke hiki mai ua la nui la, ka la hoi a'u i makemake ole ai e hui pu ia me na hana puuwai eleele. Aole nae pela ko'u mea i iini nui ai, oiai, ua nui na kuia mamua o ko'u alahele, nolaila, ua makemake au e hookoia iloko no o keia mua koke iho."
               
"E hoomanawanui pela, e ka Pua Lilia o Zubieda; aole i mamao aku ia manawa. Aka, ua kokoke mai no ia," wahi a ka elemakule.
               
He mau minoaka ka i ikeia aku ai ma na papalina o ka Hololio i ka wa Hooilo, me he la, ua olu loko i kela mau olelo ana i lohe ai mai ko laua la mau waha mai.
               
Mahope iho o ka pau ana o ka paina ana, ua hoomakaukauia ae la ka lio keokeo no lana e huli hoi aku ai no ka home o ua ui la. Kakakau ae la laua ma na lio, a haawi ae la na kukai aloha ana me ka elemakule, a huli hoi aku la no ke kulanakauhale o Samanadala.

O Kuau ka hono bolo o ke kaa hoohuiaina o ke alanui Lehelehe. Hu ka aka, i ke kani winiwini oioi o ka hono a ua wahi eepa la.

Ua hoomoe loa ia i ka Poakahi, Mei 7, kela hihia hookuanui a C. Kaiaiki ma kue ia J.W. Keliikoa ma, a pela no hoi me ka Keliikoa ma kue ia Kaiaiki ma. No na Kona o Hawaii keia mau hihia.

Aia ka Miowe ra ma ke ala e hoea aku ai i Enelani no kona hoomaemae hou ia mai ka ili ana iluna o ka ohuku akoakoa o Puuiki, a ua kohoia na lilo no ia hoomaemae hou ana ma kahi o £ 20,000 [$100,000]. Ke pau pono, alaila, e holo lawe ohua aku ana oia no elua a ekolu paha manawa i Norewai, e pau ana iloko o Augate aenei, alaila, holo hou ae no Kikane no ka holoholo hou no ma kona ala mua, a ike hou aku no kakou iaia.

NA MOKUPUNI.

Malalo o keia poo ae la e hoopuka mau aku ai makou, mai keia manawa aku, i na mea hou mai kela a me keia pea o ko kakou aina nei, ma ke ano he mau lono pili kuloko iho ia no kakou nei.

Na Materia o Kaupo, Maui.

M R. LUNAHOOPONOPONO:
               
Eia ke noho nei ma keia wahi he elemakule kuonoono mamua, o Pali kona inoa, aka, i keia mau la he mea kama ole ia, wahi a kahiko, a aia kona home maloko o ka hale kahu imu, a na ka opu aloha e hanai a malama i kona ola. O ke kumu o ka poino o keia elemakule, malalo no ia o na hana pono ole a kana keiki hookama, J. P. Sylva, Luna Auhau. Ua kuai aku oia i na waiwai paa ino na waiwai lewa a ua pau i ka lilo, nolaila ke kumu pilikia o keia elemakule.
               
O kekahi hana a ke kumukula olelo Beritania o keia wahi, oia o C. Andrews, mawaho ae o kana hana maa mau, oia hoi, Kumukula, Haawi Palapala Mare, he we'awe'a i na kaikamahine me na keikikane ana i makemake ai e male me ka ae ole o na makua.

UOIA A PAA PAHEMOHEMO.

"Heaha keia e ke aloha,
E haupa ae nei a loko."

Ma ka hora 1:20 auwina la Poakolu nei, Mei 9, ua uo malu ia o A. C. Hina, Esq. me Miss Lusiana L. Dedric, ma ka berita laahia o ka materemonio, e Rev. Makua Boniface Shaefer, me ka ike a ae ole o na makua a me ka maopopo ole paha i keia mau opio e hele ana lakou no ka male, oiai, he manawa kula no ia. A mai ka halekula no a ka halepule a paa iho la laua ma ke kaula gula.
               
O ke kane he hope kumukula, 18 makahiki; o ka iwi aoao hoi, he haumana kula, 14 makahiki, he mau makua kuonoono a he ohana nui. I ke ahiahi ana iho lohe na makaa o ka wahine, nui ko laua kaumaha a kii i ke kaikamahine a hoihoi hou ia mai a eia malalo o ko laua malu. I keia kakahiaka Poaha a'u e kakau nei, ua hala aku la ka makuakane o ka wahine no ka hoopii ana i ka luna haawi palapala mare, he hoopii oki paha kekahi. He kaao nui ia no keia wahi, a ua kapa aku ka lehulehu i keia haole, he kakoo no ke Aupuni Pi Gi, he aihue, he we'awe'a, he lapuwale.
               
O ka hihia o Hon. P. Kamai a'u i hoike mua aku ai, ua hoopau loa ia.
               
Ma ke Sabati nei, Mei 6, ua noho ka halawai aloha aina. Noa Kaaa ka lunahoomalu a o J. B. K. Kamai, Jr, ke kakauolelo.

OLELO HOOHOLO.

HOOHOLOIA, e noho kela lala a

me keia lala me ka maluhia a hiki i ka wa e maopopo lea ai ka Amerika olelo hooholo, alaila, kukulu i ahaaina hauoli.
                He nui ka ikaika o ka makani
e pa nei me na kilihune ua pu.
                                                                                               
LINALINAWALE.
Kaupo, Maui , Mei 10, 1894. Nui Ke Kue o na Hoahanau o ka Hoomana o na La Hope.

M R. LUNAHOOPONOPONO:
               
Ma ka halawai o ka La Pule, Ap r. 22, ma Naalehu, Kau, Hawaii, ua loaa mai he kanana pee poli ia Peresidena Kaiakoili, mai ka Ilamuku mai. Eia ka manao nui o keia kanana, e kakau aku na hoahanau i ko lakou mau inoa no ka hoopau ana i ka oihana Luna Kula a me Luna Leta o Maineke. A ma ia kumu, ua koho mua iho la no ka manao iloko o na hoa me ka uluaoa o ke anaina mai o a o a hiki ole ke hoomaluia lakou; ua lalapa ae no hoi me he aila mahu la no keia manawa na pioloke ana o kela a me keia, oiai, ua manao nui na kanaka no ka hoohiki kumukanawai koho balota keia hana akahai. Ua papa loa ia kela hana o na hoahanau ma keia hoomaha, aole makemake e hana hou ia ma kekahi wahi halawai a he hoihoi ole ia no hoi. O ke aloha aina, aia i ka puuwai o na kanaka ma Naalehu, a pela me na wahi e ae o Kau nei, oia no hoi ka iini o keia makapeni i na wa a pau.
S. L. KAHOALII, Jr.
Kau, Hawaii, Ap r. 23, 1894.

Mau Olelo Aloha na ka Hui Aloha
Aina o Hilo.

M R. LUNAHOOPONOPONO:
               
He komite au i kohoia e ka Hui Aloha Aina o Hilo nei, ma ko makou halawai o ka la 3 ae nei o keia malama, no ka hoouna ana aku i na manao aloha o keia Hui, e hoolahaia ma na nupepa. A ke hoao nei au e hooko ia kauoha a ka Hui, ina e hiki ana, ua pono. A eia malalo ae nei ua manao aloha la o ka Hui
E DWARD KEKOA, Komite
Hilo, Mei 5, 1894.

NA OLELO HOOHOLO.

NO KA MEA, o ka la 2 o Mei i hala ae la, he la ia i piha me na helehelena pupuka o ke ino, i hoohuaia mai e na hana hoonahili ano kolohe a ke Aupuni Amerika, no ka hoopii a ko kakou Moiwahine aloha nui ia, me ka Lahui Hawaii pu, no ka uwalo ana aku iaia, e hoopau koke mai oia i kana ino i hana iho ai maluna o keia lahui nawaliwali hewa ole, me ko kakou Moiwahine pu; a
               
NO KA MEA HOI, ma ka aoao o na kupa ponoi o keia Paeaina, ua hoike ae ka hapanui loa i ko lakou onipaa maluna o ko kakou kahua o ke aloha aina, lahui Alii, a makee oiai hoi i ko