Ka Makaainana, Volume I, Number 21, 21 May 1894 — Page 3

Page PDF (842.03 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 21, 1894. 3

kakou noho'na Aupuni kuokoa malalo o ka Moiwahine Liliuokalani, ma ka hoole ana i kela hoohiki kumakaia. A maluna ae o keia, o ko kakou mau hoakanaka o keia taona aloha, i noho oihana malalo o ua Aupuni Pi Gi nei no ka makahiki a oi, ua haliu mai la me kakou a puili pu me ka hauoli; nolaila, e
               
HOOHOLOIA, e haawi aku keia Hui Aloha Aina o Hilo nei, i ko kakou mau manao aloha pumehana i na poe paa oihana o Hilo nei, i ae ole e lawe i kela hoohiki puuwai eleele no lakou iho, no lakou na inoa o Mr Kaailau, he lu tanela makai; Pale, E. Pa, Malo a me D. Namahoe, he mau makai; a me James Keliiheleua,  no ka hale leta o Hilo nei;
               
HOOHOLOIA, e haawi pu aku no hoi keia Hui i ko kakou aloha nui me na hoomaikai ana, no na poe paa oihana a puni na mokupuni, i ae ole e lawe i kela hoohiki kumakaia, a pela pu no hoi i ko kakou mau hoakanaka a pau i kupaa mau maluna o keia kahua o ke aloha aina, mai Hawaii nei aku a hiki i Niihau.

Hoike Make o Aperila Iloko o ka malama i hala, ua hiki ka nui o na make o Honolulu nei i ka heluna o 60, oia hoi, he 28 kane me 2 wahine, i maheleheleia iwaena o na lahui like ole, penei: Hawaii 31, Pake 12, Pukiki 4, Iapana 7 Amerika 4, a he 1 o na lahui e ae. Malalo o 1 makahiki he 13, malalo o 5 he 5, malalo o 10 he 1, malalo o 20 he 3, malalo o 30 he 1, malalo o 40 he 4, malalo o 5 he 1, malalo o 60 he 6, malalo 70 he 8, a he 9 maluna aku. Iwaena hoi o keia huina make nui, he 13 poe i lawelawe lapaau ole ia e kekahi kauka lapaau. Peneia iho ka hoakaka no ia malama hookahi  iloko o elima makahiki: 1890, 73; 1891, 52; 1892, 55; 1893, 40 a i 1894 iho la he 60.

He 2 13-16 ke keneta o ka paona ke kumukuai hope loa mai nei o ke kopaa, i loheia ma ka Monowai mai nei, a he emi loa hoi ia.
               
Eia ma kahi kokoke i ka uwapo o Haaliliamanu, e lohe mau ia nei na leo akaaka nunui poheoheo mai kekahi mai o na lede i lede ole ia, a he ku maoli no i ka hanakuli i na manawa o ke ao me ka po. E hoounaia lakou i puu Kamalii a malalo mai.
               
I ka auwina la Poalua, Mei 15, ma ke alo iho o ko makou nei keena, ua kau ae la iluna o ka lio kekahi wahi keiki Pake uuku a mamua ae o kona noho pono ana iho, ua hoomaka akula ka lio e kuupau i kona holo paukiki ana a hiki mamua pono iho o ka Hale Keaka Pake, ua haule iho la oia, a ahai aku la ka pupuhi

i ka lio. Aole nae i poino ke ola. Ua hoihoiia aku oia no kauhale e na lima kokua, me ka nui o na palapu.

LAUOMI DIHAE
-
--KA---
UI
I MOHAI IA I KE KOKO
---KA---
NANI I ALANA IA I KA OI O KA PAHIKAUA.
Ka Mea Huna iloko o ke Kiaha Waina
Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke
Kuikele.
---A O KE---
KEIKI NUMAREDINA
KE
Komo Lima Maka Popoki.
MOKUNA X.

Ka Aina o Livanone iloko o ka liuliu kaua----Na alakai ana a ka Ma goi Wahine----Ke kokua a ke kaikaina i ke kaikuaana----Owai aku kela?
               
Mahope iho o ka make ana o ua pilikua la o ka aina o Basana ua hele mai la ua wahine kamahao la a lulu lima iho la me na mea imi mea pohihihi i ka maka o ke Kuikele, a haawi mai la i na olelo hoolana iaia, me ka olelo pu ana mai.
               
"I nui ka ikaika e Numaredina a ike i ka Ui i mohai ia ai i ke koko. Mai hope, imua aku a komo i ke kihapai pua o Numere."
               
"Mai laila mai la anei oe, e kuu kokua, i hele mai nei?"
               
"Ae," wahi a na wahine pahaohao la.
               
O kona lauoho, ua pau i ke ahi mamuli o kona paio kino wahine ana me na kupua ikaika mamua o kona alahele; a ua pakele mahunehune mai nae oia. A ke nana aku nae iaia, me he nohea la i kuu maka, a he milimili hoi na kuu lima.
               
No ka mea, iaia i lele ai iloko o ka muliwai iluna o ka aina o Mauleleda, ua nalo hikiwawe loa aku la oia me ka ike ole ia.
               
A iaia e lele la iluna o ka aina o ke Ao Olino me kona kino pahaohao, ua ikeia mai la oia e na kiai maka hia-a o ke Ao Olino, a no ia mea i helu ae ai ka manea o na kiai o mua o ke alahele a ano hiki ole no i ua luahine kolohe la ke hele hou aku imua.
               
Aka, mamuli o kona piha i ka inaina i ke kupua Habakude ra, kona enemi, ua wehe ae la oia i kona koloka, a hookuu aku la e hele e hoowalewale i na kiai o ua aina la. A lilo na kiai ilaila e alualu ai, ua komo maalahi aku la ua wahi luahine kolohe la iloko o ke kihapai pua o Numere. A kauaheahe ae la oia maluna o kekahi kumulaau vilou
               
Iaia e nana ana me ka makaala nui o ka ike aku i ka hanai a ua kupua la, aia hoi, pa mai la kekahi makani me ka ikaika no ekolu manawa, a iloko o ke aheahe malie o ua makani la i pa-e mai ai he leo i ka i ana mai:
               
"E ke kiai o ka maluhia, owai ke kupua iluna o ka aina o ke Ao Olino?"
               
Ia manawa i lele ai o Hi- za, ka manu kiai o ka Waoakua, (Pueo o ka Waoakua ma ka moolelo o Leinaala), a poai puni ae la i ua kihapai pua la, a i ke kolu o kana pokaa puni ana i ke'u ae oia me ka ikaika, a pane ae la:
               
"He manu ka'u e ike nei, e kauaheahe ana iluna o ke kumu wilou."
               
"E hopu i kela manu, aole ia he mea okoa, aka, o ka luahine ino no kela o loko o kela muliwai opilopilo o Muzine! O Dimerata no kela, ka luahine hoopunipuni. E kii mai ana kela i kuu luhi i wahine na na keiki a kanaka. Luahine ino!"
               
Ia manawa no i lele hou ae ai ua pueo nei iluna, a nana aku la ma kahi ana i ike ai i ua wahi manu hookolohe nei; aia hoi, aole oia ma kahi mua, aka, ua lele aku la oia he wahi okoa ae.
                A aia oia ke lele hoolai la iwaena o ka malapua o ke kihapai
pua o Nume re, a o kona mau maka aia no ia ke nana kapakahi mai la i ka pueo, me kona akaaka henehene ana iho. A i kona wa i kau iho ai iluna o ke kumu waina, oia ka wa a ua Hi- za nei i kani ae ai me ka leo nui.
               
I ke kuu a ana iho o ia leo nui o ua pueo la, ua kahea koke aku la oia i na kiai ma ka puka hikina o ua aina la, e ho-a i ke ahi a e pepehi i ka enemi.
               
Ia manawa i lele koke ae ai kahi manu hookolohe a kiekie iluna, a o ka manawa no ia i uhi iho ai kekahi hale aniani nui i ua kihapai pua la o Numere, a iloko no hoi o ia wa i hao mai ai na kiai o ka puka hikina i ko lakou mana, ke hele la a "enaena ka lua o Kilauea."
                He hookahi la me hookahi po o ka
a ana o ke ahi, akahi no hoi a emi mai. A na keia ahi i hoopoino i ua luahine kolohe nei i ka hai mea i hanai ai a nui a oia ka mea i pau ai kona lauoho, a hele olohelohe oia me he ohule komohewa la. Aloha no paha kahi ala!
               
No keia pono i loaa iaia, ua hoi mai la oia mai laila mai, a oia keia a kaua i ike iho la e hui pu ana me Numaredina.
 [A oili hou aku.]

Vaioleta.

Aloha wale kuu pua violet,
Lau onaona Likolaulani;
Kuu aloha no oe,
A'u e li'a mau nei.

HUI--- Violet kuu aloha,
Ke ala onaona o na pua,
Likolaulani kuu ipo,
Ka iini a kuu puuwai.

Hoolohe aku au o ko leo,
Ma ke telepona o ka po nei;
Honehone malie i ka lai,
Konikoni i ka puuwai.

Ke ahe makani ka'u e ike nei,
Ka pa kolonahe mai;
Me he la e i mai ana,
O oe no kuu lei ahihi.
                E hoohenoia aku ana e na leo
palua (Duete) o KA MAKAAINANA.

Ma ka la 15 o Iune ae nei e haalele aku ai ka mokumahu Miike Maru ia. Iapana me 1200 poe eemoku Iapana no Honolulu nei.
               
Ua hele ka hae Hawaii e welo nei maluna o Iolani Hale a nohaehae weluwelu kaekae, me he la e hoike okoa mai ana no i ka weluwelu okoa aku o na pakaha.
               
Ma Kalihi-uka, ua hoaoia ae e wawahi ka maluhia o kekahi o na ohana e kekahi o na kino i hooneleia i ka noonoo maikai, a hokake ae la i ka maluhia o kekahi opuu o ia kihapai. "E uhukiia ke kanaka hewa mai ka aina aku."
               
Ua hemo mai he ko'e o 5 iniha ka loa mai loko mai o ka waha o kekahi wahine, ma Kau, Hawaii, ma ka la 29 o Aperila i hala. Ua halawai oia me kekahi moeuhane i ka po, ua ai i ke ko'e, a i kona puoho ana ae kalakala ana kona puu. Hoomaka koke oia e nao a hemo ana ua mea la iwaho, eia ka he ko'e.
               
Eia o Thomas Spencer (Toma Poonahoahoa) ke hana nei ma kekahi laina paahao o Kawa no eono malama. Ua ae oia i kona hewa ma na kumu hoopii elua iaia no ke apuka ana i ka inoa o Mrs. Ge maluna o elua mau palapala kikoo dala, imua o ka Aha Kaapuni i ka Poakolu i hala Mei 9, e a ika Poaha mai i hoopaiia ai Lunakanawai Kupa no eono malama hana oolea a e uku i $60 no kela a me keia kumu hoopii, hui he hookahi makahiki a me $120.

J. K. KAHOOKANO.
LOIO a he Notari no ka Lehulehu.
KEENA HANA: Alanui Kaahumanu
Honolulu jan. 8-'94

F. J. TESTA (Hoke),
NOTARI LEHULEHU.
KEENA HANA: Helu 15, Alanui Kaahumanu,
me ka Mea Hanohano A.
Rosa. jy8-'94

PINE OMAU NALOWALE

Ua nalowale i ka Poakahi, Mei 7, he pine omau gula, he pupu ke poo me ke kahi pupu okoa me me ke kaula gula e kuuwelu ana, ma ke ala mai ka hale kouka aku o Akana a ka halekuai o ka Hui Lako Hao Pakipika, ma alanui Papu. O ka mea e loaa ai a hoihoi mai ma keia
Keena, e loaa no he uku kupono.
mei 14-4 mnw.

PAHU OLELO KAMAHAO

UA MAKAUKAU na mea no laua na inoa malalo iho, e lawe aku i ka laua mau pahu olelo ponogarapa, kamahao ma na home ohana, ke makemakeia e hana pela. O ka auhau no ka hoolohe ana i na leo mele, aia no i ka mea e holo like ana ma ke kuka pu ana. E hookoia no na kauaoha me ka eleu. E loaa no ma ke kahua o na kaa-lio poniuniu.
J. A. VICTOR, SAM'L K. AKI.
mei 7, '94 4mnw