Ka Makaainana, Volume I, Number 23, 4 June 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]

"HUAI KA ULU O LELE."

,Imua o {kA AhaoMo T*i Gi o. ka Poaha, 25, i \Vaibo aku Lnenui i ka Bi!a Haawina'* no 1804-5, a ua kolio oin i.iia loaa'mu k»hi o $3,210,510. ona li'lo hoi i uiana'oia* no uku haOa a pail, $1,048,018 , Oihana Koa, $200,000: na lilo Oihana.a* paū, $1,4!R,225:38; hnina nui, $3,264,246 38. Nolaila, he ka oi aku s> na lilo i 'manaoia nnanua ae o - ,_,ib - * «a loaa i upu wale ia. O ka hōemiia o na lilo kekahi o na e puke. nei i na oehaa; a inonjho nei e hoemi ma kahi oka Oihana K<ta. Ae, aohe no paha e hewa iu hana. Ua Uoohalike ae ke Kuhina Laenui, i ka wa like no ona i waiho aku ai i ka Bila Haawin?, i i ka haina nui o ka uku Moi, na j o ke Aloalii. ka haawina uo Kaiulani, na v anaina lhoohanoha.no a me na * k<m kitfi o ka Moi, no lakou ka iuina o $117,000, hui hoi me loaa o na Aina Leialii, he $lt)0,000, loaa he $217,000 ka huina nui, kue i ka .huina o $2'34,000 no ka uku o ka Peresidena .a nie- ka Oihana Koa o keia au. Ea, aia ka pehu a hooinii lilo wale !o ua poe ai pakiko nui wale iiei # a kaia no i na uiaula o lakou. Haule pahu o Lualii Kikania imua o ka Aliaelele i k$ iho la, aohe makemakeia ona e i hoakuka a e kuale- . helehe'a:ku hoi i na loea, e 33 kue ia o Auwe no. ka hpi keia ;p u? apiki! Peia no h»>i ia aui wina la, nia ka hnlawai ana N I o ka Pi Qi, oia like ana no ka haawiua pakalaki, .e' l iiookahi no niea i koho nona, oia o Kuauau. Ua oleloia ua I iliinuie ka oia i hei wa, a i ahoina ;to i ku uku Kuhinu H* I keu ?o no hoi kei& a Aa poe uloha ole iuia, oax\ $ e o\e oia, niamuli o koua t >oo paakiki. loaa ai ko iakou po.io e haakei niu uei. l.apuwnle -ik poe e iuake mako nr; in Kuuka Makaluu e hoi mai. Poahu iho In ishoohoioia ai c ka Ahuolelo he $100 no koha li!o o ku lioi atut Uiai, Pau »e hi hoi ia ! Eia u* ae Sa n;spi-pa oiH akulu ua nui h>a ia mau a i $200, « i ole iu, i $110 paha, ui l aV va oia k* hoi ia n e kaua wahuw h.-uk pu p ;s ha, a».rt oliUa'hiUi v j uu Ka puwah no hoi \«! No krt Kauk.l M.,ka!wa m:cj kii »ir« u j a miK.,nr; t » , u!,; v . ln' 1.1 !•«•.» 1., 1,„, j !MI U* 11 ui hl» ka «1.0 H» Ukihi

kuuka HiiWaii, pehoa hoi iakou i walaaa ole ai mamua no na dala i lilo 1 na Kuuka Anina a me Luka, he $500 pakahi 110 ka j hoio ana niai a me ka huli hoi ! aua aku ? Aole, he mau haole laua, oia wale no ke kumu i like ole ai, Mai hoi mai oe ! Ma hihia nali eeiao o Beni Gālega, i konu ia i hoopai ia ai, ua olelo mai o Lunakanawai Kupa, i ka* wa i hookau uku ai i ka hoopai niahma ona, e mahalo'ana ia Wilisona no kana inea i hana ai" ma ka uwao ana i na mea luikaka, e hoike ana ) kona manao makee a m.i. ; kemake ole i na hana oke ar«o hakoko kohu holoholona. Nolaila, mamuli oia mau olelo a ke kahu o ka Aha Kaapuni, ua ioha a lioka loa iia ole-o hoino wale 1 ka Moi Polapola ma ia ulele mokomoko ana.

Ua noi ae ke Kuhina Waiwai j lualoko o ka Bila Haawina hoii a lakou, i haawina o $10,860 no ' nn Hlo o ka piepiele ana i ka aie lākni o 1893. Kupanaha no hoi! No ka Kone'a Keoki Ma kapolena :noa 1 hana ai a loaa iaia he $75 000 no ka hooikaika ana i fea aie lahui o $.2,000,000 ma Ladana, na nui ko lakou nei walaau, aka. no $100,000 wale no a )a\ou nei i hoolilo ai, ke make/nake nei i kela pnu nui ae-la. Apiki no ! O ka Konela Mākapolena i hana ai, he hooTT2aikeike ana aku ia ia Hawaii nei nia kehnhi kahua hoaie dala nialihini iu kakou, eia nae, ua apoia mai a ua hiHnaiia ko Hawaii nei inau a oia ko kakoū aie kuwaho mus loa aua- Aka ; r keia au ho| v ia lakou iho no, he raau lilo no ka kahi, Malia nae paha no ka ke Kanikelā-Keneraia e ple. ; piele inai la j Ivapah,kiko no 85 pa-keneta, a hoi no 98 pa>kenela. O fea Hke ole, he mau miliona ka Mr, Makapolena a he haneri tausani hookahi paha h«i ka lakou nei. Hoo. nuililo maopopo loa. Aoiki kahi Elele a Lunakanawai Apana i kona kue ana i ko I> Nahoolewa holo ami 1 inakni noika Aliaelek, no ke kumu, he uiaki'.i <iia a eia no hoi ke hana nei. Poiua nao hoi oia iaia il*o He oihana nn lioi kanu, holo * moho elole no nne. a paniia l'oi kotia wahi e kalu nie« <»ki\kw t i'iu n«> nae oia ke ohi noi i ka ukn no ia knl.ui'i A pe!*i n » ke o ia eofia la, oi.,i 5 kr au u<i ia hoi keni o ka a[uki Hookt» iho la ua po<- pakalui - noi i ka lin» hi'ohui'iiiui nia kn iuwe ann mai iu M. ku- | pun» NekM, M*m *2T. IMM, h lmo~ *

hui no.Hawaii; «ei. Iko Kimo Poe kii ana hoi i ka Moku- Pa- | papa..l*lBB6, pii ka ehu a enaena j ka imu kuni a ua poe nei, eia nae, kiua ilio la no i na ulaula o lakou. He lono ka i hiiiahea ae i ka auwina la Poaono nei ua hoouna paUpala keakea «k'i ke Kuhina Amerika"~i ka hoom<;uia aku b ka hana kumukanawal ana, aia ka a maopopo mai ka pane a kona Aupuni no ka ninau o Hawaii nei, ke lo ,a mai iloko o elua pule a "ci iki nku p«ha. Aohe i maopopo ka oiaio o keia lono ia makou, eia nae, ia !akou Pi Gi no i loheia ae ai, a ku kahi poe o lakou i ka loha. Malia he lawe'na olelo wale no paha na ia poe. •