Ka Makaainana, Volume II, Number 5, 30 July 1894 — Page 3

Page PDF (943.49 KB)

This text was transcribed by:  Mary Ching
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

 

kela mea keia mea e like me kana hana ana, ina paha he pono, ina paha he hewa.”  Me ne la ma kou manao ana i ko makou hai ana i ka Uhane iloko o ke kino kanaka, oia ka “hapa” o ke Akua, alaila, manao iho la oe, ina he biliona hapa-biliona o ka Uhane Akua Kana i manao ai e hana i mau kino kanaka he 750 miliona, alaila, makau loa oe o koe auanei ka Uhane Akua, he 250 miliona hapa-biliona wale no.  Ina pela, ina he wahine kou, a ua hanau mai na olua he 16 mau keiki, alaila, e poomuku ana anei olua, a oiai he hapa ko olua a elua i komo iloko o kela mau keiki he 16?  Kahaha!  Aole paha, ea!  Pela no ka Uhane Akua, ua hui pu ka mana Akua me ko kakou makuahine lepo, a hoohua ae la ma ka honua a puni, he mau miliona o na miliona, a oia kakou e ola nei, he lepo kahi hapa a he Uhane Akua kahi hapa.  Nolaila, ma keia ua pakika alua oe.  Ke koi mai nei oe i pauku Baibala e hoike ana, o ka Uhane iloko o ke kanaka he “hapa” ia o ke Akua.  Ina pela, auhea ka pauku Baibala nana i kauoha mai ia kakou, ina e pule, alaila, e “moe” na maka?

            3.  Pauku 11 a hiki i ka pauku 15, hapa mua, oia hoi, ma ke ano nui, ua kuhihewa kela kauka i kana olelo ana pela.—Ia olua wale ae no ia, oiai, malia o Ioaa no oia ia oe i Sidane.  Aka, i hoike aku au i ke akea, aole loa makou i hilinai pela, aka, “ke hoike mai nei ua Uhane la i ko kakou mau uhane, ua keiki kakou na ke Akua.”  (Roma 8:16.)  Ma ka Pauku 13 hoi o kou kukulumanao ana, aia no oe ke miki ae la e wehewehe i kona ano e like me ka’u i hoike ae la ma ka mahele mua o keia manao hoakaka, aole loa o makou makemake i kona ano, kona hooluu, kona helehelena a pela aku, aka, e hai wale mai no—“Heaha ia mea,” a pela aku.  Nolaila, mai hoohuikau oe i keia mau mahele.

             4.  Pauku 15, hapa hope, “E hana kakou i ke kanaka a ku ia kakou.”  Ae, pela no; aka, aole anei hoi he pauku ma ua buke la o Kino hi e i ana, “a ha iho la Oia i ka hanu ola iloko o ke kii kanaka ana i kaha ai ma ka lepo, ma na pukaihu hoi ona a ola mai la oia?”  Nolaila, o ka makemake o ke Akua, e hookomo i ka hanu ola i ola ai oia, a oia hanu ola, he hapa ia o ke Akua Ola i komo iloko o ke kino kanaka, a o ua hapa la, he Uhane Akua no ia, a o ia hapa o ke Akua i komo iloko o ke kanaka, oia “ke aloha, ka olioli, ke kuikahi, ke ahonui, ka lokomaikai,” a pela aku.  (Galatia 5:22, 23.)  A o ka hapa i koe aku me ke Akua, oia hoi, Oia wale no ke pepehi a ke hoola, Oia ke ulupa i ke ao nei me he ipu lepo la; 2 Pet. 3:7, 10.  Heb. 12:26, 27, a nui wale aku.  Pehea la kuu makamaka e hoole loa nei, aole ka e hiki ke hoakakaia ka haina o keia ninau.

            5.  Pauku 18, “O ka kakou mea i maa, he Uhane ke Akua, a mai ke Akua mai ko kakou Uhane i haawi mai ola no kakou.”—Auwe!  Ke nahu hewa nei oe i kou alelo iho, a ke hoa.  Mamua, ua hoike oe, aole e hiki ke weheweheia keia ninau, a ma keia hoi, ke i mai nei oe, he Uhane ke Akua, a no ke Akua mai ko kakou Uhane e ola nei.  O ka makou no hoi ia i hoakaka ai.  O ua ola la o ko kakou kino, he hapa ia o ke Akua @loko o ke kanaka.  Ke i hou mai la no oe, “he ola mau loa no ko kakou mau uhane e like me ko ke Akua ola ana, ke lawehala a lawehala ole paha.”—E!  Mai ao hewa hoi paha oe.  E nana oe ma Hoik. 21:22, 23, 24, 25, 26, i ko ke Akua ola ana, a e nana iho hoi oe ma ia mokuna 2:18 i ko na uhane lawehala ola ana, pehea, ua like no?  Aole i like.

            Wahi hou no au, ua mokuahana maua me ia hoaaloha J. Kaulahiwa, aole pela; no ka mea, o ke talena no ia iloko ona e hoike la, e like no hoi me oe a me a’u.  Aole keia he hana mokuahana, aka, “he paio aku keia i ka paio maikai o ka naauao, e hahai ana i ke ola.”

            Nolaila, ma keia mau hoakaka pokole ana, ke haawi aku nei au i ko’u manao haahaa me ke aloha imua ou, e ka makamaka, me ka anoi aku, e nohoalii ke aloha maluna o ka poe a pau e imi ana i ke Aupuni mau loa.

            J. K. KAMAKEA.

            Honolulu, Oahu, Iulai, 23, ’94.

 

He Mau Moho Hoikeke Dala ma Hanalei, Kauai.

MR LUNAHOOPONOPONO:

            Ua ulu ae he hoopaapaa hahana mawaena o E. K. Naniu a me Kaheleiki, he hoohuiaina, ma ka hale noho o ka inoa mua, ma Waioli.  Ua olelo ae o Naniu e noho hou ana ka Moiwahine Liliuokalani ma ka noho kalaunu o Hawaii, a ua olelo o Kaheleiki hoopala maia ua makaukau oia e hoonee aku i $100 ma ka aoao o na Pi Gi, aole e noho hou ana ka Moiwahine a huli keia honua.  Ia wa ua ike aku la ka lehulehu i ka helu mai o Naniu i ka $100 a waiho mai la imua o na poe e kuku aku ana, a ia wa ua ikeia aku la o Kaheleiki e hoka ana i ke keiki aloha aina, a na noi aku oia ia Naniu e hele oia e moraki i kona wahi aina a me kahi hale pelapela hookamakama ona; a iaia i hele ai, aohe poe makemake mai.  Nolaila, oki loa o hoohuiaina uhole maka i ka olelo he dala kana, he hookahi no paha ana dala o na kaikamahine no me na kane Pake, e noho manuahi nei.  Auhea la ka hoi o J. Kakina i ike ole iho la i keia hale haihai kanawai?

            Eia kekahi, ua olelo o ua o J. Kakina, e noke wale no o Liliuokalani i ka hoopii ia Amerika aole loa oia e ko a hoi hou i ka noho Moi, me kona olelo pu ae, hauoli oia i ka lilo ana o Dole i Moi no Hawaii, loaa kana oihana he Luna Makai.  I ke au Moi, he maia ka mea loaa mai iaia, a ua olelo ae o ua o Opupoi, o na poe aloha aina a pau i kakauinoa ole i ke Aupuni Repubalika, e luku ia ana lakou me ka weliweli nui.  Auhea oe e Kakina, mai hoala oe i na olelo hoohaunaele iloko o ka apana o Hanalei, o lilo oe i puu lehu no ka inaina o na poe aloha aina, oiai, he mailuilu loa oukou na poe hoohuiaina malaila.  Ina e ae mai oe, e Liliu, e hookuu ae na keiki aloha aina e paio me hoohuiaina ma, e pau no lakou i ka lomiia ma na poholima o na poe aloha aina.  Eia la he hoouiu hoohaunaele ka hana a nei Luna Makai ili kalakou i ka ma’i lepera.

            G. B. KOLIANA.

            Hanapepe, Kauai.

 

Kahunapule Hoopunipuni.

MR. LUNAHOOPONOPONO:

            Ua ike iho au ma ke Kuokoa o ka la 7 o Iulai nei, e hoolaha ana ua hele au e aie dala ma ke ano hoopunipuni.  Ahu no hoi kupanaha i ka hana a ka mea hoolaha a hoino i kuu inoa maikai.  Eia ka’u pane ia oe e ka mea i hoolaha ino i kuu inoa maikai, oiai, o ka inoa kahunapule maluna o’u; he inoa laa ia maluna o ka poe i hookaawaleia mai na hana o ke ao nei, a lilo lakou he poe kanaka ponoi no ke Akua, aole no diabolo.  Eia ka olelo a Paulo i hoike ai no na kahuna o ke Akua, ma 1 Tesalonike 4:7.  “Aole ke Akua i hea mai ia kakou no ka haumia, aka, no ka hemolele no.”  Pauku 8.  “O ka mea hoi i hoowahawaha mai, aole ia i hoowahawaha i ke kanaka, aka, ua hoowahawaha aku oia i ke Akua, ka mea hoi nana i haawi mai i kona Uhane Hemolele.”  Ua aoia mai e ke Akua, e aloha aku oukou i kekahi i kekahi, a ina paha ua hana au i kela hana ma Hilo ma ke ano hoopunipuni.  No keaha la i hoopii ole ia ai au ma ia ano hana, oiai, he hana kanawai ia, ma ka imi waiwai ma ke hoopunipuni.

            O ka lua o kuu hoopunipuni i hoikeia ma ka nupepa Kuokoa, oia kuu olelo ana ua haawi ke Aupuni Pi Gi i ka Moiwahine i $43,000 o na makahiki elua.  Eia ka’u ia oe, ia’u i hele ai makai o ka makeke i kekahi la, e hoopaapaa ana oe e Keliipio me Kaleiopu, oiai, ua loheia ia mea iwaena o kekahi poe o Honolulu nei, a hoolahaia ma ka nupepa aole na’u i hele aku a hoike i ka lunahooponopono o ka nupepa.  A ina no hoi he oiaio kela hoike ana a ke Aupuni Pi Gi i uku hoomau no ka Moiwahine, heaha iho la ka hewa?  Aka hoi, o ke Akua ka mea i ike ia mea, aole loa he mea nalo i ke Akua.  Eia ka mea e oleloia ma ka buke nui, Ieremia 17:10, “Owau o Iehova, ke huli nei au i ka naau a ke hoao nei au i ka opu, e haawi i kela kanaka keia kanaka e like me kona mau aoao, e like hoi me ka hua o kana mau hana.”

            Nolaila, e o’u mau hoa makaainana, owau no ke kahunapule i hoino nui ia, aka, aole au e kuemi hope, ma ka oiaio mau au a hiki i ka hopena, oiai, ua olelo mai ka Haku o Iesu ma kana olelo, Mataio 5:11, “E pomaikai ana o oukou, ke hoino mai kanaka ia oukou, ke hoomaau mai no hoi, a no’u nei, e olelo wahahee mai ai ia oukou i na mea inoa pau.”  Eia keia mai kuu la i hanau ai a hiki i keia la a’u e pane nei i ka mea nana au i hoolaha ma ka nupepa Kuokoa, aole au i hoopiiia imua o kekahi Aha Kanawai, aole loa hoi i ke kula o Keonaula, aole loa.  He kamaaina au no na poe malihini a e hookipa ana ma ko’u hale noho ma Hilo, a e kokua ana hoi i na poe ilihune.  Ua kaulana ko’u inoa no na hana hookipa a me ke kokua ana ma na hana a ka Haku, aole ma na hana ino.                J. S. KALANA.

Honolulu, Oahu, Iulai 7, 1894.

 

Aole Na’u i Hoolaha.

MR LUNAHOOPONOPONO:

            Owau, o Oliva Poniaulani, aole loa au i hoao e hoolaha i ko’u hoalauna maikai, oia hoi o C. M. W. Kanui.  Nolaila, he mea i manao ino ia paha ia’u nei, oia la ka mea nana i hoolaha lalau i ko’u inoa.  No ka mea, aole au i noho ino me ko’u hoalauna maikai, nolaila, ke hoole loa aku nei au i kela hoolaha aole loa au i hoao e hana e like me keia.  Nolaila, e kala mai ia’u, aole loa na’u kela mau manaopepa i hoopukaia ma ko’u inoa.

            OLIVA PONIAULANI.

            Waihee, Maui, Iulai 17, 1894.

 

            Eia kamalii ke hoolele lupe nui nei, o kamalii Pake nae hoi ka oi loa aku me na ano lupe like ole.

            Nui ka uwe o kekahi mau wahi o ke kulaunakauhale nei no ka nele i ka wai, oiai no nae hoi ke koi nei no ke Aupuni i ka hookaaia aku o na uku wai me ke kuwala pu.

            Pau ae nei hoi ka welo ana o ka hae Amerika iluna o ko Kakela & Kuke pahuhae, ke hae Hawaii hoi ia e welo nei.  Hoopalaimaka maopopo no hoi ia hale kalepa mikanele.  Aohe e puniia.  Hele pela!

            No hookahi makahiki a oi o ka pii ana o ka Lua-Pele o Kilauea, aka, i ka la 12 nei iloko o 12 hora, ua emi pu iho no 270 kapuai.  He keu ka a ka nani lua ole o keia emi ana, oiai, ma kekahi mau wahi ua oioi ae ka pohaku Pele eleku maluna, ua hiolo iho la ia mau wahi me ka weliweli a ka launa ole mai.  Ilaila o Kakina ia wa, oia a me kahi poe e ae, a ua ikemaka nona a no lakou ponoi iho i keia hana weliweli a ka Luahine o ka Lua.

 

J. K. KAHOOKANO.

LOIO a he Notari no ka Lehulehu.

            KEENA HANA:  Alanui Kaahumanu, Honolulu.    jan. 8-‘94