Ka Makaainana, Volume II, Number 7, 13 August 1894 — Page 3

Page PDF (880.37 KB)

This text was transcribed by:  Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:  Daughters of Hawaii

Ka Makaainana.

 

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, AUGATE 13, 1894. 3

 

LAUOMIDIHAE

-KA-

UI I MOHAI IA I KE KOKO

-KA-

NANI I ALANA IA I KA OI O

KA PAHIKAUA.

 

Ka mea Huna iloko o ke Kiaha

Waina

Ka Mea Pohihi i ka Maka o ke

Kuikele.

-A O KE-

KEIKI NUMAREDINA

KE

Komo Lima Maka Popoki.

 

MOKUNA XII.

 

            A oiai ke pakuikui loa mai la ka pa ana a ka makani mamua o lakou me ka hui anuanu o ka aina o Samarema, nolaila, ua hiki ole i na kaikuahine o Numaredina ke hoomaopopo ae-eia la lakou ihea e lele nei. A oia ka Mu@sedela i kahea ae ai me ka leo nui"

            "E Numaredina, auhea oe?"

            "Eia no au me olua, ae na kaikuahine. E hoomanawanui aku kakou, oiai, ua kokoke kakou e pae i ka aina o Samarena."

            "Oia anei ka palena pau o na aupuni a kakou e hele nei e imi i ka mea pohihihi i ka maka o ke kuikele, a i ole, he nui aku no paha koe?" i ninau mai ai o Mu@sedela.

            "Aole, aka, he lehulehu aku no na aupuni i koe, pela ka hoike mai a ko kaua alakai ia kaua. Nolaila, mai paupauaho ka manao, e kuahine, o ike ole auanei kaua i ka nani o ke kihapaipua o Numere," wahi a Numaredina i pane aku ai.

            Pela lakou i hoomau aku ai ma ko lakou alahele no hookahi la a me hookahi po. A i ka elua o ka la, ikeia aku la na kuahiwi o ua aina la, a akahi no a ano kanahai mai ka lele ikaika loa ana o Huneta.

            Iloko o ia makawa i lohe aku ai o Numaredina i ka leo o kekahi mea e kamailio mai ana:

            "E wehe ae i kau pahikaua, e kuu kaikuaana. No ka mea, e paio hookahi aku ana oe me ka moo unahi o keia aina, na kiai hoi e hiki ole ai i ka mea manao hohe wale ke ku aku a paio he alo a he alo, koe wale no ka mea manao koa a wiwo ole. Nolaila, e Numaredina o Hurema, e hoomakaukau ia oe iho."

            Huli koke ae la oia i hope e nana ai a ike aku i kekahi kanaka eleele me kona kua i ona la e kau ana maluna o kekahi lio eleele, a o kona alo ua huli aku i kahi e.

            "Owai oe e ka mea nona keia leo i kamailio mai nei? Nou no anei e ka mea e kau nei ma keia lio?" i ninau aku ai o Numaredina.

            "Mai ninau mai e Numaredina, no ka mea, aia mau au makou meheu iloko o na manawa a pau. Aole ka paha ou hoomaopopo ma kahi enaena o ke kaua aia au ilaila kahi i hoopakele ai ia oe. E hoomakaukau ano eia aku ka enemi ke nee mai la."

            Unuhi koke ae la oia i kana pahikaua a waiho ana iwaho o ka wa-hi, a ia lakou no a kau iluna o ua aina nei, haluku ana ka honua i na kupua o ua aina la, oia hoi na moo unahi pakapaka. A ke nana aku ia lakou kau ka weli.

            O kona mau kaikuahine keia ke noke la laua i ka uwe no ka makau i ka make, a ke hoomalielie la hoi ko laua kaikunane ia laua. Aka, aole no he pau ae, oiai, ua kau mai lia makau iloko o laua. Nolaila, o ka hana pono wale no ia Numaredina o ka haalele ia laua e uwe malie, a e bele aku oia e hooko i ka hana i kauohaia mai iaia e kona kokua.

            "E o aku i kau pahikaua i ka hikina, a e lukuia no keia poe enemi ou iloko o ka manawa pokole," wahi a kona kokua i pane mai ai.

           

            Ma ka Warimu i hoea mai ai kekahi malihini nona ka inoa o Jamieson, a ua manao e noho iho i o kakou nei no kekahi manawa. He mea kaulana oia, mamuli o kona ukali pu ana ia Kanale ma kana huakai kaulana iloko o na ululaau a me na waoakua o Aferika Poeleele Loa.

            Ua hoohauoli ae ka bana Aupuni i ko lakou kumu i kakahiaka nui wale o ka Poaono, la 4 nei, a pela no hoi me ka puali puhiohe o ke Kula Kamehameha, ma ke ano hoohiwahiwa i kona iubile.

            Lehulehu na poe kuai waiona i hopuia i ka La Pule i hala, Augate 5. Iwaena o ia poe, ua paa ae o Keoki Hapakela o ka Be Hoki a me Kimo Sewuda o ka haleauau ma Waikiki, a ua hemo ae laua malalo o $250 pela pakahi. He mau Pukiki kekahi, eono ko lakou nui, oia hoi, he elima kane a he hookahi wahine. Nui ka wela o ua poe la i keia Aupuni, a ke olelo mai nei i ka lapuwale.       Ma ke Sabati, Iulai 29, ua hoalaia e na opio o Honaunau, he ahahui opiopio imipono Karistiano, a ua kapaia ka inoa o ia ahahui, ka Ahahui Opiopio Imipono Karistiano o Ponomau. Ua kohoia na Iuna nui, penei: J.H.K. Keawehaku, Peresidena; J.K. Namakeha, Kakauoleo; T.H. Wright, Esq., Puuku. O ke koena aku o na luna a me na komite, aia a makaukau ke kumukanawai a me na rula.

 

NA PALAPALA.

            (Aole maluna iho o makou ke koikoi o na hala a me na hewa no na manao i hoopukaia malalo o keia poo, aka aia no maluna iho o na poe na lakou kakau mai.)

 

Ka Moeuhane Kupaianaha.

(Hoopau ana.)

            MAHELE III. "He kalaunu nui e kau ana iwaenakonu o ka lani, a o ka lani nae ua ano kokoke loa mai ia i keia wa." He elua no mahele o keia: Ka mua, ke kalaunu; ka lua, ka lani. Ke hoike mai nei ke kalaunu i ka hoalii ana o na lani i ka mea e noho ana ma ke aupuni, oia hoi, ka wahine e noho ana iloko o ka hale me kona ohana, a ua kokoke mai ka hooko ana a na lani i ke aupuni o ka wahine me kona ohana.

            MAHELE IV. "A ua ike pono ko'u uhane i ka weli mai a me ka owaowaka mai o na pohaku daimana, a me ka ula wena o na pohaku rubi, e ana@a ana iwaenakonu o keia kalaunu me na kihihihi ano hoku." Ke hoike mai nei na pohaku daimana a me na pohaku rubi i ka nani o ka manawa e hoea mai ana, ina aku ia a hiki mai, ke holiolio mai la kona alohilohi.

            MAHELE V. "Ua hooho ae la au me na kanaka a pau e ku ana ma ia wahi, me ka leo nui, "Auwe," ke kalaunu o Kalakaua e!" Ua hoomau aku la makou i ka hooho ana pela a hiki i ko'u manawa i olelo hou ae, he mea paakiki ke ola hou ana mai o Kalakaua, oiai, ua make oia, a no Liliu keia kalaunu." He ekolu no mahele iloko o keia: Ka mua, ua leo hooho; ka lua, ke kalaunu o Kalakaua, ke kolu, no Liliu ke kalaunu. Ma ka nana ana i keia mahele o ka moeuhane, he mahele hooilina ia no ka ili ana o ka nohoalii, a ua hooho ka lahui no Kalakaua ka nohoalii mamua, a mahope no Liliu. A he mahele no hoi keia e hoole ana i ke kuleana ole o na poe kaili wale i ka nohoalii, a ke hooho nei no ka lahui pela me ka hooia ana i ke kuleana o na poe pakaha. Aka nae, aia no iloko o keia mahele ke ku mai nei ko Kalakaua inoa a hoike mai (ina pela io ana), i o hookahe koko weliweli. Aka hoi, ina he hoike keia inoa a me ke kino make o Kalakaua no ka make o na hana hooulu haunaele, alaila, he maikai ia, a ina aole, heaha la.

            MAHELE VI. "Ua hoomau aku la ko'u uhane i ka uwa ana a me na poe a pau malaila, ai i keia manawa nae ke nee malie nei ua kalaunu nei i kai, ma ke ano mamao aku o ka lani," a pela aku. Ma keia mahele, ua hoike mai ke kalaunu i kona nee ana i kai, a pela aku. Ma ka hoomaopopo ana, he manao alii no keia ua nee aku iwaho, a ke hanaia nei, a i ole ia, eia uo ia manao ke lana malie nei a hiki i ka wa e maopopo ai," e kahi kumuhana, alaila, hana ka mana alii i ka mea ana i ike ai he pono. Aia no iloko o keia mahele, ua hoikeia ua ano mamae aku ka lani. Ke hoike mai nei ka mamao o ka lani i ka pau o kana hana, a ua waiho mai i ko ke kalaunu mana hana nana e hana i kana mau hana a pau e like me kana i manao ai he pono.

            A no na olelo hoi a ke kilokilo, na waiho aku au i kana, no ka mea, ua olelo ae ua kilokilo la ua hai mua mai no o a i ka mea nana ka moe, "E hoi hou ana ke Alii ma ka Nohoalii," alaila, aohe a'u haina. A oia paha ke ano o ka mamao ana aku o ka lani moi ke kalaunu aku, e hoike mai ana ua pau na hana. A ke noi nei au i ka oluolu o ka mea nana ka moe e hoike mai, he moeuhane io no anei keia? A e kala mai hoi na poe ike ouli a me na kuhikuhipuuone, ina ua paewa ka pili'na me ka nihoniho, alaila, o ka oukou mai koe. Ua pau ae la ka Kiilau.

            KILOKILO DIMERATA.

            Honolulu, Iulai 31, 1894.

 

Mau Luna Papaleo Oolea.

            MR. LUNAHOOPONOPONO:

            Ma ke Sabati, Iulai 15, ma ka heiau o na Poe Hoano ma Naalehu nei, ua papa leo ae kekahi mau makua me ke kakauolelo o ka Hui Opio o loko no o ia hoomana.

            A ma ka nana aku a kou mea kakau, ua pololei ke kakauolelo, o kona kuleana no ia. No ka mea, ma ka olelo a kekahi mau hoahanau o ua hoomana la, eli ma poe kuleana nui iloko o kela hui keia hui, mai ka Ekalesia, Kula Sabati, a me Hui Opio, a o lakou na mea nana e hoomalu ia mau hui. No ka mea, o ka hoonohonoho ana o ka papa hookahi, Peresidena a me kona mau hoakuka elua, ke Kakauolelo a me ka Puuku, mai ka Ekalesia a ka Hui Opio.

            Ua like me 15 ko lakou nui iloko o keia mau hui ekolu. A ua @ana like lakou a pau me ko lakou wahi i hoonohoia aku ai e hana i ka hana e like me ke kuleana i loaa i kela a me keia kakauolelo ke ole nae na makua ekolu ma ka noho. Eia nae, i ka wa a ke kakauolelo o ka Hui Opio i ku aku ai e hoike i kona manao no ka hana ana aku i ka Hui Opio, ua ku mai la ka makua o ke Kula Sabati a olelo mai la, e hoopau i ka Hui Opio. A o kekahi, aole ka e hiki i ke kakauolelo ke lawelawe i ka hana ke maopopo ole ka pilikia o ka noho ana o ka Peresidena o ka Hui Opio. A he nui wale aku kana mau kalekale ana.

            A mahope iho o ka makua o ke Kula Sabati, o Kuapakaa, ua hoike mai ia i ka mea e pii ai ke kai o kahi kakauolelo o ka Hui Opio, oiai, ua hou maoli ia kau no ua wahi kakauolelo nei. A he nui wale aku na mea i hanaia, a o kahi mea no keia i komo i ka helu. ALO.

            Kau, Hawaii, Iulai 26, 1894.