Ka Makaainana, Volume II, Number 8, 20 August 1894 — Page 2

Page PDF (882.34 KB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, AUGATE 20, 1894.

 

HE MOOLELOJ KAA NO MONE TIKERO KA HOLOLIO I KA WA HOOILO KA UI MAALO I KE KUPULAU A O KE KEIKIALII HARE MATINE KE KIAHA OPAKA O NINEWA.

MOKUNA XII.

 

Ke aloha o ka Ipo i ka Ipo -

Hauiui ka waimaka elo ka

laau-Ka Ui Maalo i ka wa Kupulau iluna o Hagara-

Ke kaoo o na poe me na medala kila no Arabia -Ka

hoohui mare i ka wa Hooilo

-Ike kumaka i ka nani o Mokuleia, aohe laula a koe aku.

 

            O ka manawa no ia i kau ae o ua Igeboseda la maluna o Muero, ka lio ulaula, a o Mone Tikero no hoi me kona makua maluna o ko laua mae lio pakahi, a ke nana aku i ua mau kaeaea la o na ululaau.

            "Kau ka iwa, he la makani, Poho na pea, o ka la heo keia."

            No ke kaumaha a no ko lakou nui loa no hoi maluna o na lio wale no i hoohaluku aka i ka lepo o ka honua, a ua hiki ke loheia ke kamumu o na kapuai lio a me ke kaumaha o ka hehi ana ma kahi o umi mile ka ma mao.  A pela paha i holo ai ke mele kaulana o ko Hawaii nei poe i haku ai.  -

            "I Waialua ka poi'na a ke kai, He-hoolono ka kai o Ewa i ka leo."

            He hapa nae o keia poe me na mea kaua, e kamoe loa ana lakou no Arabia, a ilaila lakou e kali ai a hoea aku ko lakou mau haku opio me kekahi hapa o lakou, oiai, o ko lakou alahele mua no kahi no ia o ka Pua Lilia o Zubeida.

            Ia lakou e hele ana a na mana alanui, e moe ana kahi i Arabia a o kekahi hoi e moe ana no Samanadala, malaila i ku iho ai ua huakai la o na kanaka koa a haawi iho la i manawa e hoomaha ai na lio e hanuhanu malie ana hoi i na wahi mauu uliuli e ulu ae ana.

            Maanei i mahele ae ai na kanaka o ua mau kaeaea la, a hele aku la kekahi hapa no Arabia, malalo o na alakai ana a Igeboseda, A o kekahi no hoi ke hele nei no Samanadala.

            Oiai, he pokole loa aku keia alahele a hiki i ke kulanakauhale, nolaila, aole i ulolohi loa ka hele ana aku o kekahi poe.  Ua hoea aku lakou i ke kulanakauhale mamua o ka iho ana aku o ka la ilalo o ka ilikai, a mawaho loa mai o ke kulanakauhale i hoomoana iho ai lakou, a o ka kakou koa wale no ka i hele hookahi aku no oko o ka pa alii e hui ai me na aloha pauhananuu nei ana e muki mau ia nei e na luina o makou.

            Weheia mai la ka puka nona a komo aku la ua Hololio la iwaena o na apo ohaoha ana a na koa o loko o ka pa alii, a me na puili pumehana ana hoi a na  poe hanohano o ke aloalii, a o ka oi loa aku no paha o na hana lokomaikai a me ka piha hauoli maoli no, oia no ka Pua Lilia o Zubieda.

            Noho iho la ua ipo aloha la maluna o kona noho, a o kaua ipo nohea hoi, aia oia ma kona aoao kahi i pili mai ai me na helehelena mohaha maikai.  E hoike mai ana hoi oia ua kakia kuinao a ke akamai iloko o kona puuwai no Mone Tikero, aohe lawaia paoa nana e maweha ae ia mea maikai.

            "Pehea kaua e ke onaona, kuu aloha kaili puuwai, ua makaukau auanei oe no ka hele aku o na hana imua?"

            Pane aku la o Mone Tikero me ka minoaka pu ana iho:

            "Ae, ua makaukau au, a oia au e  kali aku la o ka loaa mai o ka pane mai ia oe mai no ko kakou hele aku.  Ina i keia la, a i ole, no ka la apopo paha."

            "Ua ike no oe, aia na hilinai ana a ko'u puuwai maluna ou i na wa a pau, nolaila, aohe hana i koe, o ka hele wale aku no e hooko i ka li'a a ka puuwai," wahi a ua Pua Lilia o Zubieda i pane aku ai i kana eha o keia mua aku.

Aole i puehu loa.

_____

            He 96 kini opiuma i loaa i ka Hope Luna Kiai Awa, iluna o ka Auseteralia i ka Poaono, la 11 nei.

            Ehiku poe Hawaii i ahewaia imua o ka Aha Apana i kakahiaka Poakahi i hala iho la, mai na kane a na wahine, no ka hana a kuai laikini ole i ka pia.  A e like no hoi me ke ano mau i keia au, ua hookauluaia na hoopai o lakou.

            Kakahiaka Poaono, la 11 nei, i hele ae ai o Adimerala Waka me na ukali a me Baka o ka Piladelepia e haawi i na hoomaikai ana i ke Aupuni, a i kakahiaka nui La Pule hoi i holo kipa aku ai o Kuhina Wilisi a me Kanikela-Kenerala Mila.

            Lehulehu na poe "nehiwa" [Ewa] o kakou nei ua hele na maka a ukolekole i keia mau po iho la no ka hala ana aku nei o ka Piladelepia.  Aohe no ia e hala ana, ua loihi iho nei na po o ka hooipoipo, hookaunu a hoekepue ana.  He mau waapa okoa ka i piha me ma mohai pue mai uka aku nei i kakahiaka i hookikaha ai a hala loa, a i kukaiia mai hoi e na leo hoene hoa'loha o ka puali puhiohe.  Auwe no ka hoi, nuinui loa ke aloha e!

_____

HOIKE KIHAPAI.

Imua o ka Ahahui Mokupuni ma Ewa i Aperila 4, 1894.

(Koena mai kela pule mai.)

            AKOLU  -Ka Waihona Luakini.  Ma na makahiki mamua, ua mahuahua na loaa mai no keia waihona, a ua hookaaia aku no kona aie ponoi iho.  Iloko o ia manawa eha tausani a oi aku, a e pii mau mai ana me ka mahuahua kona ikaika, aka, iloko mai nei o keia mau makahiki ua emi loa.  Ma ka'u hoike kihapai ma kela hapalua makahiki i hala, no keia waihona, he $1,200 ka aie no ka luakini o Kaumakapili, a he $1,800 hoi no ka halehalawai o Kapuukolo, a ke ku nei keia mau aie elua aole i hookaaia.  Iloko noi o keia hapalua makahiki, o na loaa no keia waihona iloko o keia hapalua makahiki, $154.50.

            AONO -Ko ka Ekalesia o Kaumapili mau lilo kumau iloko o keia hapalua makahiki:  No ke Ola Kahu, iloko o na mahina eono $300.  No ka Malamahale, $90.  No ke Alakai Himeni, $60.  No ke Kukui Uwila, 30.  No ke Telepone, $18.  NO ka Pauma Okana, $27.  No ka Inikua o ka Halekahu iloko o na mahina eono, $12.54.  No ka wai o ka Halekahu, $12.54.  No ka uku panee o na dala $1,200, ma ka .07 no ke dala, $42.  No ka uku panee o na dala $1,800 o ka halehalawai o Kapuukolo, ma ka .09 no ke dala, $81.  Huina pau o na lilo kumau o ka Ekalesia o Kaumakapili iloko o na mahina eono, he  $673.08.

            AHIKU  -Ka ikaika o keia Ekalesia ma na ano a pau iloko o keia hapalua makahiki, a ke hoohalikeia me ko na makahiki mamua loa, aole he ikaika, aka, he nawaliwali ka mea i ikeia a he emi hope.  A ke ninau mai nei paha kekahi o oukou ia'u.  "Heaha la ke kumu o keia emi ana o keia Ekalesia ma kona ikaika?"

            1-Ma keia hookahuliia ana o ke Aupuni kumu o Hawaii e ka poe nana i hookahuli keia Aupuni, na mamo a na poe na lakou lawe mai i ka olelo a ke Akua a naauao a malamalama hoi oe e Hawaii a me kou Moi, a no laila mai keia hana ia ana pela.  Ulu mai ke kuee iwaena o na kahunapule, na luna a me na hoahanau, a he ma'i ahulau like paha keia iwaena o na Ekalesia a pau a puni keia Paeaina, a oia ke kumu nui i ikeia ai iloko o keia manawa a i keia hapalua makahiki hoi, a i ka Ekalesia o Kaumakapili.

            2-O ke komo pu ana aku nei o na kahu Hawaii iloko o keia hookahuli Aupuni a kokua pu i na hana, me ke ku kaawale ole o lakou maluna o ka lakou oihana iho, aka, ua hoohuikau ia aku la e lakou ko ke ao nei Aupuni me ke Aupuni Hemolele o ka Lani, a pela i pilikia ai na Ekalesia o kakou a puni ka Paeaina, a pela pu no hoi me ka Ekalesia o Kaumakapili ma ke komo pu ana aku nei o ke kahu, Rev.J.Waiamau, iloko o keia upiki, a oia keia emi a ikaika ole iloko o keia hapalua makahiki, a pela i ka wa i hala.

            3 - O ko ke kahu o ka Ekalesia o Kaumakapili hapala ana iaia iho ma kekahi mau mea imua o kona mau luna a me na hoahanau i ikeia imua o ko lakou mau maka, a o ia kekahi kumu o keia emi ana o ko lakou ikaika iloko o na manawa i hala a i keia hapalua makahiki hoi.

            AWALU  -A pehea la e hoi hou mai ai ka ikaika o ka Ekalesia o Kaumakapili a like hou me kona kulana mamua?

            1 - Aia a hoihoi hou ia mai ke Aupuni kuinu o Hawaii, alaila, hoi hou mai a pii kona ikaika, alaila, ola hou ka Ekalesia o Kaumakapili, a pela na Ekalesia a pau a puni ka Paeaina.

            2 - A aia hoi a waiho a haalele mai hoi o Rev.J.Waiamau i ka Ekalesia o Kaumakapili, alaila, pii hou mai a ola, ka ikaika o ka Ekalesia o Kaumakapili ma keia hope aku.

            AIWA - Ko ka Ekalesia o Kaumakapili mau aie ponoi i hiki ole ke hookaaia iloko o keia hapalua makahiki, penei:  Rev.J.Waiamau, $435; Malamahale, $60; Alakai Himeni, $50; Luakini o Kaumakapili, $1,200; Halehalawai o Kapuukolo, $1,800 Huina aie, $1,545.

            O ka'u hoike kihapai keia, ka oukou kauwa haahaa,

J.ALAPAI.

Elele o ka Ekalesia o Kaumakapili, Aperila 1, 1894.

____

Poe Pake Hoeha Makai.

            Elima mau Pake i ku aku imua o ka Aha Apana i kakahiaka Polima, la 10 nei, no ka hoeha ana i kekahi makai Pake i Iulai 25 ma Kapalama.  Ua pee ka makai iloko o kekahi hale me ka manao e hou i kekahi Pake iho no o lakou no ka piliwaiwai, o ka hua nae hoi ia i loaa mai iaia, o ka hoehaia a uli pu na maka me ke kino.  Eha i hookuuia hookahi no i hoopaiia no 24 hora hoopaahao ma ka hana oloa a e uku i $15.  He Pake oia e hana nei ma ko Wala halekuai bipi.  Lolo!

_____

            Lehulehu na kumukula o na kuaaina eia ma Honolulu nei e hoohala nei i ko lakou mau la hoomaha, mai na haole a ua Hawaii.  Ua malamaia iho nei he mau ah ninaninau no ko lakou makaukau, malalo o ka lawelawe ana a ke Kahukula Nui.  He lu ka aki i ka naihu ana a kahi mau kumu Hawaii.