Ka Makaainana, Volume II, Number 10, 3 September 1894 — Page 2

Page PDF (833.59 KB)

This text was transcribed by:  Kanani Kelekolio
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, SEPATEMABA 3,1894.

LAUOMIDIHAE KA UI I MOHAI IA I KE KOKO KA NANI I ALANA IA I KA OI O KA PAHIKAUA.

Ka Mea Huna iloko o ke Kiaha Waina Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke Kuikele A O KE KEIKI NUMAREDINA KE Komo Lima Maka Popoki.

 

MOKUNA XII  O keia mau kiai e hele nei no ka hooko ana i ke kauoha a ke kiai o ka Po, oia no na Elepani ihu loloa. He elua tausani o lakou me na pahiolo; elua tausani e auamo ana i na hamare nunui; elua tausani e auamo ana i na koi nunui, a he elua tausani hoi e auamo ana i na apuapu nunui. Aia hoi mamua o ua poe la e hele ana kekahi kanaka nui me kona umiumi e kaiewa ana mamua o kona alo, a me he la o ko lakou luna nui paha ia i ke kolio aku.

 I ka pau ana o ka Hesina hooponopono ana ia poe kiai, ua huli hou ae la oia a nana aku la maluna o ke kiai o ka puka komo elua, a pane aku la.

“Kiai elua, puka ko ne elua, e hele aku e kiai i ka puka komo elua mai ka puka hikina aku, a e haawi aku i ka make i na poe a pau e hoao mai ana e komo iloko nei o ka aina o ko kakou haku.”

 A huli ae la ua poe la a hele aku la e hooko i ke kauoha a ko lakou poo, oia hoi na Elepani noho muliwai o Aferika pouli.

 He elua tausani o lakou e auamo ana i na kopala, elua tausani a me na oo, elua tausani me na kipikua, elua tausani me na kolopa, a he elua tausani no hoi me na hoi me na ho. Aia hoi mamua o lakou e hele ana he kanaka wiwi pokole, me kona ihu winiwini, a me he la o ko lakou luna nui ia.

 A hala aku la lakou, kahea hou aku la no ua luna nui nei: “Puka komo ekolu, kiai ekolu e hele aku no ka puka ma ka aoao hema o ke kihapaipua o Numere, a e noho aku malaila e kiai ai.” A hala aku la ia poe me ko lakou luna nui e hooko i ke kauoha. oia na leopadi ahiu.

 Elua tausani o keia poe e auamo ana i na upa makani, elua tausani me na iliwai keleawe, elua tausani me na ipuhao keleawe, elua tausani me na koi-he a he elua tausani me na puna keleawe.

 Ke hele la ia poe me ko lakou makaukau, kahea hou ae la no ua kiai maka nunui la: “Puka komo eha, kiai eha, e hele aku ma ka puka komo elua ma ka aoao hema o ke kihapaipua o Numere, a kue aku i ka enemi.”

 Ku ae la ia poe mai waena ae o ke apo o ke kauoha a hele akula e hooko i ke kauoha a ko lakou luna nui. O keia mau kiai oia na moo unahi pakapaka.

 He umi tausani o ia poe e kauo ana i na kaa kaua keleawe nona ka nui he 500, a ua pa iwakalua kanaka ia ko ke kaa hookahi, a o ka ukana hookahi wale iho no ia o luna o keia mau kaa, oia no na pahu aniani uwila, a i kapaia hoi e na kupua la, ka “uwila ai honua.”

 Hala aku la ia poe, ia manawa i kahea, hou ae ai ua luna nui la: “Kiai elima, puka komo elima e hele no ka puka komohana e kiai ai i ka maluhia o ka aina o ke Ao Olino.”

 Oili aku la ua poe la mai waena aku o ke apo o ke kauoha, a hele aku la e hooko i ke kauoha no ka pono o ko lakou haku wahine opio.

 He umi tausani kanaka kino wiwi loihi me na ihu loloa maluna o na hoki, i uhiia me na kapa keleawe, mai ke kanaka a hiki i ka holoholona. A e paa ana ma ko lakou mau lima pakahi na ihe maka-kolu keleawe. ua omaoia hoi o mua me ka lapalapa ahi, mamua o lakou e hele ana ko lakou alihikaua me kona kapa keleawe hulalilali kui oioi.

(Aole i pau)

 He mau la pamalo keia o kakou.

 E nana ae i ka hoolaha halekuni kopa hou e ku nei ma ke alanui Hotele, kokoke ma kahi o na lio poniuniu. He emi loa ke kumukuai.

 Ua like loa keia Aupuni Repubilika me he aka la, oiai, eia lakou ke hauoli nei imua o na diabolo, mamuli o na lono hoopunipuni i loaa mai ia lakou.

 Mai puni e na poe aloha aina, i na hoonuinui a kahi awela Kuokoa, a mai hookuino i ko oukou manao, no kela lono hoopunipuni, oia hoi, ua ikeia mai nei keia Aupuni o Amerika, ma o na diabolo la.

Ua oluolu loa aenei kela luina o ke Kamepiona i haule ai mai luna iho o kekahi kia a haki ka lima. Hookahi manawa, ua manaoia e oki i ka lima poino, eia nae, ua palekana a hala aku la, me ka lei no nae i ua lima eha la.

HE MOOLELO KAAO NO MONE TIKERO KA HOLOLIO I KA WA HOOILO KA UI MAALO I KE KUPULAU A O KE KEIKIALII HARE MATINE KE KIAHA OPAKA O NINEWA

MOKUNA XII

Ke aloha o ka Ipo i ka Ipo-Hanin ka waimaka elo ka laau – Ka Ui Maalo i ka wa Kupulau iluna o Hagara – Ke kaoo o na poe me na medala kila no Arubia – Ka hoohui mare i ka wa Hooilo – Ike kumaka i ka nani o Mokuleia, aohe laula a kou aku.

 “O Mone Tikero ka mea nana i hanai ia’u me na meaai ono loa o kona papaaina, ke keiki hanau kahi a Tumerenia o Arabia. Ma o Alahe la, e mau ke kaulana o kou inoa i na hanauna a pau, aole loa e lanakila mai kela keiki o Peresia maluna ou.” A akaaka ae la ua wahi keiki opio uuku kolohe la.

 I kela wa i muimuia koke mai ai ka lehulehu o na kanaka ma wahi no ke ake ana e ike i ka mea nona ua leo la, aka nae, ua nalowale koke iho la ua wahi keiki la, a ike ole ia aku la kona wahi i hele ai.

 No ia mea, i ninau aku ai ka Pua Lilia Zubieda imua o kana eha koni a ka iwihilo o keia mua aku, a e naueue ai ka papaku o ka moana hohonu o Aigupika.

 “E Mone Tikero, ka eha a neia puuwai, ke noi aku nei au i kou oluolu, e hoike mai, owai kela wahi keiki uuku i hele mai nei e noi i kou oluolu e haawi ku i kekahi o kau mau hakina meaai nana.”

 “Ae, o ke kilokilo Muhiana kela, o ke aloalii o Peresia, oia kela,” wahi a Mone Tikero i pane mai ai imua o ka Pua Lilia o Zubieda me ka waipahe o ka pahee loa aku i ka welowelo.

 Ua hoike mai la na helehelena o ka Pua Lilia o Zubieda i ka ula ohelohelo o kona mau papalina o ka wahine ui, ke hele la a lamalama i ke ahi a ka wahine.

 No keia mau mea, ua lilo ihola ia he mea hauwalaau loa no ka lehulehu ka nalowale hikiwawe ana o ua wahi kilokilo nei. Eia nae, aole no i liuliu mahope iho, lohefa aku la ka leo o na wahi kilokilo nei i ka pane ana mai:

 “Ua pololei, pololei ka Pua Lilia o Zubieda! E waiho ana ke Kiaha Opaka o Ninewa iloko o ka halealii o Arabia, aole loa ia e nalohia. Ha, ha, ha! hanohano o Arabia, e loheia ana hoi ka leo o ka manu nunu o ke kakela o Zubieda ma kona pala,” a @@@@ ae la ka aka a ua wahi kolohe nei.

 “E hoolohe mai, e hoolohe mai, e Mone Tikero! Aia he muliwai koko nui e kahe ana, aia pu no hoi he mau tausani o na kino uhane e waiho ana iloko o ua muliwai la e hanu ana i ko lakou aho hope loa, no ka hopena o keia ola ana, a hoi aku ma o, kahi mau o na mea a pau e hele aku ana ma ia alahele hookahi. Auwe no ka hoi ka weliweli e!”

 Ua lilo keia mau olelo hope a ua wahi kilokilo la i mea no keia ahakanaka e uluaoa ai, a hiki ole ia lakou ke hiamoe. Aka, ua ala mai la kahi makuakane hanai o Mone Tikero mai kona hiamoe mai, a pane mai la i ka hanai a o kana luhi hoi mai kona mau la opio mai, a hiki i kona elemakule ana:

 “Mai makau, aole kela he mau olelo hoopoino mai ia kakou, aka, he mau kahoaka kela no na mea e hiki mai ana ma keia mua iho, a na ia wa no e hiki mai ana, e hoike mai i ka hopena, a nolaila, e kuu hanai, e hoolana i kou mau manao a mai hopohopo no kekahi mau mea,” wahi a kona makuakane hanai.          Aole i puehu loa.

J.K. KAHOOKANO

LOIO a he Notar no ka Lehulehu.

KEENA HANA: Alanui Kaahumanu, Honolulu.      IAN8-‘94

 

KO HONOLULU HALEKUAI KOPA.

 Eia malaila e loaa ai ke kopa maikai loa no $4 50 o 100 paona, a 17 auka o 25 paona no $1 25.

Kopa Polu Geremania, 10 keneta no ka paona, elua auka no 25 keneta.

 Kopa Palupalu, 42 paona o ke kini, $1.25.

L@nahu Kiawe, 40 keneta no ke eke.

 Na Kapu Poi, me ke apo keleawe, 50 keneta a me 75 keneta, e like me ke ano.

 Paakai apuupuu maoli, 100 paona o ke eke no 50 keneta.

 Kukaepele Iapana, ekolu opo no 10 keneta.

 E loaa no na kumukuai kiekie loa no na ili bipi, kao, a pela aku, a me ka aila-paa.

 N. Breham (Berehama), i maopopo ina ka inoa o ke Kanaka Kopa Palupalu. Alanui Betela, mauka iho o Kakela & Kuke. aug 20 tf