Ka Makaainana, Volume II, Number 10, 3 September 1894 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]

KELA A ME KEIA.

- He'3£ keneiu ke kis:yaikua* o ke kopaa iiia. Amerika, oia knui iiei ka lo.no hope. Poaono oei i haalele aku ai ia Kapa]av 3k,f>, a i keia Poyono ibc* no e kix -mai ai ka Auaeier,*lia. iloko o 1.0 ia holo mai Kou «k o iīei, ua ku aku la ka Pilniieiepiai Kapala.kiko i Ai-?g-ite 22. Hora 2 o ka.auwinE U Poaom» oei i pa.ii ai keia kau krure *bo la 6 ka Aha Kaapun"' v O.ih»: pei ; .He aha mele hookaul ogaoa kē inalaiaaia- aoa maloko .0: Kauiuasapili i ka po o ka U apopo Ua aku o W. W, Sc'»t.t o Maiii v Miika,, ao ,ka wati e!w., w kahi o ' Laoale i hoopauia, Aqo, iia holi hoi mai o Alaalapalu . i'ka pule i kak iho la mai koo;i hiakaha'- a*ia. ma Kualoa. i ria p:>;,- hauliuli o Koolau. He 11 •' jljjtii pahu meaai no ka ,2isk?JEfeaiia Ka!eto?ia . a ka Alameek i law r e mai ai Ika Poaha iho oei» a eia ke kali uei oo kona hiki iaai. I kahi maoawa ā ka la apopo :« ku'.mai ai ka mokuniahu Kina aai Kapalakiko mai, a e.lehulehu aoa jra Pake e holo aku oo Kiua maluaa oiia/ ;/ - Ua pau ae nei ko Hanale Kakeia ooho .lunahoopooopon.o ana po ka Adavataisa t a"o W. S. Limaikaika ae la .liia ia wahi i k'eia wa. He xßanu'litt!ri iike wale no; 1 , ; T..Ta- baawiia m&i i maula i.K i i oa hookoho hou o oa īlii ■a aie makai kamaw a pau o k ki* oakauhale nei» epai, Da pao. oui no i ka'lawe; i ka iioohiki. ; I keia puie ae. e hoomaku ai 'keia kau o ke Kula Kaikauiah'i-. ne o Kona Hētaa, Hawaii.. .." Ma kā Maiulaai o ka Poalua, la 11 ae s e huli hoi aku ai aa haumaoa o Hoaolulu nei'. , O kela mokukaua Farani i ku pokole iho ai ma Kou oei, ua hoea aiu i Bava s Fij i, i Augate 20 f mai Kili aku,'a ua koke aku iio no Noumea, Nn Kaledoaifi s he elaa la maho pe iho v ; ,

Poakolu iho la i |iooko!okoio ia ai o Kawelo, no ka hookaaole i kona mau a«hau # liuua o ka Aha Kaapwui ma ke kiure. Ua hooholo lokahi ia ua hewa oia, a ua hoonalahala aku hoi kona loio. Ua kupeeia ilio nei kela muumuu nui o ke Alii, Paulo Nunaana, a hoohiki aku la ne i ka Hepuhalika* Malia i mea no e puniia mai ai a loaa no kahi hana, A Ika wale uo ka hoi la ka oupe wale ! Maluna o ke Kina e hoi aku o G. 0 Luna Nana Nui 0 na Paahana lapana, no eha mauina hoomaha ma lapana, kona home, oia oo a me kona ohana, a nuiiiiuli «o hoi o kn ae mm okt Aupunī. Ika Poaliuia nei i pau ai kona inau lako hale 1 ke kuai kudala ia, O keia huakai mai laake Kinau i ku mai aj i kakahiaka uui Poaono iiei, oia kekahi ona huakai piha ohua loa ona/biu hoi, he 110 na onua kapena a j»e 103 na ohua oneki He 31 o'lakou mai ka Lua o Pole m «I, aanoneoneo aku la oo hoi ko laila hoiele

Poakahi i haia i ae ai o J. Kaelemakule 6 Kailna, Kona Akau, Uawnii, e lawo l ka hōobikiv mamuli o Uft loho ana aku ua ikoia ina; ml keia Repubs- - .Awiwi n pupu*ihnlu no hoi la f E ole o MUila if A)abamfc," kek<ihi o na pa*i ai he Fake i ka hopuia i k«a po Poaha iha la, nona hoi kekahi palapala hopu i no houkam atnei pahu roalauu« no ka hewa piiiwaiwaiPoaono iho la i pau ai leana hooiai«j o m tari Lehuiehu i hoohiki ole, mkmuii hv>i o kekahi hoākaka ana i»a ke kuaiukanawal hou o ka' Kepuhaiika. O na Hawan n<> ka oi ioa iwaeua o lakou

Ua hoole o Lunakanawai Kaupuiu Kupa i ke aoi e hookolokolo hou ia kela hoopii kipaku a T«iula L. Hayseiden kue ia WāhuieHea (w), Oka mea boopnia ka i ko nia keia kihia/a as ka uiea hoopii koi keia iiol

Oka opio Hawaii i ili ai ma ke Kai Beriaa a pae mai oei oia ka Arawa, oia no o Heary K, Bolster, o ka ohanp Boloka o jcakou nu. Ua luUa aku uei kona kokoolua haole opio ma ka. .Alameda n© na- PAiialaa» Hema.

Eiaiho na wsbi kanaka o -Pepeekeo, H-ilo, Hawaii, I lawe i ka hoohiki &akoo i ke Aopuni Repnbalika: 0 Nakaoaka, uu lilo koiia poiao i kn iuahiko; Makaaeae, liio kona poao ao ka lioohiki i keia Aupuoi liepnba3!ka. . Kakahiaka hUī Poaha iho la i ku.mai ai ka ; Āiamedh, isāi Kspalakiko mai, a ahiahi molehulehu iho 110 i niau loa aku ai uo oa Panalaau ia ka Hema: I kāi'ae'p ka «wapē.ka. Aupuni kahi i.hoonanea. ajj.,ā hiki wale i ke kaiehu. laa aoa'akij: 7 Ua kipa ike aku ke |Cuhma Noho Amerika f ke Kofiii»ioa Beritaaia kuikawa & me ka Luua Aapuoi lapana * o.ka. Haiakina' i kakahiaka Poaha iho 1a... : .Oki.hoi,,.able ka* iie moku ki.pu, noMla, uo, he mau pu aloha i mui ia lakou. He mau iimi puaa ka kekahi poe .aloha aiiia a aloha Alii ia*. halehu i aehinei, do ka hoomanao aua i ka la haaaii o ke Aliiaiiiiokus a pek aua no hoi i keia k. Iloko ao oka huue me ka nele o keia wa, o ka aina nei, ya hiki ole no ke boopoiaasa ke aloha iloko o ka nolio i^alōhia.

Aia Ee weheweiie m«|euhaae ua ko makou Diixie-. rata" tus ka aoao o keia la, i. Joaa, mai no ia n.a la inahope kpke iho o kn puka aua aku o ka moeuliane oia ka helu 8 o Augate 20. E loaa 110 he niau mea na kakoo e'kaakaa ai na makā Ike anO Ilkfe loa 6 na hoakakā ana me n& l ikeiii i keia mau k iho taL Pg Poaihua nei i ae ai na jah kahīko oka Hoi Waapa Healaui, a aa kohoia ua luna e like me ia mnlhlo iho: P«rrēsidena, KamM'ni Kawanaiiak«ni* Hope* IVrei>ideija, Keoki Puuku, F J Kunga; Kakauolelo, Laiouel.i A II U lle 50 paha ka nui oua l»la l lionpaa ae ina inog. 0 ua poe hoi i poholalo iho nei iua hu| la, m-*lia *> hea ae ia U'kou iho o ka Hui Hoku.

J He kikii pu ma na aUnui ka hanr» !ea!e;i & Kape*7a 'Makai Ahani, Ahiahi Poalua i hala iho la, ua hoao oia e ki i kekahi ilio ma kahi kokoke i ka Holelo Hawaii,. aole nae hoi i k« <>kn. He haua kanawai maopopo Joa keia, eia oae» aoae oia j i hopuia a hiki mai i keia I uianawa ! U-a iohe mai makou, o Z. Kakina, kekahi o na keik? a J. Kakina o Hanalei, Kauai, ua l«we 'oiai ka hoohiki kue Aupani Moi, oo koua hoopunipuniia ana e lilo ana oia i iunaka- ! nawai n® K tvr4i.h iu, eia nae, o kii puahiohio kana i ohi, a lilo \ ka hookohu 'ia Belcki {C B'iake) o Koloa, Ma ke awakea Poakahi, Augnte 27, raa Kalaupapa, Molokai» wa haalele mai i Keia ola ana» a hala aku la ma kela aoao man ,o ka naake, o H. N. Kahoohiki i ke 60a oi o kona raau makahiki, Ua haalele iho oia he mau keiki a he ra«u moopuna a he puaH o na hoa'ioha e noho u aku ma keia ao. Aioha. Hora 11 a.mL o ka Poaono nei i pili mai ai ka Warimu i kā uwapo' mn na Paual&au Hema mai. HaalMe oi» ia Kikane i Aug<ite 18, ku i Suva» Fiji, I la 24 mai, aiala ho i holo loa mai aL He 100 aoa toQa nkana i lawe mai no keia awa a me eiua wale »o ohuaV | la auwioa la »o i niaa loa $ku i ai im> na Panalaau Akau ,• , | Ua- heokuuia o Kuakahala I iloko oka Aha Apana i ka Poaha iho la, mai ke kumu hoopii oka āihue an« he J56, ka wai wai o kekahi Pukiki. Aole i lawa pono na olelo ike, oiai iiae hoi, ua hooiaioia aolio ana dala # aka, laamuli nae hoi o iia ole*o a kekahi Pake humuhuiou lole ua kuai oia he paa lole no Pakeie aku ia oia ma j ka apua. ;; I ka Poalima nei i hookolokoloia ai kela makai haole o ka mahiko 0.--Ef», imua o ko onei Aha Apaoa, no ka hoeha aoa i keia Kepani a olohaei ai na paāhana a pau . o ia lahui i keia mau la koke aku nei no, Ua hookuaia oia e ka lunakauawai, no ke , kumu ua hana oia ia hoeha aua ma ke auo pale no iuia iho* Kui mua oia i ke Kepaui a mahope hili %ku lne kekahi omole, ( He hihia uhaki aelike mare i mawaeua o eiua mau Pukiki ka 1 i hanaia iho nei imua o j Kaapum ma ke kiure, ai ka aawiua ia Poalua iho la i pao ai. Ua haawiia ka pouo uo ka mea ; hoopii, oia ka wahine omo i eha i kona puuwai uo ka ae ole ia aua j luai e ke kaae e uo ig laua iho a j i hookahi, me Nui kelai 1 ko Mnhuka uae hoi, kauouo pouo sa haua *. na kiure Hawaiī iua ke kau o Wailuku* Maui. i Aia he 400 o na~poe m&kaikai ■ mm no na wahi like ole i»ku. ma | iiaena, Kauni» no ke nke ana e I ike i ke o uhi i ka pali kaukna j o Makana, malalo o ka J. A. j Akini). o W umea, mau akkai l ana. He liUMkai nui hewahewu j kel-: i auo like'iu*) ka huakai a . na. Alii. Aua uui ka mahaloia j o Juiias TUcomb (Kiuie Kii koiiii») no kaua uiau haua j lokomvikai a ho'ikipa uo lioi i i ka lehuk'hu. A »iai, he uiau | iuahiua kiua, aoie aku U e , ueje ke kap ku oka hiu i'& i ? kumu pali

Ke noho hou nli ka Pap& Hoopaa a Hoohik* m#* "'Aliiolani - Aohe no r n«i ona poe hoohiki «ku, h* * k«u maoli no a km it!o)ohi, he!i? no nao hoi koUkoi> U $5 pakahi 0 ka'la; ' Nai kela, ola * lie hui kope nui ka i hoohui. : ia mai nei iua Amerika Haipaia* i a ma Hawaii nei e lnwolawa ai i ! ka lakou hana malalo o ka !noa I Hui Mahi Aloh'a. Aia ka ain» | o keia hui ma Olaa f) , waii, oia kekaln maholo o ni l | Aina Leialii o Wila i iuaheleheleial He $600,000 ke kuoau waiwai io o ua hui la. -... . - - He keiki Pukiki uuku o ekolu makahiki ka i poino inoino loa J ka ahl ilalo o ka mah'ko o Wai» «nae i, ka po Poakolu iho la Eleolu lakou hoahanau ra« kahl moe, e a kokoke mai ana ipukukui, i ka palahuli ana ua paii niai la na pono mo4 Elua i pakele maī i wela, a 0 kahi mea uukii 'oa ka i poiuo. 0 k;a hapanui o na loio Hawaii i loaa na liookohu Notari Lehulehu, a pela pu no hol me iiapoe loio ole, aole i hoohiki, a ooiaila, aole no i hookohu hou i« mai. Aole no hoi i maopopo mua iua e lioohik) an.a, loaa mai na hookohu hou, nolaila, o ka hoohiki ole no Ka mea oi loa aku o ka pono, Oka PoaHina nei ko lakou la hope loa e lawēlawe ai ia oihaua, 1 ka hoea nui ana ae ona i Elele Alii i Kapalakiko, mal 1 Wasinetona mai no ka hoi loa mai, ua hoohiwahiwain .« loko o ko lakou keena nsa ko lakou hote!e i noho ai, oia ka Hote!* me na pua> me ka i huaoielo hookipa ohao!»» iwaen,akonu ma ka huaolelo Enelani, oiaka "Weleome." Ua loihoiloa ia mai nei ia man ana e Keoni Kamoki, La Pnle i hala f hopuia ai Lipine, e hookele uei i <? na kaa niiDui'.hoonalulu elemu, no ka aihue aria i kekahi kapa apana i loaa aku iaia mai ia Mrs. Kale Aki aku» a ua Kale Aki uo hoi i boopiL Poalua a me ka Poakolu iho ia i liookolokoloia ai imua o ka Aha Ap.ana a hookuuia oia no ka hewa ole. He **ioohai aloha" ka ua mea la, wahi a ko Kale Aki loio i olelo ai imua oka Aha. No ka waiho aiai loihi loa o Ata Huaiie, ka nie* uaua o KeI oki Wude i ki i ka pu, uo kela I kinipopo, a ao ka hopo» i hofK»ia paha hoi o mahuka ola i me ka manaoia "atle i lawa ku~ | pono koua hope, ua uwaiia mni i oia mai konp hale e noho nei | iwaho o Waikiki ak & halemai o ! Kawa i ka Poalua ; haia iho lu I A mamuli hoi o ka haawi aua s? ; E Hapakini, kona i b<la * ; kopono, ua la'weia e;* no ka ! Halemai Moiwahino i k& Po t aono nei. | Ma Le kakaluaka S»bnti. Au^. 1 -6, hele aku ke kahunapala , Moremoua i Oahu, e pule ai,' m4i kahi o | Hoolulji ? auliau . , I t h mshua!x\ia ue ua ! 1 «koakty\ ae* i ? pau *u& ** \ . 0 piile mua a kt? kahuuapuW, 1 * lH koke ae lu he 1 aWk*. waena o Hoolulu & iue liuukuu* i £«a lilo i, moa akuaka ua , kt i* mu\i lua» bOv>I hannaele, Q ke I Jj.' n u a holo Ci«4 i^aha, i ka oua r«{iQ4 uiai uo k.e kuuiu o 1 k«in hakaka