Ka Makaainana, Volume II, Number 11, 10 September 1894 — NA AINA MAMAO. Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei. [ARTICLE]

NA AINA MAMAO.

Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei.

HTa Lowo Kaua ma ke Komhana. M.i'i S Angat«*.22, i f»o ike'H »i »0* i.ui »>h kiinak» i lukui i ««ii k h<M»uka -kma-aina an i }imw e»! < o fia poafi..<oH pani a rn i Kni-i Ho [C i.u ,i g H'ji k ♦ P >*o -īii, !■< 17, a i( i u;» }\ep ,ut fu i if %/*>l.; nfc.u Kh» ni.e, aohe ftie« i loh»-iu ai m> ia hooukn kht;a ana ke K'ēeu'a. O. hain' F «pana m i ; W«-biiretoUH: U« lona ae n>.e hoi i ka iHjpej»a MmiKW io L» <J «na. hi 2'J, «*•* ionn niai Ba»iahai aku o k.i la 21, e i.oike ana ua telegarapa m o Gmeraia TiOs, e hoouialu ia i k* i»»Hh*')e Tm«*' Tieiie (Teiig Tien) na pUHlikoa P«») r >-, peuei: Uh le!e kaua ak » • i ka Poaii«ua i ha pUHllko- Kepnni ina Piui lana Y»ug), a hookuemi hope ani )a iikoii sne ka pi»ii»o nni nn.kahi. o 11 niile».'hoea i Kana Ho Poaouo t,e ua lele kwe hou aku no aa Pake no ka eluu o ka

manawa a kipakuia hoi na Ke piiiii rnai Ivatiu Mo aku, a-cja-)& waiii iluko o na liiim o, ua Pake i keia wa, Ua wui hou no ka poino o na Kepani ma keia haka aoa o k:j Poaoao. Ua rnaneoia e hoouka kaua hou aiia no i keia la Ai. iia Kepani fce hooili mii la i kekahi heluna uui o.na koa t«a na moku iua FuBnna. Auhe «īea i luiiopopo no l ?a ana la ko lakoa pahuhopu . O na pualikra Pake hoi i noh» ai m« lada«a, ua haalele nui «ku iakou ia wahi a hele aku \% no ka hikina ma ke ala e hoea aku ai i feeoula. Ua hoopuipuiia ia mahele koa nni, e alakaiia la hoi maialo o Generala lene» lua ke an.a' aku o kekahi heluna nui o ad po3 Korea kokua. Aia ma Pini 'lana ko «a Pake kikowaena e heU? la. Oka leg«rapa Pelekane ma ia wahi, aia ina Pake k lioomalu aiia. Ua haalele aku ia he 9,000 poe koa Kepaui a ke hele la no ka hiki aku i Pioi lana.

Ua loao mua ia ae nae hoi ua make o Oenera!a leue o na Fake uia ka liooaka kaua ana me na

Kepaui, eia uae, aoh© oiaio o ia lono. Aia no oia ma ke poo o ka pualikoa o lasaua, i kauliilii ole, e like toe ka uiea i lohe wale ia ( aka, ua hooliloia kaia hookel© aua i kona >«au puali i mea ole loa mamuli o ko na Kepani eleu ioa- E ulele hakaka uui a hahana loa aua paha na puali o na aoao a elua uia keia fflua iho ma Piui lana # a i ole

ia, ma khi wahi kokoke aku paha. Uu p»u h uh panikuia na lauii!» a «i>a |.««tia me KnrfH, iiol>hlm , ua pnu iiH poa k>«k:iu nupepa o «iuu eiki li u n) k i hid o e 104 k© ii' ea «ku i ke knhua kaua. Ua hoikeiii ne iia mnke kokiihi <niBioti->r. !VrPB-hetir!aīin # nO"H k.» iii(»,i o Wyiie [Kemiki W«iie ]. o kek*>hi mau eha i loan iaia Juni na linia m:ii e i.)>i k<> i Piike No ia 'iu'eaj ua kuane kst Einepen»a o Kiiu e okiia ua pot o ua koa na lakou 1 .pepehi i'ua.kuhunapule la. No ae hoi'ka lone Ua hui ne o Gt*n< r«la le (Wh) nie 4,000 me ka puajik»'a Fake uiii iua Piui laua 0 ke koeoa >»ku o k* k*hi maheie mulalo o Gt*uerttla Nie (Nieh), ua inanaoiu e hiki ae i v Piiii lana i Ai g »te 23 Ua oieloia o ko lakou nee ln»pe Hiia iiiai ASi na aku, u« iiHiiaiu ka ia 'ine ka eleu a uie ka uoeau ](»a, ōiai, he iuoiuo h he pohihihi ka *iiua a na puniikoa i hele ai, ine ko lakou''hkeH'kea . .mau ia hoi ena enemi ma ke ala holookoa, eia u«e hoi, ua mahae pu ia na uiaheio koa lapaua e lakou ma ia huakai hele a lakou e heie aku ai i ko iakou pahu nopui Nui loa ka pioloke a akei kiua roa lapana, a ke pii inau la va ano insla a pau. Ke koi akea ia ia lioi eka lelmlehu e uwai aku i aa lawelawe kaua ann mai Korea a i Kina. Ua o!eioia ae no hoi e hoohui ae o lapaua i kona mau pualikoa a pau !oa e hiki nna a e hele koke aku no Pekiiia. i Ua loheiia ae uaa lokohama he 10,000 na koa Pske (3 nee la imua no : -<k hoea aku i SeoUla. O ka heluua hoi ona Ke* p«ihi ma Korea; aia u4 ia mawaeua o So,ooo a me 50,000. Lehuleliu na hoopuipui hou ana aku i hoōuuaia aku ma na alahao'i'Augate 24. Aia hoi ke awa ma Nf?gaBaki, īapana, ke hoopakeleia la me na topido a me na !ua pauda malalo oke kai, Na na 'wa&pa'o na tnofcukaua lāpaūa e pailaka oku

i ha moku o tia aupuni kuikawa iloko o ia awa.

Ua kukala ke Aupuni o lapana ao!f? ka laiki be waiwai hiki ke paa a hooniuluia oiai ke kann e tr»au ana.

Ua hoikeia ao ua kauoha aku ka Emepero>* o Kina e waihoia aku he 12,000,000 laela (<iulaj Pake) ma ko Li Hnna Kaua linia, aia no i knna $n#>a o hoolilo a o hoohaua aku nl ne ia huina da!a nui, Ua hoopnkn ac no hoi ka Emeporoa he ku ; »haua e kauoha ana no ka hoomukaukauia o

100,000 kanaka v io ka hele maoli.aku i ke kaua. \ Aia mau aumokukāua I.ipana ke holoholo la ma ke ltai o Kma no ke akeakea aku hoi i na inoku Pake a mo ke pals atia aKu ika laweia ae o na kokua laiki no ka akau, N ( kekahi palapala *uai Seiiieulupo.:Korea, i hoike ae ua hoea aku he 19 mau mokakaua lapiiiia a u»e 13 mau moku lawe koa a hali hiko ho\ maka muliwai Ta Taiia Tu«»g) i Arg>itelB Ua koke aku he 6,000 poet leleiuka a «« kue ia mai lakou e 1,000 poe kaualio Pake ma ka aina" »nai, a īuahae pu ia na Kepani iloko o elua inahele. 0 ka wa no nae hoi ia <> ka mahele koa pukaa Pake, i hookahuaia nmiuna o keknhi i hao rnai āi i kekaui ki p »ka hahana ana iwa« na ona Kepnni, a ua nui ka pi'ino i loan. Ua konoia na Kepwiii e kueini hope aku a krthhkai, kaln hoi u ua pu o na, moKu i pble inai a» ī ki hooinauo aku o na Ua hoikeia ae ua 1,300 ki-naka o na Kepani i pau ika make. (Aole keia lono ae la ī h'ilinaiiai aua oleloia hoi he mea epa wale no i wahi e hooholo?nua nku ai ika Loaa mai o ka aie daia kaua a Kiua e ake la e loaa. Augate 27 i hooleia ae ai ka oiaio o ua lono la i hoolahaia ai hoi ma na uupepa o Kapaiakiko i ka la 25 aku.) Ua lonoia ma Sanahai ua pepehiia ke Kuhina lapana i Korea e kon& poe hoalahui no. Ma ke kauoha a ke Keeua o ko na Aina E o Btritania Nui, ua paaia ka mokukaua topido Tathsita o lapana e ua mana kuloko q Adena, ArabīH, oiai ia uaokii ma ke ala uo loko!iatua, mamuli hoi o ka hooko ana i ke kanawai īio ka hoolakoia o kekahi mokukaua o kahi aupuui okoa aku me na kaoaka o kekahi aina e.

Ua ao aku Kanikela Auiema Banahai, Kina, i na laj>ana e noho la malaila e liaalele r!?u i ke ano aahu a uolio'na Pake o laila, a e huli hoi aku hoi ka hapunuī nokolakou aina kiikiwL Aohe hoolohe a hoouiaopopo aku o na poe kapili moku a me na poe hana lako kaua o B<?ritania Nui ika ke Aupuui uwplo w ko ku uiai 1 ka wa. Ua iioike hoomoamea waTo ac uo lakou iu i ke ano niaainaalea ua mau&oia na niokit a me na lako no kekahi mau aina o Amerika Heiua*. t Kxikalft ko Kor«ftMci ua Kuak'24 Qia No Tokio mai ka loao i Augate C2 e hoike aua i 30 i kukala pili oihuuu ae a; ka Moi o korea ua kuekoa uia uuai A Kiua aku # a ua uwalu aku hoi i*

lapann e £oku<> aku iaia ma k$ kipaku aua 3* u i na Pake ma ? A»a««a, «i« kft kokua pr akn ho ; oMa pualikr>a Kores. Ma ia k like no hoi i hoole a hoopau aka ai o'Korea i na kuikahi * pau loa me Kina. Aia 0 Kina ke liOliu la e hoo una palapala aku 1 na Mana * ae, e kue ann hoi i keia kukak kuokoa a ka Moi o Korea Eia iho na olelo o kekahi palapak mai Berelioa: *'E lehuh*hu ana no paha na mana e ike aku ana ke ano pono o kei* hoohalahala, no ka uiea, ua n aopopo it lakou ua haiiHia kMa kukak j«ia malalo o na ho »kikiuH an& * lapana, mv«hMp(» itm o ko k& Moi paa pio ia «na, h ūa kakauie, hoi ka ia a ii»«la ioa īiiiUH» 1 wahi paha hoi. e uinnHoi* nku «i u& hana maoii in inn ke ano kuokoa Mau Aie X>tla no ke K\u&, Ua loaa a* i ke K*eu*. Oihana lapana tnn W.»si>ieto,iN ( A»gite 19, he telfg-<Miiia e hoike uku ana ua h<»ohoh» i rt A<tpuui $ hoopukn »it? *) kt>t ?»vts kuioko o $50,000,000 Miiniuli kw oia mea, wahi a ua p;«htpala la, ua ala ae oa uihuho aloh* niua ik&ika loa ake lulu ].> na ,<auaka

ma na wuhi a pna m ka aiiia me ka makahehi 110 keĪH hie O ka Kiua noi aie hoi no 1,000,000 taele 1 ho« inia hoi e # ip poe ka!<-pn Piike, ua liaule pahu a iiio i mea Kuikahi lapana me Peiitania 3STii T Ua honhoio h kukui apouo ia inai nei ke kniknhi khlepa hou loawaeiiH o Beritsit»ia a lapana. t ktiiknfti ua lia&lf»le akn o B<-nt >nin Nui i konn oiana hookolokolo pouoi i konn poe kupH n>a InpHna, nolaila. ma keia iuua ? ka hīh no imna e na aha hookok>tco]r ponoi o lapana e loaa ai ka pouo kaulike i na poe Berit»tiu:« a pau. Ke hoounaia 1h !i?\ kukai ana m* tia Maua Europa *? ae a me Ameriku Huipuiu uo ka lo^iī

mai o ia pmio like, PUuia Xap*ua i aa &&u«u £ auo pilikia aku aua paha o lapnna, wnhi a ka t>leloia f no poka owili uo ko Ukou pu bou» oia ka ralfeta Murata. No ko I»pßna maopopo pouo ole lUiioioa e komo koikoi aku aua oi* iloko o kekalil kaua aui l nx& kaukau ol«j ai oia uoua iW llookalu uo Aupuui ī hiki k<s ho»»lawa iuai iaia i ua poka owiM e jm>uo ai koua mau pu t oia o Austtuna, aka, he uialauia oW paha a ho?a aku ilaila pK* k& uui paha o na alailai aua ina ala, ilookahi uae hui aia uih loka i hoike «a ua hiki u lak*iu ka haua i ua p«>ka uo k* raifela Muuia, aka uae, aol*» c kkou Uouia a uooW ae |>aha i U

lono **a loaa aku he kauoha ia laks |J kekahi mau milioua poka orl!i lehulehu, Hulkalaia o A&p&pa no ke &ao Bana.

Ma WasiL s etoua, Augate 21, i (02U aku ai ka louo i ke Keena Oihaua lapana, ua Euaikai ka aoao o lapana ma ka mea o pili aaa i Ipa ana o ke Kao Sai|a, kela moku hali obua Beritsma i hoopiholoia ai e ka iiiamuli hoi 0 aa noiLa nieniele ana roai uei a kaiii aha iiieme - aumokukati& Beritania. Ua hoike pili oihāoa ka A(litneraltt Beritania ua iike no ka hoopiholoin ana 0 ke Kao Bciria e like la me kekahi moku Pake # a ua ao aka hoi oia 1 ke Aupuiii Beritauia aohe e koi poho aku ia lapana no ia mea. ■ ■ Ua olelo ae no hoi na poe o ke Keena Uihana lapana nia Wasi:\etona i ka oiaio oleloao ka mea i kaha wale ia ua kauoha ke kapeua o ka Nauiwa i kona poe e kiki poka aku i na poe 0 au aua a e paialewaia, a;ia e na ale o ke kai i ka wa 0 ke Kao S&uai hoopiholoia ai. Ila Hunahuna liaulaha, Ua hoaoia m.ai nei e hoopahu aieu i ka halealii ma BeTuse!a } BeiegtuEaa. Ke ake-loa la 0 Urugue e komo pu ae ma ka hoeueu kue 1 na poe anakiaa, Aia ke Aupuni 0 Rusia ko ana la i kekahi aiawai e hoohui a? i na Kai Balatika a rae Blilaka e E hoololiia ae ana ka mokukāua daidainaita VesuviuBs o Auienka Huipuia 1 waapa topido, Nui ka popilikia ma Bisilia ? ma ke Kai Waenahonua, maniuli o kekahi olai mai nei, He 50 poe i make. Ke hakaka%ai la hoi o Peru i na 'kipi. Aia na poe mahiai ke hoolakoia la me na mea kauā no ke kue aku i na poe Ilikini. He lono ka i hoopukaia ae ua make o Geuerala Saraiva o na kipi ma ka hema o Berazfta ? a ua hooiaio ae hoi v o Peresidena Peisoto ia lono. Ke hoouna la o Sepania, ītalia a me Beritania Nui i mau mokukaua i Morokr, Aferika, kahi hoi e noke la o kekahi kaila kipi hooliaunaele, Ua olelo ae ka miptpa Ahailono o Nu loka aia ke kioiia 1n na keiki a ka Perpsidena e na makaikio, no . ka hopohopoia o kaih malu ia aku lakr>u, Ua ahewaia mai nei o Meia Kalahan» o Nu Oleana, Luisiāna, e keknhi kiure, no ka !awe i ka waiwai kipe oial oia he !nta no ku Ahakuka Kulanakaohale, Elima poe koikoi 0 Sediina l Kauasasa, i hopuia mai nei no

ka pepehi hilahila oie ana ia John F. Frazer # he mea kalepa bipi, he eha makahiki 1 hala ae. Aia o Oa Gama, ka Adimera!a kipi o Berezila, ma Bueno Ēa ma kekahi huakai i akuka ole ke ano o ka manao a me ka hana, Ua hoopuka ae 0 Kiaaina A!agele o Iliuoi, e noi ana 110 ona maa kokua 1.000 poe ohana i hune «arSSpopo loa o ke kulanakauhale o Pulumana. Mfl,muli 0 ka nele i ke dala» ua paniia he 300 mau halekula o ka Kepuhalika 0 He »00 na kumu a me 20,000 haumana i poino mamuli o ia hune dala. Ma Bolivia/ua,pepehi ihi» na Ilikini 1 kakahi lunakanawai a me kana keiki, inu ae i ko laua koke, a malamaia hoi 'he aha aina aikanaka mai ko laua mau kino ae. Ua telegarapa aekekahi »gena 0 Berazila ma Geremania ua ku ai oia he 160,000 pu raifela Manesa (Manser) a aia hoi ke kukakuka la no ona mau pu ano e ae. 1 Aia ke pii la ke kumukuai 0 ke sileva ma na. makake kuai dala o Nu loka a me Ladana, a ua oleloia mamuli o kek&hi koi ana i manao wale ia e loaa ana mai Kiua a me lapanu aku. E hoala ae aua o Moi Humebeta o Italia 1 kulana u Hope Moi o Sisiiia," a e h.oo||lo &ku ana i ke Kamu'lii o Napela i Hope» Ua mauaoia 0 keia ka mea e kanahai mai ai o ka manao ala haunaeie mau o ko laila poe. Ua lele kue aku poe Katolika Farani o Kuihekei Kanada, a hoopoino aku la i na kahua o na hoomana I>apetisa a me Auagalikana, mamuli hoi o na haiui hoohuliliuli a ia ooau hc»ouiana 3 Ua pakele mabune)«iuie mai eia poe Bapetisa me ko lakou maii ola. o kekahi kaa mai loihi ana/ua make aku ka Mo? 0 Siama ma Banakoka, oia ka louo i loaa ae i Vitoria f B K., 1 Augātels.: No ia mea, ua hoo unaia aku kekahi mokukaua Ber tania i na kai o h wahi, no ka ulu ae paha 0 kekahi haunaele p.o ke p:?ni oia ka nohoulii. Ua Io;ifl ne ma Kapnlnkiko na pnlapala no ka'haawi pio ia aku o G r An >f >ni l ta, kai k;tiiui ka !\:resnhMiu i puii 0 S.nn» 8 i!uVī\doii, a me oha poe e ae me i i holo nte nui ;.ku iiuna 0 ka mokukaua Amorika Benisutof3a, ke ku »ku ia moku ihiila. Ue pepehikannka ke kuuiu hoopii oua a Huipnia i ae n! e hnawi pio nku iaia f a i ke ku io aiu\ aku no o kn Benin»>tona i Kapalnkiko, ua

paa koke oia ika hopuia no- ka lioihoi aku 2 kona aina.

Ma ka hookuku heihei ma* .waeua oua uioku Vigilana o Amtri>?. a.ine ko Boritania. ma Ooweae Euelaui» ua eo i ka mua lua ka la 5 0 Augate } a pela hou no hoi ma ka la 7 mai. Aka s ma ka la 9 mai hol, ua kaa ka eo i ka Beritaui«, a lilo pn aku la hoi ka m'akana a me ka heihei, a haule ka Vigilau.a he 12 minute 15 aekona-

Hor% 12 0 ke aumoe o Augate 27, ua lilo aku la ke kanawai dute hou o Amenka Huipuia i kanawai no ia aina me ko Peresidena Kalivilana kakauinoa ole, a make aku la hoi kel'k kanawai a Makinile, i hoomaka ai e ma= na i Okatoba 30» 1890, aneane loa e piha eha makahiki. 0 ia aumoe ka wa i pau ai o na la he umi a *ka Perestdena e noonoo ai no ke apono ana, e like hoi me ka mea i hoakakaia ma ke kumukanawai. Ua hoikeia ae e hiare ana kekahi welo alii 0 Gerema?*ia me ke kaikamahine a Keol*r Pulumana o Kika&o, ka moi o na kaa moe. .Ua hoole o Pulumana i ka oiaio o ia lono, aka, uahooiaio loa ia ae nae ma ia hope iho. Aia ko Pulumaua m i ka hlo 0 kana kaikamahine a knle.ma aku kana mau moopuna e loaa mai ana paha mamuli 0 ia hoohui ana ika inoa welo alii, ke kuiana ame ka waiwai oka makuakane ma Geremania