Ka Makaainana, Volume II, Number 12, 17 September 1894 — Page 1

Page PDF (897.50 KB)

This text was transcribed by:  Patty Mancini
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

 

Ka Makaainana.

 

BUKE II----Ano Hou.                        Honolulu, Oahu, Sepatemaba 17, 1894.         HELU 12

 

PUALIKAUA PU OLE.

 

Na Hana a ka Puali Hoola i o Kakou nei.

            Po Poaha nei, maluna ae o ka hale pohaku kuai lako hao o John Nott, alanui Moi nei, i hoau ae ai kela poe o ka Puali Hoola i hiki mai ma ka Auseteralia o ka Poaono, la 8 nei, imua o kekahi anaina kakaikahi. Mahope iho o ka pau ana o na hana haipule malaila, ua konoia mai la ka lehulehu e hele no ke Kuea Halealii, a ilaila e malama ia ai na hana haiolelo, a he mea oiaio, ua piha ae la ke kuea i na kauaka, mai na kane, na wahine a me na keiki, a ua kohoia ma kahi o ka 800 a keu aku paha. Ma ke alo iho o ka Hale Mele Hou i ku iho ai na alakai o ka Puali Hoola a wehe mai la i ka lakou hana me na himeni, e hookani ana kekahi i ka ohe koneta, i kekahi wahine ke gita a o ke kimebala hoonakeke hanakuli i kekahi wahine. Pau ka himeni ana me ka pule, ua haiolelo pakahi mai lakou, e kono ana i ka lehulehu e huli a hahai ma ke ala o ka pono a me ka pololei. Pau na hana malaila, ua hoi hou mai no ko lakou kahua halawai me ke alakai pu mai i kela aha kanaka nui, a ilaila aku ka hoopau loa ana o oa hana o ia pu mua loa o lakou maloko nei o ke kulanakauhale. I ka po Poalima mai i malama hou ae ai lakou he halawai hou o ia ano like no, a ua nui no na poe i hiki ae e hoolohe.

            I ka po Poaono nei no hoi, ua kai hou ae no lakou mai ko la kou kahua halwai no kahi o na lio poniuniu, a malaila i himeni nui ai, pule a me ka haiolelo. He oi aku ka piha i na kanaka a me na haole, no ke ake hoolohe himeni no paha hoi kahi. Pela no i ka po nei, a ua piha no i ka leuulehu.

 

Haole Aihue Gula.

            O kahi haole pouhaa i hopuia ai no ka lawe i na waiwai i aihueia, oia hoi kekahi mau lako gula o Mrs. Alabati Luka, i ke ku ana imua o Lunakanawai Kaapuni Waitina i kakahiaka Poaono i pau ai o keia kau kiure iho la, mamuli hoi o kona ae okoa ana i kona hewa a me ke pani pu ae hoi i na mea ana i lawe ai, ua haawiia a ka hora 1:30 o ia auwina ia e imi ai. I ka manawa i oleloia, ua ku aku oia a me kona loio Kale Kalaikona, a i ka hoike ana aku ua pani oia i na waiwai i laweia, ua hoopai mai ka Aha iaia e uku i $35, aka, ua hookuu no nae hoi iaia e hele me ka bona ole no ekolu pule, me ke kanoha aku iaia ina oia e malama pono iaia iho, aole oia e keakeaia aku ke haalele mai oia i keia aina.

 

He Panai no ka Paina Awakea.

            He minute paha a oi iki mahope iho o ka hora 1 o ka auwina la Poaono, la 1 nei, ua ulele lawelawe lima ae o C. Keawe a me Hale Mila, kahi haole i ki pu ai ma Olowa@ a ku a make loa kekahi luina o ka Iwalani, iaia e kaalo ae ana mawaho pono o ia wahi mamua loa aku nei. He mau mea uhau puna laua no ka hale hou o Alani me Lopikana, a ma na kua o lalo loa ko laua olele ana. Aohe i akaka na wai la o laua ka ai o ia hana ana, o Keawe mae hoi ka i haukae ke poo i ka puna, a i uwaoia laua i kaawale ai. Ua hoi aku nei ua wahi haole la no Kau, ma ka Malulani o ka Poalua i h@la, kahi o k@ wahine Hawaii e noho kumukula mai la, ka mea hoi nana e huli ko laua pono. He hunona oia na kela Lunakanawai kua ho@ o Laha@

 

Ku i ke kui, Lewa ka Auwae.

            O keia ae la ka ka haawina i loaa ia S. Kamaiopili i ka po Poaono, la 8 i hala, malalo @ho o ka Uwapo a Kamika            He ahaaina ke malamaia ana ia po ma kahi o J. Iniha ma, mauka o alanui Beritania, a i ka hora 8 paha, ua palahuli a pahu ae ka ipukukui. Ua loaa aku na aahu o kekahi keiki i na aolelo o ke ahi, a mamua ae o ka pio ana ua wela loa oia, a ua lawe loa ia aku oia no ka Halemai Moiwahine e Simona @ona Topaza a me S. Kamaiopili. Ka i no hoi o ka pau ia o na hana malaila, eia ka aole. Ua hoi hou aku no o Kamaiopili, a aneane paha e hiki i ka hora 9 ua nooie ae la o ua o Kamaiopili a ulu he haunaele No kona hoomano loa no i ka ho@. ua kau ohaia aku oia e Iniha e hele, a no ka hele ole, loaa ana oia i ka puupuu hookahi ma ka auwae a lewa ana. Eia oia ke lapaania nei e kekahi kauka no ia eha. Ua hoopii ae oia ia Iniha no ka hoeha, a i ka Poaha iho la i hooloheia @i imua o ka Aha Apana a hoopaiia ai oia e uku i $50 me na koi@a. Eia o Iniha ke hana nei ma Kawa.

 

            Ua holoholo ae kekahi poe iloko nei o ke awa maluna o na waapa i ka po Poakolu iho la, ma ke ano hoolaulea a hookahakaha po mahina. mai na kane a na wahine. Hookahi wahine e hookani banajo ana i kuho aku iloko o ke kai, aka, ua pakele mai no me ka poi@ ole o ka pila nae hoi ka i h@o aku.          Ua loaa hou ae nae hoi ua pila la i ka Poalima nei a ua hauoli ka ona nona ia waiwai, no ka mea he $40 kona @.

 

Ua Hala a ua Nalo.____

            Mahope iho nei o ke kaa ma'i hano ana o Mrs. Mele Hanaike, o ka Malu Ulu o Lele, ua haalele mai la oia i keia ola ana i ke ahiahi poeleele o ka Poaha iho la, ma kahi noho o ke keiki, Keoni Maipinapina, ma alanui Halealii. Oia ka makuahine o Mrs. Kimo Kamabela, Mrs. Oto Isenebega, Mrs. D. Aualuhi, Mrs. W. H. Kamaki a me ke keiki kano i hoike mua ia ae la. Ua piha paha iaia ke 60 makahiki a oi. Mai kahi ae o ke keiki i hoihoila ae ai kona kino walua a kahi noho o Mrs. Kamabela, alanui Ema, a mai laila aku i i hoolewaia ai i ka auwina la Poalima nei a nalo iuka ma ka ilina o Maemae ma ka aoao Waikiki, malalo hoi o na lawelawe haipule ana a ka Rev H. H. Paleka. Aloha ia makuahine Hawaii. Ua olelo wale ia o kekahi kumu nana i hoawiwi loa i kona popilikia, oia no kona lohe ana ua hoohiki ke keiki. aole nae hoi i maopopo loa ia makou ka oiaio o ia mea. Ke hui pu aku nei makou me ka ohana ma ka u pu ana.

 

Ke Kau Kiure o Kauai.

            Malalo iho e ikeia ai ka papaino o na kiure i hoohikiia mai nei o ke kau kiure o Kauai          W Kaiwi, S. Kaula. Kaheleiki, Hoopii, A. Panui, D. Kua, Kahihikolo, W. Wenner, Palaina, Puaoi, Merseberg, Mamokolohaia, Z Kakiua, J. Kula, Noa Kaheleiki, E. Spencer, J. Kaeha, Kaialau Kapukui, Ekeka, W. Huddy, Kaaihue, J. Naleiwiaile Grunwall. Eia iho na hihia i hoopaiia. Maukoli(k), lapaau laikini ole $100; Ola(k), hoomainoino i ke keiki liilii, $25; Kaike k) me Pahu (w), moekolohe, $40 o ke kane a he $15 o ka wahine; W. Kinney me Kikanuu, puhi waiona, hookuuia.

 

            He aha holoholo po mahina hou iloko nei o ke awa ko ka po Poalima nei. a ua hauoli no na poe i hele, mai na kane a me ua wahine. Ua hele ae lakou a haawi aku he mau himeni ana i ko ka Haiakina poe, a pau ilaila ua hoi nui aku a ka hale waapa o ka Hui Makala.

            Poalima nei i haawi aku ai o Miss Kaaka. kekahi o na kaikamahine a Keo Kaaka, i kona alona hope i ka@a mau haumana ma ke kula Aupuni o Koleaka, no kona ae ole e lawe i ka hoohiki, nolaila oia i hoopauia ai e ke kumunui. Lehulehu na haumana i uwe. me ka olelo ae ua pau lakou mai ia kula.

            No makou ka hewa o ka hoolaha ana e haawi ana ka Puali Puhiohe Lahui ne aha puhiohe hoolaulea i ka po Poalima nei ma ke kahua o ka Hotele Hawaii. E ole nae hoi ia, laukanaka ae o laila i ka aha puhiohe a ka bana Repubaika. Ia lakou no nae a hoomaka ae. ua haalele aku ka lehulehu.

 

He Hoohalike Oiaio Loa.

            E like me ka hope o ko Ioba ola ana, pela aku ana no ka hope o ko Liliuokalani ola ana.

            Aole keia he keha wale aku no, aka, he hoike oiaio imua o ka lahui kumu, e like me ka lokomaikai o ke Akua i kona hoike ana mai i kana wahi kauwa nei, pela no hoi au e hoike aku nei imua o ka lahui aloha i ka hopena o ko Liliuokalani noho Aupuni ana ma keia mua aku. He mea makehewa paha ia'u ka hoike ana aku i ko Ioba moolelo, oiai, ua ike kakou a pau ia mea maloko  o ka Baibala, mai kona lilo ana i kanaka hune, nele i na pono o keia ole ana; kona mau pono pilipaa. ua laweia mai iaia aku; kona waiwai a me kana mau keiki mai kona puhaka aku a ke Akua i haawi mai ai iaia, ua kail@a aku mai kona poi aku; a he kanaka ku olohelohe oia ma na ano a pau, e like no me kona oili kohana ana mai ka opu mai o kona makuahine, pela no oia i ku kohana ai ia wa. Aka, me ia haawina oia i noho hoomanawanui ai iloko o ka inea a me ka popilikia, me ka alo hoomanawanui ana i na kui-pehi a kona mau hoa loha e hoopuni ana iaia, a i ka hopena o ia hoomanawanui ana. ua loaa iaia ka pomaikai ma ia noho hoomanawanui ana, i oi papalua aku hoi i ko ka wa mua. a'u hoi e hoike aku nei imua o ka lanui aloha. Pela iho la no na haawina pomaikai e ili mai ai maluna iho o ko kakou Moiwahine. Aole hoi iaia wale ia mau pomaikai, aka, i ka lahui holeokoa mai Hawaii a Kauai. He ole no ka aina. ola na alii a ola me na makaainana, me ka ulu pu hoi o ka lahui, ma ka lokomaikai o Iehova, ke Akua o ka lahui Hawaii. O keia ae la ka hoike a ke Akua i kana wahi kauwa nei.

            Nolaila. e pule hooki ole. e na haipula, mai Hawaii a Kauai, no ka pono o kou aina, kou lahui oiwi, a me ka nohoalii o Liliuokalani. ka Moiwahie o ko Hawaii Paeaina mai ke ao kumu ole a i ke ao pau ole.

S. J. KAMAKAIA.

 

            Aia ma kekahi o na pukaaniani o ka helakuai o ka Hui Nu Hawaii. ma alanui Kalepa, ke kii hooleleaka o Peresidena Kole, e paa ana he owili pepa ma ka lima hema. Ua manaoia o ua owili pepa la, oia no paha kela palapala hoopii noi oihana a ka Ligi Olelo E.

            Elua mau wahine haole i pakele mahunehune i ka auwina la Poaono, la 8 nei, oiai laua maluna o kekahi kaa. a i ka huli ana ae ma kekahi o na lihi o na alanui Nuuanu a me Beritania. ua haule iho ka lio iloko o kekahi lua malaila. Ina he lio pi, ina la ua poino laua; aole. he wahi lio laka, ua ku malie a lele laua mai ke kaa iho me ka poplikia ole. Ua eha ma kuli o ka lio.