Ka Makaainana, Volume II, Number 16, 15 October 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]

"HUAI KA ULU O LELE."

Hu- ko makou aka i ka lohe ana mai i kft iiui o ka hahu o kekahi poe o kela Ahnhui Hawaii Opio ia makou, ao kahi hoomiakeaka a mnkou, a mauaP iho 1a e ae i olelo hooholo imua o kekahi htil-jiwai an'a o ia ahahai no ko makou mihi aku. U-hu, ahu uo hoi koalaala' Aia no hoi !a, ākaku loa uo ke atio kamalii haalele lna o ua poe oiwi uei o makou. Oiai, aoie o ka pebi a hoiao akū ka mea i manaoia» aka» i wahi mea hoolealea wale ao hoi no kein mau la pamal» iho la, eia nae, o ka mea iho la no aae hoi ia o keia poe i pieua 1 oa ai. īna ua lahHahi !oa ko lakou alualu, «lail\, ua mnkehewa ao ke ku aua ae i ki? akea, a ina ua eha a uw« wale, o kauhale 110 kahi pono loa, noho nku. !te mauaolana uei uo nae hoi inakou aole !oa !akoa e hoao iki roai ana e mai *a uiiikou e mihi aku, oiai, i hewa uo ia lakou iho. i ka paheneheue u hoomnkeaka :\ku no 'o kahi i kahi. Loheia uiai uoi mai Muui mai he kohu miuu pelehu-kaa« ka ka \Likiu Xai hou \ Uoi aku uei me ka olelo iuo; ** 4 0«au ka Makai Xui o Maui nei," No la wahi a 10 uo p*aa eua ka mea i hopu ai a hoopuu ia Keoui Likikini iloko o ka halopaahao I ka Poaliuia nei no 25 minuie. K i,kahele paii i oia, o pn ke poo i ka pih,iku. O ka haua uui a kola ohua p*lein« aluula a ua *eio mika uek o keia maa U iho la, o;a uo

ka haiHlli ano pilikino'ae no ke ! Aliiairt*oku mamuli o ka. liia ana o Kamanawu, he kupunii kau p n oi» a 3 n o ka hewa < > kn : lawe ana i ko ola o kanu wahuie : mauiiili o ka hanni ana tne ka » ]firnmf*ke. Akak» ioa 1*0 hoi ka j " , ;( uwa1fi h»&Me loa 0 ua poe J /elo mikanele nei, iimmuli hoi | ka Limaikaika mau hoohaua ans, he mea 1 hoohanohano a hookiekieia e ka Moi Ki.lakaua» J " eia ke kii afi;u nei e ohiuhiu ae j 1 na mea i hala kahīko loa a i ! polopolona hoi. ] Heaha «a manao nui 'ma . keia hana ana ? Malia paha ua 1 mauao he mea ia uo ke Aliiaimoku e heswa ai a e iuoia ai paha hoi. īna o ka manao ia, aohe ialau inai a koe aku. 0 ko hewa, noua uo ia t a no hoi ka luahi 110 ia hana. Aole $ ia hana he mea ia e ili mai ai a ino na ewe mai ona, oiai, ua ko uo ta olelo a ke Akua o!a maluua ona. Ma ko makou manao o ua 0 Liaiaikaika paha ka mea hope loa e hailiiīi ai Ina nae hoi 0 kona manao ia o ka ohiuhiu ae i na inea ua hala i o kikilo loa, aole oia wale

ka mea i ike ia.ano hana, o makou no hoi kahi, a be hiki loa ' hoi ke hne pau aku i ka lakou mau haua ekaeka, maea a ku i ka hoopailua loa. He keu a ka hilahila ole o keia welo m'kanele, he mea no nae hoi i ike lea ia no lakou ma na ano a pau. Makia nae paha ua makamake no e kaia iho i ka waha ulaula a ukauka ona, e like la me kona hoa alo ehuehu o ka poai heokahi. E hoaiai iki aku hoi makou Heie a pau ka alia hooiaulea a ka Puali Puhiohe Lahui no ke Komisina Beritania i ka po Poakahi i hala, ua haawiia ae he aha hulahula ma ka lanai akea o ka Hotele Hawaii, ia lakou no hoi na inele. Hulahula nui iho nei na poe i akoa akoa ae, iia poe no na lakou i lioeu ae ia hana. a hiki i ka manawa i nui loa ai o ka piha lealea o kekahi poe 1 ke kahea» wai o na inea inu, a hanaia a hana ole ia paha kekahi mau hana ano e, Eia nae, ua puks ae ua ohua palemo liula la i kahi (a ne a kipehi ae la i na poe i huiahnlH uui ai rnalaila ( ne poe hapa haole aloha uina lehulehu kekahi, me ka olt3lo iho ua hanaia n t hana hooliilahila loa o ke ano i ke au Moi naalok u o lolani Hale ? i ka nui o na loaleu ona n ano hookam«kama paha* Ua oleloia o na malihiui no ka oi loa aku. Aole i akaka ia niakou ka oiaio o la uua, eia nae V*oi_ t i kn

po Poaha mai, ua haawi hou io ae no he aha huiahula hou malaiia, Ue aha. iulu hoi na kekahi P 1 te malihiui i pae mai ma ka Aii3eteraiia. Palena ole ua lea* lea, kohu wai na »uea inu, a pela aku, a i.ieia aku. Na na keiki puliiohe Laliui no hoi na leo mele oia aha lealea a na malihiui t i hoolauku ai hO i kekahi pue kamaama. Iwaena hoi 0 na u)alihiui, he paa uiare hou mai nei hoi kahi. Oi lealoa uui iho nei 0 ua poe la a hiki . paha i ka wa i ano niniu ai oke poo o ka wahine mare hou ia a pein.?. j kona Uahia a meko kana kane, a oiai no hoi e iealea ana, ua laweia ae oia a ma!o!<o o kekahi keena a hana keko ia me ka paheehee 3oa aku i ka welowelo. Auwe, ka maeele ame ke anu e ! Aole keia he mea hakuepa wale, aka, he mea ua ike pono ia a ua hooiaioia, a kaia no i na waha ulaula oua poe haole puni hoino nei ia kakou. -

He halau, he auwaha a he | makalua no la hoi i walea loa iwaena o kakou, oui, he ai ono \\o ia mai ko kakou inau kupuna loa mai no, a eia no hoi kakou i ko kakou aina ponoi, aole paha i oi loa ae ke ino ina ua hanā io ia a na hana o!e la paha mamua ae o iia hana a keia mau haole ae la, na poe paha hoi i manaoia eao mai ia kakou i na rula naauHO a me na anaina maikai a maema*. Ēia no ka hoi a he j hiki loa no ia kakou ke ao aku ia lakou. Ua lilo kela hant» keko i mea kamailio nui ia ilo-

ko o keia mau la. Una ano haoa keia e pa pouo ai kikala c ua poe la, rne he la no paha he poe noho a pau lba iloko oua hale pohaku. lle inakehewa loa ke kiola lepo oiai e nonoho uui ana īluko o na hale aniani. j Aia a na ka mea hala ole loa e I kipeh: i ka pohaku inua, E I aho mai no paha īwaena o kakou/a he oi loa aku no paha hoi iwaena o lakou t e like no me ko kakou kaaiaaina lio lakoiL Na ua hoku welowelo iiula la no hoi na oielo hakuepa a hoino 1 ko lapana luna kiekie maauei i nn la i haia iho ia» mamuli paha hoi o kekahi hoohauoii a na Kepani i haawi ai he mau po i hnla aku, mamuii hoi o ko lakou piha hanolii kalauakiia oko iakou wau hoalahui kaua inai la uiaiunfi ae o ko lakou mau hoa paio» Ua ano pilikino loa kela manao, a no ia mea ua hoikeia aku ka iohe ike Aup'uni, ma o ll«ki;»u.» hi, kokahi o na k\»o f o iu <«hua paiemo. Mea ia ;aai he wahi ano !iti pahn ■ ik> tca luuahooponopono, kela hunona inu nama * Atona. uo ka uiea, Ih- hapa Tako hoi kana'wah.'.o !

?fa Poa Kiiireo Keia Kau ae, I ka nana pono ana iho 1 ka pa.painoa. o na pi>e kiure uo keia kau ae o Novemaha oka Aha Kaapuni 0 keia Mokupuui a Apaua H'< okoiokolo hoi, .me he la he poe wale no lakou a pau i lioohiki, a o lakou uo paha hoi ka i noho nui iho nei i ke kau i hala. Eia iho na inōa oua poe nei: Opuupahi, P L Nāone, M Puaaloa, A Kaeepa, A Puaaloa, J A Nohie, Joe Wcoclward, J Hao, A L Kamai, H Kalehua, J M Maluaaikou, Kamaka, E Kaaumoa, A M Kakina, A l Kuniakea, N Puhi, L K Halualani, S Paaniani, M Kaneaiakaia, C K Kapaealii, H S Mossman, H K Meemauo, J ■£» Kalakiela, G R Keomaka'', J W fcrown, Wm, Kaapa, J Nalua, Aehi K Akau, H Manners J W Haaheo, J Orowell, Jos Danie!s, A Kekai, 0 P Kanakanui, J Pinao, J Morris.