Ka Makaainana, Volume II, Number 20, 12 November 1894 — Page 6

Page PDF (852.46 KB)

6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA 12, 1894.

NA AINA MAMAO.

Na Lono Huikau mai na Wahi
Like Ole mai o ke Ao nei.

No ke Ola Kino o ke Za o Rusia.

O ka mea pili no ke ola o ke Za, oia ka mea nui e hoopioloke la i na anaina a pau o Europa. Ma na lono a pau, aole oia i maikai ae a aole no hoi i hele loa aku i ka popilikia loa. Ua kauohaia kona mau hoahanau a me na lala e ae o kona ohana no Lividia, kahi hoi ona e waiho la, a ua oleloia ae hoi aole loa ka oia e hiki ana i Kofu, a ina ka oia e uwaiia mai ia wahi ae, alaila, e loaa no he maha a he oluolu hou nona. Aohe no i hoikeia ae ke ano o kona mai, a ua nawaliwali loa hoi oia no na lawelawe ana aku a na kauka e oki iaia. Ke hilinai la no o Porofesa Leidene aohe nui o ka pilikia o keia mai o ke Za, me kona manaolana nui no e loaa ana he wahi pono. Ma o a maanei o Europa, ke malamaia la na anaina haipule no kona ola iloko o na luakini a me na keena oihana Rukini, a ua heleia aku e na alii a me na poe koikoi a pau e hiki ana. Eia nae hoi, iloko o keia pilikia a pau ona, o kona iini nui o ka ike aku i ka mare ae o kona hooilina i ke aliiwahine ana i makemake ai. A mawaho ae o na mea a pau, ua manao wale ia ina oia e make ana, e uluaoa a e haunaele ana o Rusia ma keia mua aku malalo o kona hope. Ua makaukau loa oia e make, aohe ona hopohopo iki no ia mea, a i ka La Pule, Okatoba 21, ua lawe oia i ke sakarema o ke kino a me ke koko o ka Haku. Ua hala aku na Duke Nui Sere giusa a me Paulo, he mau pokii no ke Za, no Lividia i Okatoba 18, a ia po iho i haalele ai ke Duke Nui Valadimira, kaikuaana o ke Za, a me ke Duke Nui Alekisi, ka adimerala kiekie o Rusia, pokii elua o ke Za, ia Parisa no Sana Peterobuga. O ke Zarina hoi keia, wahine a ke Za, ua hele oia a maluhiluhi loa, a i ka hoikeia ana aku iaia aole ke kane e ola, ua lilo ia i mea hoopilihua loa.

Ke Kulana o ko Rusia Nohoalii.

Nui na oleloia no ke kumu o ka Hooilina Alii o Rusia i ae ole ai e mare ia Kama'liiwahine Alika o Geremania a me kona ae ole e lawe ae i ka nohoalii, a o kekahi oia mau kumu, ua make loa oia i ke aloha i kana wahine manuahi, he wahine Iudaio ui aia no ma Sana Peterobuga, aka, aohe no keia mea i hilinai nui ia. Aka nae, o ka iini nui ia o kona luaui o kona mare koke ae. Ahiahi, hora 5:30, o Okatoba 22 i hoea aku ai o Kama'liiwahine Alika i Lividia, a oia a me ke Zarina ka i u haele pu aku e pule like iloko o ke keena haipule no ke ola o ke Za. Ua ukaliia oia e kona kaikuaana, oia ke Dukese Nui Seregiusa, wahine a ke Duke Nui o ia inoa o Rusia, a me ke Dukese Nui Elisabeta. Ma na palena o Rusia i hui pu aku ai kona kaikuaana. Ua hookipaia mai oia e ke kane hoopalau, ka Hooilina Alii, oia ke Zarovita a me ke Duke Nui Seregiusa, he makuakane ohana no ke Zarovita. A ia laua i holo like mai ai, ke Kam'liiwahine me ke Zarovita, e noho like ana iluna o ke kaa he aoao a he aoao, ua hooho aku ka lehulehu ia laua me na hiona o ka hauoli nui loa. Ua komo like aku laua e ike i ke Za a me ke Zarina. Ua haalele o Kama'liiwahine Alika i kona hoomana no ka lilo aku i hoahanau no ka Ekalesia Helene, ko Rusia Ekale sia Aupuni, a o ia hoi kekahi o na hana mua loa mamua o ka mare ana me ko Rusia hooilina alii. Aia ke awiwiia la ko laua mare koke ae, a ua manaoia i Okatoba 24, a i ole ia, 25 ae paha e hooko io ia a i. Ua haalele aku o Duke Nui Keoki i kona kuleana i ka nohoalii, no ka mea, ua ano hopohopo loa no hoi kona kulana omaimai a aohe manaolana ana i koe. He kuahaua imiperiala ka i hoolahaia ae ma Sana Peterobuga, Okatoba 24, e hoike ana o Duke Nui Mikaela, keiki ekolu a ke Za, oia ka hooilina i ka nohoalii mahope aku o kona kaikuaana, ke Duke Nui Nikolasa, ka Hooilina Alii o keia wa.

Hookipaia o Alekanedero o Serevia.

Ua hoea aku ka Moi Alekanedero o Serevia ma Buda Pese, Okatoba 14, e ike i ka Emeperoa o Auseturia, a ua apo aloha ia mai oia e ka Emeperoa a me na Kuhina a me na poe hanohano e ae. He papaaina hoohanohano ka i haawiia ia po iho. La 17 ae, ua hiki aku oia i Potedama e ike ai i ka Emeperoa o Geremania, a ua hookipa hoohiwahiwa loa ia aku oia me ke apo aloha pumehana ia mai e ka Emeperoa. Ia po iho no hoi, he papaaina no ka i haawiia nona. Ua noi ae ka Emeperoa no ke ola o ka Moi, a ua pane aku oia e mahalo ana no kona hookipaia ana aku me ka manaolana e maikai mau na launa ana mawaena o ia mau aupuni me ka hooi loa ia aku.

I Ekolu Aupuni Kuokoa no Kina.

Ua lonoia ae ma Ladana, Sepatemaba 30, mai Geremania aku, o ko Iapana manao nui i keia wa, ina oia e lanakila aku ana maluna o Kina, e mahelehele ia Kina iloko o ekolu mau Aupuni kuokoa, malalo hoi o ka hoomalu ponoi ana a na alii o Kina, a o Li Hana Kana ana kekahi o lakou. Ina ana he mea pono, e kahea ana o Iapana i ahakukakuka o na mana no ka hooholo a hoomaopopo ana ia mea.

Poe Kipi Hanaino a Noonoo Ole.

He palapala no Sanahai ae, Okatoba 14, ka i loaa aku ma Ladana e hooia ana no ka puka io ana ae o ke kipi kuloko ma kahi o 100 mile mai Hanakao aku. Ua ano lako iki no lakou me na mea kana a ua noonoo a hoomaopopo ole loa hoi ma ka lakou mau hana. O na hale Aupuni hoi keia, i koo nawaliwali ia mai hoi e na pualikoa kupaa, ua lele kaua ia aku a lilo pio mai la me ka hana nui ole a me ka lehulehu hoi o na poe koo i pau i ka make. Lehulehu na poe e ae i hui pu aku me na kipi. Elua mau manadarina (kiaaina) i pepehiia a make. Ke pii mau la ka ikaika o na kipi a na ano neo loa hoi ia apana me na koa. Ua manao wale ia e nee aku ana lakou imua no Wu Kana (Woo Chang), Okana-aina o Hu Pe, a he kapitala hoi o Hanakao no ia wahi. O na koa hoi keia o Wu Kana, ua hala aku no ke komohana, a nolaila, ua nele loa ia wahi me na koa ole e hiki ai ke kue aku i ka nee aku o na poe kipi.

Mau Popilikia Hou no ma Korea.

Aohe hoihoi o na poe Korea i ko lakou noho aku malalo o na hoomalu ana a ko Iapana poe, a no ia mea hoi i hiki ole loa ai ia lakou ke moe malie, a me he la e ulu hou ae ana he mau popilikia hou malaila. Aia no hoi he mahele nui o na poe Tona Haka kipikipi mau o Korea Hema ke hooweliweli la ia Seoula, a i akakuu wale no lakou no ka lawa pono ole loa i na lako kaua, ina la ua nee aku lakou no ke kapitala. Ke ku kiai la he 400 poe koa Kepani ma ka halealii o ka Moi ma Seoula, no ka mea, ua manaoioia ua hui pu aku la ka hoahanau o ka Moi me na Tona Haka. O kekahi manao no paha o ua poe kipi la, oia no ke kaua kue aku i na Kepani. A ma ka apana hoi o Kai-La-Do, he mau haneri lehulehu o na Korea ka i ala kipi ae, a ua hoounaia aku he puali hui o na koa Korea a me Kepani e kinai i keia ala kipi.

Noi o Italia e Komo Uwao aku Oia.

No Roma ae ka lono i loaa ma Pa risa, Okatoba 9, aia ka ke Kuhina Italia ma Pekina ke hooikaika la e komo uwao aku i pio ai ke kaua o Kina a me Iapana. Ua palapala aku oia ia Kina, ma ke kauoha a kona Aupuni, e kono aku i ahakuka me Iapana, me ka manao no he mea ia e pio ai o ke kaua, a me kona haawi aku no hoi i kona mau hooikaika ana i mea e ko ai o ia manao. Ua oleloia ae no hoi ua hoouna palapala aku ke poo o na poe Iesuita i ka Pope, e noi ana iaia e hooikaika aku oia me na mana Europa i mea e pio ai o ke kaua.
               
Ua kauoha aku ua Kuhina Italia la, ma ke kauoha no a kona Aupuni, i ke Kanikela Italia ma Seoula e malama loa oia i ka ihiihi o ka noho kuikawa ana. Ua oleloia ae hoi ua hoole aku ka ua Kuhina la aole e ae aku i ka manao o ke Aupuni o Kina, e kaupalena ana hoi i ka pono a me na kuleana o na mana kuikawa e holoholo na moku ma na kai o Korea. E like me kana pane, pela no ka hoi na Kuhina Beritania, Rukini a me Farani i hoohalike aku ai.

Na Hunahuna Huikau o ke Kaua.

O na haumana Iapana elua i hopuia ai iloko o Sepatemaba i hala no ko laua ano kiu, a i oleloia ai hoi ua okiia na poo, aia no ke ola la a me ka malama pono ia, pela ka hoike a ke Kanikela Amerika ma Sanahai i loaa ae ma Wasinetona i Okatoba 9.
               
Ua hooholo ka hapanui o na Kuhina Iapana e kue ana i ka hoopukaia o kekahi aie lahui kuwaho, aka, ua hooholo nae hoi lakou no kekahi aie kaua hou, oia hoi ka elua, no $50,000,000 a iloko iho no o Iapana e aie ai. O keia, me ka auhau pakui hou i manaoia, e loaa ana no he waihona i ke Aupuni i anei ane aku ma kahi o $130,000,000.
               
Okato ba 7 i holo aku ai na Kuhina Beritania me Rusia no Pekina, aole nae hoi i akaka ke kumu o keia huakai hele a laua. Ua pau aku na wahine a me na keiki a na haole i ka haalele ia Pekina no kekahi wahi okoa ae. Ma ka aoao hoi o ke Kuhina Amerika, ua ao aku oia i na poe Amerika a pau malaila e haalele koke iho, no ka mea, ua maopopo loa e lele kaua aku ana na Iapana ia wahi. Lehulehu no hoi na poe Pake waiwai i haalele e aku no a ke liuliu la hoi kahi poe no ka ukali aku mahope o na poe mua i hala.
               
Nui na lonoia ma Sanahai ua ala hoohaunaele ae na poe e ka apana o Jeholo, iloko o ka okana o Kili, o ka manao nui no, oia ke kipi aku e hookahulihia i ka ohana alii o Manakuria e noho hooponopono nei i ke Aupuni.
               
Pa risa, Okotoba 8, i hoikeia ae ai o ke kumu o ka hoounaia ana o na aumokukaua Farani no Kina, mamuli no ia o kekahi