Ka Makaainana, Volume II, Number 20, 12 November 1894 — Page 7

Page PDF (895.79 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA 12, 1894. 7

aelike pili Aupuni ana mawaena o Rusia, Beritania Nui, Geremania me Farani.
               
Ke pii mai la ko na poe Korea makemake i na Pake mamuli o ka uku ana i ko lakou mau mea e pono ai a me ka malama pono ia hoi o ka maluhia. Aia hoi ka halealii o ka Emeperoa Pake ke kiaiia la e na koa wale no o Manakuria ae Ua oleloia ae no hoi aia ka he lehulehu loa o na poe Korea iloko o ko Iapana mau pualikoa e hoohahani la no Pekina.
               
Ua oleloia mamua aku nei aia ka kekahi mau mahele koa Kepani ke alakaiia la e na aliikoa Amerika, a ua hooleia ka oiaio o ia lono. He oiaio aia he poe aliikoa Amerika ke uhai hele pu la me na pualikoa Iapana, mamuli hoi o ka ae ana o ke Aupuni o Iapana, aka, ma ke ano makaikai wale no i na hana.
               
He palapala no Teinetesine ae i hoikeia ma Ladana, Okatoba 11, ka i olelo ae ua hopuia he Pake malaila mamuli o kona hoohuoiia he kiu oia na na Kepani, a ua hoomaewaewa a hoomainoinoia oia a hiki i kona ae okoa ana i ka oiaio o ia hoohuoiia ona. E pokeia aku ana kona poo. A ma Awa Ata hoi, eha poe kiu i hopuia no ke oki ana i na uwea malalo o ke kai i hoohuiia me na topido. He pauahi no hoi kekahi ma Tienetesine i ka po Poaha, la 4 aku, ua oleloia he ahi puhi maoli no.
                Ua hookau aku ka Emeperoa o Kina i ke Kea Nui o na Deragona Palua maluna o Konela vona Hanekina, he ukali mamua no Li Hana Kana, no kana mau
hana no Kina ma ke ao ana aku i ka Adimerala Pake ma kela hoouka kaua moana mawaho ae o ka nuku o ka Muliwai Ialu. Ma ia kaua ana i eha ai oia, a aia ke waiho la mawaena o ke ola a me ka make. Oia ke kumuao kaua nui o na pualikoa Pake, a malalo hoi o kana mau alakai ana i hanaia ai kekahi mau papukaua o Kina, iloko no nae hoi o kona kue ino ia, a o Li Hana Kana hookahi wale no kona hoa'loha.
               
Ua oleloia o ke kumu nui a na alakai o ke kipi hoohaunaele e hoeueu la i Manakuria, oia no ka loaa ana o ka hoohuiia aku o ia okana-aina i ka Emepaea o Rusia. Aohe hoi mea i loheia ma Berelina, Okatoba 11, no ka Kina noi ia Geremania e komo uwao aku e hoopio i ke kaua mawaena ona a me Iapana, a ua manao wale ia he mau lawena olelo wale no. Ua oleloia no hoi aohe i like loa ko Geremania kuleana iloko o keia kaua me ko Enelani a me Rusia, a aole loa no hoi oia e ae ana e kokua i kekahi o ia mau aupuni paonioni.
               
Ma Ladana, Okatoba 19, i loheia ai ua hoole loa ke Aupuni o Kili i ke noi a Kina e kuai i eono o kona mau mokukaua.
               
O na mokukaua Pake i hoomaemae hou ia ma Awa Ata, ua kauohaia, Okatoba 18, e haalele iho ia wahi.

Pau Elua Kuhina i ka Wa Hookahi.

No kahi wa i hala ae, ua ano hoeena ae ko Polani poe e kipi ia Geremania, i mea hoi e loaa hou ai o ko lakou pono kuokoa. Malalo hoi o ka Kuhina Nui vona Kapirivi hooponopono ana, ua hoomalani wale ia aku no ia poe, oiai nae hoi, i ka wa ia Bisimaka, ua anaiia lakou me ke oolea a me ka lima ikaika. A ma ka aoao kue aku hoi i ke Kuhina Nui, ua loaa he koo no ka aoao kue iaia a koo hoi ia Bisimaka, ma o Kouna Boto zu Eulenebega la, Peresidena o ka Aha Kuhina o Perusia, a ua ulu ae hoi he kuee oolea mawaena o laua. Nolaila, ua waiho like aku keia mau Kuhina Nui ae la i ko laua mau hookohu, a ua aeia mai e ke Kaisa, Okatoba 26, a pau like aku la no laua. Ua oleloia ua inaina ke Kaisa ia vona Kaparivi no kona hana no mamuli iho o kona manao. Ua loheia ma Ladana, Okatoba 26, mai Berelina aku ua telegarapa aku ke Kaisa i ke Kiaaina o Alasace Loraine, Kuhina Kiekie vona Hohenelohe-Silinafuasa, e lawe ae oia i ke kulana Kuhina Nui o ka Emepaea Geremania. A ua kono aku no hoi ke Alii ia Kauka Mikuela i pani no Eulenebega ma ke kulana Peresidena o ka Ahakuka Kuhina Perusia.

E Pepehi i ke Suletana o Tureke.

He nupepa kakahiaka no Nu Ioka, Okatoba 22, ka i hoike ae no kekahi poe ohumuhumu e pepehi i ke Suletana o Tureke. Ua oleloia na na poe Amerika no keia hana, he poe hoi lakou no kekahi ahahui malu nui ma Europa, Amerika a me Asia. Ua hoikeia ae no hoi ua hoounaia aku he mahele o ua poe kipi la i Tureke e na poe Ameniana e noho la ma Amerika no ka hooko ana aku i keia manao, ua pau nui i ka hopuia ma Beiruta a laweia no Adana, Tureke Asia, me ka paa i ka hao, kahi hoi o kekahi o ua poe la i pepehi nui ia ai a make e na koa Tureke.

He lono ka i loaa ae ma Kalakuta, Okatoba 19, mai kekahi aliikoa Pelekane ma Kabula, e olelo ana aohe wa e aku i oi ai o ka maikai ae o ke ola o ka Amia o Afe ganitana mamua ae o ia wa. Eia nae, iloko o keia manawa, ina ka e komo akeakea aku o Beritania Nui me na koa ia Afeganitana, e hana pu mai ana no o Rusia pela, alaila, o ka hopena aku, oia no ka maheleia o ia aina mawaena o keia mau mana elua.
               
Aia o Pe residena Barioso o Guatemala ke manao la e kaua kue aku ia Mekiko, a ua maopopo loa ke kaua io ae. Ke ohi la oia i na kanaka ma na wahi a pau o Amerika Waena Ma ko Mekiko aoao hoi, aia o Generala Lorene zo Gasia ma kekahi wahi ma ko Guatemala palena, pela ka lono o Okatoba 25.

Na Hunahuna Lauhala.

Ua loaa ae na lono palapala malu ma Sana Peterobuga, Okatoba 13, ua uwalo aku ka he mau mahalo lehulehu o na lahui Afeganitana a me Tukesetana ia Rusia e hoolilo aku ia lakou i poe kupa Rukini.
               
He ohumu kipi ka i loaa mai nei i ke Aupuni o Guatemala, Okatoba 17, a he poe Mekiko lehulehu kekahi iwaena o ia poe. E pau ana na Mekiko i kipakuia, oiai, ua hooweliweliia aku ua poe la e pau nui ana i ka hopuhopuia.
               
Ua hoonaueue olai ia mai nei ka apana o Atekita, Iapana, i Okatoba 22. He keu a ke oolea a me ka hahana, a ua aneane e poino holookoa ke kaona o Sakata. Nui na ola i make a nui pu no hoi me na waiwai i poino. Ua hoike pili oihana ia ae ma Berusela, Okatoba 16, ua puka ino ka aoao Katolika ma ko laila koho balota ana mai nei malalo o ke ano hou i aponoia malaila, he 77 ia lakou, he 7 Liberala a he 12 Socialisa no ka Hale Ahaolelo Makaainana. O na poe he 56 e koho hou ia ana, me he la e pau ana i na Socialisa ka hapanui.
               
Ua hoike aku ke Aupuni o Auseturia, pela ka lono ma Viena o Okatoba 23, i ke Aupuni o Tureke, aia a maopopo ka mookuahau pili ohana o Nouri Be, alaila, maopopo ka ae a hooleia aku paha o kona hookohu elele. O ke kumu ka o keia, wahi a ka oleloia, he Farani kona makuakane, a aohe hoi i makemakeia i Tureke i Farani ma kekahi ano.
               
Ua heluhelu aku o Farani i ke kanawai ia Beritania Nui a me Europa, oia hoi, aole e hiki ia Farani ke komo pu aku ma na kukakuka ana no ka ninau o Korea oiai hoi o Beritania Nui e hoomau ana no i ka paa ana ia Aigupita, ke ki o Asia. Nolaila, aia no a haalele iho o Enelani ia Aigupita, alaila, hiki ia Farani ke noonoo aku no ka hikina loa o Asia.
               
Na kekahi mea kakau nupepa Amerika i hoike ae ma Nu Ioka, Okatoba 26, iaia ka i hele ai mai kekahi pea a i kekahi pea o Berazila, ua ikemaka oia i na kino o umikumamaha kanaka i kanu ola ia me ke ku no iluna a koe na poo iluna ae o ka ilihonua, mamuli ka o ke kauoha a na alakaikoa Berizila, a make nui aku paha i ka pololi, a i ole ia, i ke kikokikoia e na manu.
               
Aia o Generala Anatonio Ezeta o Sana Salavadoa ma ke Kulanakauhale o Mekiko e noho mai la i keia wa, me kona manao e hoolilo ia aina i wahi nona e noho mau loa ai ma nei mua iho. Ua olelo ae oia aohe ona manao e hele hou i ke kaua, aka, e komo ana oia iloko o ka hana mahi kope.

Hoike Waiwai o kekahi Hanai.

Poakolu, Okato ba 17, i waiho ae ai o J. A. Makuna i ka elua o kana mau hoike makahiki ma ke ano kahu waiwai no Susana Barasi. He $974.41 na loaa a $1,271.34 na lilo, me ka aie aku he $296.93 i ke kahu. I ko Wiliama G. Barasi waiho ana i kona noho kahu ana no keia kaikamahine lolo ona iloko o Mei, 1892, ua haawi aku oia he koena o $717.06 o na puka i loaa, mahope o kona hoopukapuka ana aku he $1,500 o na puka iloko o ka Hui Mokumahu Waila, iloko o 13 makahiki o kona noho kahu ana. Ua ninau ka Aha, ma o Lunakanawai Kaapuni Waitina la, i ke kahu i ke kumu o keia haule pu ana, a ua hoakaka aku oia i ka Poalima mai ua ma'i loa ia ka hanai a ua nui ka lilo i ke kauka a me na mea nana oia e malama, oiai, aohe ona ae e hoi i ka halemai. Mamuli o ia hoike, a ua kupono hoi ia i ko ka Aha manao, ua aponoia ka hoike.

Hoike Make o Okatoba.

I ka malama i hala, ua hik ka nui o na make o Honolulu nei i ka heluna o 50, oia hoi, he 29 kane me 21 wahine, i maheleheleia iwaena o na lahui like ole, penei: Hawaii 33, Pake 4, Pukiki 4, Iapana 2, Amerika 3 Beritania 0, a he 3 o na lahui e ae Malalo o 1 makahiki he 11, malalo o 5 he 1, malalo o 10 he 1, malalo o 20 he 0, malalo o 30 he 4, malalo o 40 he 9, malalo o 50 he 5, malalo o 60 he 6, malalo o 70, he 9, a he 4 maluna aku. Iwaena hoi o keia huina make nui, he 17 poe i lawelawe lapaau ole ia e kekahi kauka lapaau. Peneia iho ka hoakaka no ia malama hookahi iloko o elima makahiki: 1890, 40; 1891, 49; 1892, 51, 1893, 52; ai 1894 iho la he 50.

Ho ra 3 o ka wanaao Poalua, Okatobo 23, ua uwa leo nui ae kekahi kaikamahine haole ma kekahi hale ma ke kihi akau o na alanui Uniona a me Hotele, me ka olelo iho ua ike oia i kekahi kanaka a ua hoao mai e umi iaia ma kona a-i me kekahi kaula. Eia ka hoi a he moeuhane wale no, hooluhi hewa ia ana na makaikiu e noii no ia mea. A o kekahi paha hoi, he loaa o na moe ino no ka ai nui loa i ka po.