Ka Makaainana, Volume II, Number 20, 12 November 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]

"HUAI KA ULU O LELE."

" īleaha no la ka waiwai o ka hoouna ana ia Kikania Lualii Kakina i elele i na aina e no ka imi paahana ana, ina ua hiki ole i<iia ke punuku i kona nuku a paa. Mamuli o kaua mau oieīo kue i na Kepani i hoolahaia, ua kisoniia aku ke Anpuni no ia inea e ko lapana luna maanei, a loaa hoi he hana ua Hakipuu laua o Kuauau e hoopalahinu ai me ka vaniki. Eia nae, aohe nalo iho, o ka manao

maoli no 'ia a Lualii i hoike ai ma ke ano hana keaka iua o.

Ua ao aenei o Kuauau ma kekahi hoolaha akea, ma kona ano Peresīdena no ka Papa Ola, aole ka he pono ke inuia ka wai huihui i keia wa, aia no ka a.ua hoomoa mua ia, a ke hiuhui iho, alaila, pouo loa ia ke inu ia ae no ke ola kino. Mahalo nui iaia uo kona makee (ke uiai|o hoi) i ke ola oka lehulehu. E aho no palia ka wain«, ke saki, |ka bia, ke gini, a pela a|ti, uop ame lakou ūo a pau oia auua kolea kauahua. A pehea hoi, i apu koheoheu paha hoi kahi. Oi hoi ha I i

Ēnaeua hou no ka iuaina o ka nupepa eihua oalemo alaula a na welo inikanele ma o ka oha na Kakela ia i na poe knire oiwi no ka hookiiu ana i kokahi hihia aihue i keia mau ia iho la, oiai» ua hoike maoj>opo loa ia atj ka liewa, wahi no a lakou. Ae paha 4 p< 11 palu k i muopopo loa ka hewa, hookahi iu\e iuea i

ikeia, ua hookouia ka lawehala, ; a ma ka apua no kahi o ke ola j ana. Oia iho la no hoi paha, o I lakou like no hoi ia o ka hoohiki like ana *ho nei malalo o | keia au a ka aniki i nohoalii ai. . Liio uae hoi iakou i na Fawaii e nuku ai me ka-huhu ino, aohe oieio ae no iakou haole. He hihia no kekahi Pake ka.i hookuuia iho nei, me ka maopopo ioa no ohewa, eia nae, ua j paa ioa ka nuku. Ua maopopo j ioa ae ia aia no ke kuakoko o i ko iakou inaina maluna o na | Hawaii, a poiolei waie a: no ka j makou i hoomaikeike mau ai no j lakou, aohe nae he hoolohe mai | o keia poe kuhihewa a iawe aua j

ao i ka boohiiri. A laa ko lakou hewa a iuoia, a e pouo 110. E hookuuia ana kela poe eiwa i hookuu ai ia Keoki Malina no ke koena aku o keia kau, o ke kauoha ia a ka Aba, oiai ao uae hoi ua kaiiohaia mai ka papa kiure holookoa e hiki aku imua o ka AhM keia kakahiaka,

He palapala ka G. P. oba (oia okoa no, aohe honabala i keia wa f ) i hoouua' oiai ma o kekahi pili ouh, e hoomaikai aua

i ua poe nana oia i kolio oia kekahi o na iauamakaainana mua loa o Repubalika mua loa o Hawaii uei no ka Ahaoielo mua loa e noho a e akoakoa mua ioa uiai ana e hana keaka iioko ae paha o ka la mua loa o Dekemaba iiope loa (i ka huelo oka bipi) e iiiki mai ana. Ua kweia. mai ua palapala la ia makou me ka mauao ua makou e hooiaha mua ioa aku paha, aka, ua hoole aku makou aia uo a ukuia mai makou uo ka hoopiha ana he kolamu a oi o ka makou pepa me kona manao ku ole i ka hoihoi, a pela aku uo paha lioi i ua poe aloha aiua e aku.

Oiai, aia hoi oia īna ka aoao kue mai ia makou a me ka laliui, ka aoao hoi e kaeaa nei i ko lakou ulakolako a uae ka heinolele, uolaila, he mea poua e ukuia mai inakou, alaila, a makaukau aku no hoi uaakou e hoolaha aku. Ua haohao nae hoi makou i koua kumu i hoouua oie ae ai a na ke/'Kuokoa" e hoolaha, oiai, oia ke koo o ua powa a pakaha hilahila ole. Me he la ua maopopo uo i ua o Kamauoha aohe lawe uui ia o ia nupepa, nolaila uo keia i hookolo mai la i Ka Makakinana nei, kekahi o na wahaolelo oolea ma ko ka lahui ao&o a i ikeia hoi ke anoi nui ia. AoI« ia makou wale ke pakaukau hele ia ana o keia palapala, aka. i ka "lielomua" ao hoi kekahP' a o "Ka Oiaio" aku paha hoi koe.

Ma koin \v;\hi Ui i Uupouo ai wakou <> oloK» sie i ka hoomake-

aka o keia kolio balota ana iho nei, a puka »i o na o Kamauolia lima hauna i kaloaa kipe ma ka apua, he hookahi wahi halola < i aku"} kekahi hoa uhaiaholo ika uaua i haule i hope loa i Muliwaa a ilalo loa o Milu. 0 ko Oahu ne no k i i maopopo ioa ia makoa, oia hoi, mai loko mai o 1917 poe i hoop<*aia na inoa, he 1,300 uo a keu i koho ae. Heaha iho la hoi ia oaa poe i koe ? Malia ua hiiahila no i ka lakou mea i hana ai, a oka pololei a me ka oiaio maoii no ia. >

Iloko o keia halawai ana iho nei o ka Ahahui F«ahana a Hoolawa ona Poe Mahiai (mahiko paha ka pololei loa), aohe a lakou haaa ano nui i huai ae, koe wale no ka neluheluu ana ae g kekahi hoike i pili i ke kulana lawa ole. o na paahana,mai kekahi komite mai o ekolu lala, hoekahi o lakou he uiea i kamaama a he elua he maq holona ma h kumuhana. 0 kekahi mea ;

hoikeia ae ua baawi aku ia ahahui be $l,f>00 ia Lualii, no kona nmu lilo ma ke ala im: paahana Europa. He olelo pa: a mahalo boi kekahi ia Palani Hasetine no kaoa mau hana ma 0 no ka hoopAkele aua i ke K"uikahi Panailike. oieī, eia uo hel kana wahine ianei kahi i kainepu ai. Ua noiia ae e makaiiA aku iaia i huina da!a, he $.\0nf, ka palena o luna, a«»he nae ho: 1 aeia. A_ pau wule 110 hoi ka uolu> ana iho uei & ua poe mahik > uei» aohe mea a hoopaia aka kela hui pilikua e hiiia nei e ?: Ki Keoui iaua me C. Bolote, nm ke ano o laua ua makua o ia

keiki kauiehūi, Eia nae, ua ikeia e auhauia aua kela a rae keia oa% mahiko e komo aku aua he iiookahi dala uo ke'.a ame keia t.ona kopaa, "Ea, pui: <!nla nnl no keia ke loaa. Ae, ine keia puu dala no hoi, loaa ka mea kipe a me na hana ekaeka e aku. Ua ike:a nae hoi he kue maopopō loa ke ano o keia pilikun ia Kala«sa Sepekela, ka ona miliona, ma o kana mau oihana maauei. Aole oia e eh:\. aka. o lakou ana no, e like me ka mea i ikeia mauiua

Ke poaio Uele uei ka kekah' po« kiu haole iwaen» o poe o kakou v hoopihapiha » Ai ai ©ia ka ua poo alakai o k*-a Aupuni oehaa ke ooho nei maiuaa iho o kekahi lua pele, * he wa wale uo a pahu h*, * v --* hoi, ua pihn ka o loko o ka p* aiii o iolani llale me na nu\s hoopahu i hoohuiia me uwila, a he hoopa w«!e ka i kekahi ki a he pahnpahwalo iuai uo ka īa ma o a neu II<) uxau uiea hoomaV;>-

kau wal£ 110 paha keia i ka ! labui, ina manao kahi no ka aimaka aku i ;i lakou. I

No aiakou iho, aohē hilmai, iio ka mea, e ae no auei lakou e lioho peia, a heaha ka znea e paie ae ai i ka inaina o kekahi koa, ke hauaiuoia, e like aie ka mea mau i na aliikoa o keia an ka hanaino i na Koa a uio ka lawe māoh ae no i ke kanawai a ma ko lakou niau poholima. l awe aku ia aoo olelo 1 kahi e } i oie mai iwaena o na aloha aina a i?je na inakee Alii, oiai, h« mau oMo ii. na ka hohe wale. Nana iho, eia aku, eia ae a eia iho !

Aoi© no ka hoi o Kawainui hookahi wale ka mea # miala tnau nei i kahi o kela kahuna

wahine a makou i hue maka helu i hala/ aka/he p©e $ ae no ka kekahi o ko iak©u poai, e laa ka me kela *'hueio M o kekahi hale nui makai iho o ka HaW Leta, pela ooai no ko makou lohe, a me kahi poe e iho no ka hoi kekahi o ko naakou holo kalaiaina. 0 ka

manao oo o kela poe oehaa, no kd lakou pono ma o keia au kamehāi ia, a pela no ka hoi me kekahi aoao no ka hoihoi hou ia.aeo ke Aliiaimoku. nae hoi o keia ■ mau hana, ua

uiai lo& na oh'akulai, a kaa hoi ka OiU i na alōha Ahi, no ka mea.ua hooiai* 'mai ia aia ka pono .«* me ke ola pu mr. ko lakou aoao. Aia la 1