Ka Makaainana, Volume II, Number 22, 26 November 1894 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]

KELA A ME KEIA.

Oiapa ka u wiia i kekahi o keia mau po U;i iho ia, aole hae hoWi kui a hsule fo::I ka pohaku. C ka Arawa no ke ku mai ana i keia Poaono iho ; mai ka Hema >i)ai, ,ma kahi p ka "\Vi-rimu. He $87.75 ka huina nui i koe iho 1 ka Ligi nmi loko ae o na ioaa o kona po liulahuia i ka Poakahi i hala. Auwiua la P»valima iiei i. hopuia ai ke kuke Pake n ke Komieioa Beritania n» ka lawe kolohe ana i ke dUa i haawiia aku iaia. 0 keia PoaJima ae ka la hoano o Anaru Hemolele, ka Ap- setole, He oiau anaiiia pule ko ia la ma na luukim o Bina Anaru a me Malieokamalu.

E h ooko m6i a an a i ipu ha o hon no ke Kaala. Poaiima nei i hueia ae ai kōna i{>'jha<> kahiko a laweia e ke Kimo Maki iwaho h kiola loa ia E malama aoa ka Pnaii oke Aloh-i he ahahui pa»o i ke!a a me koia po Ponkahi, h r > 7, ma ko lakou keeoa halawMi mau ma Kikihale ae nei, aianui Hotele. (ohh P«ke i nohō.ae i

i ka Poalimi nei mamuli jo ke kauohui a ka Aha Apana. noho'kihi mahina pakahi, no ke p'ihi a malama hewa i ka opiu»na. Kak'/ihiaka nui Poaha iho la i ka inai ai ka Alamed i ni&i Kap i i.lakiko mai, ke awn ana i haalele aku ai i Nuvemaba 15, hora 2 p. m Hora 4 iho no o4a i niau loa aku ai no na Panalaau Hema. U;i hnawi ma»rawalea akn nei o Mrs T R Poka, i ka rumi o luuh o ka hale pohaku' e ku aei ma kn huinn o !>a alnnui Nuuann a me M rin-\ i ka Ahah'M o na Opio Hawaii i Wahi e halawai mau ai lakou no hookahi makahiki. Nui ko lakou mahalo no keia kokua,

AoK-. io no ma kahi o D. K, Naone i mnlim 'i < ai k>» «haain;i i ka la Sahati, la 18 nei, a ma ia mea naakou ī hewa H, aka, ilaila nae kalii i'lealm «i a loaa ai hē p mho i kekahi Wāhine nhalale o 300 paona a oi aleu'k* kanmaha a pipili ai i kepau kapiH mann.

Auhea o Bila Alerike? Ua=heo f aku nei oia no Kapalakiko, ma- ! luua o ka mokupea S. N. Kakela ] ika Poalua i1 īo f a ; uiamua iho | paha o ka hoi a 11 A. M. j . . : '.. '• !.. ' " i Ua lawe tnai ka Waialeale i j ka Poaono, la 17 »it-i, mai Ha- j makua mai he ekolu wa'i lepera, i a maluna mai o Pelei i k'a Poa- ] kolu nei, he hookahi wahiue mai ! Kauai j E kuiaia ana na Pnkiki i kn Poaono ae, "3ekemaba l,oiai,oia ka piha ana > ka 254 o i\a makahiki oka noho kuokoa ana o ko lakou Aupu.ii, i kaihia inai hoi mai ia āep.inia uiai. Ua ku ae ma l ih>, i ka Poaha, la T5 ftei, ka mokumahu Daisy Kimhall mai Kapalakiko mai. Hora 12 hoi o ka Poaono "iiei i hoohiki ioa mai ai ! Kou uei mai Hilo niai.

Ma ka Osianaka o kela :nau !a aku aei i huli boi uiai ai oia oiwi o ka aija nei, nona ka inoa o Kaimana, uaahope iho o ka liala ana o elima paha maka hiki iaia ma Kina. Ua holo aku no luna o ka | moktikaua Amerika Ī6kotabna ! ke Kuhina Amenka Wilisi ika ] kahiaka Poakahi i 'nala, aua ] haawiia mai n? ki pu ana noua | iaia i huii hoi mai ai. * !

Poaha iho ka La i Hoomaikai o Amerika Huipuiu i ke Akua, e like me ke kuahaua a Peresidena Kalivi!aoa, a e Kuhina Wiiisi hoi inaaneij Me mau auama kaipule ke'm«lvamaia ana ia la ma ioau luekini o ! kakou nei. Mfctmu'ii <v. ka ae ole oW. 11. Kamaki e uku i Ke koi poho o $500 ia Mrs. Niau laukea, ua hoopukaia he palapala hoomalu e paa ka liamuku i kooa mau waiwai 1 ka Poaha iho la, a ua hookoia. ~ O kela kiure i hoohiki ole ai ma ka hinia o Kaniku ma, nona ka inoa o N. Puiii, iua hoohiki iie o.ia i keia oiau ia po ja malalo o ka iaoa D. Nhihe No Ko hala oia a eia iuka Kupalama e uo.io nei. ;j Poaono, la 17 nei, i hoopau wale ia ai no ka hoopii oki »n»re a Lilikalani Ptrn kue i& Lipine Fern. Loaa o Ki|le Aki ika mai no keia mea, a hookomo hou iho nei uo he hoopii hou. Ua pau ae la no hoi paha, aka, hoomauhala no. !

Ua hopu hou ia o Keoki Maiina i ka..PoaUia i iho !a no ka hewa heike wahahee, a ua hookuui i iii;ii oia malalo oka bona. Ahiahi Poalima oia i laweia ae ai Kawa e hoomahi ai nō.ka haalele paha o konp man hope, Ua uku ae o E|. Halstead o WaiMi»*a he $2,000 ma ke gula i ke keena oka liamuku i kakahiaka PoakahM.haln, ku hniua hoi oka bona uo kekahi Pake anl i noho hope ui i hopuia ai no ke kuai opiuma ine kn luikini ole. Ua mahuk* ua Pake la a aole he ike hou in.

Aok i nf j« ke]a no\ a Kale Aki e k i Aha Koapaai, »ole uo hoi ko ka wnhine loio i hoomano ok u no koii n a 11owai-i ika boowa!iaw h<. Ak i, i knk«biaka pouiponi on« hu'ni» paa kā wahine a me i ka hopuia ein na makaK ko lnna mau ailh i paleili I wehe mey, o Lipine i k < piika ? holo iWalio, e kn «ku ana m ra *V ii

I ka hora 8:45 a m. o ka Poaono nei i hookomo mai ai ka Miowo ra a pi 1 i m a ka uw apo Os'innika, mai ka Akau mai, a i ka hora f> 30 no o ia ahiahi i au hou aku ai oia uo na Panalaau Hema. ... He iio e knuo aua i kekahi kaapio ka i pakika a haule, oiai e kike« aeaua i kekahi kihi o na alauui Kalepa a me Knahumanu, i kahi wa o ka Poaha iho la. Ua waiho ka lio īlalo no elima minute a eu hou ae no iluna. He louo telepone ka i hoounaia mai i ke . aiiiahi Poalima nei no kekahi ahi o Waikiki, aka, ua pio e no. O ke kaa ili wale no ka i holo iwalio. IVa ka nana pono ia ana o ke ar.o a me ke kahua oke ahi, ua hooholoia he ahi na kekahi kolohe. He ua puni keia i haule iho nei i na la i hala iho la, oiai, pela

na louo i loaa mai,. nei tnai na mokupuni a pan. A ola no hoi ■! ka aina nei. Poaono nei i mao j ae ai a hiki mai i keia kakahia- ! ka īkiiki ka la o nehinei, a iki- ; iki pu no hoi me ka po nei, oiai I no nae e pa kolonahe ana kehau ! huihui akaumaha. _ ! Awakea Poakahi i hala i ku mai ai ka Oeianika niai Kina <* me lapuna mailloko o 10 la, 18 hora me 10 minule. Ua Inwe pu mai oia i na ohua, }>enei: ] 1 ohua papa e ka h i, 157 Pa k e a me (54 Kepani a me 489 tona uleana no keia awa. H(ir;i 2 auwina ia Poalna mai 1 ho]o loa-akn. ai oia no Kapalakiko He kaa-kikane no kekahi Kepani ka i hoio. pukalaki ae ma ke aio iho o ko imkou keeua i kakahiaka Poaono, la 17 nei, a helelei kekahi mau opeope o Juna. E ole kekahi opio, nona ka inoa o Wile Nawaa, i alualu a kau mahope aku a noho iluna o ka noho, loaa ke kaula kaohi, paa mai ai na ho me ka poino ole o ke kaa. Awakea Poakolu iho ]a i hoolaumia ae ai imua o Peresi<lsrDa Kole a me kona mau auna ke pena a me na alii malalo iho eoa 0 ka manuwa īokalaona. Poaha ae hoi i par»ai aku ai o Mr Koie 1 kela ikeia ana mai ona maluna ae. Ua haawiia mai ni ki pu aua iaia i holo aku ai me ka hoi ana mai, he 21 pu pakahi. Ua ukaiiia oia e na Kuhina a me Kini, a me kona ukali Pbka. Poakahi, la 12 oei, imua o ka Aha Apana, ua ae akn he Puki ki i koua hewa o ka iawe ana i Kekahi pu pauapana me ko ke Aupuni ae ole, a ua hookauluaia ka hoopai ana, No ka haaleie hoi o Emalia i kahi moe o kaua kane, a ito kona paakiki loa aole e ae e u hoi a nohu pu hou v ua lK>ouoaia oia'i Kawa no 15 hi a ua like keia hoopai me fee aha la iaia. Ekolu Pake uo ka pili. waiwai i hoopaiia e uku i $10 pakahi. A pau no hol ua hana i na poe ona. I ka po B-tbati f ... la 18 uei, ua kouio kolohe ia.ka ha'e e ku nei mahuia mai . o ka uwapo o Kaunka, huiua o na aknui Be* v)\ iuia nie Ma\iuake-i, a laweia aku la hetouo kukini ouiok bia, Ua loaa. koke no nae ke kolohe, o Kīki, he wuhi keiki hapa haole kohu hiia pelehu ka nahaina. A mamnli o koua ae pnnoi *na imna o ka uiea uaua ia m;sn waiwai, oia i hooaku no ma ka uku īina ae i uiea i !&we a

Kekahiaka Poakahi i kipaike pili oihana aku ai ke Koinisina Farani e ike ia Feresidena Kole a me kona poe, qae ke kn o na koa a me ka hana ma ke alo makai; Ua kvikai like ia ae n& hoomaikai ana. 0 ke k»kp.\iolelu, W. V. Gifada, kekahi i Okali a)ai Kona poo.

Ahiahi oeleple o ka Poaono i buH iui inai ai ka Wuimaiiaio mai kahua mai o ka moku ili ma Molukoi .noe ka ukana ©le. Ua laweUak.ii o Kimo Mosa, kekahi o na loe ■ luu me ka aahu luu, no ia wahi a uana hoi i hoike mai kn nui o ka ino a me ka ikaika loa hoi o ke ko ar:-a o ke au malalo ke knmu e hiki pono ole ai' ke hana lialo. Nni na apana[>ana hao a me piula e mokaki ana'a e lewa ana i r & ianei, anoia mea hoi e pono ai me ke ak&hele loa e hana ai. Ua holo aku ito lapana ike kakahiaka Poalima iho la ka mokukaua \merika lokataoua mahope iho o koua hooili*)anah j ana. He *vahi maku uuku waie no oia o 1700 tona a he 16 mile kona holo i ka hora. 0 kona loa he 230 kapuai, 36 kapoai ka iaula, 3200 )io ka ikaika hoonee 0 na eitegine, a ua h,ki iaU_ ke lawe He 400"tona lanahu iloko o kena opu. He eono ona mau pukuniahi raifela, 4 pu kani piuapiuai a he 5 mau pn liilii e ae 1 Aperila 23, 1889, kona ia ana. 1 keia wa hoi o tia paahana Kepaui o ka mahiko o Kahuku ka.i olohaiū ika Poalua iho.lh, no ka lawelawe inoino ka o keona luna haole i kekahi'o lakou. Ua koke mai iakou ma ke alaioa no luna nei ma na Kooiau mai, a hoaumoe nui mai 1» i.kapo Poakolu iho, 1 pau noi mai lakou e hoopii i ka Hope Kanikela ame ka Hope Lnna Nana Paahana, aohe nee kah'i o laua i loaa. He 170 paha ko ]skou nui. Ika Poaha mai ihovpouopouoia ai a pau nui uo i ka noi hi>u % i ka. haua i kaki.hiaka Poalima uei me ka haule o )a mau la hana. Ahiahi Poakolu iho laj komo ; kolohe ia ai he hale humuhumn i lole Kēpani ma nae aku o leo I makou keeua nei aua laweia | aku he mai loko aku oka i ume o ka mikim linmuhuuiu a i he mau palapala waiwai uui i ka i ona. He hoailona wawae liiln ka ' i ikeia iho, kana penikhloia a i uhiia iho me ka pepa a kakinia iho i ka Ahiahi Po&- ; hi\ mai i lr,>« ai na kolohe, he i ekoln mau keiki Hilii» ai ka ona | Kepani no i loaa ai. Elua i huli i hoike ae no ke Aununi a hookhhi i paa akn, oin Enoka K&n**l paiki, hi> me» no i pne mua no * ia ano hewa like no. 1 Awukea Poukahi, la 12 nei, i i ku iii.il «i ka Palanatt>« iioko o 23 U 4 b<»lo »nai Mokui'uni t La ; sana m&i, me ka . piha ika . lepo manu. Ua hoihoi mai oU ; U KUaina 0 Frttth & me na poe paahana u p b a, akoe aku ; he kana a m* 1 e!ua ii.it u psah:»on Kepi-.ui M*nmn aku lu i i !• heia unu ui uo ka holo maiu uww aku v* ka wiliki Kepani i !o ; .a |kaau i pupuU me ka waupa ir t,hu, a hoi wa!c \r;»i la uo ke;a sohe tr,ca i ike honla Oiui boi,aoHe j ke K : \aina i ka Tteinv t hah!ku» avho i hat.\\iia ae ua Vu i kai ki pu t.lohH auv.