Ka Makaainana, Volume II, Number 24, 10 December 1894 — NA AINA MAMAO. Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei. [ARTICLE]

NA AINA MAMAO.

Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei.

I*iloPio Io o Awa lapana. Me ka hahaua loa i hooukaia ai kekahi kaua aina i ka wehe'na kaiao o ka Poakolu, Novemaha 21, e ka pualikaua elua o lapana malalo o ke alakai ana a. Ilamuku Kaua Kouna Oiama... Ua oolea a hahaua no na Pake i ke paie mai, a hiki wale i ka lilo aha o na papu tna ke koiuohana. Hora 8:30 ae. lil > . na papu o luna o kekahi puu. Aka, i ka hora 4 o ka auwina la Poaha mai, la ?2, i pau loa ae ai na papu e ae i ka lawe pio ia a kaā holookoa aku la ia wahi malalo o na Kepaui. O Ka nui hoi o ka poino, ma ko na Kepani aoao, ua hiki aku i ka 250 o ha aliikoa a me na kanaka i make a i eha paha, a ma ko na Pake aoao hoi, ua oi aku ma mua o 1,000 i make a i eha paha, a me kekahi heluna nui i lawe pio ia. Nui na waiwai i pio mai, e laa me kekahi heluaa nui o na pu a me na lako kaua. O ki ik uk 10 na Pake tna keia wahi, aole no ia i eaii iho malalo o 20,000 kanaka ma ke koho haahe i ioa. /lole i h >Qlele poka aku na aumokukaua ma ke kai aKu iloko o keia kaua ana ma ka aina, aka, ua ku uo me ka makaukau mau, i mea hoowalewale a hooiauwili hoi i ua noonoo ana o na poe koa a me na hitari e huli la mi ke kai mai ko lakou m**: hoa hoi e hou ae la mauka o ka aina. Ua oleloia 0 kekah'i piha o na kumu o na aumoku Kepani i aa ole ai e kaua aku, ua paa pono ka uuku e hookomo oku ai i ke awa me na mea hoopahu, a ua pau aku hoi na hoailoua e hiki ai i na pailata ke hookomo aku i na moku 1 ka hookaawaleia. Kakahiaka Poalium ae i hoomaka ai na kaneka o na moku e kua no ka hookaaWale aua aku i na topido. O kahi kapili moku, kahi hoahu a hana lako kaua a me na uioku, ua haawiia aku ia a pau loa ma ke ano pio i ka Oihana Kaua Moana Kepani, Ua mau no ka mai kai o kahi /xap]li moku a me kahi haua lako kaua, me ka hiki loa no ke hoohanaia uku. Kakaukau e Kukai no ka Maluina. Ua hoike pili oihana ia ae ma Berelina ua ike a ua hoomaopopo ae o lapana ma o ke Ku hina Amerika e noho la ma Tokio, a malaila wale ae no ke al.a kupono loa no Kina e hoomaka ai i na kukai ana no ka eaaluhia, a aole loa hoi ma kekahi «la e ae, O na Mana e ae hoi, e noho waie aku no lakou ma ke ano nana aku ; aohe a lakou liana ana aku ma ia mea. U&

aiauaoia aia o Kiua *na ke | kulana e hiki loa ai no ka hoo- j kaa nkn i ka lopana mau koi ina ; hoi e pau *na ke kaua i keia wa. j E pna no o lapaua ia Ayc?, Ala a j biki hoi i ka wa e hookoia ai o . na koi ana. . A ua lonoia )jo hoi | ma Roraa, mai Tokio aku, aia a ; hiki i ko Kina \va e waiho aku , ai 1 na koi ana no ka .maluhia,' ! alaila, e ae no o lapana i ka | Ainerika Huipiiia maii lawelawe , uwao aku iloko o na kukai a ! kukakuka ana paha. Ua oleloia : aia no ko lapāna ae e kukakuka ; * ■ . • ■ i •■■■■ i no ka tnea pili i ka maluhia a j hiu ae o Kiua i ka hpei keokeo j naaluna o kona mau mokukaua j a me na papn a pau loa, ka hoai- , lona hoi ia i ikeia e na aupuni \ naauao no ka haawi pio aku o j kekahi o na mea e paio ana, a i ■ oie ia, makemake paha e kukai j a kainakamailio pu no ka naalu- j hi*. A oiai hoi, aohe o Kina i ; hana ee pela, e ak&ka ole ana ; paha na hana mawaena c laua. ! Na Haawīna Kokua Keua a lapana. j 0 na hila kanawai i waihoia j ae iruu.a o ke kau ahaoleio kui kawa i īnalamaiīi ma Ilii'oaima, j 0 ka mua, e koi ann no ka hoo- J maepopo lea-ia ae o na lilo kaua j nui hewahewa - o ka iua, e hoomana ana 1 ke Aupuui e aie aku 1 dala i mea e hiki ai ke ukuia na lilo o ke kaua, he 100,000,000 iene ka huina kiekie loa; a o ke kolu, oia 110 ka hila haawiua e hoomaopopo aua uo ua liie o .ke kaua no ka huiua o 150,000,000 iene, he 26,000,000 hoi o keia e hookaaia no e na loaa oi-iae. Ma v a paue ana aku hoi o M. Ki.sumoto, Peresidena o ka Ahaoieio, i ka haiolelo a ka Mikado, ua haawi aku oia i ka mahalo ana i ke Alii uo kona hele ana aku imua me ka hae imiperiela a me kona hoomalu ponoi aoa ae no hoi i ke kaua, me ka olelo ae o na ianakila i loaa, o ua haawina maoli no ia e loaa mai a*ia mamuli o keia hoohana ana aku. Ua pakui aku o M. Kusutnuto i kana mau oielo, penei; "I noonooia iho no hoi paha e e ke Alii, o Kina ka enemi : no ka naaiiao malamalama, a ke hoolohe nei makou i ka iiui īmiperiala e hoopoino aku i koua paakiki pcgana a pouliuli." Okatoba 22 i pau ai k|i noho aua o ke kau kuikawa o ka Ahaolelo. O ua hila a pau i waihoia aku ai e ke Aupuui uo ka hoo liolomna loa ana aku hoi i ke kaua ua pau loa i ka hooholo lokahi ia. Mawaho ae hoi o kejia f ua waiho ae ka Ahaolelo he hoakaka manao aua i ka Aha Kuhiua, e kauoha aku ana ij ko k« Aupuni hooko aku i ua iuiipei'iela, ī nua hoi e mai ai © ka lanakila kaokoa loa ma luna aku o na Pake a e hoomau-

| ia ae hoi ka maluhia oka Hikina ' (komohana mai ia kakou aku), oii\i hoi ia he mea e kaikai ! ai i kf» hiwahiwa o ke Aupuni a j kau iluna o knupoku. Ua hoike ; ae no hoi ka AhaoWlo e hoopai | kukooukonu ia aku hoi o Kina • a ma ke ane; hoi e hiki hon ole j ai iaia ke hoonioui hou ae i ka I noho'na maluhia o ka HiKina. ! A oka hopeua loa hoi, e hoike ' moakaka lea &k.u na Kuhina aole loa o lapana e ae ana i kes kahi akeakea knWaho e komo_j ■ keakea ai hoi i ke ko aku o na i ! kuuiu ana i ake ai ē loaa mai..aua i mamuh o keia kaua ana. j Mau Waiwai Pio ma ke Kahua Kaua. ! Ona pualikoa Kepfini i uhai j; aku ai ina Pake e auhee ana | ma ka akau aku o ka Muiiwai | lalu, pela ka lono mai Hirosima | o Okatob» 30, ua loaa aku a lilo | pio mai la ma Atuna he 20 pa- | kuniahi, lehulehu na pu raifela ja me ke-kahi huina nui p na j lako kaua ame na lako ai. A

ma Kini Leue Kona [Chin l.en GhongJ, e like hoi ine ka hoike a Ilaoaukn Kaua lamagatu o Novemaba 3, ua hlo pio mai no i na Kepani he 55 pukuniahi, 3 50, 000 pu raifela, 20,000 poka pukuniahi a me 250,000 poka pu ra;lela a me na lako ai mahuahua. Hoomaka ka Pilikia ao na Farani. Ua loaa ae na iono palapala ma.Maseile, Farani, Okatoha 23, mai M&degasaka aku, e ho.ike ana ua lele pakaha aku '&a ma* hele iahni Fahavalo i kekahi puuluulu feauhale ma Majimega, tna ka nuku e.komo aku ai i'ke Kaikuono o Demehjtuka, ma ka i aekai akau-komohana. Ua lele kaua -.ku na poe Fahav ilo i ! kekahi hale kalepa Farani a okiia ua poo o elua mau agena | malaila, hookahi Pelekane a | hookahi Palani. He heluna o | na koa no na poe Hova, ka ma- | he)e lahui poo a alakai o ia moi kupuni, ka i kokoke aku ma ia | wahi i ka wa o keia hana paka- | ha i hookoia aku ai, aole loa nae hoi lakou i a&eakea aku e j pale ae i ka pepehiia o naagena. ! Haawi o Kile i ka Huikala Lauiaha. | No Wasiuetoiia ka lono o o*aj toba 24, ua hoike aku ke Kuhij ua Auierika nia Kiie i ke Keena j o ko na Aina E ua haawi &ku ' ke Aupuni o Kile i ka huikala ! j ana ī na poe a pau i kuhiia ua ! pili ia lakou na hewa ufeui pili ! kalaiaiua no ka uiauawa mauiua ' aku o Augote 2S, ISSO. O ke j auo nui o keia huikala ana, oia ! no ke kala aua i na poe* kakoo ia Peresidena Ba!ami*3eda, i pau ; ma ka la oua i hookikiuaia ai e j waiho iho ia kulaua, eia nae, j aole hoi i loaa aku kaia pot»o . like i ua poe i kue aku i ke Auj pnni hou, i ku ae hoi mahope

iho oka haal«le ana aku oka pBresideaa mua. Paomeni a mai Haiu. Mti kekahi paiapala i loaa aku mii Nu ioka, Okatoba 31, mai Pofca.au Pirine aku ina Haiti, ' ua hoikei* akn ka he wa helu wale no ka koe no ke āla ae o kf kahi hooili kaua ana mawaena o Haiti a me Satia Doiiiinigo. Ua hoikeia ae no hoi ua ulele kaua io no i Okaloha 18 uiawaena ona pualikoa o na repubat~ lika a elua ma kahi kokoke i ka j :•; -■ -v ■■.!:■ ! palena o kahi a me kahi v Ua ! ua hehi aku na koa o | Sana Doojinigo noaluna o ko

Haiti aina a ua hoauhee a hookukeia mai. Oluolu a lokomai&ai o Nicaragua. Iwaena o ua lala o ke Aupuni Makika kipi i kipakuiaai hoi e ke Aupuni o Nicaragua mahope iho 0 ka laweia ana »e o ia wahi he elua uiau haole Amerika, no i&ua ua iuoa o a me Wilihauaka, houkahi o laua he lala uo ko Alii Kalalena aloalii a o kekahi noi he luLakanawai ma Bulufiia. Ua holo aku keia mau me» i Cv&eta R\cu a mai laila ae laua i noi aku ai uo ko ; laua aeia mai e hoi hou aku i | JJulufila no ka hooponopono ana 1 ka laua mau haua malala. * I ke Kuhiua Niciragua ma \Vasij uttona keia noi i waihoia aku j au pela ka lono malaila o NoYej maba 2, a mamuli hoi o kana I ao aua ua aeia. He hoike mao- | popo ioa keia no ka oluolu a j piha o ia Aupuui i j na poe kipi. Ua hoikeia arku j laua nia e hoi laua uo Bulufila a j noho me ka maikai a me ka 1 malama hoi i ke kauawai, a j aole hoi e komo hou e hoohaui kae ia iaua iho ma ua hana ka« j laiaina a kue hoi i ke Aupuni* | aiaila, e ioaa no ia laua ka huii kala loa ia. | He Kauao no ka Aoao Demokarata. ; Kakahiaka o Okatoha 13 i \ pae ae ai o T. F. Baiada, ko ! Amenka Huipuia Ekle i Berii tauia Nui, ma Nu loka mai S Euelaui aku. Ua niuauia aku I oia uo kekahi mea i oleloia e | pili aua ia \Vila<ia SauUhure | a me iho uo ke kulaua I Emabasedoa i ke Aloaiii o Saua j Keuiiki, a ua paue ae oia: "He , lapuwale ia uiau mea a pau. • Aole ioa au ī komo uva kekahi I auo haua piii kaiaiaiua me ke- ( kahi uiea i hiki ai hoi i ko'u po* j maikai pilikiuo iho ke I muaia. Mai uti aku e h<?ie ai I au uo Waaiueioua ī keia auwiua ia a mai iaila aku Uoko o kekahi j uiau la pokoie e hoi loa aku ai , au uo ko'u waki ma WiUuiiue t loua. lioko o au i j «uauao ai e huli hoi aku uo , Eueiaui,' Ue luua aupuui o

ls<ii - i Hiliniii a i mipi&miua loa ia m!i Knelani, no ka mea, imamnh o kana mau haua i uiakeeia ai oia, 0 hoiko aiia hoi i kona naua aku/ po ia Euelmii 0 ka;ai;oa ia o uu <poe Amerika, a .*»olaila, ua kōua huli hoi aku, aoie hoi 0 ka haaiele aku i koua kulaua naalaila, laia lioi fUa Balatimoa, ua olelo ae oia: Aohe niauawa i ikeia ai o ka oiloa aku o ke kūpono iio ka hooholoia ae o keieahi kanawai dute Deajokanaaiuua ae 0 koia wa. He mea pouo hoi e hooholo koke ia ua bila kanawai no ka hookomoia noai o ua waiwai i hoomaemae ole ia u e ke dute ole, a ia wa auauei ka aina e hoomaopopo iho ai i ke auo io maoli o kamanao o ka aoao Bemokarata no ke kauaWai <lute me k& hoohana piha ia no elua makahiki oaamua ae o;ta hoea hou ana mai o ke kau koho balota Aupuni liia e lianaia ana keia, he uuku loa ko'u hopohōpo e ku-pouo ole ana ka puana (olelo hooholo) iloko o i 1896," Ma ka I4 10 o Novemaba i manaoia ai oia e huli hoi j aku no ke kahua o kaaa hana | pili aupUni nia Rfietani. I Na Hana Hojw I#oa 110 ke Za alake, ! - Poakāoi, Noveuinba 19, i ualo j loa aku ai ka mea i koe iho o ke ' Zh i make, AlekaneeWo IIL, rua- j lōko o ka Luakini o Sana Pe- | tero a me Sana Paulo, ma Sana ® Peterobuga. He anaina nui 0 J na poe hannhano, iwaeua 0 la- I kou na ohana imīperiala a me ! na'a'lii 0 Euiopa, a nje ka lehu- ! lehu uo hoi, Mamua ae e ka wa i hoomaka ai o ka pule, ua sjyhau_iia aoao 0 ke alan.ui me ! "na kanaka. Ua lawelaweia na ! hana haipole iaaaloko me ke ! anoano a me ka eehia nui» malalo hoi 0 ka lawelawe ana a na Bihopa Nui 0 Sana Peterobuga a me Mosekao. Ke Za Hou a me na Kuhina. Mahope iho o ka nalo ana aku I 0 ke kino kupapau o Alekanedero 111,, ua loheia ae ua waiho aku 0 M. de Gia, Kuhina o ko na Aina Ē o Rusiaj a me Oeneraīa.yanovaki," Kuhina Kaua, i I k'o laua mau kulana oihana. īa M de Gia i hoihoi aku ai i kona hookohu, ua olelo aku oia i ke hou, ia Nikolasa 11., ua hooholo oia e waiho aku 1 ka hana mamuli o kona aoo loa a rae ka nawahwali pu mai iio hoi, a ua pane niai ke Za ma kona aoao, ! ua uiauaolana oia e loihi ana ! ko laua wa u hana pu ai. Ua ' paue aku o I>e Gia: "Aka, e ke Alii, 6 nana xr£ai i o'n mau wuwa6. Aole e hiki ia laua ke lawe aku ia'u.'* Ia wa i pane mai ai ke 55a: "Aole o'n uiakemake i kou mau wawae. C kou

poo wale 110 ka'u, makemake." Mawaho ae hoi o keia mau Uaalele hana ae la, ua manao wa.le ia e nui loa aua ua hoololiloh pili oihana ma keia mua koke 'ho. Nui aa inea oleloia no ke iahua hookele aupuni a ke Za hou, eia nae, he muu lawe olelo wale uo paha. ia, no ka uiea, aohe niea i akaka pono uo kona kahua alakai. Na Hana Oneae Mau ma Boraaila. He mau hoa'loha maikai loa ka peresidena i pau, Peisoto, a me ka peresidena hoa e uoho ' la, Moi'iieae.. Ua lonoia mai Kio de laneiro, Novemaba 24, mamuii no paha hoi 0 la ano pili hoa'ioha mawaena o laua, aia o Peresidena Moraese ke hpao la i kona ike a ikaika a pau e pale ae 1 ka waihoia aku o na kumu hoopii i ka Ahaoleio e kue ana ia Peresidena Peisoto i pau Ma Rio Garana do Bula, Novemaba 24, ua ulu ae he hakaka mawaeaa o na poe koa hou i hoonnaia aku ai ilaila mai Rio de laueiro a me ua poe ko*\ kahiko. Kanakolu 0 na koa hou i make a ua like aku no paha hoi pela ua poe i ehu, Ua u 1 o ae keia haunaele mamu 1 i o na haua poholalo aku a na elele kipi i komo a i hoohana aku iwaena o.na poe hou A ma Bueuo A,genetitie, ia la like 110 hoi, ua kiaiia ua alauui 0 ia kulauakauhale e na poe kalepa, inamuli hoi <> ka hopohopla o ka uanaiua a me ke kulana 0 na haua. I4uliu o Mekiko e Hoouka Kaua. Nui ka pioloke iwaena o na anaina pili oihana aupuni o Mekiko ma ka mea pili i ke kaua me Guatemala ma ka hema aku, o ka oi loa ma ke Keena o ka Oihana Kaua, oia ka Ipuo mai ke Kuiauakauhale 0 Mekiko, Sov. 18. Āia' ke liuliuia la ka hoouna ana aku i na koa no ka palena a aia hoi na hale haua pu ke haua awiwi la i na poka owili. Ma kekaln mau apana, ua ikaika loa ko ka lehulehu manao no'k'e kapa aku ia Guatemala, a me ke' noi okoa aku no hoi o kekahi poe lehiilehu i ke Aupuni e ae mai ia lakou e hele aku i ke khua me ke kokuaia mai hoi me na pu a me na lako. 0 na poe Jna ka palena 0 QuaiemaL4 ka 6\ aku o ka eena loa t mamuli hoi 'o ka hoopau'a ana mai 0 nā poe Mekiko a paniia ko lakou niau wahi e na pou Guatemala. Lehulehu na ahahui kalaiaina i hoaiaia ae no ka haawi ana fiku i ua kokua ana 1 na Aupuui Mokuaina a me Makun, a me kolakou manao hoi e hoouna loa ia nku do mua 0 ke kahua kaua. He hehma o na kin Guatemala ka i ikeia nia

ma ka paleua a kokoke h<>i i na kahuu hoolulu o ua koa, eia nae, aohe tnea i hoomao|>opoia akn no lakou mawaho ae o ke kipaku aua aku ia lakou.