Ka Makaainana, Volume II, Number 25, 17 December 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]

"HUAI KA ULU O LELE."

Mai o mai nei no hoi ia i hoikeia mai nei uo ke kumu i loaa oie ai o kela oihana i manaoia ai na Adimerala Waka, ā o ua kumu la no kona ake a lil'o loa o kona n;anao no ka mea pili i ka hoohaiaina, oia h©i, i a Hawaii nei .ine Amerika Huipuia. Nolaila, ua nele mai ia oia a ua pono loa no, Ua hooia aku oia ona poe mai- ni wale no a pau ka i kakoo i na Pi Gi, a o lakou no hoi na koo ikaika no ka ma nao hoohuiama. Puni no oia i ka peloia e Kolekaaka a me Alaaiapalu nia. 0 ka hopena kupono no ia no na poe a pau e punihei wale ana no ma ia manao palaueka.

A pela 110 lioi me ka lono no ko īupaaa makaleho e hoohui aku īa Hawaii nei nona, ke nele hoi ko Amenka hoohui aku, mamuli oka nui hewahewi loa c kona inau kanaka maanei. Eia ka ianei kahi o 'kona mau onohimaka kahi i haka pono ai a ua paa hoi ke aka iioko o kona mau kiiohōhi, o ke kumu.wale no mana i pale aku i keia inanHO ona, oia no ke kaua ana e noke mai la me Kma, Ina paha i hanaio mai na Kepani, auwehehene, pau loa na kolea kauahua 1 kau |i kuahu a pilipu ika paia. A ina ka e lilo io ae atia ka Mo'kupuni o Fomosa ia lapana,.pomaikai loa oia i )ta laan koa Pake, ka laau hoi ia i loaa mai ai o ka laau hoaala a malama i| na lole mai ka mu aku, ka mea waiwai nui hoi ia o ia alaila, hoao aku oia e hoopalahalaha aku i kon i kahua hapuku aina, ma ke aiio oia ka "Euelani o ka Pakipika" nei.

Ina o ka hoohuiaina ka mea e waiwai io ai o keia mua aku o kakou, aliila, j> ka hanaino mai anei a u* e like me ia a na makai kaulio i hanaino hala o!e ai i kekahioiwi, a makou no hoi i hoike ak|u ai ma ka helu i haiā, mamuli o kahi maua n kuleana uuku i loaa aku ia lakou, o ia knm kekahi o nā pomaikai e loaa raai ana i na oiwi, me ka olelo iho o ua po© lapuwale la no ko lakou ake loa ♦ hoopoino mai ia kakou, A iaa no © hoohui io iaana kakou, © kekahi keia o na mea e hanaia mai ana ia kikou, e lik® me ka makou i hoaiai ai maniu» aku nei, a aohe fa e hala ana, E loa aku ana ko kakou hanainoia mamua ae o n» llikini ahiu a punikoko © kmerika Huipuia,

He oaea.pono i na poe o kakou i lioohiki e aku malalo o keia Aupuai e noonoo pono iho i keia mea. A oiai hoi, ua noii iho nei ka Ilamuku no kela hihia, aoiie īnea i loheia inai a hiki mai i k«ia la. Nui ka makau o ka Ropubalika, ōia ka mea i ikeia a* me i oiaio maoli tio mahope mai.oko Buki a me Nawahi ma hopuia ana. I ka po La Pule a ka hora 3 o ka wanaao Poakahi i hala, i Kalakaua Ilale na poe koa iuakaainana haole e kakoo ana i keia Aupuni kahi i ku kiai &i me ka makaukau loa e K'aua mai, mamuli hoi o ko l'ikou kauohaia ana e hiki ae ilaiia, no ka hopohopoia o ala ae ka ka lahui e aimaka aku ia lakou a e hoopakele mai<hoi i na hoalahui i paa i ka hopuia. 0 kahi mea j hilu loa nae, he po ko lakou e j ala ana me ka naka o na au, a | he po hoi ko ka lahui e hooluolu ana iloko o na puili kulilipo ana a Niolopua. "'Owai au? ,J vr.ihi a ke Kno koa hoopilimeaai. O hoopuni-< puni oe, wahi a keia aoao asu Aohe mea i loheia ua pau na i ohua i kipākuia no kekahi pa J okoa aku, i kaawale iho hoi ka i hale nui bo na koa. E like no J paha hoi me ko mukou ike ; pela no hoi ko kou "hinalea luahine," i aohe mau koa ma ia haie i'ui. aka, he poe kiai a he poe alo'ha oiaio wale no lakou a pau me na ! lako ole, a like oie h. i me ko | oukou mau koa ka lako pono. ! Hele pela e hoohuahualau ai' Nui ka inaina o ka nupepa j welo niikanele paheino alaula o | ka Poaononei, a Limaikaika paa i ipukuha e noho hooponopono j nei, no ka ae ole ana o ka Puali j Puhiohe Lahui e kokuaaku i ka ! aha fea o Kawaiahao, Kohu ole j keia poe, no na lala no ka hoi I ko lakou pono, ha&wi manawaI lea aku no ka i ko iakou luhi, ' oiai hoi lakou e noho nei iloko i o ka nele a me ka 'hune mamuli I o ke aloha i ka aina a me ke I kupaa mahope o ke Alii, Tna no paha i makemakeia lakou, uku ae no ka pono, alaila, loaa me ko lakoa hoole ole e ham 5 | no ka mea, aia i ka hoo fima- | limaia uiai ko lakoii wahi pono I iki. Ua kupouo loa no o ka bana ) Aupuui ke manuwalea aku, oiai, I na na dala auhau o ka lehulehu lakou e ukn nei. Hiiahila "ble f Lehulehu na poe i'houpuu.mia ae e pau ana ka i ka hopu- ; hopuia, he wa helu wale no, a ua naakaukau ka na palapala hopuhopu no lakou, he a oi, me ke kumu a kuimi maopopo ole, oia lifet> wa!e ana no ka ia i keia au o ko Kuanau uoho mana ana ! T a -onoia a*

o Kale Knlika, Ferefle Hapieona, S, Nolena, C. B Wilisona, a me kahi poe iehulehu e ae ke hapu nui ia ana, a o ko makou Puuku aua iio ka hoi kekahi. Na keia mua koke iho e hoike ae i.k* oiaio » me ka ole.