Ka Makaainana, Volume III, Number 6, 15 April 1895 — Page 2

Page PDF (825.22 KB)

2 HONOLULU , OAHU , POAKAHI, APERILA 15, 1895.

LAUOMIDIHAE
KA
UI I MOHAIIA I KE KOKO
KA
NANI I ALANA IA I KA OI O KA PAHIKAUA.

Ka Mea Huna Iloko o ke Kiaha Waina ;
Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke Kuikele.
---A O KE---
KEIKI NUMAREDINA
KE
Komo
Lima Maka Popoki.

MOKUNA XVII.

Ke alahele no ke Kihapai pua o Numere—Ke aloha welawela, aole i nalohia aku—Owai ke kupua, o oe?—Hehihehi kulana i ka nani o ke Ao Olino—Huhuhui na opua i Awalau.
[Hoomauia.]

"Hoomanawanui e a'u mau keiki," i pane koke mai ai kahi luahine imua o lakou. "Ua kokoke loa kakou e hoea aku i ka aina a kakou e hele nei, a ku aku oukou e hoohanohano i ka mare o ko oukou kaikunane.',
                Me keia mau olelo i hookokoke loa aku ai lakou i na palena aina o ke Ao Olino, a ke ikeia aku la hoi ka lele ae a ke ao aina. No ka la hookahi a me na po elua o keia hele ana, ikeia aku la na lae kahakai o ua aina la a ka mea huna iloko o ke kiaha waina e noho ana, moani mai la ke ala o na pua like ole o ke kihapaipua o Numere, a ke lohe aku la lakou i ka halulu mai a ke kai ma kahi mamao.
                Ke ike pu aku la no hoi lakou i ke kolili mai a ke ahi o na kapuahi enaena a ua poe kupua la, a ke hahani mai la ka mahanahana imua o lakou. A oia ka ua poe kaikamahine la i pane ae ai me ka makau:
                "Owai keia aina a kakou e hele nei? O ka aina anei o ka mea a kakou e huli nei, a ka wahine i hoike mai ai ia kakou? Ua piha keia aina me na mea make, no ka mea, eia ke pii mai nei ka wela a kokoke i ko kakou mau kino. E hoi hou kakou i hope."
                " Aole," i pane mai ai ke kilokilo. "Mai ae e hoi hou i hope, e Numaredina. Eia kaua i ka pahuhopu o ka hana a nau auanei e noho lanakila keia aina. E koa ka manao imua o ka enemi a e wiwo ole hoi, no ka mea, aole e lilo kekahi lihi o keu lauoho a ike oe i na maka o ka mea a kaua e huli nei."
                He manawa pokole mahope iho o keia kamailio ana a ua wahi luahine la imua o Numaredina, kau aku la lakou iluna o kekahi ahua ole, a aole i loaa iho he manawa no lakou e hoomana iho ai i ka luhi o ke alahele, ua oehu kohe iho la ke kaua kue a ua kiai o ke Ao Olino i na kamahele.
                Puhiia mai la lakou e na kikiao makani oolea a na pauma makani a na kupua, a opeapea ia ae la lakou i ka lewa me he mau apana pepa la, a hakinu'a mai la na ale ma na lae kahakai Ke lohe la hoi lakou i ka halulu o na mea kaua iluna o ua aina la, a oia ka ke kilokilo i hea mai ai ia Numaredina,—
                "E hahau iho i kau pahikaua maluna o keia mau ale e popoi nei, e kuu keiki, i maweheia ae ke alanui no kakou."
                Hooko aku la o Numaredina i keia mau olelo a ke kokua o lakou, a iloko o ia manawa i mao ae ai ka halulu o ke kai malalo o lakou, aka, no ka manawa pokole wale no ia pau ana ae a loheia aku la ka hae ana mai o na liona he mau tausani ka nui me ka lakou mau mea make e hele mai ana ma ka aoao komohana o ka aina. Ia manawa i poha mai ai ka leo o ko lakou alakai i ka pane ana mai:
                "Owai ke kupua, o oe?"
                "O Numaredina," wahi a ka pane."
                Ia manawa i puoho mai ai ka leo o na kiai i ka olelo ana ,—
                "E pepehi kakou iaia a make, no ka mea, oia ka olelo kauoha a ke Alii o na Alii."
                "Aole pela," wahi a na elepani kiai o ka puka komohana, E hookuu aku kakou iaia e komo iwaena o ko kakou laina a hoea aku imua o na kamelo kuapuu, a na lakou e pepehi mai iaia. Ka i ke aloha i kela keiki ui ke hanaino kakou iaia a me kona mau hoa. "
                E pepehi iaia, e na kiai o ke Ao Olino, a no keaha e hoopakele ai oukou iaia a hoole i ke kauoha a ke alii," wahi a ka luna nui i pane mai ai me ka leo nui iwaena o na lala laau.
                Haalulu ae la ua kiai i ka lohe ana i ka leo o ko lakou luna nui a hoomaka iho la e paeli i ka lakou mau kipikua i hohonu iho na lua e hoomoe iho ai ia lakou nei.
[Aole i pau.]

 

Kanikani no ka waha o ke keiki aloha aina Bila Konuwela iaia i pae mai ai i ka Poakahi i hala. O mea ma iho hoi palahe ka palu. Heaha la hoi!

ONENE KAUA KULOKO

Hoakaka Ano Nui no na Hana i
Lawelaweia a Pahua.

(Hoomauia mai ka helu 5)
Pule Imua o ke Alii.

Feberuari 5, ua aeia aku o Kapena Poo Paka e hele e hui kino me ke Alii, no ka hoomalimali ana aku e ae mai ua hewa oia ma na ano a pau. Ua manao o Paka oia hookahi ke kanaka malalo iho o ka la a ke Alii e hilinai mai ai. I ka wa nae a ua lapuwale la i noi aku ai i ke Alii e ae mai ua hewa, ua paneia mai—"Aole au i hewa no ke kipi." Pii koke ae la kona mau pepeiao a loloa a hoomaka iho la e pule a pau ka pule ana, olelo aku la,—"Ina oe e ae mai ua hewa oe, o ka hookuuia no ia o kou mau makaainana e noho pio mai la." Eia ka pane nana i hoohilahila loa aku iaia: "Aole au i ike i kau mea e kamailio mai nei." Wili koke iho la ke poo o ka lapuwale a pane aku la,—" A i pono ke Alii ma keia mua aku, mai nana mai i ke kanaka." He hora okoa keia noho ana o ua nahesa la e hoomalimali i ke Alii, aole nae he maliuia mai o kana pelo. Hele pela!

Kukai olelo me ka Ilamuku.

Mahope iho o ka hopuia ana o Lui Masela, ka opio haole i komo pu iloko o na hana poina ole o Ianuari 6, a hoopaaia maloko o na paia puanuanu o Kalakaua Hale, ua haawiia he mau kukai olelo ana mawaena ona a me Ilamuku Hikikoki, a penei iho na olelo ana:
                Ilamuku—No ka lahui hea oe?
                Lui Masela—Beritania.
                Ilamuku.—He wahi Beritania
ano nanaina maikai maoli oe.

                Lui Masela.—A no ka lahui hea hoi oe?
                Ilamuku—Amerika.
                Lui Masela—Auwe, he ui maoli no hoi oe.
                He wahi keiki koa a wiwo ole keia o kona mau helehelena a pela no me kana mau hana.

Na Lono Lauahea o ke Kahua Kaua.

Iuka no o Manoa, pela ka lohe ia mai, ua ku kekahi haole i ka i ka poka a make a hookauia maluna o ka lio a hoihoiia mai i kahi o Monotano e kanuia ai.
                Ma ka hoike a na makai i hoounaia ai e hele e huli i kahi i pee ai o na poe kipi a me na koa no hoi, i Manoa, ua loaa ia lakou kahi i kanuia ai ke kino kupapau o Pukila, a ua hoailona ia e lakou. Pela paha.
                I ka wa i loheia ai ka paa ana o ke alakai nui o na hana o kela la poina ole o Ianuafi, ua hukiia ae la ka hae nui o ka Ligi Amerika iluna, a pulelo ae la i ka makani no ka piha hauoli. A ina paha aole i paa lakou, ina ua moe malie kela hae i ke "kai o ko haku."
                O na lono like ole i loaa i ke Aupuni, aia ka he 500 poe kanaka ilalo o Kaneohe i makaukau me na mea kaua no ka hele ana mai i Honolulu nei e kokua ai i na poe kipi. Aole nae i hilinaiia ka oiaio o ia lono.
                Na Keauhou i lawe mua aku ka lono o ke kukala kaua ma Honolulu nei i Maui, malalo o ka mana hoomalu o H. P Balauwina. Mai Maui aku a Mahukona i Hawaii, a maloko aku o ka uweaolelo i hoikeia aku ai i na luna aupuni o na apana like ole.
                I ka pili ana mai ka o ka Waimanalo i ka uwapo i ka po Poaha, Ianuari 4, ua kau koke ia aku oia e na makai, me ka manaoia paha aia ka iluna ona na pu a me na lako kaua e kipi ai, aka, i ka huliia ana iho, he neo no ka mea i loaa ae. Ua hala mua ka puulena, a ua pau mua i ka moe lolii iloko o ke one i Kaalawai a me Kahala.
[Aole i pau]

 

Luna Paahao Lawelawe Ino.

Poakolu, la 3 nei, ua mahuka iho la he Pake paahao mai ka laina paahao aku e hana ana mauka o Puunui. O H. Leonada ka luna haole, a i kona ike ana ua nalowale ka Pake, ua huli hele aku la oia a loaa ma ka uwapo o ke alanui Kauka a lawelawe ino aku la. Ua hikiiia ka lauoho ma ka pou telepona a lewalewa iho la malaila no kekahi mau minute, a e kahe ana hoi ke koko mahope o kona poo. Ua nui na poe i ikemaka i keia hanaia ana. Ua hoopaiia keia Pake he 3 malama ma Kawa a me $50 no ka malama opiuma. Ua hoole ae nae hoi ua luna haole la i ka oiaio o ia mea, a ua hoike ae i kahe ke koko o ka ihu i paiia e ia, a eia no ua Pake la ke hana nei.

 

Ua kokoke loa aenei ka e paa ka halekula hou o Ulupalakua, Maui, i keia manawa.

 

Ahiahi o ka la pau o Maraki iho la i waiho aku ai o Guse Kodese i kona kulana kapena makai kaulio. Ua haawiia mai i kulana lutanela kona malalo o Kapena Kuke, o kona pani, he haole kino loihi me na umiumi lehelehe nunui, aole nae i ae aku. Aia oia ma ke kulana makai kuikawa i nei wa .

 

Aia iluna o kela mokumahu i lawe mai nei i na Pukiki he oiwi no kakou, nona ka inoa o Kamuku, kekahi o na poe hula i auwana ma Geremania mamuli o ka haalele ino ia. Ua holo mai nei oia ma ke ano luina, a e hoomau loa aku ana no paha maluna o ia moku ma keia huakai. He wahine Olelo E kana i mare mai nei i o.
                Ma ka mokumahu Peru i huli hoi mai ai o Hanale Pika (H G. Treadway) i ka aina oiwi nei, mahope o ka hala ana o kekahi mau makahiki iaia ma Iapana a me na aina e ae ma ka huakai imi ola no ka mai lepera. Aole makou i hui pu me ia, loheia mai nae ua oluolu oia, aka, o ka wahine ka makou i ike iho ua hiki mai. Eia oia iuka o ka Halemai o Kalihi e noho nei.