Ka Makaainana, Volume III, Number 6, 15 April 1895 — Page 8

Page PDF (916.36 KB)

6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, APERILA 15, 1895.

(Mai ka aoao 5 mai.)

he hewa ka i kahi a ka ahahui i imi ai a loaa, he akoakoa ka noho ana me ka nui ole o na hoolilo ana Apiki no hoi kakou la, nui no ka piikoi.
               
Ua loaa mai nei ka pane mai na apana kuwaho mai, ke nanaia ae ma ka hoike o na loaa, e laa o Kohala, mai ia Misa sa Keohoehu, makuahine o Keoni Waise, a me J. K. Kaulia, o ka hele kino ponoi ana aku nei ilalo o Waianae, i ka ulu niu kaulana o Pokai. Mahalo no a nui ia mau kokua. Pehea hoi na apana e ae, o lakou mai paha hoi koe? Oia, imua ma neia hana kokua aloha maikai.
               
Auwina la Poakolu iho, e halawai hou ai ka ahahui ma kahi mau.

Wailua ka Hoi'na i ka Aina.

Ua hoea io mai no ke kino kupapau wailua o Ata Pitasona ma ka Au seteralia o ka Poakahi i hala, ua ialoaia mai nei i Kapalakiko. Mai ka moku ae i laweia aku ai a ko Mika Wiliama hale hoomakaukau a hoomaemae kupapau, a pau ilaila, hoihoi loa ia a ka hale o na makua ma alanui Ema, ma ke kihi makai iho o Ema Kuea, a ilaila hoi na wahine aloha aina i hele nui aku ai a uhi i kona holowaa a paihi me na pua like ole, a ua kipa aku hoi na hoa'loha e hamohamo mawaho o ka pahu. He pani aniani ko luna iho o ke poo o ka pahu, a mamuli hoi o ka oluolu o kona mau kaikuaana, E. W. a me Kauka C A. Pitasona, a pela pu no hoi me kona kaikoeke, A. V. Gia, ua kilohiia iho kona hiona, a me he la oia okoa no ia maluna, aohe hoohewahewa ana, e hiolani ana i ka moe kau a hooilo. Ia auwina la no, aneane paha i ka hora 3 me ka hoolaha akea ole ia, oiai, na ake ka ohana e malamaia kona hoolewa me ka malie a hookelakela ole, i maneleia aku ai kona kino koou puanuanu a nalo ma ka pa ilina Waikiki o uka o Maemae Mawaho ae o ka ohana ponoi, ua lehulehu no na hoa'loha o ka noho pio pu ana iho neia me kahi poe e ae i hele aku, e laa o Keoni Kamaki a me ke keiki, J. a me Mi sasa Nawahi, J. K. Kaulia, Asa Kaulia, Aberahama a me Misasa Fanana, na Misasa Hapakini, Mahelona, Kamaka me O Kilimana, Akau, na Mi si Luce Pibode me Hate Hailama, F. J. Teseta, a pela aku a he lehulehu wale. Ua lawelaweia na haipule ana e ka Rev P. Bane, ke kahunapule hou o ka lua kini halepapu o Kaukeano. I ka hoea ana aku mawaho o ka pa ilina poha mai ana he mele anoano mai ka Puali Puhiohe Lahui. A nalo oia, ua hiolo na waimaka o kahi poe, a no ke ano anoano no hoi kahi, ua hiki ole i ka makuahine ke uumi iho a hoihoi koke ia aku la oia no kauhale.
               
Ina paha i hoolaha akea ia, ina ua nui na poe hele i kona hoolewa, aka, ua nui no me ke kono ole ia, he lohe iki wale ia ana no e hoolewa ana i ka hora 2, a noho ana kahi poe lehulehu o na oiwi aloha aina o kakou. Ma kona hoolewaia ana mai nei ma Kapalakiko, ua hele aku na hoa pio a pau i kipakuia aku nei i o, a me kekahi poe e ae i kamaaina maanei. Eia iho ma kahi kaawale o keia helu ka hoolaha mahalo a hoomaikai piha a na makua

Huikala i Manaoia no Akepoka.

Imua o ka Ahaolelo Kuikawa o ka Poaha iho la i hoike aku ai o Kuhina Haki ua ae ka Aha Hooko e huikala aku ia V. V. Akepoka, ina nae hoi oia e haalele loa mai ana i ka aina nei, mamuli hoi o kona omaimai loa iloko o ka halepaahao o Kawa. Auwina la Poalima nei i kaalo ae ai oia ma ke alo iho o ko makou keena nei me W. C. Waila a me ka Loio Kuhina maluna o kekahi kaapio, ua hele a nawaliwali ka hiohiona a ua nanakea hoi ka nanaina, a ua hoihoi loa ia aku oia no ka Halemai Moiwahine, a eia no ilaila e noho nei. Ua manaoia ma ka Au seteralia o ka Poaono nei oia e hoounaia ai no o, aole nae, ua haule iho la no mamuli o ka nui loa o ka mai. Me he la, ia haule ana iho la, o ka noho ana iho no ia a noho loa a waiho na iwi ianei, ke ko hoi na hooiloilo no kona hala aku ma kela aoao mau o ko ka honua nei poe.

KELA A ME KEIA.

E nana ae i na hoolaha hou.

Ke pa kikiao makani nei no a he ole nae hoi kahi haule ua e paa ai o ka lepo.

Hookahi no ka pule hoomaha o kamalii hele kula a hoomaka no i nei Poakahi ae.

Ua hookohuia o D Nahoolewa i makai no ka Papa Ola ma kahi o Geo. Ilihia Paka i kaiehuia.

La 20 aenei e hoau ai keia kau kinipopo mawaena o na hui Kamehameha a me Hoku.

 Kakahiaka nui Poano nei i ku mai ai ka Arawa. I ke awakea ae no i holo loa aku ai no ka Hema.

Po Poalua iho la, ma ka Hotele Hawaii ke puhiohe a ka bana o ka Piladelepia. A iwaho hoi o Maki Ailana ka ka bana o ke Aupuni.

Piha mau no na anaina haipule o keia mau la iho la o ka He bedoma Hemolele, ma na luakini o Sana Anaru a me Malieo kamalu, a oi loa aku nae hoi i ka la i nehinei.

Elua mau keiki maoli i hoounana e ka Lunakanawai Apana i ka Poaono nei i Keoneula, no eono malama pakahi, no ka ae ana ua hoeha laua i kekahi kaikamahine opio.

Ua lohe mai makou he $300 a keu na loaa o ka ahamele a na haumana kula o Kawaiahao i haawi ai i ka po Poaono, la 6 iho nei, maloko o ka halepaikau hou o na koa Aupuni.

Mamuli paha o ke kuee o na hoahanau me ko lakou kahu, nolaila, ua malama kaokoa ae no na Kula Sabati kuokoa o Kohala Akau i ko lakou mau hoike hapaha ma ka la 31 aku nei o Maraki.

Hookuu akea hou ia no ka Piladelepia i ka auwina la Poaono nei, o na poe "leoha'' nae hoi ka hapanui i nei hana ana. E hemo akea hou ana no ka i neia Poaono iho. No ka manuwa na waapa.

Ua lilo i malihini kiekie na H A Wilimana ilalo o Waianae, ke Keikialii Farani Iosepa o Batenabuga a me ka ukali, Konela Kamikana, i kela pule aku-nei, a i ka Poalua nei ka huli hoi ana mai a kau mai ma ke kaaahi.

 Ahiahi Poaono nei i huli hoi aku ai ka Auseteralia no Kapalakiko.

Ua hoea hou mai nei he mau pahu pu a me na lako kaua no ke Aupuni, maluna mai nei o ka mokupea Robata Lui i ka Poaha iho la.

Iuka o ka pa kula o Kamehameha kahi i paikau hookahakaha ai na koa o ka Piladelepia i ka Poalua iho la. A mahope iho o ka pau ana, ua kukai aloha iho la mawaena o na pualikoa haumana o ke kula a me ko ka mokukaua.

Ua hoomaoe ae kahi mea no Kakina i ka hele ka o kona hope a uli a hu a ike wale ia aku no mawaho o kona lolewawae. I ka ninau pono ia ana aku, ua hoakaka ae la oia no ka loaa ana mai nei i ke peku hoki i o. Hu no kahi aka la.

Ma ka halawai ana o ka puali kinipopo Ikeoleia i ka po Poaha nei, ua waiho mai la o Keoki Kalaka i kona kulana kapena no ia puali, a ua kohoia o Aukai Kamikana i kapena, a me ka ae pu ia hoi o C. Wilisi a me Tome Paraise i mau hoa paani.

 Ua mahuka mai ka pa hoomalu ae o Kahakaaulana he elua mau Pukiki i ka La Pule i hala, la 7, me ka ike mua ole ia. Ua hoike koke ia ka lohe i ka oihana makai, a ua hoouna koke ia kekahi makai kaulio e hele e huli, a loaa aku la mahope aku o ke kula o Keoneula.

Ma kekahi halawai ana iho nei o na elele mai na Kula Sabati mai o keia Mokupnni, i noho hoomalu ia e ka Rev. J. M. Ezera, a o L. Kauwalu ke kakauolelo, ua hooholoia e haawiia ka mana ia S. K. Kamakaia e lawe mai i na lulu ana a pau o  ka Puali o ke Aloha.

Imua o ka Aha Kaapuni ma ke kiure, i ka noho ana mai nei ma Kau, ua ahewa a hoopaiia kela Malaia i pepehi kekahi Kepani a make o ka mahiko o Pahala, e noho paahao no 20 makahiki. O keia ae ka hoopai a ka Aha, oiai, ua hooholo na kiure i kona ku i ka hewa ma ke degere elua.

I pau ko G Ilihia Paka noho makai ana no ka Pana Ola no kona hopuia ana i ke koi a lawe i ke dala mai na wahine Kepani hookamakama. Poalima, la 5 nei, oia i hopuia ai a hemo mai i kakahiaka La Pule malalo o $500 bona. Mai ka Poakolu iho la i hoopaneeia mai ai kona hihia a ka la apopo.

Ua huli hoi mai nei o Keoki Makapolena a me ke Duke o Waikapu, W H Konuwela ma ka Auseteralia iho nei, a pela pu no hoi me J Emeluka a me Wile Kini. O na wahi inoa hope ua hele laua a nananakea i ka pae ana mai, o kahi Kini me he ilio la i pepelu ka huelo ma na kuau hope. He ma'i paha.

I kahi la o keia pule i manaoia ai e hoopuka hou aku i ka nupepa Holomua namu. A i ka Poaono nei hoi, wawahi okoa ia ka puka o ka halepai ma ke kauoha a ka Ilamuku, mamuli hoi o kekahi kauoha mai ka Aha Kiekie mai, no ka ukuia aku o ka moraki o $500 me ka ukupanee ia H A Wilimana. Eia ke noho mau nei he makai kiai ma ka puka.

                Ua hala aku nei o J S Libonio, alakai o ka Puali Puhiohe Lahui, no Kapalakiko ma ka Aureteralia o ka Poaono nei, ma kekahi hana pilikino nana ponoi  a no ka pono no hoi kani o na keiki ai-pohaku. Ma ia moku hookahi no i kau pu aku ai o B. Keoni, Kahikina Kahulu, Keoni Maipinepine, Keoni Eluene a me ka wahine, no ka himeni ana iloko o ka hale hoikeike Lua-o-Pele ma Bosetona. He hookahi makahiki e hele ai.

 Ma ka Arawa o ke kakahiaka Poaono nei i huli hoi mai ai o Kakina, Samu Damona, Wiliama Bele, a me kekahi poe e ae, ua hele nae hoi lakou nei ma ae la a kunahihi i ka lele ana mai, oiai, he ole ka hei a me ka hoi ma na helehelena. He pahu pila gita ka Kakina wahi puolo e paa ana, he koana mai no paha no na hoikeike hula Hawaii ma Kikako a me Kapalakiko, a kau oia i ka uwapo lilo i ka Loio Kuhina.

Ua lilo mai nei ia Samu Demena ko C. R. Bihopa kuleana a pau iloko o kona hale banako maanei no $800,000, e hoomaka ana mai Iune 1 ae. E hookaa manawa ia aku ana ma ka uku panee oluolu a haahaa. Oiai hoi, o Bihopa ka hope pere sidena o ka Banako Anagalo Kaleponi, ua makemake oia e pau kona waihona dala maanei i ka unuhi aku no o, aka, hoolilo e mai la nae hoi. E pau paha auanei ko Kamu noho Kuhina ana.

Mamua iho o ke alo o ka Hale Leta i kakahiaka Poaono nei, ua pa leo aku kekahi kanaka ia Ailuene Buki no kana nupepa, e mea aku ana ka ua kanaka la no ka holo imua a holo ihope. Ua pii koke ae la ka ka ena o Buki, o ko makou lohe mai ia, a mahope iho o ka pane ana aku, ua pai aku la oia i ko iala waha, a mai uluaoa a hoolele na ai a ka ui ma ia wahi, e ole wale no e keakeaia. Pau hoi keia, ua hele aku o Ailuene a i ka makai (Alopeka Makana) a kauoha aku la e hopuia kela kanaka no ka ona, aole nae hoi i hookoia. Ea, auhea oe, haki ka laahia o ko La Sabati la e ka makamaka; pehea hoi nei hana?

OLELO HOOLAHA.

O ka pono lawa i haawaiia i na kanaka e ka mea nona ka inoa malalo iho a e kona hope paha, no ka lawaia ana ma ke kai no Honouliuli, Apana o Ewa, mokupuni o Oahu, ma keia ua hoopauia.
aple 15-4mnw C L HOPKINS.

OLELO HOOLAHA.

E hooneeia aku ana ke KAA LIO LAAU PONIUNIU ma ka aoao ma Ewa iho o ka Uwapo o Haaliliamanu, ma ka la 30 o Iune, 1895.
apl 15-4mnw J A VICTOR

Hoolaha Mahalo Piha.

Oiai, aole maua i manao e hoolewa akea ia ke kino kupapau o ka maua keiki i make, A. P. Peterson, mawaho ae o ka hoolewa ohana wale no, eia nae, ua okoa na mea i ikeia i ka auwina la Poakahi, Aperila 8. Nolaila, ke haawi aku nei maua i ka mahalo piha palena ole i na wahine, na hoa'loha, a me na poe no a pau, mawaho aku hoi o ka ohana ponoi, no na hana kokua i lauleaia mai, e laa na hoohiwahiwa ana me na lei a me na pua, a me kahi mau hana e ae. A pela pu no hoi ka mahalo piha i ka Puali Puhiohe Lahui.

M R. ME MRS. D P PETERSON.
apl 15-1mnw