Ka Makaainana, Volume III, Number 9, 6 May 1895 — Page 5

Page PDF (841.06 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 6, 1895. 5

mai makou ua kue ikaika loa o T. G. T Taramu, Luna Kope Aupuni, i kela manao, a i keia mau hapa-haole hoi, ua lilo na ola o na hoalahui i mea ole. Ka hoopalaimaka no hoi e! Makia ua u manao e nalo loa ana a o ia hoi ko laua nani, eia nae, ua ikeia a ua ahuwale, a ua nalo aku hoi ka hoi a me ka nani mai o laua aku.

Elua mau Pake alakai, o Monowa a me Lau Kona, ka i hele aku e noi i ke Aupuni he mau pule i hala ae e aeia mai lakou e hoala ae i pualikoa no lakou iho, aole no ka manao e kue a e kokua i ke Aupuni, aka, i mea ka no lakou e makaukau ai i ka ike paikau, a hoi no ka aina ua ike i ke kaua. Ua paneia mai e noonoo ana ka Mana Hooko i ka lakou hoopii a noi hoi. Oia no hoi paha, ae mai no hoi paha ka pono, i loaa ai hoi ka kakou mea e ike ai ina he eleu lo lakou. O kahi mea hilu nae paha hoi ia, ke aeia ka lakou noi, alaila, eia hou aku no ua noi o ia ano like.

Ua hoike mai nei o Kuhina Nui Geresehama ia Kuhina Wilisi maanei e pili ana no Keoni Bola, kekahi o na pio kalaiaina e paa nei ma Kawa mamuli o ka Samu Nolena hoike ana, aole oia he kanaka Amerika, no ka mea, ua hoohiki oia iloko o 1885 i kupa Hawaii a i makaainana oiaio no ka Moi o ia wa; no ka mea hoi, mai ia wa mai a hiki iho nei i kona paa ana, aole oia i hoi hou aku no kona aina oiwi, nolaila, aole loa o Amerika Huipuia e komo akeakea mai ana nona a me kahi poe e ae i like me ia ke ano. Ua lohe wale ia ae no pela pu no ka hoi me ke Aupuni o Beritania Nui e pili ana no Bila Rikada, aka, e nana aku no kakou ia mua.

I ka makou hoomaopopo iho he puupuu oolea keia i loaa mai la i kahi poe i hoohie i mua a i kapa ae ia lakou iho he poe Maleka a he poe Pelekane. Pau loa o Pi Ki Keoni, Alapalaki, a me lakou ma iho no a pau loa malalo o keia manao hookahi. Ua hoomaopopoia mamua iki aku nei aole keia poe i manao ia lakou iho he poe Maleka, i ka wa hoi o kekahi kanawai i hooholoia mai nei e kau ana i auhau maluna o na loaa o na poe e noho ana ma ka aina a mawaho aku paha hoi o kona mau palena. Ke hele no la hoi a pa na ekeeke, o ka waihona iho la no ia o ko lakou kulana Maleka a ano lahui e ae paha.

Aole no ka hoi o Mama Emaluka i haalele la, eia nae, wawalo e ia ae la ua waiho aku oia i kona kulana iloko o ka Ahakuka. Ua waiho aku oia i kona kulana koa, no ka nui o ka hana, a o ia wale ae la no, pau. Aneane e piha elua makahiki o kona noho koa ana, a he mau pule helu wale no hoi koe a pau ae, haalele e, no ka inaina paha hoi kahi i ka haawiia ana o kekahi hana piula o luna iho o kaupoku o Kalakaua Hale i kekahi Pake he mea kue loa iaia a i kona manao, a emoole loa ai kona waiho aku. Pela iho iho la no lakou e hana mau ia ai.

Mai Maui mai nei ka lono, a ua wawa loa ia no hoi maanei, i hoi mai nei ka o Kakina mai Wasinetona mai me ka manao e hoolaulea pu ae me na poe o ka aoao Alii, me ka manao paha no ke Kama'lii Kaiulani ke kulana Moi maluna o ka nohoalii o Hawaii nei, a o ke kumu ka ia o ua o Kikania Lualii e hoopipili nei i ka luaui o ua Wohi Lani opuu nei a kakou. Hele oe pela, e Satana, a mahope ae o ke kua. Eia nae hoi ka mea i hoomaopopoia, ua oolea loa ka manao hopohopo, aole o ua o Kakina wale, aka, o kekahi poe e ae no hoi kahi o ka aoao like me ia, aole e hiki ke lilo i mea paa a mau loa kekahi aupuni e ku ana mamuli o ka ikaika koa. Auwe no ka hoi, e hewa paha auanei hoi makou, oiai, he kipi maopopo ka manao ana no kekahi ano hooponopono Aupuni Moi iloko o keia au, no ka mea, he kue loa ke kahua hana i hoikeia ma ke kumukanawai o ka Repubalika no ia mea.

Ko Makou Keena Hou.

E like no me ka makou i hoomaikeike aku ai ma ka helu i hala, pela no i hookoia ai-a i ka Poaha iho la, oia hoi, ua nee aku ko makou keena mai kela luamilo ma Kapuukolo a i kahi laukanaka a maka ala ia e ka lehulehu ma Waialeale. Aia no keia keena ma alanui Moi nei, helu 327, oia ke keena oihana ponoi o E. B. Tomasi, mea uhau uinihepa, malalo pono iho ma ka huli ae ma Ewa, o ka hale o ka Ahahui Lokahi Pake a mauka pono iho no hoi o ke kahua o ka Halewai kahiko a kokoke ma ke keena o KA MAKAAINANA mua a ma Waikiki iho o ke kihi o alanui Konia. E hewa ia keena, he maemae, a o na ano no a pau e kohu ai o ka nani a me ka maikai. Aia makou ma ke keena mahope, ua lawa a ua pau pono ia makou, a ma ke keena mamua iho ko makou Puuku, i kaawale ai oia no ka lawelawe ana i kana mau hana ponoi, a me ko makou mahele like no hoi i ka uku ana o kahi. Nui ko makou aie a mahalo i ka oluolu a lokomaikai o ko makou haku hale hou, ia Misita Waikiki, no kona hookuu ana mai i kekahi kaa kauo lima ona a me kekahi kaa kikane me elua limahana, no ke kokua ana ma ka hoonee ana aku i ko makou mau pono.

Ua Hala ma Kela Ao.

Kakahiaka o nehinei, hora 8 paha, i haalele emoole mai ai o Mele Hiipoi i keia ola ana ma kona wahi makai o Iwilei. He oluolu maikai no oia, koe wale no he wahi eha ma ka umauma a huai ma ke kua a ku a kauhola a hala aku la ke aho. Oia ka wahine kanemake Liki Miki makapo, a ua mare hou iho nei ia Kaimimoku, kekahi o na pio kalaiaina e paa nei ma Kawa. Ua hookuuia ke kane opio e ike i kona kino wailua mahope koke iho o ka loaa ana ae o ka lono ma Kawa, me ke kiaiia no nae, a aui wale ka la o nehinei, hoihoi hou ia. Lehulehu na poe makamaka a me na hoa'loha aloha aina i kipa aku e ike. E hoolewaia ana kona kino kupapau i ka hora 10 A. M., a i ole ia, hora 2 P. M. paha o keia la.

Ehu o na Huakai Paoa.

O kela huakai paoa hope loa ilalo o Ewa, a makou i hoike aku ai ma ka helu i hala, i ka wa ka i hoihoiia ai o ka Luna Kiai Awa a me kekahi poe e ae maluna o kahi waapa uuku o kahi kiakahi Ehukai ( Sepere Spray], a me he la ua hapalua paha o ke ala, a no ka piha loa, ua ano kulanalana ae la a huli ana, kuho ana na poe a pau o luna iloko o ke kai. Me ka pulu ia poe i huli hoi hui mai ai me he poe iole la i lumaiia. Hu no ka aka!
                Eia no ka hoi o kela huakai pahaohao a ka Eleu o kela pule aku nei, i uhai no ka i ua wahi moku kiakahi la no o ka holo ana aku nei no Molokai, me ka manaoia paha e kii opiuma ana, mai luna mai paha o na moku i ikeia i ke kaaloalo mau malaila. Wanaao La Pule i loaa aku ai ua wahi moku la ma Kaunakakai, holo aku ka Luna Kiai Awa a kau, huli hou no ia luna a hoka hou no. Ua manao ka ua Luna Kiai Awa la e kolo mai, aka, aoia mai e ko Molokai Hope Makai Nui, i ko laua hui pu ana, e haalele oia ia manao. Hora 1 paha o ka wanaao Poaono nei i ku hou mai ai ua wahi moku la i Kou nei, o Haiela Kapu a me kahi poe e ae ko luna. Loaa i ka malie ma Ka Lae-o-ka Ilio, oiai, i ka hora 8 A. M. o ka Poalima nei ka haalele ana aku.

Auwina la Poaono nei i uniki ai ke kau kinipopo nui, a na na hui Ikeoleia a me Hoku i hoau mua ae. Ua lilo ka eo i ka inoa mua, he 7 kue la 6 puni. Ia kakahiaka nui no i ulele ai na hui Sana Lui a me Kula Alii, a ua eo no i ka inoa mua, he 13 kue ia 5 puni.

NA HANA KOKUA

Aohe na Lohe Loaa, aka, Mau no
na Hoolilo.

Mamuli o na kuia i loaa i na komite o ka Ahahui Kokua Manawalea, nolaila, ua hoopaneeia ka malama ana i ko lakou halawai mau o ka Poakolu iho la a noho i keia Poakolu iho, e like me ka mea mau. Nolaila, ua nele keia pule me ka hoike o na loaa, koe wale no ka hoike no na dala e waiho nei ma ka waihona a Aperila 30, 1895, he $852.05. A eia iho no hoi

Ka Hoike Elima o na Lilo:

Ohana o Keoni Beka..$1 25 " Makakoa ..... 1 00
"
Kahaiao..... 2 00
" D K Koa..... 1 00
" Kanaana...... 1 25
" L Kameakane. 1 25
" R Palau...... 1 50
" Manuel Kuhio 1 00
" D Keaunui... 1 00
" J K Kamalii.. 1 25
" Kaanaana .... 1 00
" Keawekalohe.. 1 50
" Nainalau.... 1 00
" Inoaole ....... 1 00
" Pihana....... 1 50
" Enoka ....... 1 00
" H P Kaohi....1 00
" Kamaka.... 1 00
" H Kalei...... 1 00
" Aberahama... 1 00
" Kaolowi...... 1 00
" Geo. Makalena. 1 00
" Kaaihue..... 1 00
" Kamai ....... 2 00
" S Kalalau .... 1 50
" Elia ......... 1 50
" D Damiana.. 1 50
" Kaneuu...... 1 00
" Keamopohaku.... 1 50
" Kauai.......1 00
" John Mahuka....2 00
" Waianae ..... 1 25
" John Piko..... 2 00
" G H Pahia.. 1 50
" Kakaio ....... 1 50
" Paterika Lene.... 2 00
" J Kaae...... 2 00
" Keoni Waipio 1 00
" Wm Kekoa.... 1 00
" Alika Kamika .....2 00
" Holo......... 1 00
" Kamaki Pule.. 1 00
" Hanupau ..... 1 00
" Kilohana..... 1 00
" Toma Pedro.... 1 50
" Kema Kekipi. 1 00
" Kaaikike..... 1 00
" J W Bipikane. 1 00
" Keoni Pio.... 1 00
" WM Moepali.. 1 50
" J K Beni..... 1 00
" Kahananui.... 1 25
" Keliikuewa ..... 1 00
Huina...... $67 00

KELA A ME KEIA LILO.

Lilo no na ohana hou i hoihoiia ma Kakaako...$ 2 25
Lilo
no ka Poi......... 5 40
Huina lilo a Mei 4......$74 65
                Eia ke koe nei ma ka waihona a Mei 4, he $777 40.
                Ma ka helu i hala, no ka poahi loa o na lima a paewa ka ike o na maka, ua komo hewa he $1.50 ma ka inoa o Kaaihue, aka, o ka pololei he $1 00 wale no.

Aperila 30 nei i hoomaka ai ka Lunakanawai Apana i buke hou nana no na hihia hewa.