Ka Makaainana, Volume III, Number 10, 13 May 1895 — Page 1

Page PDF (830.21 KB)

Ka Makaainana.
BUKE III - Ano Hou. Honolulu, Oahu, Mei 13, 1895. HELU 10

Aloha Kahi i Hoolulu ai.

Aloha e ka lihi kai o Kahala,
Ke aloha aina hoolulu nei,
Hoolulu iho au me na hoa,
Na opio Hawaii puuwai kila,
Silaia ka manao me ke aloha,
E imi i ka pono o ka aina,
Aina makee a ka puakea,
A ka u'a pae hewa mai o Maleka,
Molia e ke ola e na pokii,
I hoi e ka ea o ka aina,
I mau ai ko hae Hawaii,
Ka welo ana ma ka Pakipika.
Haina ia mai ana ka puana,
Na keiki Hawaii puuwai kila.
HENRY ENOKA.

-
Hoku kue ia Kamehameha.

                     O ka paani kinipopo o ka Poaono nei kekahi o na paani popo loa ana o Kamehameha, a lawe haaheo ae la hoi ka Hoku i ka lanakila ma ka loaa ana ia lakou he 17 mau aipuni kue ia 9 wale no o ka hoa paonioni. Malalo iho e ikeia ai na holo a lakou i kela a me keia komo ana:
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Hoku 0 | 1 | 1 | 3 | 0 | 1 | 4 | 5 | 2
Kameha. 2 | 0 | 1 | 4 | 1 | 1 | 0 | 0 | 0
                     Aohe uwauwa iki o kela poe leo nunui mauka ae o Kawaiahao i ka haule ino loa ana o Kamehameha. Pela no hoi me kekahi poe o luna aenei o Leleo.
                     Ua loohiaia o Pilipo Davisi me kekahi ulia iaia e holo paukiki ana no ka pahu elua, i ke komo ehiku ana, ma o ka huli ana o ke alo iluna a pa ikaika loa o hope o ke poo i ka lepo a waiho a maule aku la oia. A mahope o ka lomilomiia no kekahi manawa ua pohala hou ae la oia. O Keoni Aea ka i pani ma kona wahi i na komo hope ana a Kamehameha.
                     O Ikeoleia a me Kamehameha i keia Poaono iho.

-
Loaa Aku ua Make.

                     Kakahiaka o nehinei, hora 8 paha, i loaa ae ai ka lono i ka Halewai ua loaa aku ke kino make o kekahi haole ma kekahi wahi mauka o Manoa, nona ka inoa o Iakoba Makala (Jacob Markle). No kahi mau la i hala ae ka ikeia ana o kona inu rama, nui, a i kakahiaka o nehinei i loaa aku ai i kana keiki e moe ana ua make, a e ku ana ma kona aoao he omole waikeke a he omole laaumake. Aohe i maopopo ke kumu o kona hana ana pela. He haole loihi oia, i kamaaina ma Lahaina a e kahi poe paha hoi o nei, i kona kalewa wahie kiawe maluna o kekahi kaa hali ukana nui. Ua wae koke ia i poe kiure kolonelo a ua pau nui aku no uka me ke kauka e nana i ke kino make, a mahope iho ua hoopanee ka noho ana e noonoo a keia la paha, a i ole ia, i kahi wa e ae o keia pule.

-

                     He Pake ka i ku aku imua o Lunakanawai Apana Wilikoki i ka Poalima nei no ka aeahaukae aka, ua hookuuia mai no i kona hoike eia oia ke hana nei no Kapena Makai Sekota.

KOIIA NA POHO.
-
Na Palapala i Hoohikiia no na
Hana Maanei.

                     No Wasinetona mai o Aperila 27 ka lono e olelo ana, ua hoouna aku o Kuhina Amerika Wilisi mai nei aku ia Kuhina Nui Geresehama he heluna o na olelo hoakaka, i hoohikiia imua o Kanikela-Kenerala Mila, a na poe Amerika i hopuhopuia ai o keia Aupuni ma ke ano hoohuoi a ano e ae paha, me ka upuia o lakou kekahi i komo iloko o na hana kipi o Ianuari aku nei, a i ae nui ia hoi e haalele loa mai ia Hawaii nei, aole e huli hoi hou mai oiai lakou e ola ana.
                     Ma kela a me keia hihia pakahi ua koiia aku na poho a ua komo pu aku no hoi ia ma kela mau olelo hoakaka a lakou. Eia iho na inoa o ia poe Amerika.
                     P.M. Rooney (Pita Rune), hanauia iloko o 1849 ma ka Apana Dukesa, Nu Ioka, luna nui mua o ka Halepai Holomua, he $50,000 kana koi poho.
                     H.A. Juen (Hale Iuene), hanauia ma Setamafoda, Konete kute, he mea pena hale, kiai no ka Oihana Dute a he kapena makai malalo o ke Aupuni Kuikawa, he $5 o ka la kana koi poho no ka hoopaahaoia ana a me na poho kupono e ae e hookaulikeia ana.
                     Hanale vona Watana (von Worthern), hanauia ma Nu Oleana iloko o 1872, agena kalepa laulaha, he $65 o ka malama no 43 la o ka hoopaahaoia ana.
                     Charles F. Molteno (Kale Mokina), he kanaka Hawai, hookupaia ma Kapalakiko iloko o 1873, he mea kahi umiumi, he $4 o ka la kona poho oiai kona manawa i hoopaahaoia ai
                     James Dureell (Kimo Duriele), hanauia ma Nu Oleana iloko o 1858, mea malama halekuai, he $25,000 ke poho.
                     John Ross (Kapena Loke), hanauia ma Sekotia, hookupaia ma Nu Ioka, mea mahiai a kanu ko, he $100,000 ke poho.
                     [Ua lawe mai makou i keia maluna ae mai ka nupepa Kahea mai o Kapalakiko o Aperila 28. - L.H.]

-

                     Poalua, Aperila 30, ma Hilo, Hawaii, i haalele mai ai ke aho o ka Rev. Kale Puzo i keia ola ana. Oia kekahi o na makua kahiko o ka pono a me ka hoomana Katolika Roma ma ia apana.
                     O ka haole iaia iho nei ka aelike me ka Hui Alahao me Aina Oahu no ka hoomoe, ana i ke alahao a hiki i Waianae, ua hoopauia mamuli o ka hiki ole iaia ke pololei i kona poe hana. Ma ka Auseteralia i hoi aku ai oia no kona wahi i hele mai ai.

KAU O MEI.
-
Na Hana Imua o ka Aha Kaapuni
ma ke Kiure.

                     Mahope iho o ka wehe ana i kakahiaka Poakahi i hala, a mahope iho hoi o ka hoonohonoho a hoomaopopoia ana o na hihia e hanaia aku ai, ua hoopanee ka Aha, no ka mea, he la koho balota kuikawa ia no ka apana eha.

Ko Buki-Nawahi Hihia ohumu Kipi.

                     O keia ka hihia mua i kaheaia a noho ai ke kiure i ka Poalua ae a hoopauia i ka aumoe Poaha, malalo o ka lawelawe ana a na loio, Kaulia, Poepoe a me Kaneakua. Ua ano like loa no na olelo ike me ka hanaia ana mamua iloko o Dekemaba, 1894, imua o ka Aha Apana. No Nawahi, i kinohi no o ke koho ana a ke kiure, ua hookuuia oia e umi kue ia elua, aka, puikaika ia Buki a loaa ole ka olelo hooholo, a hookuuia lakou. He ehiku ma ka hookuu a he elima ma ka hoopaa, a moe hou aku la kona hihia a no ke kau o Augate ae.
                     E hoomaopopoia o Wile Kakela ko Ailuene Buki loio i ke kau o Feberuari i hala, a ua lohe mai makou ua ao oia ia Buki ma e ae ua hewa a me ka lawe pu ae i ka hoohiki, alaila, pakele. No ka ae ole ke kumu i haalele aku ai iaia a huli ae la i na loio oiwi. I ka hoomaopopo aku i na mea i hoopiiia, aohe kuee mawaena o laua, ua paleia ae ia ano e a ua "hookahi wai o ka like" e "lana malie" ana. O ka pono no hoi paha ia.

Hihia Laibila o ka Holomua.

                     I ka wehe ana ae o ka Aha i kakahiaka Poakolu, ua hoopau wale ia e ka Loio Kuhina kela hihia kahiko i hoopiiia ai o E. Nore, lunahooponopono o ka Holomua namu, no ka hewa laibila hoala a hoeueu kipi.

Hihia Pepehi Pake Konohi o Koolau.

                     Poalima nei, o ka hihia pepehikanaka o Paterika Kulina ka i hooloheia i ka wehe ana ae o ka Aha i ka hora 9:30 A.M. Ua hoomauia mai a pau i ke ahiahi Poaono nei, hora 5 paha, a ahewaia oia ma ke degere ekolu no ka laweola. I nei kakahiaka e kauia ai kona hoopai.

-

                     Poaono nei i weheia ai ka Halekuai Lahui Kalahiki. Aohe e hewa ke kina ae malaila.
                     Ke lonolonoia mai nei aole e haalele koke mai ana ka Piladelepia ia Honolulu nei a pau na mahina ekolu.

NA KOKUA ALOHA.
-
Mau no na Lilo, Aole na Komo
Hou Mai.

                     E like no me ke kuia ana i ka pule i hala, pela no hoi i keia iho la a loaa halawai ole. Malia o loaa halawai i nei Poakolu iho, e like me ka mau ma ka manawa mau a ma kahi mau, alaila, loaa ae na hoike makilo dala a na komite. Eia iho no malalo

Ka Hoike Eono o na Lilo:

Ohana o Keoni Beka........$1 25
" Makakoa..........................1 00
" Kahaiao............................2 00
" D K Koa...........................1 00
" Kanaana ..........................1 25
" L Kameakane...................1 25
" R Palau.............................1 50
" Manuel Kuhio...................1 00
" D Keaunui.........................1 00
" J K Kamali........................1 00
" Kaanaana..........................1 00
" Keawekalohe....................1 50
" Nahinalau..........................1 00
" Inoaole .............................1 00
" Pihana................................1 50
" Enoka................................ 1 00
" H P Kaohi..........................1 00
" Kamaka..............................1 00
" H Kalei...............................1 00
" Aberahama .........................1 00
" Kaolowi...............................1 00
" Geo. Makalena....................1 00
" Kaaihue...............................1 00
" Kamai..................................2 00
" S Kalalau............................1 50
" Elia......................................1 50
" D Damiana..........................1 50
" Kaneuu................................1 00
" Keamopohaku.....................1 50
" Kauai...................................1 00
" John Mahuka......................2 00
" Waianae ............................1 25
" John Piko............................ 2 00
" G H Pahia............................1 50
" Kakaio ................................1 50
" Paterika Lene ......................2 00
" J Kaae .................................2 00
" Keoni Waipio .....................1 00
" Wm Kekoa...........................1 00
" Alika Kamika ......................2 00
" Holo.....................................1 00
" Kamaki Pule ....................... 1 00
" Hanupau................................1 00
" Kilohana ...............................1 00
" Toma Pedro...........................1 50
" Kema Kekipi ........................1 00
" Kaaikike ................................1 00
" J W Bipikane..........................1 00
" Keoni Pio................................1 00
" W M Moepali..........................1 50
" J K Beni .................................1 00
" Kahananui...............................1 25
" Keliikuewa..............................1 00
Huina.........................................$66 75

KELA A M KEIA LILO.

Lilo no ka Poi .................................5 00
Lako pola me pa.............................. 65
Huina lilo a Mei 11.........................72 40
                     Eia ke koe nei ma ka waihona a Mei 11, he $705.

-

                     La 20 iho e ku mai ai ke Kina mai Kina a me Iapana mai no ka holo loa aku i Kapalakiko. O ka Miowera i ka la 24 aku mai Vanekouva mai.