Ka Makaainana, Volume III, Number 10, 13 May 1895 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]

KELA A ME KEIA.

E holuhelu ae i ua hoolaha hou ** oili akn nei r«3a ko makuu pepa o keia Ih. Ua huli hoi akn nia ka Au*h>teralia o ka Poakolu iho la o Kapeua J. Pama, mea ! "k&u o ka nupepa Pou o Nu laka. Imaa o ka Aha Apaoa i ka Poahia iho la, ua hookuuia o Kalakahuna no kooa h«wa i hoopiiia ai he aeahaukae Mamuli o ke omaimai o ka Luuakanawai Apana Pere, *ja. lilo ae la Luka Wilikoki, Maheleolelo, ka-luuaKanaw i ana no ka Aha Apana i na la i hala iho la . No ko Apeuela haale.le kuia no eiua pule maaiua aku, ua hookauluaia ka hoopai ana iaia imua o ka Aha Apan.a-i.ka Poalima nei ke maikai a hele mau oia i ke kula ma nei mua aku. Ua heokohuia ae nei o Misasa Hiu Gaoa i hop* kumu no Misi Roda Gerina no ke kula o Kawaiahao. He kula hou loa iho nei keia a ua hiki nae hoi ka nui o na haumana i ke 65Ua aneane no paha e piha na malaoia elua ia Akoni Kosa, -roa—Kauai* —&a hoi inai la oia u me kona ohana rna ka Mikahnla' oka La Pule, la o nei, me ka maikai ro o na kiuo. Ma ka Auseferaha i hoouuaia aku uei ka aein ia F. W. Wanabaga a -ne P (l Camarino e huli h<>i hou mai i ka aina neu oiai, o laua kekahi o na poe i kipakuia e ke Aupuni. " Ma ka paani kinipopu o na keiki kulu' oke KuUi Ali[ ;*ie Koleaka i kakahiaka Peaoiio nei ma- ke ktvhua lilo ke eo . i ka inoa-'mua me "20 puni kue ia 13 o ka inoa hope. Aole i hiki mai nei na mea noa a apo popo u ka Hoku aia ka Alameua o ka Poalia iho la. L'a ioaa uiia :a ka mea nou, ut. haki kekahi w&wae he mau la mamua ae o ka haalele ana aku (>. ka mokn, Ua paewa ka wa i hanaia ai e: ka moraki o D. Kapoi a me J. W. Kāmawae, e hoolahaia aku nei ka hookoia ma kahi kaawaie ae o keia helu. 0 ka pololei ua haoaia ma ka Ia 26 o lulai, M. H. 1 sBB. Maluna o ka mokukaua Pila-i «ielepia i haaw i ae ai o Aū Ime - rala Eiaaeli he paina ia. Kuhiua a me MisāBa Wi!isi, F M Haki a me ka wahine, a me kekahi poe e ae i konoia i ka po Poakahi i hala. I ka au viiiH la foaha iho la, ua laweia ae la no ka Halewai he kane me fca wahiue no, a hoopaaia aku la ke kane no ka hoeha ana i ka wahiue, oiai no nae aa ona like 110 iaua i laweia aku ai, a hookuuia ka wahine. O Pade|Cutisa ka ona 0 kahi moku heihei i keia wa, kahi moku nana e hoauo e uei ka noonoo o ka Luna Kiai Awa. Ua īīlo mai i&ia no $500, a e hoioholo akn ana oia ma na iuoku< pum nei 6 kakuu ma ke ano lawe ukana. Kakahiaka Poaha nei i ku inai ai ka mai Kap^la fcnko raai, » n la mai ona i huli hoi m\ ai ua iioah&uau (I N' iue A B Wihk iki ku kupuni ka-Ii la. Hor.i 1 1 te ahiahi i uiau a .%u v o «a iK i

! Ua lonoia inai nei o Fe- ! rede Harisona wa Ladana, ! Eaelani, a ke hooiknika hi i ka I hann m:i ko kamaili'» ko kfjkc»u aoao a rne "ko kukou pojio. Ma k& po .-Poakolu iho t« i paikau hookuliakalia hou ae ai ]na pualikou . Aupuui nia ko ; Kuea Haiealii, a 'ia makannia iaku hoi lakou e Misasa S. H I Kole kekalii hae «ilika Hai waii i hana inaiauia nie kekahi • mau kanaenae no lakou. i v No ka aihue ana o kekahi 'Pake, o Lan Tni ka inoa, i kekaI hi kinana moa o $1 kawaiwai io I a kekahi hoalahui ona, ua hoo I unaia aku oi« no eono ma!araa | e noho ai ma ka hana oolea ma I Kawa i ka Poaha iho la, mai ka I Aha Apana aku. j Auwina U Poalua iho la i holo ■ ,i wa ae ai kahi lio o Kauka ■x ii me kahi kaa, mai kekahi | ae o ria alanui Moi me Papu. Aohe raea o luna o ke kaa ia wa, aua palahuli $e aua lilo i tnea poino, aohe nao ai i koe iho i ka | papaa me kahi poino hou ole ae. Oiai no hoi, aole moho holo balota e ae i kue aku ia Alika Lopikana, ua kohoia oia i.pani ma ko Kale Kaaka wahi i ka Poakahi i hahi, i lunamakaainana no ka 'apana eha, e 128 | balota. He 17 balota i inoino a | hewa f ct koe iho he 111 Hooma- : keaka wale! He Pake ka i hopuia i ka i Poaha uei e kahi uiakai haole ] kuikawa Kodesi, kapena inakai ! kaulio. io anua i pau, no ka loaa ' ana me n. 'iini opiumu nia kona ! wahi. Tka huliia aua ona kini ! opiu<na i ka Halewai, a'ohe raea lo loko, nolaila, ua liookuuia mai •Ha ka Pake ma ke kauoha a ke kapena poo. Ma ka Alameda o ka Poaha iho la i hoea naai -ai oa ohe he ; l'\ na pahu elua a me na kime- | bala i)0 ka puali puhiohe o na ma'i lepera ma Molokai, i kauohaia aku nei e 0 Bega, kumu puhiohe o ke Aupuni, i Kaleponi. I keia kakahiaka e hoau iaua ia ai ua uaau ohe la mamua 0 k& hoouua ana sku i o. Palena ole ko na Kepani hauoli 1 k& Poaono nei, uia ko lakou ano no o ka lealea aua, a o lakou jna haku o Hoaolulu nei ia la, ! Hookahakaha hoikeike koa aina | ā me moana, ki pu aloha, mau I haiolelo, hana keaka, hooikaika j kino a lealea e ae mawaho o Pa- | waa. No ka haiki oko makou i kowa i keia ia, ua moe ka maj kou koike piha a keia helu ; Ma ka Malulani oka Poal ! iho la i hoea inai ai <> Samu i Nolena mai Lahaiua mai, a ma i ia uioku no i huli hoi aku ai no Lahaina me ka wahine & me jke kaikamahine i ka Po- • alima nei. No ka wahine no j kana huakai i hiki mai uei, oiai, ; he mai kona o ka waiho ana iho | nei. Aole oia iku hoike no ke j Aupuui ma ka hihia oli iniu I kipi o Buki ma. j Ua hiki mai n«»i he keiki johaua ua ka Peregidena, oia o j Edewada Piasona Kole, a ua noi | ae i palapala ioio nona malalo o ka hoemaikai ana a ka makta | kane hauauua. Me keiki keka- ; hi ua Kaie Kike o Maui i noi ae 1 piilapala loio, oia o Lada A Kike, a na W U Kamika a ine . W iie Kui i i kakau konu paiapaia t hotnn»ikāi. Lehulehu i\6 ka ua j iuvi i? s,v a na haoU w iilo i poe i lok« mīiani*K

Ua ae na Ahakuka o ke Aupuni jkn Poalua iho la ike uoi.a J; Kamakani o Kau, Hawuii t ac hoihoi hmi ia aku o koua mau j»ono Kiviht t i Hlo maiiiuli & kona ahewaia 'ana iloko o 1881 no ke apuka, Lehulehu u tt p oe koikoi .a kuonoono oia apana i kakan ma kaua pakpaia hoopii, a ua apono hoj ka Hooieo i ke noi, Imiia o fca Aha Ap aa i Poaha iho Ja i hoopah'i. o G. Wainee e uku i $100, oo ka lawolawe i ka haaa piliw&iw&i ki-p». Pa oia i ka laau ia Pua&hiwa, ka mea i hopu iqur ia hl no ka ona, a i ka loaa o ai» paiapaia ki-pa īioko o kona iaattn ekeeke» hoopaaia no ia a mamuli hoi o kona wala&u u*a ae 1 hewa ai o Wainee. . I ka La Pule i hhla, k 5 n*i, ma Kapuukolo. na amuia iho It k& pepeiao o kekahi kanaka waii e kekahi paele a moku. V& oiiaia keia kanaka, a hana Lu& ana hoi nei p.aele a me kēkah: poe paele okoa iho i ka wahine a ua kanaka ia a no k;a loaa ole, lele okoa. mai acta kekahi paele e uahu i ka pepei&o. Aole he mea i hopuia a hiai i W*& k Ma ka halawai ana o ka P&p& o ua Kauka Ma'i Lepeia i fc* ahiahi o ka la 7 nei, aia kahi s Kauka Wahie, ua hooholo lakei: o keia poe ma'i he 12 i l*we;& mai nei mai Moiokai m-ii. e aoia lakou e lapaau e tiaak& maanei ma ka elua m&'i. & kt kauk<t houkahi. A e malamaia hoi he mooleio pololei ok& 1 kou hana a hoike iuiuē, & ka i kela u uie keii» ana.