Ka Makaainana, Volume III, Number 13, 3 June 1895 — Page 1

Page PDF (832.25 KB)

Ka Makaainana.

 

BUKE III---Ano Hou. Honolulu, Oahu, Iune 3, 1895. HELU 134.

 

Keiki ALo i ke Ehuehu.

Aia i ka luna Daimana Hila,
Keiki Wilikoki puuwai kila,
Oiai makou e walea ana,
Kani ana ka pio hone i ke kula,
Me he la no a e i mai ana,
AIa Kaala i Maunalua,
Hoouna ka elele i Kaimuki,
E i ae o Eleu a hiki ami,
Hookahi mea hou loheia mai,
O Kamu Nolena ua auhee,
Ui aku, ui mai, ua na hoa,
Mahea kakou o naue ai;
Kuhikuhi na lima i ke kuahiwi,
Maanei e ke ala hiki aku ai,
Alawa iho au o na hoa,
Kohu auna manu ke kokolo like,
I ahona i ka hua o ke kuawa,
Me ka hua lanatana kau i ka waha,
Mukiki wai o ke kehau,
Ia wai lilelile i kuu maka,
A hiki makou a i Palolo,
E hui e luana me na hoa,
Aloha na hoa alo o ke anu,
Na hoa o ka uka leo o ka manu,
Haina ka puana la e o mai,
Na Keiki Hawaii alo ehuehu.
HENRY ENOKA.

 

Kaa Waiu Holo Pukalako.

                I ke ahiahi Poakolu nei, i ke kalaiwa o kekahi o na kaa waiu o ka Hui Waiu Honolulu i lele iho ai mai luna aku o ke kaa a komo loko o kekahi pa, ua pii aku la kekahi o na keikikane uuku o 4 paha makahiki a Keoki Wona iluna o ke kaa, a lalau aku la i ke kaula kaohi o na lio a no ka maa no hoi paha kahi o na lio i ke kalaiwa, ua hoomaka aku la na lio, e holo a huli ma ke kihi o alanui Kula mai alanui Liliha mai, a i ka hemo ana o ke peleki hoopaa o na huila ua pakela oi lea aku la ka ikaika huki o na lio a hiki ole ike keiki ke paa i ua kaula kaohi. Nolaila ua hookuu iho la oia i na kaula kaohi a puliki malie i kahi e noho ai a huli wale no na lio makai nei o alanui Nuuanu, a e na kini waiu pau i ka hanini me ka helelei pu. I ka hoopii'na mai o Kaopuana ua ano kanahai ka holo o na lio, a i ka mea ana ae e hoohuli ma ke kihi o alanui Beretania, paa i ka hopuia me ka poino o ke kaa. O kahi keiki hoi, aole oia i eha.

 

                Ua pau nui i ka hookuuia i ka Poakahi i hala na Kepani a me na Pake a ke Kina i lawe mai ai a hoomaluia ai ma Kahakaaulana. Hookahi o na kaa hali ukana o J. Nipa i hookui ae me kekahi o na kaa kikane ma ke alo iho o ka haleaina Biva i ke awakea Poalima nei a haki pu kekahi laau o ke kolo. O ke kalaiwa keia, ua huki pu ia oia e ka lio mai ka noho'na ae, a mai puiwa no nae paha hoi ka lio, aka, paa e ke kaulauwaha i ka hopuia e kahi poe e kuku ana malaila.

 

NA HOA O KA INEA.

 

Na Lono no na Pio Kalaiaina ma Hilo a me Nei.

 

                Mai kekahi poe mai nei o Hilo i hoea mai ai ma ke Kinau o ka Poalima nei i loheia mai nei no kekahi mau ano hana i hookauia aku maluna o kekahi o na pio kalaiaina malaila. Ua loaa ae ka i na luna paahao he mau palapala na kekahi mau pio, aka,  aole nae i maopopo nawai la o lakou. Nolaila, ma ke kauoha ka a ka Makai Nui, ua hili a hoehaia kekahi keiki o ka ohana a Poonahoahoa, me ka manao ua ike oia a nana paha hoi i lawe aku, oiai, mamuli o kona kamaaina i na luna, ua ano akea kona hele ana iwaena o na pio a me na paahao e ae. Iloko no kona hoole paakiki loa, na hoomauia no kona hiliia ana, a no ka loaa ole o ka mea i makemakeia mai iaia mai, na hoopau wale ia ae la no ka hoopai kohu ole ana iaia. (Heaha la kona mea i hoopii ole ai.) Mamuli o keia nele, na kohoia na Keo Kalaka paha ua palapala la, a ua hoounaia kekahi mau mea e kii iaia ma Kahalii. Hora 9 P.M. paha i kiiia ai a hoea ae i Hilo ponoi mahope o ka hora 12 o ke aumoe o ka Poalima, Mei 24, me ka paa o na lima i ka hao, a me ke kai o kekahi mea mamua maluna o ka lio me ke ka kaula ana a mahope aku no hoi kekahi iho ma ka lio no me ke kaula no e paa ana i ke pio, a me he la ka hoi he holoholona ahiu, a i ole ia, he powa a pepehikanaka paha. Aohe no oia i ae aku, aole loa no hoi i ke kauohaia ana o kana whaine e hele aku e hoomalimali iaia e ae i ka mea oiaio, aka, ua moe loa no i ka ole. Aia ka ke manaoia la e hoihoi hou mai iaia i Kawa aenei, a aia no hoi ke paaia la ma Hilo Kaona. Ua koho wale ia ka na ia pio, a i ole ia, na kana whaine paha malaila na palapala e loheia nei o na hanainoia o na pio malaila, a makou hoi e hoopuka mau nei. O kekahi hoi, ua papa loa ia ka na wahine a na makai o laila aole e hele pu me ia wahine, a ke hele pu nui hoi, e lilo lakou i poe kiu e hoolohelohe ai no kana mau olelo. Ahu no hoi ka alaala palu. A no Keoni Waiae hoi, aole no ka hoi ona ano hoopepe wale aku ao. O na pio e ae, he oluolu a he maikai loa no ka na ola kino.
                No nei hoi, ua laweia mai ka lohe i o makou nei na hookiiia kekahi poe pio me ka ai i ke awakea a me ke ahiahi o ka Poaono nei. Aohe i akaka mai na kumu ia makou no ia hana a ka Lunapaahao, a malia no hoi he kue paha i na rula. Ua lohe pu ia mai no hoi ua hoopaaia o Kana'lii Kalanianaole iloko o ke keena paa pouli mahope iho o ke awakea Poaono nei, a aohe i aeia na poe i hele aku i nehinei e ike iaia. Kakana ka ka leo o ka bosi.
                Poalima nei i laweia mai ai o Bila Rikada, Toma Woka, a me E.C. Kiriki i kai nei, i ke keena o ka Hope Kanikela Beritania ma alanui Kaahumanu. I lawe nui ia ka no ka hoomaopopo pono ana ina paha he mau Beretania io, a i ole ia, he mau kupa Hawaii na inoa mua elua, oiai, na loaa aku ka ma ia keena na hooia ana ua hoopikaia na palapala hookupa ia laua. Ke oiaio loa keia, alaila, e loli ae ana paha ka olelo hooholo a Eala Kimihale, he Hawaii laua ma kahi o ko laua Pelekane ana.

 

Ua Make o Mr. Walter Hill.

                Ma ka Monowai mai nei i loaa mai ai ka lono no ka make ana o W. Hila, Luna Leta Nui hope loa o ke Aupuni Moi a ona mua loa hoi o ka nupepa Buletina, ma Adelaida, Auseteralia, i Aperila 22 aku nei. Ua hanauia oia ma Cherry Grove, ka waiwai o kona luaui ma Auseteralia Hema, a ilaila no i nalo ai kona kino i ka la 24 mai. Iloko o na oihana a pau ana i lawelawe ai no ke Aupuni maanei, ua nui kona mahaloia a ua lilo hoi kekahi o ia mau hana i kia hoomanao nona. Ua piha iaiai ke 52 o na makahiki ma keia ao, a haalele iho la maanei he whaine Hawaii a me ka laua kaikamahine hookahi e noho me ka u nona. Mawaho ae o laua, ua haalele iho oia mahope nei i kona mau makua, na hoahanau (3) a me na kaikuahine (5) e kanikau paiaumu nona. Aloha no ia makamaka a hoa'loha oiaio o na Alii a me ka lahui oiwi.

Haule Ino ka Hoku.

                 E like no me ka mea maa mau ka pihaia o ke kahua kinipopo, pela no na hiohiona i ikeia ma ka Poaono nei. Ua lilo i mea anoi nui ia keia paani ana o na hui Kamehameha a me Hoku, a ua ku ae no hoi kaena a kekahi poe na ka Hoku ke eo, a pela no hoi kahi. a lilo aku la nae ka make ia Kamehameha me 9 puni kue ia 6. Eia iho na holo ma na komo ana:

                                                                                 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Kameh                                                                    0 3 1 0 3 0 0 1 1---9
Hoku                                                                      0 0 1 0 2 3 0 0 0---6
                O Ikeoleia a me Kamehameha ko keia Poaono iho.

 

EMI KA WAIHONA.

 

O ka Ahahui Kokua Manawalea Lahui.

 

No keia pule iho la, eia iho
Ka
Hoike Eiwa o na Lilo:

Ohana o Makakoa                                1.00
                Kahaio                                   2.00
                D. Koa                                    1.00
                Kanaana                                1.25
                L. Kameakane.                      1.25
                R. Palau                                  1.50
                Manuel Kuhio                      1.00
                D. Keaunui                            1.00
                J.K. Kamali                            1.00
                Kaanaana                              1.00
                Keawekalohe                        1.50
                Nahinalau                              1.00
                Inoaole                                   1.00
                Pihana                                    1.50
                Enoka                                     1.00
                H.P. Kaohi                             1.00
                Kamaka                                  1.00
                H. Kalei                                  1.00
                Aberahama                            1.00
                Kaolowi                                 1.00
                Geo. Makalena                      1.00
                Kaaihue                                 1.00
                Kamai                                     2.00
                S. Kalalau                              1.50
                Elia                                          1.50
                D. Damiana                            1.50
                Kaneuu                                  1.00
                Keanopohaku                       1.50
                Kauai                                      1.00
                John Mahuka                        1.50
                Waianae                                1.25
                John Piko                               1.50
                G H Pahia                               1.50
                Kakaio                                    1.50
                Paterika Lene                        1.50
                J Kaae                                    1.50
                Keoni Waipio                       1.00
                Wm Kekoa                            1.00
                Alika Kamika                         2.00
                Holo                                       1.00
                Kamaki Pule                          1.00
                Hanupau                                1.00
                Kilohana                                1.00
                Toma Pedro                           1.50
                Kema Kekipi                          1.00
                Kaaikike                                 1.00
                Bipi Kane                               1.00
                Keoni Pio                               1.00
                W M Moepali                       1.50
                J K Beni                                 1.00
                Kahananui                             1.25
                Keliikuewa                             1.00
                S. Kaili                                    1.00
                Huina.                                    $67.00

 

KELA A ME KEIA LILO.

Lilo no ka Poi                                        7.50
Huina lilo a Mei 25                               $74.50
                Eia ke koe nei ma ka waihona a Mei 31, he $576.60.

 

                Mamuli o ko E C Kiriki kakauinoa ana i kekahi palapala mai ka Loio Kuhina aku e ae ana i kona hewa no kela hihia like me Buki, a me Nawahi, a me kona ae pu no hoi e haalele mai i keia mau laiaulu, ua kipakuia aku oia e ke Aupuni ma ka mokumahu Pekina o ke ahiahi Poaono nei e holo no Iapana a no Kina paha. Ua uluhua loa ia ka oia i ka noho loihi loa iloko o Kawa me ka hana ole. Na ka Ilamuku no oia i lawe aku a kau i ka moku a holo loa aku la.