Ka Makaainana, Volume III, Number 14, 10 June 1895 — Page 7

Page PDF (857.43 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IUNE 10, 1895. 7

 

NA PALAPALA.

                [Aole maluna iho o makou ke koi koi o na hala a me na hewa no na manao i hoopukaia malalo o keia poo, aka, aia no maluna iho o na poe na lakou a kakau mai.]

 

Manao Pili Laula i ka Lahui.

 

E MR. LUNAHOOPONOPONO:
                I ka lahui kupaa naue ole i hookulalaniia a moekahi ka noonoo maikai no ke Aupuni Moi, e noho maluhia ana maluna o ke kahua kalaiaina manao maikai o ke aloha Alii a aloha aina. Ua waihoia mai na'u he nolu olelo i wahiia a paa i na hoomaoe olelo kanikaniaula, e hooniole kamailio ana, a penei iho ua ninau pili lahui la:
                Pehea ana la ka manao ao o ka lahui ina o Kaiulani ka Moi ma ka Nohoalii?
                Eia iho ka pane o ka ninau:
                1--O ka manao o ka lahui, aole ae ia Kaiulani i Moi ma ka nohoalii. Oiaio loa pela? Ae, oiaio loa.
                2--O ka manao o ka lahui a o kekahi hapa paha o ka lahui e koi a e hooikaika ana e hoonoho ia Kaiulani i Moi ma ka nohoalii, oiai ka Moi e ola ana, he kipi ia.
                No'u iho a i kulike hoi me ko'u mau manao hoakaka kaokoa ma kekahi mau mea i manaoia, eia iho no ia:
                1--Oiai e ola ana ka Moi nana i kuahaua ia Kaiulani i Hooilina Moi no ka nohoalii, na nele oia i ke kuleana poho Moi.
                2--O ka Moi Liliuokalani e paa ana i ke Aupuni, oia wale no ka Moi a ka lahui i kakoo nui ai me na manao aloha. O laua pu a i elua ka i komo pono iloko o na ehaeha no ke ola a me ka make, o ia wale no ka ka lahui e ike nei.
                3--Owai o Kaiulani i ka manao hapa o ka lahui, ka mea i pili aloha ole ia e ka lahui no ka ehaeha i hoomanawanui no ke ola a me ka make?
                O ko'u manao ponoi keia ma ko'u ano lahui, a ke lana nei ko'u manao o ia no ka manao o ka lahui.
J. K. KAUNAMANO.
Honolulu, Iune 4, 1895.

 

E MR. LUNAHOOPONOPONO:

                Maloko o "I Hemolele i ka Haku," ua hoomakaia ka Hui Opiopio Imipono Karistiano o ka Ekalesia o na La Hope i noho peresidena ia e Kaiakainui, Kelemana a me Kealoha (2) kona mau hope. O ke kumuhana hope loa, he kumupaio, penei:
                "Ua bapetizoia anei o Ioane Bapetite?" Ua ku kela a me keia e hooia ua bapetizoia no o Ioane, a o kekahi hoi, e hoole ana aole i bapetisoia o Iane. Ua hoakaka no hoi au aole i bapetizoia o Ioane, no ka mea, iha e nana ma Mataio a Hoikeana, aole mokuna a pauku e hoike ana ua bapetizoia o Ioane. Oiai, o ka Ioane oihana, he bapetizo no ia, a ua hoouna e ia mai oia e ke Akua o hoomakaukau i alanui no ka Haku, e hana hoi i Kona mau kuamoo i pololei. O ka olelo hooholo a ka peresidena "Ua bapetizoia no o Ioane Bapetite." Hu i kula ka olelo hooholo a "kapakahi Manuia o Keokoi ka moku." A ke noi aku nei au i ka ike loea o na hoomana like e hoike mai i ka olelo hooholo pololei no keia kumupaio, a pela pu hoi me ka Ekalesia o Iesu Kariato o ka Poe Hoano o na La Hope mai Auwaiolimu a Laie. A ina e hoike mai ana oukou ua bapetizoia no o Ioane, alaila, haawi aku au i ko'u mau mahalo piha ana, a ina e like ole ka oukou me kana, alaila, na lalau o ianei no ka ike ole i ka Palapala Hemolele.
JMN NAMAKAWEWEHI OPIO.
Naalehu. Kau. Hawaii, Aperila 14, 1895.

 

Hoike Kula o Kawaiahao.

                Me ke kakahiaka o ka Poakolu iho la, hora 9, i malamaia ai ka hoike makahiki o ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao, maloko no o ka rumi kula nui o ke kula. Ua maikai no na hana hoike a na haumana, a o ka hemahema wale no o ka uuku o ka leo, aole hiki ke loheia. Piha ka rumi kula i na makua mea keiki a me ka lehulehu o na poe makaikai. Pau na hana hoike ua laweia ae la ka lehulehu ma ka rumi o na mea hana lima a na haumana e hoomakaikai ai. Malaila ae ka puali puhiohe kahi i hoohauoli ai i ka hora 11 ae. I ka po Poaha mai ka hoopauloa ana o ka lakou mau hana hoike, a ua nui no na makamaka i hiki ae e ikemaka a e haawi i na mahalo a hoomai kai ana.

 

                Ua waiho aku o W.C. Widona, Hope Luna Auhau o keia Apana, i kona kulana oihana Aupuni, no ka mea, e hoi ae ana oia ma ka halekuai o Walakahauki, oiai o Keoni Walakahauki e kaawale aku ana i ka aina e. Owai ana la o na ewe mikanele ke noho ae ana ma kela kulana i hakahaka ae la?
                Ua haawi makana aku o J. Heleluhe i ka Hui Waapa Leilani he waapa o ewalu hoe me na nohona nee i mua a i hope Laki no ia hui i ka loaa o kekahi waapa e hoomaamaa ai i ka hoehoe ana. I loheia keia makana ia ka halawai ana o ia hui "anee alii" i ka po Poakolu nei ma ka Hotele Hawaii, malalo o ka noho hoomalu kuikawa ana mai a Keoki Kamila ma kahi o Kamalii Kawananakoa, peresidena, i kaawale no na Kona o Hawaii.
                Poakolu iho la i aeia mai ai o W.T. Birigama, mea malama o ka hale waihona hoahu mea kahiko a Bihopa, e lawelawe i ka oihana loio imua o na aha a pau loa o ka Repubalika nei. Na W.R. Kakela i kakau apono aku i kana palapala noi no kona ano hoopono a maikai, a wahi a ka oleloia mai, me kela "auka" kohu kia moku ana. Ma Bosetona kona hanauia ana i Mei 25, 1841, a aeia kona lawelawe mua ana i ka oihana loio ma ka papa loio Masakuseta i Sept. 17, 1867.

LE DE GODIVA
----KA----
MOIWAHINE ALOHA MAKAAINANA OIAIO.

 

                Aia ma Covenete, kekahi kulanakauhale o Enelani, e noho ana kekahi Moiwahine nona ka inoa, ka Lede Godiva, nona hoi kekahi moolelo kupaianaha loa i ikeia ma ka moolelo o na aupuni o ke ao nei.
                O na kanaka o keia kulanakauhale, ua nonoi mau aku lakou i ka Moi me kona Ahakuka e hoomama ae i na auhau kaumaha e kau ana maluna o lakou, aole nae he aeia mai. Nolaila, ua lawe ae la ua Moiwahine nei i ko koikoi o ia hana ma ka aoao o na makaainana, me kona manao, oia ka mea e ko ai ke noi a na makaaihana.
                Ua hiki kino aku la oia imua o ka Moi a me kona Ahakuka, ma ke ano elele no na makaainana, no ke noi ana aku, e hoomamaia ka auhau i kauia e na kanawai maluna o na makaainana. Ua hoole mai la ka Moikane i keia noi ma na ano a pau, koe wale no keia manao diabolo i puka ae mai ua Moikane nei, e olelo ana, "E ae aku ka Moiwahine e kau maluna o kekahi lio me ka lole ole, a holo ma na alanui o ke kulanakauhale i ka hora 12 awakea o ia ia; alaila, hookoia ke noi a na makaainana."
                E ka mea heluhelu, he keu kela o na olelo uahoa ekaeka haalele loa a kela Moikane i kana Moiwahine, ae kupono loa ke kapaeia ae kana mea ma kae kapuahi.
                Aka, i ka wa i loaa mai ae kela mau olelo aeaaea a ka Moikane i kela Moiwahine aloha makaainana oiaio, aole loa oia i kuha'u a hookaulua hoi i ka ae ana e hooko i kela mau olelo pupukaino a kela Moikane. Ua ae koke aku oia e hooko ia olelo hoomaewaewa, no ke aloha oiaio iloko o kona puuwai i na makaainana.
                I ka lohe ana o na Moi nei i ko ka Moiwahine ae ana e hooko i kela olelo pupukaino, ua mihi iho la oia; aka, ua paa kona olelo a ua lilo i kanawai. Nolaila, ua hoopukaia na kauoha Alii ia wa, "Aia a hiki i ka hora 12 awakea o ia la, e hoi na kanaka a pau o ke kulanakauhale iloko o na hale, a e pani i na ipuka o na hale, a o ka mea e kue ana i keia kuahau Alii, e hoopaiia no ka make.
                Ma ka nora 12 ponoi, puka mai la o "Lede Godiva," Moiwahine aloha makaainana oiaio, mai ka halealii mai, me ke oloheolhe o ke kino, aohe mea e uhi iho ai ia "Nahunapalai," a kau aku la maluna o ka lio e ku makaukau ana no kana ukane hiwahiwa, e hoomaewaewaia i ke ala me ka waimaka, no ke aloha makaainana oiaio, aka noe aku la kana huakai hololio kapa ole o ke awakea ma na alanui o ua kulanakauhale nei, me na hua pale ma kona waha i ka Makua Lani, e aeia kana noi, no ka pono o na makaainana.
                Ua hoi io no na kahaka a pau loko o ua hale, a na paniia na puka, e like me ke kuahaua Alii Aka, o kekahi wahi kanaka kolohe, a he manao kolohe no hoi kona, oia o Kome;na ho-a iki aku oia ma kona pukaaniani o ike aku i ka holo ae o Lede Godiva maluna o ka lio me ka olohelohe; ua loaa mai la iaia ka
hoopai weliweli loa iloko o ka imo ana a ka maka, oia hoi, mamua o kona ike pono ana kau ia "Nahunapalai," ua pouli ae la kona ike, a makapo iho la. Ua mau ia makapo ana a hiki i kona hora hope ma ke ao nei.
                Nolaila, mai kuko iki kekahi kanaka e ike ia Nahunapalai ma i ke awakea kupono, o lilo auaqnei ka ike a pouli pu.
(Aole i pau.)

 

Dr. W.D. JONE,

[KAUKA IONE.]
                Kauka Lapaau no na ano ma'i a pau o loko o ke kino, fiva taifoida, maka eha, niho eha, puu eha a me na ano e a pau e loaa ana i ke koko ino a me na palapu e ae. Aole ana mau okioki a kolikoli ana. Hiki loa iaia ke lapaau i na ano ma'i a pau loa, a ke loaa ole ka oluolu, aohe uku ana, ina nae hoi nana wale no e lawelawea mea i ma'i.
                MANAWA HANA: Hora 9 a 11:30 A.M.; 1 a 6 P.M.
                KEENA: Alanui Konia, ma na keena mauka loa o Birito Hale, ma ka huli ma Ewa ma alanui Moi aku. mei 13-3ml

 

W.H. DANIELS,

[ BILA DANIELA]
Agena Kuai a Hooponopono Ama, Mea Hana Palapala Kanawai, Mea Ohi Aie a pela aku.
                O na hana a pau e haawiia aku ana iaia, e lawelaweia no ia me ka eleu a me ka emoole.
                Keena Hana a me Wahi Noho, aia ma Wailuku, Maui.
mei 6-mk.

 

J K KAHOOKANO

LOIO a he Kokua ma ke Kanawai. KEENA HANA: Alanui Kaahumanu, Honolulu. ian 8, '94-1mk

 

E.M. NAKUINA.

KOMI SINA O NA ALA LIILII A ME NA PONO WAI.
Notari Lehulehu, a he Agena Haawi Palapala Ae Mare no Honolulu nei.
KEENA HANA: Helu 308, Alanui Kalepa. dk 3--1mk.

 

F.J. TESTA, (Hoke).

MEA OHI A KOI AIE.
Mea Huli Moolelo Aina a Waiwai e ae paha.
Mea Unuhi a Mahele Olelo Hawaii a Enelani paha.
Mea Hana Palapala Kanawai o na Ano a pau.
Mea Kuai Mikini Humuhumu Lole.
Mea Hoolimalima a Hoolilo Aina:
Mea Kuai Waiwai no ka Uku Komisina Haahaa.
                Ua makaukau mau oia e lawelawe i na hana a pau e haawiia mai ana iaia. He kuike ka rula.
                E loaa no oia ma keia keena.
apr 8-1mk