Ka Makaainana, Volume III, Number 15, 17 June 1895 — Page 8

Page PDF (910.85 KB)

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IUNE 17, 1895.

Hala no Kahi o na Mea a Pau.

Hora 7 o ke kakahiaka Poalua iho la, mauka o Koiuiu, Hono lulu, ua make iho la o Kapena Kimo Kaai i ke 59 paha a keu o kona mau makahiki o ke ola ana. Poakolu ae i maneleia aku ai oia a nalo ma ka ilina o Koula. O Kohala Akau, Hawaii, kona aina hanau.
               
Ua loaa mai nei ka lohe ia makou ua make o J. Nazareta ma Halawa, Molokai, i ka Poalua iho la, la 11 nei, a i kahi la ae i hoolewaia ai. Nui a lehulehu na poe i ukali aku mahope o kona kino wailua ma kana huakai hope loa ma nei ao. Aloha no oia
               
Kakahiaka o nehinei, mahope o ke ano e ana no kahi wa loihi i hala ae, i kuu mai ai ka luhi o Misa sa Kahaoa Rosa mauka o ke awawa o Kalihi, i ke 50 paha a keu o na makahiki ma keia ola ana. E nalo ana oia i keia auwina la mauka no o laila. Ua waiho iho oia i ke kane, ia A Rosa makua, na keiki a me ka ohana e paiauma aku nona ma keia ao mauleule. Aloha no ia makua o ia uka.

Eia ke Kalaudine ke hoomaemae hou ia nei iluna o ke alahukimoku.
               
Maumau no neia mau la iho la i ka haule ua mai, o kakahiaka Poaono nei nae paha ka oi loa.
               
No ka piha loa o ka makou pepa o keia la, nolaila, ua haule ka makou hoike o na lealea o ka la 11 nei a keia pule ae.
               
Poalima iho e ku mai ai ka Ausetaralia mai Kapalakiko mai a ua manao wale ia no maluna ona e huli hoi mai ai ka Puali Puhiohe Lahui.
               
Imua o ka Aha Apana i ka Poakolu iho la, ua hoopaiia o Neki a me Mau no ka hoopuka i na olelo ino a pelapela ia Misasa Keluia Kainoa, he $12 a me $3 koina pakahi.
               
Ua haule ka hihia koi poho a Pabolo Atime kue i ke Aupuni Hawaii, oia ke kakoo a Lunakanawai Kaapuni Kupa i ka Poaono nei i ka manao hoohalahala no ka mana ole o ia Aha.
               
Palaualelo okoa ke kaapio helu 90 i ka Poakolu iho la a moe okoa ka lio ilalo ma alanui Moi nei. No ka molowa loa paha hoi kahi i ka la 11 nei, aka, ua haki na kolo mamuli o ia hana ana a keia lio apiki.
               
I keia mau pule aku la i hala, wahi a ko makou lohe mai, ua hanau mai he keiki na ke kaikamahine a kekahi kahunapule, aole nae he makuakane o ke keiki, a ua make no nae ke keiki. I ke kula o Kawaiahao i hele ai keia kaikamahine a piha wale no, a i ka ikeia ana ua kipakuia mai ke kula mai.
               
Ua lealea kinipopo ae na poe o luna o na mokukaua elua i ka auwina la Poalima nei iwaho o Kulaokahua, a ua eo i ko ka Piladelepia poe. He ehiku no komo ana, a he 12 kue ia 11 na aipuni. I ka hookuku hoi o kakahiaka Poaono mawaena o Sana Lui a me Koleaka, ua ulu ae ho hoopaapaa i ke komo eono ana, aohe mea eo.

KELA A ME KEIA.

Ua pau ae nei ka hoomaemae ia ana o ke alanui Waikiki i keia wa.
               
Ua huli hoi mai ka mokukaua Lehua i ka Poaha nei me kana ukana he mau nene ahiu.
               
Ma ka Halemai Moiwahine ke puhiohe a ka bana Aupuni i ka auwina la Poaha iho la.
               
Ua lonoia ae e kukuluia aku ana ka i hale kaawai ma ke kahua kinipopo kahiko ma keia mua iho.
               
Ua ike mai nei ke Aupuni ia W. M. Gifada ma ke ano oia ka hope Kanikela a Komi sina Farani maanei.
               
E halawai ana ka Papa Hoonaauao i ka Poaha. O ka Papa Komite Kumukula ko nei kakahiaka.
               
Aohe i holo nui aku na mokumahu holo pili aina i ka Poalua iho la, aka, ua papau nui aku i ka Poakolu ae.
               
Ua hoopaneeia aku la ka paani ana o na hui Ikeoleia a me Hoku o ka Poaono nei a ka la 15 o Augate ae nei.
               
Ua lilo ae nei ke kulana Hope Luna Auhau ia Bile Laika (W. H. Wright), he ewe no kakou. Maikai, ua pono ia
               
He halawai ka ka Papa Ola o ka auwina la Poalima nei. Lehulehu na palapala noi oihana a na kauka imua o ia halawai.
               
Iwaena ka o na pio kalaiaina e manaoia nei e hookuuia, he hookahi ka haole, aole nae hoi i maopopo ia makou owai la.
               
Poakahi i hala, la 10 nei, i manaoia ai e haalele aku ana ka mokukaua Amerika Olimepia ia Mea Ailana no Kou nei.
               
Eia ke noonooia nei e ka Hui Heihei Lio no ka malama aku i mau lealea ma Kapiolani Paka ma ka la 4 ae nei o Iulai.
               
Ma keia Auseteralia a ku mai i ka Poalima iho e hoea nui mai ai na poe kumukula o Kaleponi i Honolulu nei e makaikai ai.
               
Ke manaoia nei e kekahi poe e hoala ae i hale hotele hou ma Halaaniani me ka hui pu mai i ke kahua o ka Hale Mele Opera Hawaii.
               
Hookahi makahiki o Meawela e noho ai ma Keoneula no ka haalele kula, o ia ke kauoha a ka Lunakanawai Apana i ka Poaono nei iaia i ae okoa aku ai i kona hewa.
               
I keia mau la iho paha e holo aku ai no Mokupuni Fanina ka mokukuna Kaulilua me na lako ai no ka ohana Greig (Geraiga) e noho la malaila. No na poe e makemake ana i na kii pena hoonuiia mai na kii hooleleaka, ina ma ka waihooluu a inika paha, e pono e ninau mua ia O. K. STILLMAN (Oli va Kilinana), oiai, he agena oia maia hana. E ninau ma keia keena nona.
mei 20-mp.
               
Mamuli o ke kohoia ana o J. N. K. Keola i kakauolelo no ka Hale o na Lunamakaainana, ua waiho aku oia i kona kulana iloko o ka Haleleta.
               
I nei awakea e haalele mai ai ka Pila delepia ia Kou nei no Mea Ailana. E pau nui aku ana ka Adimerala a me kona mau ukali malu ia ona.
               
I nei kakahiaka e noho ai ke kau o ka Aha Hookolokolo Kiekie ma ka banako Ua iwakalua paha a oi aku na hihia hoohalahala e hooloheia ai.
               
I nehinei i ku mai ai ka mokumahu Kopatica mai Kina a me Iapana mai no ka holo loa aku i Kapalakiko.
               
He halawai makaainana nui ko ke ahiahi o ka la apopo, Poalua, ho ra 5, ma Halealii Kuea. E naue ae a nui a lehulehu loa kakou.
               
Ua makemakeia na lala a pau o ka puali G nui e akoakoa ae no ko lakou paikau i keia ahiahi ma ka halepaikau ma Haimoeipo.
               
Ua koho wale ia aku no ma kahi paha o ka elima tausani ka nui o na ohua a na kaa hapaumi i aoloolo aku ai no Kapiolani Paka i ka la 11 iho nei.
               
Ua holo ike pili oihana aku ke Kanikela Iapana ia luna o ka Beninetona i ka auwina la Poalima iho la, a ua haawiia mai na ki pu aloha ana iaia e like me kona kulana.
               
E kulaia ana ka Repubalika o Hawaii nei ma ka la 4 ae o Iulai, pela ke kuahaua pili aupuni a ke kuhina kalaiaina, no ka hoomanao ana i ka makahiki mua o kona ku ana.
               
No ka aihue ana o kekahi Pake i kekahi kihei pili a me na pale uluna, ua hoouna ae ka Lunakanawai Apana iaia i ka Poalima nei e noho ma Kawa no eha malama hana oolea.
               
Mamuli o ko Ianahi ( Young Hee) hoahewaia ana mai nei e ke kiure ma Wailuku, ua hoopaiia oia e Lunakanawai Kaapuni Kalua e uku i $500 me na koina, no ke kipe ana i kekahi makai.
               
Hookahi aku nei pule o ke Komisina Pukiki i Maui, no ka nieniele ana i ka hihia o kekahi Pukiki ma Paia, a hoi mai ma ke Kalaudine o kela La Pule aku nei. Ua welawela kai o ka moa iaia.
               
Ua lawe hooholoholo kaa ahi ia aku na kahu a me na elele o na Ekale sia a puni ka Paeaina ilalo o Ewa i ka la 11 iho nei a pau nui aku la i ka hoi no ko lakou mau wahi. He wahi hana ano hoo malimali paha keia?
               
Ua aeia o Robata Waialeale a me Gaberiala K. Keawehaku e ku loio imua o na aina inika ole a pau o keia Aupuni i ka Poalima iho la e ka Lunakanawai Kiekie, a pela no hoi ma na hihia hoohalahala i ka Aha maluna ae. He mau loio haole hou kahi i noi ae a aeia mai la no.
               
Ua kipa ike pili oihana aku ka hope Kanikela a Komisina Farani i ka Adimerala maluna o ka Piladelepia i ka Poakahi i hala, a ua loaa mai na pu aloha nona e like me kona kulana.
               
Ke noiia aku nei ka oluolu o ka mea a mau mea paha i loaa kekahi metala dala i kuni hoku ia me ka inoa o ka Moi Kalakaua, maloko a mawaho paha o ka luakini o Kaumakapili, e hoike mai ma keia keena. Malaila e loaa ai na kuka ana no kona luhi.
               
Ma ka Poaha nei, ia David Kulu, kekahi limahana o ka uwapo o ka Ona Miliona e paila kopaa ana ua hihia ae la ka pulima o kona lole i ka huka o luna o ka moku hao Helena Burua a huki pu ia oia a hapalua like o ka lewa, aole nae i poino. Ua hookuukuu malie ia iho oia a haule ilalo.
               
Ma ka la 21 ae e ku mai ai ka Auseteralia mai Kapalakiko mai, a maluna mai paha ona e huli hoi mai ai na keiki puhiohe Lahui. Aole nae i maopopo loa ia makou.
               
Kahiohio loa ia ka o Konela Makalena, ke kumu ao paikau hou o na koa Aupuni, i keia mau la iho la, no ka launa nui loa paha hoi kahi me na poe "anee alii." Ua lohe mai makou ua hoopaiia ka oia no ekolu la hoopaahao e k a aha koa. Maikai no la, hu okoa ka ike iloko o ke kiaha wai ula iliahi. Ua lilo keia i mea nune nui ia i keia mau la.
               
Pakele kekahi mea mai ku i ka poka i ka auwina la Poalima i hala, i kiia mai kekahi pu raifela e Kauka Emekona, ma kahi kokoke no i kona wahi. O ke kane ka i pakele, a oiai hoi, he wahi ano onawaliwali ko ka wahine, ua maule aku la oia mamuli o kona kuhihewa ana i kiia mai e make ke kane. Ua mihi ke kauka, no ka mea, i ki ka oia i na popoki lalama pa ma ia wahi. Ea, mai hoao i na owau, o owau auanei a nana ka a i i ka laweola, a i ole ia, i ka pepehikanaka.
               
Awakea Poaono nei i pau ai na waiwai o ka halepai Buletina i ka hooliloia ma ke kuai kudala akea, ma ke ano hooko i ka moraki. Lehulehu na pono i lilo mai i ko makou puuku me ka oluolu, a pela pu no hoi me kekahi poe e ae E ponopono ana hoi makou a kuokoa loa ma nei mua aku, oia hoi, e hiki ana ia makou ke pai ponoi iho i ka makou nei pepa a me ka hiki loa ke hooko aku i na hana pai palapala e ae o na ano a pau. O ka wa keia e ike mai ai ia kakou oiwi ponoi.
               
Pakele kahi kakauolelo kamalii ike olelo Pake a Kale Aki mai noho i Kawa no ka hoohiki wahahee. Ua hoohiki oia ma ke kakauinoa ana i kekahi palapala e pili ana i kekahi hihia, aka, i ka ninau pono ia ana mai e ke kakauolelo Nui o ka Aha Kiekie, ua pane aku oia na Kale Aki i kauoha mai iaia, a ina paha aole oia e hoohiki, hoopauia mai ka hana aku. Ua pili keia hana ma kela hoopii a W Kalaehao kue ia L Alo a me Kale Aki, no ka hoihoiia aku o kekahi aina i hoolimalimaia no ka hookaa pono ole ia, a no ka la o ka loio o ka mea hoopii i hele ai ma ko Kale Aki keena kahi i paewaewa.
               
Ua holo pukalaki ae ka lio o ke kaa hoolimalima helu 35 ma ke alanui Moi nei i nehinei a hookui i ka hale ama ra o T. B. Mare, mailaila ae huli ma ke alanui Konia a holo pololei no ke alanui Beritania a huli malalo o ka uwapo o Kamika, a mauka aku o ka halekula o o Sana Lui i paa ai i ka hopuia. E kau ana no iluna o ke kaa i kela wa ke kalaiwa me kekahi kaikamahine uuku a me he mea la ua hiamoe ke kalaiwa i ka wa i puiwa ai ka lio. Aole i poino ke kaa, koe wale no paha ka haki ana o kekahi kolo i ka hookui ana O ko makou mau luina kekahi i alualu aku a paa ka lio, koe aku no ke kaa e holo puiwa ana.

Aina no ke Kuai.

Elua Eka Aina maikai ma Kapaakea, ma ka hoomaka ana aku e pii i ka puu o Kamoiliili, ma ka aoaoa mauka. He wahi kahua hale maikai loa keia.
               
No na mea a pau e pili ana, e ninau i ko makou Puuku, ma keia keena.
mei 27-mh.