Ka Makaainana, Volume IV, Number 1, 1 July 1895 — Page 3
HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IULAI 1, 1895. 3
mokukaua kuwaho mai na hana ma ia mau paemoku, ua kalahea ae oia aole no ia e lilo i "mea kupono ole i ka noho pono a me ka palekana," a o "na poe lala alakai o ke Aupuni a me kahi poe ae," ua "ikaika loa lakou ma keia manao" a ua hoike ae hoi i ka "manao lawa pono me ka nanaina o ka waiho malie loa ia aku me ke ku kaawale no kekahi manawa." I hoomaopopo hoi ma ka hana i ulu ae, o kela ike wanana kamahao o ka Adimerala, i komo kuhohonu loa hoi iloko o ko Senatoa Davisi noonoo ana, o ia ka mea i koe e mawehewehe a e hoomoakakaia ae ai. Ua hoea io ae no he ala kipi hoohaunaele ana, eia nae, aole loa he moku Beritania a aole no hoi he komo akeakeaia aku e Beritania. Pau pu no me na lako kaua, e like me ia e ikeia nei, ua hoounaia aku no ia mai Kapalakiko aku maluna o kekahi moku Amerika. A mahope iho o ka pau ana ae o ka haunaele, ua hoike aku o Peresidena Kole i ko kakou Kuhina mo Honolulu i kona manao hoihoi loa aohe moku pili aupuni malaila ia wa oiai ka haunaele e mau ana, no ka mea, ua haawi aku ia i manawa no kona Aupuni "e hoike ai i kona makaukau e malama iaia iho, no ka mea, ina paha hoi e hanaia no kahi wa hookahi, he mea no paha hoi ia e hooia loa aku i ka noho'na maluhia paa mau loa.
[Aole i pau.]
-
Ua Hala ma Kela ao.
Ma ke kakahiaka Poaha, hora 10, Iune 20, ma Moanalua, ua kii mai la na lima ana ole o ka make a lawe aku la i ka uhane, ke aho, ka ipukuikui, ka lamaku o ke kino o I. Malao, i ke 65 o na makahiki o kona ola ana ma kela ao inea. Ua waiho iho oia mahope nei he mau keiki, na moopuna, ka ohana, na makamaka a me na hoa'loha e paiauma aku nona ma keia ao. Aka, e hoomaikaiia no ko Akua, ka Makua mau loa, oiai, "Nana no i hana mai a Nana no i lawe aku. He lepo no ke kanaka, a e hoi aku no oe ilaila, a o ka uhane e hoi aku no ia me ka Mea nana i hana mai."
O Kona, Hawaii, kona one hanau, aka, he kamaaina a he kupa oia no Moanalua a he luna ekalesia hoi no na Ekalesia i huiia o Kalihi a me Moanalua. Mamuli o na hoomailo ana a ka ma'i maluna o kona kino, no kekahi mau malama lehulehu, pela oia i haalele mai ai i ko keia noho ana no kela home lani ma o, ka home hoi e loaa ole ai i na waiwai o ko keia ao.
J.K. MALAO. JR.
Moanalua, Iune 26, 1895.
NA AINA MAMAO.
-
Na Lono Huikau mai na Wahi
Like Ole mai o ke Ao nei.
Maumaua ke Kaua Kipi ma Cuba.
Aia no ke mau la ke kaua kipi ma Cuba. Ma kekahi mau hoouka kaua ana, ua lanakila na koa Sepania, a pela no hoi na kipi ma kahi. Mai 21 aku nei, ma kekahi hoouka kaua ana, i ki pu ia ai o Hose Mati (Jose Maiti), ka Peresidena kuikawa o ka aoao kipi, a make loa. Ua auhee aku na kipi, a ua uhaiaholoia aku hoi e na pualikoa Sepania, a ua loaa aku ke kino make o Hose Mati, me kona hoomaopopo lea loa ia iho no hoi. Ma ko na kipi aoao ma ia kaua ana, ua iwakalua poe i make me ka lehulehu loa o na poe i eha. Ua lilo mai i na Sepania he mau palapala ano nui no na alakai kipi, a pela no hoi me na lako kaua a me na lio. Elima make a me ehiku eha ma ko na Sepania aoao.
Maopopo ole ka hopena o keia kaua kipi ana, eia nae, ua manao wale ia aia ka aoao kipi ke ano emi pu aku la. Aka, i ka hoomaopopo iho, no kahi la wale no ia a ma kahi mau wahi e ae o ia mokupuni, aka, ua oolea a hahana ma kahi mau apana e aku.
Lilo Kona Kino ma ka Pepa.
Ua hoea ae o Kauka Rucker (Raka), Koronero o Pocatelo, Idaho, ma Deneva, Colorado, i Mei 9. E imi ana oia i ka loaa mai o ke kino o Calo Peri, i hopuia no ka pepehikanaka, i lilo mai hoi iaia ma ka pepa piliwaiwai ana. O ka mea e kue la ia Kauka Raka, oia no o Kauka Caneo, Kanikela Italia.
Ua kaawe o Calo Peri iaia iho i ka la malua iho i hooholoia ai oia e make no ka pepehi ana i kekahi mea okoa aku. I kekahi la ua aa aku o Peri i kona kino make no ke kue aku i ka $1,000 a kekahi a e lilo no o Kauka Raka iaia ke pepa laua. Ke eo iaia, e hoouna aku ke kauka i ke dala i kona makuahine; a ke lilo hoi oia, e lilo no kona kino i ke kauka i mea nana e okioki ai. Ua paani laua a ua eo ia Kauka Raka. Ua kakauinoa o Peri i kekahi palapala e waiho mau loa ia kona kino malalo o Kauka Raka. Aia hoi na pilikana o ka mea i make ke hoopaakiki la o kanu pono ia ke kino kupapau. A aia hoi o Kauka Cuneo ke hooikaika la e loaa mai iaia ka mea i koe iho o ka Italia pepehikanaka a e kanu hoi i na iwi e like la me na hana o ka ekalesia o Roma.
Na Kumu o ka Haawi Pio ana.
Ua hoopukaia ae he kuahaua imiperiala ma Pekina, pela ka lono i loaa ae ma Ladana, Mei 23, mai Tienetesina, e hoike ana na hooholo loa ia ke kuikahi maluhia mawaena o Kina a me Iapana. Ua oleloia ae no hoi ua noonoo nui ke Aupuni i ke ao e hoomau aku no i ke kaua mamua ae o ka haawi pio ana, aka, ua komo mai ke kulana kupilikii i olelo hooholo, oiai, aole loa he wahi lanakila iki i loaa ia Kina ma ka aina a ma ke kai paha, mamuli hoi o ka makaukau ole o na alakai, a o na poe unu a lapuwale loa wale no ka i loaa aku i poe koa. Ua hoopilikiaia o Pekina, wahi a ke kuahaua, e ka enemi. Ua pili kia a ua kupilikii maoli no ka aina. Eia hou iho ia mau olelo o ke kuahaua: "E hiki anei ia kakou ke ae aku i na hoopioloke ana e hoohaunaele ae i ka maluhia o kahi noho o ke Alii-wahine ilihia a ihikapu loa? Aole ka lani i kaua aku i kona wanana ana. Ua pii mai ke kai maluna o ka aekai a ua uhi pu ia a nalowale aku na wahi hoomoana o na pualikoa."
Koi a Colomobia no ka Aina Makika.
Aia ke Aupuni o Colomobia ke hoomakaukau la no kana mau koi aku no ka aina Makika. Malalo o kekahi kauoha alii a ka Moi o Sepania iloko o 1813, ua hoohuiia aku ka aekei Makika ia Sanata Fe de Bogota, a i ko Colomobia wa hoi i loaa ai o kona kuokoa iloko o 1810, oia maoli no ka mea kuleana ma ia aina, a ua noho mana aku a 1824. A maloko no hoi o ke kuikahi mawaena o Colomobia a me na Aupuni o Amerika Waena, aole oia i hookuu aku i kona kuleana i ka Aina Makika
Ke hooluaieleia la ke Aupuni o Colomobia ma ka ohi ana mai i kekahi aie hookikina maoli i ka lahui o $1,000,000, i mea hoi e uku ai i na lilo no na ala hoohaunaele kalaiaina ana mai nei a e hoomakaukau hoi no na wa o ka pilikia.
Na Hunahuna Laulaha.
O ka lono i loaa ae ma Nu Ioka, Mei 31, ua manao laulaha loa ia ma Coseta Rica he mea pohihihi loa ke pale ae i kekahi kaua me Nicaragua. Aia ka iini o ka lehulehu ma ka aoao ake kaua. Ke mau la no na liuliu ana.
Ua lonoia ae ma Ladana mai Teherana, Peresia, ua pepehiia a hoomainoinoia na kino o ka Lutanela Kiaaina a me eono mau luna oihana ma Kutena, mamuli hoi o na hoohaunaele ana no ka ohi koke ia o na auhau mamua ae o ka wa kupono. O ke Kiaaina ka i pakele aku.
E lilo ana paha o J.S.C. x y (Koke) o ka Puali Paahana i moe ai kaoo mamua aku nei no Wasinetona, no ka waiho maoli ana aku no i na hoopii imua o ka Ahaolelo, i moho Kiaaina no Ohio imua o ka aha wae moho o ka aoao Lahui [Populisa], e halawai ana ma Columebusa i Augate 1.
He hakaka kuikui ka i ulu ae mawaena o ka Makuisa o Kuinibere a me kana keiki, Haku Dogelasa o Hawika, i Mei 21 ma Ladana. E ole na makai e komo akeakea koke aku, kaawale ai laua. Aohe kumu hoopii a kahi i kahi, aka, ua hoopii wale ia mai no e ko ke Aupuni aoao no na mea ino wale. O na maka keia o ke keiki, ua hele a uli pu.
Ke hooko ikaika loa ia la ke kanawai kue i ka mare lehulehu a Edemana ma ka Apana o Columebia, Amerika Huipuia. Lehulehu na poe e noho ana ma ia ano i pau nui i ka hopuhopuia a ahewaia imua o na aha hookolokolo. Ua hooholoia ua pili no ka manao o ia kanawai i na wahi e ae mawaho aku o Uta a me na okana aina e ae. No keia ake loa hoi o na luna aupuni e hookoia kela kanawai, nolaila, ua kau e no ka weli i kahi poe e ae e launa hewa ana ma ke ano kua kanawai.
-
E lawe i KA MAKAAINANA i ike i na mea hou.
-
Dr. W.D. JONE,
[KAUKA IONE.]
Kauka Lapaau no na ano ma'i a pau o loko o ke kino, fiva taifoida, maka eha, niho eha, puu eha a me na ano e a pau e loaa ana i ke koko ino a me na palapu e ae. Aole ana mau okioki a kolikoli ana. Hiki loa iaia ke lapaau i na ano ma'i a pau loa, a ke loaa ole ka oluolu, aohe uku ana, ina nae hoi nana wale no e lawe awea mea i ma'i.
MANAWA HANA: Hora 9 a 11:30 A.M.; i a 6 P.M.
KEENA: Alanui Konia, ma na keena mauka loa o Birito Hale, ma ka huli ma Ewa ma ai Nui Moi aku. mei 13-3ml
-
E.M. NAKUINA.
KOMISINA O NA ALA LIILII A ME
NA PONO WAI.
Notari Lehulehu, a he Agena Haawi Palapala Ae Mare no Honolulu nei.
KEENA HANA: Helu 308, Alanui Kalepa. dk 3-1mk.
-
J K KAHOOKANO
LOIO a he Kokua ma ke Kanawai.
KEENA HANA: Alanui Kaahumanu,
Honolulu. jan 8, '94-1mk
-
W.H. DANIELS,
[BILA DANIELA]
Agena Kuai, a Hooponopono Aina, Mea Hana Palapala Kanawai, Mea Ohi Aie a pela aku.
O na hana a pau e haawiia aku ana iaia, e lawelaweia no ia me ka eleu a me ka omoole.
Keena Hana a me Wahi Noho, aia ma Wailuku, Maui.
mei 6-mk.
-
F.J. TESTA, (Hoke).
MEA OHI A KOI AIE.
Mea Huli Moolelo Aina a Waiwai e ae paha.
Mea Unuhi a Mahele Olelo Hawaii a Enelani paha.
Mea Hana Palapala Kanawai o na Ano a pau.
Mea Kuai Mikini Humuhumu Lole.
Mea Hoolimalima a Hoolilo Aina.
Mea Kuai Waiwai no ka Uku Komisina Haahaa.
Ua makaukau mau oia o lawelawe i na hana a pau e haawiia mai ana iaia. He kuike ka rula.
E loaa no oia ma keia keena. apr 8-1mk