Ka Makaainana, Volume IV, Number 2, 8 July 1895 — Page 7

Ka Makaainana.

HOOMANA KATOLIKA.

He Kuhikuhi no ke Ao ana i na Hoahanan o ka Ekalesia Anag Iikana.

APANA MUA--MAHELE IV.

Na Hopena e Mau Nei o ka Ekalesia.

[Hoomauia mai ka Helu 1, Buke IV.]

Mai na mea i oleio e ia ae maloko o keia buke, ua hiki no ke hoopuuluulu maopopo ia ae he anaina Akua ka Ekalesia o ke Akua e mau ana iloko o ke ao nei no na hopena ano nui.  Ma kahi bio o ka haawe ana ae i kekahi kamailio palanaiki hou ana, e lilo no i mea pono loa ke kamailio pokole iho maiuna o na kumu nui o ka Ekalesia e mau nei ke ku ana iwaena o kakou.

U lawe mai ko kakou Haku i Hoomaikaiia, Mamuli o Kona Hooliloia ana i Io, i ka phia pono loa o kalokomaikai a me ka oiaio i ka honua nei. "Lilo mai la ka Olelo i io, a noho iho la, iwaena o kakou... ua piha i ka lokomaikai a me ka oiaio." "Ua hiki mai ka lokomaikai a me ka oiaio ma o Iesu Karisto la." Ua manao no Cia e hookau mai i Kona lokomaikai a e hoike ae hoi i Kona oiaio maloko a ma o Kona Ekalesia. Ma ka Palapala Hemolele, ua hoakakaia ka Ekalesia oia "ka wahine mare," a wahine paha a Keristo i mare aku ai. Ua oleloia ae he elua mau umauma o ka wahine mare a Karisto, oia na umauma o ka lokomaikai a me ka oiaio, a mamuli hoi o ia mau mea e hanai ai oia i kona mau lala. Nolaila, e hoomaopopo kakou i ka Ekalesia oia, --

I.  Ka Pohai o ka Lokomaikai

II.  Ka Halenoho o ka Oiaio, a mahope mai ma ke ano oia, --

III Ka Halelana o ka Pale kana.

1. KA EKALESIA, KA POHAI O KA LOKOMAIKAI.

He mea ola ke kanaka i haawiia mai me ka noonoo, ka iini, a me ka manao. Ma o kekahi hoohana pono ia ana o keia mau haawina, ua hiki iaia mamuli o kona ANO MAOLI la ke ike, ke aloha, a ke hookauwa aku no ke Akua, aloe nae hoi e hiki pono ai iaia ke hana i keia mau mea me ka hololea loa, ua pakui aku ke Akua i na hoopomaikai ano maoli la o ke kanaka, i kekahi haawina eehia aole no keia honua, oia hoi ma ka olelo ana, he haawina maluna ae o kona ano maoli. Ua kapaia keia haawina echia o ka LOKOMAIKAI (garatia), Mamuli o ka lokomaikai, ua hapaiia ae ke kanaka mai ke kulana ano maoli, a hoonohoia aku la ma kekahi kulana kiekie ae. O keia kulana kiekie ae, ua akaka ia ma ke ano o ia kekani "kulana noho'na o ka lokomaikai." Ma kekahi kulana noho'na o ka lokomaikai i hiki ai i ke kanaka ke ike, ke aloha, a ke hana aku no ke Akua me ka hololea loa.

Ua hookumuia ae e ke Akua o Kona Ekalesia ka pohai a ke kanaka e hiki ai, ma keia ola ana, ke apoia mai iloko o kekahi kulana noho'na o ka lokomaikai. Aia iloko o ka Ekalesia o Karisto e hepaiia ae ia kakou mai loko ae o ke kulana ano maoli, a hoonoho aku la ia ka kou iloho o ke kulana noho'na o ka lakomaikai, a pela iho la i hookupono aku ai ia kakou no kela ola hanohano ana iloko o ka lani. O ka Ekalesia o ke Akua ma ka honua nei, o ia no ke alahele aku o ka lokomaikai; ke alanui maopopo a ku i ka hilinaiia a kakou e kaalo aku ai i ka hanohano. Aia no iloko o ka Ekalesia, a ma o ka Ekalesia la, ko kakou Haku Iesu Karisto e hoomau nei no i Kaua hana o ka hoopakele ana mai i kanaka ma ka hoohui ana aku ia lakou i Ona la. O ka Ekalesia ke kahua hana o Kana hoohana ana i hooia mai ai maluna o la uhano, he ano Palesetine a Aina Hemolele paha, iloko o laila i oluolu ai Oia i keia wa ano e hana. Maloko o ka Ekalesia, aia kakou maloko o ka pohai o ka lokomaikai i hoopaa aelike ia mai ai. Mawaho aku hoi o ka Ekalesia, aohe he hooia a hoomaopopo ana no ka lokomaikai.

Ma na huaolelo "Owau no ke Kumuwaina, o oukou na lala," ua ao mai ko kakou Haku i ke kahi mea oiaio ano nui loa. E like me ke kahe ana o ka wai mai ke kumuwaina a komo aku i na lala a na lau a me ka hua, pela no Kona lokomaikai e kahe ai i ka loa a me ka laula o ka Ekalesia ai i kona poe hoahanau. O ka hana ia a ka Ekalesia, ma o ke kokua ana la a ka Uhane Hemolele, e hoonoho aku i na kanaka iloko o ke kuikahi ana me, a o melama ia lakou iloko o ke kuikahi ana me, Iesu Karisto, ke Kumu mai o ka lo komaikai.

-----

Po Poakahi i hala, ma kahi kokoke no i kahi noho mua o ko makou Komodoa, e hanaia aua he mau hana hupo o ke su kahiko maialia, oia hoi, he hoonohonoho akua unihipili. I ka kahiaka Poalua ae na mawehewehe ana a na kilo hoku no ke ano o na ouli a ua poe hepa nei o Waolani. Pau ole no hoi na hana eepa ia kakou Hawaii.

Ua Nalo i ke Ala Hoi Ole Mai.

Ma Olowalu, Maui, ua hala aku o Misasa Kelupaina Anaru i ke ala hoi ole mai, a ua komo aku la i ka aina uhane o ka Mea Mana Loa i Iune 17, 1895, hora 11 P.M. He kaikuahine hanau nua oia i aloha nui ia no Rev. O. Nawahine, kahu o ka Ekalesia o Waihee. He ekolu hebedoma a oi ae o ka ma'i ana, he eha iloko o ka opu, a malalo hoi o ka lawelawe ana a ke kauka Aupuni o ke Apana o Lahaina, a hala aku la He makuahine oia no ka ekalesia o ka Haku ma Olowalu, a o kona one hanau no hoi ia mai kona mau makua mai. Aia kona mau makahiki maluna o ke 60 He mau kaiku nane elua kona e ola nei ola ka mea i hoikeia maluna ae a me Beni Wahieala. Ke komo pu nei makou iloko o ia luuluu kau maha. He kupa aloalo inakani heleuluulu no ua aina nei, he noio akuai no na makalae o Hekili, he leo kani maikai oili anoano i ka hoonani mele ana i kona Haku. Ua pau kana hana oa hoi e moe, a hiki i ka wa a ka Anela puhi pu e hookani mai ai i ka la hope, alaila, ala ae na poe e hiamoe ana.

KAIKUAHINEHELELOA.

Olowalu, Maui.

-----

Ke hao nei ko makou wiliki i na kue holoke o ka papapai a ko makou Puuku. Ke wili nei ka akau, a ke nome nei hoi ka hema i ua heiki wili poahi o ka hulia. Heaha la ia!

Ma ka po Poalima i hala, Iune 29, i koho hou ia ai o Timi Mare i peresidena no ke kau elua o ka Ligi Amerika Ua ikaika no ka hoi kona kakai a hoka na poe kue aku iaia.

Ua ae o Keaupuni i kona hewa kuai waiona me ka laikini ole imua o ka Aha Apana i ka Poalua, Iune 25, a ua hookauluaia kona hoopai a hana hou aku paha hoi oia. Pela no hoi me Lalaihi i ka Poaha mai.

Mai a mahope aku o Iulai 1, aole loa e hoounaia aku ka pepa i na poe e makemake mai ana ke ole e hookaa mua ia mai ka auhau o ka pepa. Pela pu no hoi me na luna, aole e loan aku ana ka pepa ia lakou. E hoomaopopo mai na poe lawe i keia.

Nui ka hoohuoi o kekahi poe i ka pau o na lole i ka ualowale mai na Pake holoi lole aku a poino no hoi na Pake i ka hoo ukuia aku e na haku lole holoi, Aka, i ka Poalima nei paha hoi i ikeia ai ka aihue ana o Liwai i kekahi mau Iole mai na kaula kaulai lole aku o na hale holoi lole ma Kamakela ae nei. Ua hoohoia oia a alualuia, ua kunpau aku oia i ka holo no kai o Iwilei, a ilaila i loaa aku ai i na makai a laweia ae a noho ana i Kalakaua Hale. Imua o ka Aha Apana i ka Poaono ae, ua hoopaiia e noho i Kawa no elua malama. I ka aihue no.

-----

Na Mea Kanu no ke Kusi.

Aia ma ke keena o ko makou Puaka o loaa ai kekahi mau mea kanu i hoonluia no ke kumukuai oluolu. E ninau ponoi ae no iaia jun 3 * jul 1

NA MOKUPUNI.

-----

Na Lone Kuwaho Mai Kela a me keia Apana o kela Aupuni.

-----

Ma'i Ano E ma Hanalei, Kauai.

Ma Hanalei a me Wainiha, ua laha ae la kekahi mai ano hou. O koua ano, penei no ia: Ma ka malama o Aperila i hala, e noho ana kekahi mau wahine me ka laua mau keiki opiopio me ka maopopo ole he ulia poino e hiki mai ana, aia hoi, ua hoopuiwa loa ia ko laua mauao no ka laua mau keiki i ka loaa aua i ua mai nei, oiai hoi, aole mai nawaliwali o lakou mamua. I kela wa i loaa ai lajou ua ano e mai na helehelena e hiki ole ai ia oe ke koho aku i kona inoa a mahope loli hou ke ano o ua mai nei he puupuu liilii e like me ka ulalli. He nui loa na poe i loaa i keia ano mai, a ua make kekahi poe.

Ma ka malama o Iune, o ka pule hope paha ia, ua make iho la kekahi poe Hawaii ponoi mamuli o ka loaa ana i keia ano ma'i hou, no lakou na inoa, o Hepa, Naea a me Kehelepu. O ke kanaka mua, penei ke ano o kona make ana: I kekahi la hele aku nei oia i ka uhuki kalo, a i ka hoi ana mai aole i hiki i ka hale a o kona haule a make aku la no ia; o ka lua iho, hele oia i ka lawaia oio, ia hoi ana mai a hiki i ka hale make loa iho, la oia; o ke kolu hoi, inu awa iho la a pau pii aku nei i ka mahiai, a i ka iho ana mai o ka ona a ka awa, hoi mai nei a kauhale inu awa hou, a neho ae la hooluolu. Aole i loihi iho ka moe ana, ala mai la e lalau i ka ipupaka, aole nae i loaa hina aku la oia a make loa.

KIIWAIKEALOHA

-----

Dr W. D Jone,

[KAUKA IONE.]

Kauka Lapaau no na ano mali a pau o loko o ke kino, fiva taifoida, maka eha, niho eha, puu eha a me na ano e a pau e loaa ana i ke koko ino a me na palapu e ae Aole ana mau okioki a kolikoli ana. Hiki loa isia ke lapaau i na ano ma'i a pau loa, a loa loaa ole ka oluolu, aohe uku ana, ina nae hoi nana wale no e lawelawea mea i ma'i.

MANAWA HANA: Hora 9 a 11:30 A.M.; 1 a 6 P.M.

KEENA: Alanui Konia, ma na keena makua loa o Birito Hale, ma ka huli ma Ewa ma alanui Moi aku. mei 13-3 ml

-----

F. J. TESTA, (Hoke)

MEA OHI A KOI AIE.

Mea Huli Moolelo Aina a Waiwai e ae paha.

Mea Unuhi a Mahela Olelo Hawaii a Enelani paha.

Mea Hana Palapala Kanawai o na Ano a pau.

Mea Kuai Mikini Humuhumu Lole.

Mea Hoolimalima a Hoolilo Aina.

Mea Kuai Waiwai no ka Uku Komisina Haahaa.

Ua makaukau mau oia e laweis e i na hana a pau e haawiia mai ana iaia. He kuike ka nela.

E loaa no oia ma ke keena.  apr 8-1 ma