Ka Makaainana, Volume IV, Number 9, 26 August 1895 — "MALOO NA IWI I KA LA." [ARTICLE]

"MALOO NA IWI I KA LA."

Piha iho nei he $13,000 i na lilo o ke kau kuikawa iho nei o k» Ahaolelo, a h® $6,000 hoi a kea i pau i na Lunauaakaainana %.W4 o ttft Hale a «lue. Ea, nui »o La hoi ia, Ai* la ka hoi ihea kahi i pakiko ai ? I keia la ka e hooumkaia aku ai ka hana ana i ka hale makeke hou i kukulu kabiko ia ai makai o Waikahalulu, i hiki ai hoi ke hoohana koke ia aku ma ke kuair i ? a ana, a pela aku, O ko ke Aupuni manao ma keia, e waWahi i na hale kahiko ma Ulakoheo a e hoolilo hoi ia I no na moku e pili I mai ai, a i ole ia, i kahua hoo- ! lulu hou paha no ka Hui Alahao, Alahao, hoi o na hana punahele lor a Kakina mamua. Aia n» makou ma ka a >ao kue, eia nae, o ke Aupuni no ka i mana ma ia mea. E holo ana ka o W. O. Ka inika ma mua iho no Nu Kilani, no ka hoonaauao ana iaia ! tne na ana o ko laiia kanawai aina. Ke hele a hoi mai, aohe nao ai i koe o ke kanawai kue kumukanawai i hooholoia iho nei- O ka ike ke loaa iaia, a o ka neo hoi ka i ka lehulelau. Ke manao nei ka paha hoi ua • Kamika e mau loa ana oia ma ke kulana Loio Kuhina no ka wa pau ole. Ae no hoi paha. He keu no nae hoi a p. ka launa ole mai, oia hoi, na ke Aupuni e uku kona mau lilo. O ka maalea no o kela nahesa kahiko, a i keia au hoi e ike nui loa ia nei. Heaha hou ae ua hoopau koalaala hou? Ua hoohoka maopopo ia iho mei ka Oihana Leta e ke kapena o ka mokumahu Monowai, ma o kona ae ole ana e lawe aku i na •ke leta no Kapalakiko. I hewa ap i ka Papa Ola i ke kukala e aua ua loohia keia awa i ku maH kolera, alaa ka hoka la. Aohe aelike me ka hui nona ia moku, aka, aia pftha ka aelike me ka HuiMokumahu Osianika. He moku kokua wale tnai no kela la hui, Lohaloha nao hoi kei Aupuni U. Iwaho no o ka nuku o Mamala kahi i mo-ku '

j ai, aohe gQea ] aeia o ukuaku nei ! e pili aku. Mai luna a ku uo o ia ! waapa o Keneiāla Mi- j j la i leo nuLaku ai i kooa manao, | oiai >a moku e holo anrt, no ke ; telegarapaia aku.i koaa Aupuni .j ma o. Ua lo> a pono paha, aole paha. I hewa loa nae paha hoi kahi i ka hoounaia aua aku o kela paioa me na kuau pulumi mai ka Hale Leta aku, me kekahi kaei siliica eleele ma koua puhaka a .ue kona papaie muouou me ka lipme guia, kuhihewaia mai oia ':e koana mai na ka ma'i. Nona paha hoi ka makauia, lawe J ole ia na leta a ka iehulehu. Makau l No uei haaleleia h (i o na eke leta, ua halaw&i ae ka Ahahui Kalepa i ka Poaono n«i ; me kt* manao paha hoi e kapae ae i ke ino a ka Papa Oia i han'a ai. TJa makemake ia ahahui e hooie i ka ka Papa i kukala ai he ma'i kolera ko kakou nei. Haakei no! Ua noi aku uo hoi ia ahahui i ko ke Aupani kokua mai toa | ke kaana like ana i na lilo no | ka hoouna aku i ke Kalaudin- ■ no Kapaīakiko me na eke leta i haule iho, v Heaha mai ana la ka ke Au puni pane, oiai aae, ua loheia, mai no aohe a ke Aupuni dala e lu wale ai no ia mea. O ka mea hope nae i loheia, na ka mokupea S.N. Kakela ka e lawe aku na eke leta i ka' Ta 'apopo. Aohe ! oioi aku a koe mai.o kela Ahahui Kaiepa, me ka manao iho paha o na lala ka lehulehu e uku auhau nei. Ina no hoi paha i makemake ia poe e hoonna i moku e lawe ai i na eke leta r me ks manao iho paha he mea ia e paleia ae ai o ka poi no i h ala e aku, uku nui ae no hoi paha, a aole hoi o ka ka lehulehu kelu wale ia. Eia nae, hoomaopopo nei makou e'loaa ana kakou i ka maka uli, ke hoea aku ka Monowai i o a ,aku he kolera ko nei. He lono keia i oi-aku ke ino m&mua ae o na hoeu kipi lehuiehu. Na ke .au no o ka maiiawa e hoike mai i ka pololei o ka makouī A nowai neia hewa ? No ka Papa Ola no. 1 E hoao wale no ka Ahahui Kalepa e palaina puna a e hamo mniki, *aohe o hilinaiia mai. Tnn ho e holo aku ana ke Kalanc?ine, e paa mai ana no i ka hoomalui'a, O ka pono wale nb, e »toho ! pu iho no kakou pela, a na 'keia mua koke e hoomaen\ae i kulana, Nui ko W O Kamikn mahaloia no konn maoao kuokoa ma na halawai ann o ssa ka mea pili i ka hooinalu ' ana no ko ko!ora. tsia nae, Ve ■ f '!■-■■ - i

ikeia aku oia, me he la ka Loi oia kaUī e. ioaa aku eāia i ka ma'i. 'ūo hoi paha pel» io, ao na iala ao a pau o ka Mana Hooko, alailu, aoae liooluīii liou aiiti &ku i koe, ua pau ae ;a no lioi, £ kalaia mai , nae hoi makou rto keia wahi mauao' ae la.

Hoi mai nei o Luaaikaika niai lapana mai, a I lawa no' a hiki mai ia ianei, ke hoeueu nei c 4 ia uo ka hoounaia aku o ua hua ai, na ili bipi, a. me na waiwai kalepa, e ae o kakou nei i kela aina. 6 keia iho la ka paha ka pala o kana holo aaa aku nei 1 o e kanu ai i kaiia pohuli iwaena o ko laila poe anela liilii. He keu no aae hoi a kona polna ole ; i ko kakoa nei ili ; ueis ! hoounaia i o e hoolawlea m j | hoi i na K!!epani, Ae no hoi pa I ha, ahu io no ka pala Ia f | Ua hoolahe hou ae iio ka Pi j Ki Adavaiaisa i ua lopo naku i epa o Kaiepoui no ka kolo aaai 0 kekahi poe, malalo «a o ke alakai aua a ua hoahaaau Ake poka, e kipi a e hookahuii i ke I Aupuni e ku uei. Ai keia wa hoi, ua k?|kooia iiiai keia manao Waiia. He palaualelo uaau ke ano o keia lono, no ka mo:i, aobe ao e kala e hoikeia nei ; aohe - uae ho.i wahi mea a oili iki ae o ka mea oiaio. Palaueka no hoi paha I Nolaila, ua ola ka Rebupalika, no ]|a inea,. o aa makai ua poe e hakaka ai no ka hooj>akele ana, ke hoea qaai ua poe kipi a powa la, a I | ole ia, o kahi; manuwa Pelekans| paha t\o ka hooko aua mai i na koi. Aia i na makai ke Laiele o ka Pi Ki Ad i ivataisa. E loaa ana \no, Ua manao ke paha hoi lakou ua hawawa a' hupo loa ia hoi ia poe. Pela nao paha hoi 1 ko iakou manao ana. na wahi e lu opaīa* ia nei, i mea hoopihapiha aina. He mau kupono ia no ka Pa pa Ola e'papa a? a e hooki'loa ia ano hana, a i uei wa hoi, e pono e puhipilhi ahi' ia i loku koke ai hoi 'maeiiiae. 0 kahi mea pono loa, o kiolaiā nia kahi e loa na wat\i e lu opala ai, a pela nn hoi me na ksu ! baV pepehi bipi, a hanki pnaa, a hale wawahi iwi makai o Koholaloa a kahi kaawnle toa 1 Nui piW malaila, a b na fru o na poe īloho o īwilei 1 me Kawa | ka mea kloh*. VTe hoomanawanui no paha hU ia poe e noho nei. ! Lakuu> , U»U»ku;u l;\au laj paau i tja k i h»la iho h, īna J paha hoi e mau !oa iiku ana ka I ma*i, ahu!a t uni arja m paha j hoi kj\ jn>ni;nkai e an*;? ka Peresidoua o ka PasU o*s, mai 'konam oi naho'e mai . i - - - _

ilviio u k&iii hainku>ii laaa. E, iua ->Q. ka. hol 203. ka, ek.^% iō, I ina .110 he peiuo ko ka leh.uj.ehq, j c?ia m&waho ae.