Ka Makaainana, Volume IV, Number 11, 9 September 1895 — Page 1

Page PDF (893.17 KB)

Ka Makaainana.
BUKE IV - Ano Hou. Honolulu, Oahu, Sepatemaba 9, 1895. HELU 11

HOLAPU A KE KOLERA.
-
Aohe i Ana Iho, eia no ke Mau
Nei ka Ulupa Ana.

                    Eia no ke mau nei ka aai ana o ka Moi Kolera, kekahi o na inoa kapakapa no keia mai weliweli e holapu nei i kapaia e na haole, no ka mea, aohe nana a hoomaopopoia o ke kulana o ke kanaka, e pau ana iaia i ka ulupaia mai ke kiekie a ka haahaa, mai ka hanohano a ka lopa, a mai ka waiwai a ka ilihune. Mamua iho o ko KA MAKAAINANA nei puka ana i kela pule aku nei, ua kikooia mai ko makou puuku e ka Papa Ola, no ke kuka ana no na hana pono e hoopio ai i ka ma'i, a no ka hui pu ana ana hoi o ka Papa me na poe alakai, noonoo, a koikoi iwaena o ka lahui. Oia a me J L Kaulukou ka i kiiia e Makai D Kaapa i ka hora 8 o ia kakahiaka, maluna o kekahi kaapio, a hoea i kai o ka Halewai, a mai laila aku a hui pu me ka Peresidena o ka Papa Ola ma ko keena o ia buro. O ka hopena o ia hui ana, ua

Kaheaia he Halawai

ana o ka Papa i ka hora 11 A.M. ae. Eia iho na inoa o kekahi poe i konoia a i hiki ae, mawaho ae o na Kuhina, na lala o ka Papa, a me na kauka. Hanale Kamika, J.L. Kaulukou, Enoka Johnson, Kale Hapakini, A. Rosa, J.K. Kaulia, J.K. Kahookano, Hanale Kipili, J.U. Kawainui, Ailuene Buki, Keoki Kamila, J. Nawahi, Keoni Kolo pana, Kale Aki, J.M. Poepoe, Kami Kuaika, L.D. Naone, J. Kuaana, T. Heu, S.K. Kane, M. K. Keohokalole, D H. Kahaulelio, E.M. Hanuna. B. Kahoopai, Hanale Walakahauki, W Hanale, Sa Robata Herona, ko makou puuku, a mekahi poe e ae. Ua maheleia nakukakuka ana e Luka Wilikoki. Aohe no he mau mea ano nuiloa i puka ae ma ia kukakuka ana.

Halawai Kinai a na Oiwi.

                    Auwina la ae o ka Poalua i halawai hou ai no ka Papa Ola me na oiwi alakai mua a me kahi poe hou ae, a me kekahi poe haole, a ma ia halawai ana i hooholoia e alu like kela a me keia, me ka nana ole ae i ka aoao kalaiaina o kahi, no ke kinai ana i keia kupuino. Ua koho lokahi ia he komite kuwaena o ekolu lala, o Keoni Kolopana, Ailuene Buki, a me Ape Kaaka, a na lakou hoi e hookohu i poe lala malalo aku o lakou, no ka hele ana aku iwaena o ka lehulehu e ao ai i ka mea pono e hana ai, mai ke ano o ka noho ana, ka hana ana i na mea e ai ai, ka haawi laau ana, ka hoomaemae ana, a pela aku.

Komite Ola a Kokua.

                    Mai ke ku ana o ke komite mua, ua nui no ka hana i lawelaweia e Keoni Kolopana, Ailuene Buki, a me kahi poe e ae. Aka, i ka auwina la Poalima nei i noonoo hou ai ka Papa Ola a kukuluia he Komite Ola a Kokua no ko Honolulu nei poe. Eia iho ia poe.
                    J F Kolopana, lunahoomalu, F B McStacker kakauolelo; L A Kakina, W A Kini, C L Hapakini, ke komite hooko; E C Makapolena, G W Kamika, S K Kane, komite waiwai, A W Kaaka.
                    Ia halawai ana no i mahele heleia ai o Honolulu nei iloko o 19 apana, a me na luna nana pakahi o ia mau apana, peneia iho: Apana 1 - J A Low. 2 - T A Loyd. 3 - Hoahanau Frank, 4 - Hanale Kamika, 5 – H Holmes, 6 - A V Gear, 7 - J H Fisher, 8 C B Wilson, 9 - F J Lowrey, 10 - H E Cooper, 11 -Uilama Olo, 12 - Antone Perry, 13 - Waiter Dillignham, 14 – G P Kakela, 15 - R N Boyd, 16 - Geo Carter, 17 - C B Ripley, 18 - A Fernandez. 19 – W Mutch.
                    Aia ke keena o ke komite ma ke keena loio o Kaaka a me Kini, alanui Papu. E hamama ana i ke ao a me ka po.
                    O ka hana, o ia ke komo ana i kela a me keia hala a e lawe mai i ka helu o na poe noho maloko o ia apana, o kela a me keia hale, o ka hoomaopopo aku i na rula o ke ola a me ka noho hoomaemae, i na poe nele a hune maoli, a pela aku. I nehinei i hele nui ae ai keia poe, a me 15 poe kokua malalo aku o kela a me keia luna nana pakahi, e hooko ai i ka lakou hana helu kanaka o ke kulanakauhale nei He hana pono a maikai keia, i emoole ai ka loaa o na kokua ana i ka wa o ka pilikia.

Hoike Piha o na Ma'i me na Make.

                    Napoliona Kalilikane, kekahi o na ma'i a makou i hoike aku ai i ka helu i hala, make ma ka hora 9:30 o ke kakahiaka o ka la 3. O keia ka ma'i i lonoia ae ai aohe ae e ai i ka laau a ke kauka, a ua pale ae o a i ka laau i kona wa i hoohainua aku ai a

-
[Hoomauuia ma ka aoao 5]

NA PIO KALAIAINA.
-
Huikala Hapa ko ke Alii a Laulaha hoi ko Kahi Poe.

                    He halawai o ka Ahakuka Malu ka i kaheaia i ka auwina la Poakolu iho la, no ka noonoo ana i ka mea pili i ka huikala ana i kekahi poe pio kalaiaina.
                    Na ka Mana Hooko i waiho ae na inoa o Kama'lii Kalanianaole, Kala Wilimana, J. Kaae, a me 45 poe e ae. A e pili ana hoi no ke Aliiaimoku, ua nui na olelo i puka ae, e ae ana kahi a e hoole ana hoi kahi poe i kona huikala loa ia. Ua ulu ae he hoopaapaa ano ole me ka hooholo ole ia o kekahi mea. Ma ia hope iho i noho ai ka Ahakuka iloko o kekahi halawai malu ana, a i ka pau ana i loheia ae ai ua kakooia ko ka Mana Hooko manao. No ke Aliiaimoku hoi, ua aeia oia e hoi i Wasinetona Hale e noho ai me he pio la no ke kahua kaua, oia hoi, aole kona hoopai e hoemiia ana a aole no hoi oia e huikalaia, e hookuuia ana nae oia e noho malaila e like me kana i manao ai he mea ia nona e pono ai, aka, me he la no nae, aia no oia malalo o ke kiai a hoomalu ana a na koa. Ua oleloia ae no na makemake loa ke Aupuni e huikala loa iaia, aka, mamuli hoi o ka makua honua wale o kekahi poe ohakulai nawaliwali, ua hopohopoia o nui ko ka lahui hauoli no kona huikalaia, a ua ake loa hoi ia poe e pale ae i na hoike manao ana o ia ano. Hora 5:30 ahiahi o ka Poalima nei oia i hoi ai no Wasinetona Hale. Aloha no hoi paha.
                    Eia iho ka papa inoa piha o na poe i huikalaia a i hookuuia mai e hele mai Kawa i ka auwina la Poalima nei, mahope iho hoi o ka makaukau ana o na palapala kala i ka hanaia a kakauinoaia e Peresidena Kole a me kona mau Kuhina:
                    J.K. Kalanianaole, Kala Wilimana, J. Kaae, W.W. Widifila, Hikilea, Keki, Hokii Paulo, Kema Kekipi, Kaohi, Kekaula, Kahalewai, Kanehe, S. Kaili, Kaaikike, Beni, Elia, Henry E Kalei, Henry Enoka, Kiliona, Kaona, S.K. Kaloa, W. Kekoa, Keawe, Kanoho, Kahoomahele, Kaaihue Kolomona, Keamopohaku, D.K Koa, Kamaka, J.C. Lene, Lota Lene, John Mahuka, Keoki Makalena, W. Moepali, Nahinalau G. Pahia, Pehu, Manuela Rosa, Hoa C Ulukou, Kapeuu, Kahele, Daniela, P. Lene, W.C. Lene, Henry Mahoe, Ioela Kiakahi, Mahoe.
                    Aia a loaa aku na palapala kala i Hilo, alaila, pau ae ko laila poe i ka hemo, a koe aku elua, o Keoni Waise a me J.K. Lilikoi Ikeole. E noho aku ana no na poe i kalaia i Hilo a pau ae ko onei hoomaluia ana, alaila, ae nui ia e hoi mai.
                    O na pio haole a me na poe i manaoia he poe alakai, aohe i aeia e huikala ia lakou. Ke oleloia nei nae iloko ae o Novemaba, La Hoomaikai Akua o Amerika Huipuia, oiai, he la kulaia no hoi ia no keia poe ae, lakou e huikala nui ia mai ai.

-
Alualuia e na Makai.

                    Me ka loaa ole o ka palapala ae e holo mai keia awa aku no Koolau, ua kauoha aku la ke kapena o kahi mokukuna Sera a me Eliza i kona mau luina e huki i na pea a holo aku la me ka piha ukana i kakahiaka Poalima iho la. I ka lonoia ana ae o keia holo ana o na wahi mokukuna la, ua kau koke iho la o Lutanela Haka a me kekahi poe maluna o ka waapa hueloboti a hoe aku la mahope no ke alualu ana. Ua hoe aku na makai a waho o Leahi, pau ka pono, nolaila, huli hoi hou mai la lakou no loko nei. Hoolakoia aku ka waapa me ka pea a me na lako kaua, a kau aku la o Paka no ke alualu ana i na wahi moku la. Ua loaa aku ua wahi moku la mawaho ae o Niu a i ka hora 1 o ka wanaao Poaono nei i hoea mai ai i Kou nei malalo o ka mana o Kapena Paka. Ke kiaiia nei ua wahi moku la.

-

                    O na Pake i hopuia i kela pule aku nei no ke kue i na rula o ka Papa Ola, ua pau nui i ka hookuuia i ka Poaono nei imua o ka Aha Apana.
                    Ua haawi aku nei ka pualikoa G nui i ka lakou mau hookauwa ana i ka Papa Ola ma na ano a pau no ke ku kiai ana, a ua apo mai ka Papa ia lokomaikai o ia pualikoa.
                    Pakele mai piholo iloko o ke kai iwaho o Waikiki, i ke ahiahi la Poakolu iho la kekahi bebe uuku o umikumamakahi malama a Misasa Sekota. Iloko o ke kaa uuku kahi i noho ai o ka bebe, a ua hele aku ka makuahine e kamakamailio me kekahi wahine okoa aku, o ia no ka wa o kekahi makani ikaika i pa mai ai a puhiia aku'la ke kaa a haule iloko o ke kai. Ia manawa i lele koke aku ai kekahi wahine a hopu aku la i ke keiki e aneane aku ana e piholo a hapai mai la no kula.