Ka Makaainana, Volume IV, Number 13, 23 September 1895 — PIO PAHA UA KOLOHE. Manaoia ua Make Loa no ka Emi Pu Ana Mai. [ARTICLE]

PIO PAHA UA KOLOHE.

Manaoia ua Make Loa no ka Emi Pu Ana Mai.

Ua hlo i mea uoohaaoli I»a 110 makou ka hoike aua aku. wa keia helu o Ka Makaainana uo . ka.e.mi a atio akukuu loa m«i p&ha hoi o -ka holapu any a ka Weliweli Kolera, m'e he h ka hoi ua pio naaopopo eia inaiouli o kā lokahi aua sv ka iahui e kinai i kana ulupa ana, no ka mea, mai k*t noai a keia kakahiaka, horb 6/ aohē mea ma'i hookahi i loaa a i hoikei.. &e ika Papa Ola- Ele hiohiopiT" hoohoihoi Ipa kqia no oeia h la ehe, oiai, ina kakoū e h< ! o maopopo ino nn oi ]on ka makfuUaia i kei* wa e ■na poe ko?no kauhale uku ole ia inamua ae c-> na la i kinohi hku o ka hoomaka ana ae o ka helapu ana. Maīia he hoomalae w.&le no, akM,«3a kei& mau la iho e hoike iuai ī ka mea oiaio.' JL& Hoomaemae Laulaiia.

Mamuli hoi o keia emi pu ana iāai i lilo ai i mea noonoo nui no ke Ok e Kokua do kē kupooo e hookaawaleia i hookahi la hoomaemae nui. Ua maaeoia i kioohi o ka r-pa»a holov">kQa o Kona nei ke hoolnlii akea ia, aka, .uahope iho o na kukakuka ana, ua hooholoia ma na apauH .wale uo i i hfcu.mia i a ma ia wahi wale uu t hookoia ai ia hana, ua ke Auputka iilo i kauaka haua, ka p.una, me na laau hoomaemae. I liiki hoi nei hana i ko ka Papa Olajjkonio ana mai e hoolaha ae i na wahi i. puia i ka ma'i, he eeuo ka nyii ona apaua, oia uo hoi uu wahi i puka ae ai o ka nia'i e like me k$ uiakou inau hoiie aua i kela a me keia wa. 3 keia ua la'hoomaemae uui la Huakai i ka Kalemai Kclera. «Kakahiaka Po ha iho la, hora 9:SO paha, i pau aku ai kekahi pos kakaikahi i\v-;ena o ks iahui 1 kai o Kakāako e m&kaikt i ai # ao Ukou ibo keia oiau iaoa; Keoui Kolopaua, Kauiika, WiUaoau, K, Kaulia, Euoka Johusoa 4 Hoke (ko makou puuku), T, Heu, M. K, KtM»ho > kalole 4 a oie kekalu o ona oiwi ame kahi mau haole. Ua hele keW huakui m&i&Io oke kouo u ka mo& mua, uiu koaa aao n'.u no ke Koauie Ola a Kokua, a ua kaa hoi m&Ialo o .ke

■6u& hka P«rresidens o ka Pgpa Oia. Wi-hf irui o a ko ni'iīKoii puuku, t>k rm,ifcal a m; fmue ka aarib}DR o r>•& nif-M p pau ma'*>iJh, nolaiia, h>iit au he pala uui i Ioafc i ku lakou hu&kai, oiyi be pue aoiona wale uo U>P T i> <iC'b<; o lakou ineū ike ii akakh-oie no auo o ua Uweiawe lapaau.aiia, ua laau, .h pela aku. Ūa heleia :• a wahi & p&u, mai ka aoan na'i a ka aoao hoemalu, a ua mahbioia mai no i ka maikai o ka malama' ana a me ka lawa pooo loa i ua mea ai i na wa ai a paū o ka īa. A ua heieia aku ao hoi ua hale hoome.iu hou o ke kukulu koke ia aa&' iho nei, ma Woikiki aku, ma ke k&hua ki pu aloha. M?■ ik;;i no ia poe, inaemae na haie, koe wale no aolt i hamo puna ia. Ua hoao ke Aupum e baoa i ua mea a pa.u e~ - pōno"al - ka iioho ann .o ip hhulehu. • Pa xxiu.a o Kapukaki. Oiai, ua haawi wale «> S-#tuu Damona i ka pa ilina k(f!er« ma Kepukaki, aohe nae oia i make make e heain me kela inoa he eh«fha manao, oi»i, ua maopopo oia be nje» hooweliw<rli, hoomaoaonao, a hooms.eele ili m i kela a me keia wa e hoopa - kaia f.i, ma ka olelo a ma ka koolahaia paha. Nolaila, ua hoohoio oia, naAope o ke kukakuka ana me kekahi poe Ithulehu, e kapaia o ka " Iliua Aloha,*'oia* īioi, k: j . hooiiina o kekahi poe i make i ke ko'er:s a koiui puuwai hHina;ra h.»i i haawi ai me ka aloha. Maikai ka ham». a maikai 110 ka inoe. Mahaio! Hoik« Pilia o na Ma'i me na Ulake. Sepatemab >i 16—W Kekipi, hoikeia hora 1 p,ua , t3crfftalanui Liiiha, make hora 1:40 a.m. o ki ia 17. Na Kauka Mare oia i iawelawe. Oia ke kaue a Kaauuioaua. Ua mauaoia kona pilikia uo ka inn uui loa ana i kekahi Iaau anō okoa :;e mawaho nei, mamua ae o kona hweia e.ua i kai. Sdpatemaoa 17—Pakele k,hoikeia h'.r« 8 a.m.. 65 makahiki, i\o ka haleaiai o Kak«ko, mai waeua o ua poe o Kapalama e hoomaluia la malaila. Keluia w» make auw;na o ka ta io hora 4:45,110 Kaouukolo raai oia i laweia ai i ka la 5. He maM okoa ko!> ; \ i make ai. Oi»; ka makuahino o S kekahi o ua keiki lioehoe wai>pa o ka uv\upo a aoko haua nei sv>& ka h»iekn«\ mea ai o T/ii$i Ma, He knpa oi* no na llono a PiiUni» a un k?\maaina i lahaina, Sepj*tomaba 1S—LouUa FUher A makahiki, hoikein hor» S:(V> alanui MaunaKea. Kn. puukelo, a\ake hv C p.-n, !Tiwahine hftpa k<\i a he ekHn ana knk> iw

Oloio E. Ua ano ilihune no ko laua īioho uaa.

■MawaLo ae oiiā iiiou 0 peo i'oluolu a makovj i hoike aku t\i ma ka helu i halp, ei& iho na po©4iope loa i oluolu, oia o SoI«1110 u a k, Mānuel Gabral, Anlone Cahral, Lillie (Liliooe w iamakou), Elijah Soi(Ten {L'\iki), Annie Mary Sniftsn, Geo. Kekaulike, a me Pi-.ke]e k.

A hiki mai i keia kf;kahiaka, hora 6, he 25 a p.;e im'i i ola ahe 00 mrke, hui he 85 noe ma'i, i iwaena o na laliui, T>enei: Hawaii 74, hapa 4, Ajnenka 3, Pnkiki 2, Pake 1, a Kepani 1.

Na JXunahuna liike Ole, Aolie ka Papa Ola e lialawai hou ana> aia 110 a ihoolaha hou ia. - Nr.i ole ka pioloke ma ia keena 1 nei wa, aka, k/vku .makaukau ue] no na poe hana. Aohe mea iiin'i i ko« maloko o ka Halemai iTolerfl, aka, aia ae no ma na wahi iioomalu. 0

na poe i oluolu loa, u- pau nui ika hookuuia, a koe aku hoi 11 a poe e pii ae ana ka oluoīu T oa,

Kakahiaka Poaono nei i hemo inai ai ka Rev. Makua Vale* ino rae ke ola kino maikai. Nui kona mahalo ina

poe a pau i hoomanao aku iaia ma ke kipa ike aku a me ka hoouna aku i kekahi inau mea e pono ai oia ma ka noho ana malaila, oiai hoi- oia e kiai ana me ka tnea ma'i ■ a e make aku aua. Ua hoikeia ae ma kela halawai ana o ka, Papa 01 a i ka La Pule, la 8 nei, no ka noonoo ada i ka niea ka hoolele mai i na ukana o ka olokuindiu Rio de laneiro, ma ka ? heiliheUi ana ae o Peresidena Kaoiika ī ka palapala īisike ola a fce Kauikela he 27 575 ka nui o na poe i ioaa i ka mai kolera iiia . lapatia me 17,<B§2 poe i ima ka hooguaka ana ae o hou ; ana malaila.

E kukulu aku ana ka na kaliu oka Waiwai o B Pauahi ;Bihopa 1 poe kauhale ma kula o Kaiwiula mai Wuipilopilo &ku, Ke muu nei k a laa u m olaila o ka laweia ana ī keia maa la iho la. He mau hale hoolimelima aku keia i na poe oia wahi I nele rae na bale ole, mamnli o ka pau aua o na hale i ke puhi ahi ia eka Papa Ola Eol <oln loa ana ka ka auhau, a na ke Aupuni ana paha e uku i kiuohi a ku ae na pupupu hou ma ko lakou mau kahua pouoi.

Ua koi ae o Maka Kolopaua me ke kokuaia e kona pokii, e Keoni Kolopaua, no ke poho o ke puhi alii la ana o ua waiwai m ak r» m ae o ko n a ma k u a ho n o wa 1, o Kauakolo, He $Sl3 ke koi a «ia imiia o ka Papa 01 a i keia wa, 0 na waiwai i puhiia, o ia ua lei hulu mamo me ee, ua

moena pawehe, na lako gula na'lole aa:iu, a pela aku. lU>ko no o na pahu kahi i waiho ai, aole hoi i haumia, a he mea hiki no hoi ia ke hoo maemaeia e >ike me na e ee e haoaia nei. Ua hoomamala ae ka rula e pili ana i ka malamaia o . na anaina haipule a me na aha puhiohe, e like uie kekalii hoolaka "imi ke .kaao.ha." a ka Papa Ola e puka uku nei raa keia helu. Mamuli o koia kauoha, ua malamaia he aha puhiohe ma Ema Kuea i ka auwina )u Poaouo uei, me ka lehulehu o ua poe he'e aku. I uehinei hoi i malamaia ai na anaina haipulo ma na luakini o Sana Anani a me Malieokumalu, a koe no ua luakini e ae, me kn piha no i na hoahanau a me na poe.e-ae.

He mau lono hoopuiwa ka i loaa ae i ke keena oka Papa Ola i kakahiaka Poaono nei, no kekahi poe mal hou, hookahi no waho loa o Wailupe, hookalii no Makiki, a hookahi no Mae mae. 0 ko Wailupe, he mea inu nui loa i ka waiu me ka si pu *ne ka palaoa poi, mamuli paha hoi o ka po'ioli a hana ano e mai ko. opu, pii maluna a hele-a wai malalo, a e ole e loaa koke i ka laau, pau ' kooa, pilikia. O ko Makiki, he wahine ua tnake i Va ohao, i ka hiki ana* aku o ke kauka, ua hele aua pehu Ao [

ko Maemae hoi, he wahine hanau keiki, hoikeia mai nae hoi he mea e uwe ana i keknhi eha umii maka opu.

Ua waeia aenei e Peresidena Kole o C H Kluegel, J S Erae kona, a me 0 V E Dove i ' poe komisina na lakou e noonoo no na lilo o ka hana ana i ke ala.nui pali o Nnuanu.

I ka auwina la Posono nei 1 hoomaka hou ae ai ka bana Aupuni e paani in&hope iiio nei o ka hoomaluia $na rto kekahi mau la loilii. A i nehmei hoi i welis hamama ia ae ai na laakini tio haipule, *

Ma ka la 12 nei, ma Pahala, Kau, Hawaii, ua Hopuia he elua mau kahuna lioopimipuui ih» laua uaiuoa o Keon.i JK.alimak hi ame Nalehna īmua o Luiaakauawai Apaaa JV H. Waipiui lani, ua hoopaiia ka inoa mua' he $100 me iia koina a o ka lua ct ' lie elua malama hāna oole:-. ma Kawa uie ua koiua-

Hora si;is-s. m. oka Pohouo nei, i koh\m aku ai o Thomas Sor6n>on, h tole kapiii moku, ma konihome ma almuii NuuaHU. He liiau la wale ,\o ka hoomailo sna a ka m.a'i fiva malaria maluna oua t\ hala waie aku la h<>. Auwina la o uohiuei i maneieia aku ai oiā mai koun home aku no ka īlina o MaemaeT Ua haalele iho oia he waluno me ēiima niau keiki, hookahi keikikaue a elua kaikamahiue. Ua panihakahakaia koua ola.no #5000 Ta kakahiaka Pohouo no i hoea mai ai k#kahi mahine ana mai Kauai tnai iiīaluoa o Kinoo Maki, ao ke kjuo wailua kuua i iko iho. He ohu ok ho Peuemaka,