Ka Makaainana, Volume IV, Number 16, 14 October 1895 — Page 1

Page PDF (914.12 KB)

Ka Makaainana.
BUKE IV----Ano Hou. Honolulu, Oahu, Okatoba 14, 1895. HELU 16

PAU KA HANAI ANA

A ka Ahahui Manawalea Hawaii i na Oiwi Nele.

                No ka puka hou ole ana ae hoi o ka ma'i kolera a hiki i ka Poaono nei, ka umikumamakahi hoi o na la mai ka ma'i hope loa o kela haole o ka Halemai Pupule, ua hooholo na poo alakai wahine o ka Ahahui Manawalea Hawaii e hooki i ka hoopuka ana i na haawina ai i na poe nele a pau a ia ahahui i hanai iho nei. Ua pau ia mau ai hoohala manawa ana, a ua kaa aku hoi ia no ke au i hala ae, ke puka hou ole ae hoi ua ma'i ma nei mua koke iho. Nui no ka mahaloia e ka lehulehu i kokuaia no na hana kokua aloha a ia ahahui, a i hiki ole loa ai paha hoi ke hoopoina ia e ia poe i kokuaia.

Papaaina ma Kahi o J. Nawahi.

                Mauka o Kapalama, ma ka Mi sasa J. Nawahi apana, ua haawiia ae he papaaina no na luahine a me na elemakule i kokuaia mawaho ae o ka ka ahahui mau kokua ana. Hora 10 A.M. a mahope iho paha, ua makaukau na mea i hoomakaukauia e ia lede oiwi puuwai hamama, e laa ka puaa a me ka bipi i hoomoa pu ia me ka luau, a me kahi mau mea e ae, a mamua ae o ka noho ana e paina, ua ku ae kekahi hapauea a haawi ae la i na kalokalo ana i ka Mea Mana Loa e hoopomaikai mai i na poe o ka Ahahui Manawalea Hawaii a me na poe i hooluhi ia lakou iho ma ia apana no lakou. Pau ka paina ana, ua haawiia ae na hooho leo hauoli ana mai ko lakou mau kileo, aole o ka hauoli wale, aka, o ka mahalo pu no kekahi i ukaliia me ke aloha, a ua hoikeia mai hoi ia mau haawina maluna o ko lakou mau hiohiona i ka haule iho o na kuluwaimaka hoonaoa puuwai. Aloha io no hoi paha, ua hala ae la keia mau la o ka inea. Ua hoi aku no hoi kela a me keia me ko lakou haawina ai, e like no hoi me ka mau, no ka wa hope loa.

Hoolaulea ma ke Kahua-poo.

                I ka pau ana hoi o na haawi ai ana ma kela a me keia apana, ua akoakoa mai na luna haawi ai a me ko lakou poe kokua ma ke kahua poo i ka auwina la, a malaila hoi i paholaia ai kekahi papaina no na poe hoahana a pau i luhi like ae. A pau ia, he mau haiolelo mai kekahi poe wahine ae, a o ka hookuu no hoi ia o na hana o ka la luhi hope loa no na oiwi hune a nele. Ua haawiia ae na hoomaikai ana no kela a me keia, a me ka makaukau mau hoi o kahi poe e haawi aku i na kokua ana ma ka hana ke ulu hou aku he hana e like iho la me keia i pau ae la. Mahalo no ia lakou a pau loa!
                Oiai, aole ka hoike helu no ka pule i pau i ka Poaono nei i loaa mai ia makou, a oiai hoi, ua hoao a hooikaika makou e loaa mai a nele no, ke waiho aku nei no nae hoi makou i ka hoike no ka pule i pau i ka la 5 nei, oia hoi,

Hoike Piha Eha a ka Puuku:

NA HOOLILO.

                Ukuia na bila a
Metropolitan Meat Co.........$ 226 70
W L Wilcox........................ 477 50
H May & Co....................... 56 23
H E McIntyre & Bros........... 22 70
Lewi s & Co........................ 18 89
H Hackfield & Co................ 20 60
W G Irwin & Co................. 53 90
Hawaiian Hardware Co....... 28 00
Hyman Bros...................... 20 00
T H Davies & Co................ 110 50
Castle & Cooke................... 5 25
Hawaiian Gazette Co.......... 1 50
Union Feed Co., Kaupalenaia.. 3 60
Kong Hop Kee.................... 10 00
Uku hana o 8 poe hana i ke kahua-poo a Okatoba 5....... 40 00

Huina lilo no ka pule e pau ana i Okatoba 5 ......................... $1096 74
Koena dala ma ka Banako...... 4860 17
$5956 91

NA LOAA.

Koena dala mai ka hoike mua mai. $5936 31
Huina i ohi ole ia.................. 7 50
Huina i ohiia mai kekahi hoaloha . 5 00
No ka poi i hooliloia................ 8 10
Huina............................. $5956 91
            Ke hoike aku nei au ua pau mai ka huina nui i luluia o $9,904.20 i ka ohiia. EMILIE MACFARLANE, Puuku Ahahui Manawalea Hawaii. Honolulu, Okatoba 5, 1895.

HUINA O NA POE I KOKUAIA.

                Eia iho ka huina o na poe i kokuaia o na kane, wahine, a me na keiki no ka pule e pau ana i Okt. 5, 1895:
Mai ke Kahua-poo (na Apana 4, 5, 6, 7, 11, 12, 19,) alanui Betela..... 4783
Apana 1...................................... 1838
" 2...................................... 1371
" 3...................................... 1158
" 8...................................... 2628
" 9...................................... 858
" 10.................................... 1172
" 10 1/2 ............................. 1008
" 13.................................... 917
" 14.................................... 552
" 15.................................... 1056
" 16.................................... 1146
" 16 1/2.............................. 504
" 17.................................... 598
" 18.................................... 1206
" 20.................................... 1150
21,945

Hihia no ka La Hoomaemae.

                He hihia koi dala ko ka la hoomaemae aku nei e kue ana ia R. N. Boyd (Bobe Boe), kekahi o na luna nana. Wahi a ka mea e lonoia nei, no ka hoomaemae pono ole o kekahi Pake o uka o Pauoa i kana pa hanai puaa, ua uumiia aku kona puu, a pau ka ia, kiolaia na ahui maia iwaho a palahe, alaila, ua koi aku i $6, a no ka loaa ole o ke dala, lawe okoa i kekahi puaa. Ua kokuaia ka o Napunako a me elua mau mea e ae, o Anaru Makebe a me Joe Coreia. Imua o ka Aha Apana i ka Poakolu nei lakou i hookolokoloia ai, a i kahi la ae i hookuuia mai ai lakou mamuli o ka hilinai ole ia o na olelo a na Pake o ka aoao hoopii. Ua komo ae i ka Poalima nei he hoopii koi poho na Anaru ia Aliona, ka Pake, no $1000, aia imua o ka Aha Kaapuni i keia kau kiure ae.

POE AUAMO INEA.
Na Pio Kalaiaina o Hilo i Huli Hoi Mai Nei.

                Mahope iho o ka hookuuia ana o na pio kalaiaina mai ko lakou noho paaua ana ma Kahalii, Onomea, Hilo, Hawaii, ua apo aloha ia mai la lakou e na poe aloha aina o Hilo, a ua paholaia mai la imua o lakou na hoahaaina ana he nui, a ua ai a inu iho la lakou i ka lokomaikai o ko laila poe puuwai hamama a lawa. Ua lilo lakou he poe punahele loa i ko Hilo poe. Ma na wahi a pau a lakou e hele ai, e loaa mau ana na hookipa ohaoha ia. Wahi a ka lakou hoike mai ia makou, ua hamama ka puuwai o ko Hilo poe aloha aina, mai na kane a na wahine, no lakou i na wa a pau.
            A pae mai lakou i Maalaea, a no ka nui ole o na kaa, pau no i na poe ulakolako, ua pii wawae nui aku lakou iuka o Wailuku. Ua loaa ae ia lakou, oiai malaila, he kono mai Waikapu e hele nui aku e himeni, aka, aole i hiki ia lakou ke hooko koke aku, no ke ake e hoi mai ianei. A mamuli hoi o ka oluolu o ia makamaka oiaio o ka lahui, Misita J. T. Aluli, nana i kokua aku ko lakou kau ana ma ke kaamahu no kai o Kahului a hoohiki loa mai ai ianei. Ua hookipa ohaoha a maikai ia lakou ma ke ala, a ua lawa no hoi ka houpo lewalewa o ka hele anai.
            Ia lakou i huli hoi mai ai ma ke Kalaudine o ka Poaono, la 5 nei, ua haawi mau ae lakou he mau leo mele hoohauoli i na ohua o ka moku. A iloko o ia manawa i pahola mai ai o Misi Eva Paka i kona lokomaikai ma ka haawi ana he $13 mai kona pakeke ponoi ae ia lakou ma ka pakahi dala o ka mea hookahi, i hoi nele nui ole ai i na home, a i hiki ai no hoi ke uku i na kaa, a lakou hoi e makemake ai e kau.
            A ma o ka lakou noi, ke haawi aku nei KA MAKAAINANA nei i ka mahalo i na poe a pau i kokua mai ia lakou, aole o kahi mahalo uuku, aka, o ka mahalo no a nui loa, a o ka oi loa aku nae hoi o ko lakou hoopoina ole, no kela poe puuwai hamama o Hilo.

            I ka Poaono nei i nee aku ai ka Papa Ola iloko o kona keena hou ma Aliiolani Hale, i kekahi keena o lalo, makai loa o ke keena Ahaolelo kahiko, i noho mua ia ai hoi e ka Luna Hooia. A o kahi pupupu hale kahiko e lilo aku ana i wahi hoahu ukana no ka Papa Ola.

Halawai Ahakuka Malu.

                Ua kaheaia he halawai na ka Ahakuka Malu i kakahiaka Poaono nei, no ka noonoo ana i kekahi keehina e hiki ai ke ukuia na lilo o ke Aupuni oiai ka wa iho nei o ke kole ra. Ua noi ae ke Kuhina Waiwai i haawina o $25,000 hou a ua hooholoia. Ua hoakaka ae ke Kuhina no keia huina i hookaawaleia, a ke huiia me ko mamua aku nei, he $60,000. Mai loko mai o ia huina, he $27,500 i hooliloia no ke kokua ana i ka Papa Ola, a o ke koena iho no ka uku ana i ke poho o na poe mea loi kalo a me laiki i hoopoinoia, na kauhale i wawahiia, na poe hana a me na lako ai, a me ke puhi hoomaemae ana i na mea kanu. He kumuhana okoa ae no kekahi a ka Aha i noonoo ai, oia ka huikala ana i kekahi koa i hoopaahaoia.

Ki Pu o Kakahiaka La Pule.

                Kakahiaka nui wale o nehinei, mawaena o na ho ra 3 a me 4, ua ki pu ia iho la kekahi haole nona ka inoa o Sekota, e Keoni Balaunu, he hapa-haole, e noho hana nei me T. B. Mare, a halahia aku la ka poka mai kekahi aoao a kekahi o ka opu, ma kekahi o na hale hoolimalima e ku nei ma alanui Kekaulike, Kapuukolo. O ke kumu, pela ka mea i hoikeia mai, ua hanakuli launa ole mai keia haole a me kekahi poe okoa iho mai ka po Poaono mai a ao wale no, a no ia mea ua ala ae o Balaunu a hele aku la e papa ia lakou ma kekahi rumi e iho. Aole i hooloheia mai kana mau olelo, aka, ua hoomaka mai ua poe haole la e alu iaia a emi hope aku la iloko o kona rumi, hopu aku la i ka elau o kana pu a hoomaka'uka'u mai la i na haole. Ia manawa i wehe ae ai kekahi haole i kona kamaa a nou aku la aku na maka o Balaunu. Hopu koke aku la hoi o Balaunu i kana pu raifela a ki mai la a ku ai kela haole i hoikeia ae nei. Ua hopuia o Balaunu a hoopaaia i ka Halewai, a o ka haole hoi, na Kauka Emekona i lapaau i kona wahi i eha a hookuuia mai. Ua noi aku oia no ko Balaunu hookuuia mai, aohe nae i aeia.

            I kahi mau la o ka pule i hala, ua hopuia iho la he Kepani no ke kue i na rula o ka Papa Ola, o ia ka lawaia ana iwaho o Kaalawai, a he ekolu mau hee nunui i loaa iaia. Ua hookolokoloia oia imua o ka Aha Apana a ahewaia, a ua hookauluaia kona hoopai.
            Ma na hoike a J. A. Makuna a me Kauka Hebeta imua o ka Aha Apana i ka Poakolu iho la, ua loaa o Samuela N. Emekona i ka ma'i pupule, nolaila, ua hoounaia oia no ka Halemai Pupule e noho ai. He Amerika oia ma ka hanau ana, a he 70 ona mau makahiki. He kaikuaana oia no Kauka Emekona, Iosepa, a me Oliva Emekona.