Ka Makaainana, Volume IV, Number 20, 11 November 1895 — Page 6
6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA 11, 1895.
  Alana   saila ka Nani 
 ---KA--- 
 HAKU BARONA WAHINE.  
Ka Naita Huna o ke Kapakila Ulaula-----Ke Aka Kino Wailua Kamahao----Ka mea Hoopahaohao o ka Po----Na Lei Daimana Ekolu----Ka mea Huna Pohihihi lua ole o ka Lua Waiwai o Hamelota.
  Ela   Bene 
 KA HAKU BARONA OPIO; 
 --- A ME --- 
 Ane Bela 
 KA MANU HULU OMAOMAO O SEKOTIA. 
 Mokuna I.----Helu 5. 
 NA LEI DAIMANA EKOLU.  
  Nolaila, ua hoea mai la kaua e ka mea heluhelu i kahi ono o ka waiu a me ka meli o keia nanea ilihia a kaua e heluhelu nei. A no ka nui o ke kaulana o Ane ma na mea a pau, a oi loa aku hoi ma kona kulana, ua nui loa na akenaia no Ane a ua hookaulana ae na kumu a pau a Ane aole loa he mea nana e kulai ia Ane ma na mea a pau, a ua aa ae kana mau kumu e hookuku me   Bene, ka mea nona ke kaulana a lakou e lohe nei ma kela inoa moto, "ka mea oi o ka naauao nana e rula i ka naauao a e lilo hoi i pookela iloko o ka aina laula o na Hilana o Sekotia."   
                   I ka wa i loaa aku ai keia pane i na kumu o ke kula nui o Eneroma, ua hui pu ae la na kumu a pau a noi aku la ia Bene ina paha e ae ana oia e paio me Ane, e like me keia noi. "Ua makaukau au e pane i na mea a ppu e hoea mai ana imua o ko'u alo, a ina no ke ku ana a paio ma ke kahua e koiia mai nei, ua makaukau au e hooko aku," wahi a Ela Bene.   
                   Na Lei Daimana Ekolu---Ka Paio no ka Moto-----Ela   Bene ka oi-----Ka leta i poina loa.   
                   Ua aeia kela noi hookuku o ka paio mawaena o Ane a me Ela   Bene opio, a ua holopuni aku la ia ma na wahi a pau o Sekotia a hoea loa aku la ma na kaiaulu o na Hilana o Wale, a hoea loa aku i na polena o Arabia a puni o Palesetine a me Hinedu. Ua hele mai na keikialii a me keiki a ha poe waiwai a hanohano mai na wahi like ole mai o ke honua e ike pono i ka nani o Ane, pehea la kona     kaulana   a lakou e lohe nei, a     pela hoi kona ike ma   na mea a pau. Pela no hoi o Ela Bene o ke kula nui o Eneroma. Ua hooholoia maloko o kekahi halepule nui e hui na moho elua me na kumu pakahi a laua. Iloo ia mau la o kahoomakaukau, ua lilo ia he hana nui i na mea a pau a e lawe hele ia ana ka inoa o Ela Bene e kona mau hoa kula, a he mea ia na lakou e olelo pinepine ai me ke kaena pu no Ela Bene, a pela no hoi o Ane. Ua lilo no hoi ia i mea na kona mau hoa kula a me na hoa'loha, a oi loa aku hoi ma kona ano kulana hanohano a ohana waiwai nui no ia taona.     Nolaila, ke   pii like nei ke kaulana o keia mau opie elua, me ka lilo i mea paio nui ia iwaena     o na kanaka a pau, a me he la, ua maheleheleia ka lahui i elua mahele. O kekahi hapa, aia mahope o Ane, a o kahi hoi, aia mahope o Ela   Bene, a pela wale aku no a hoea wale i ka la o ka hookoia ana o keia paio no ka inoa moho o ke ao.   
                   Ua hiki mai ka la e ike ia ai na moho elua, a ua kau ae o Ane a   me kana mau kumukula me kona luaui ka Haku Bela     Haosetine maluna o kekahi kaa     i paluluia a puni me ke aniani, a   e hukiia ana e na paa lio he     12 a e kalaiwa ia ana e na kalaiwa elua, a i kinohinohiia   i na pua nani a me na hae like ole e pulelo ana i ka welelau makani a e niniu poahi ana ka huiia o ke kaa, a ke lawe la na lio no ke kahua lealea o Halalii, a aia na kamahele o ke alanui ke haawi mai la i na leo huro i na wa a pau a ke kaa e maalo ae ai, me ka leha ana aku i na hiona nani kilakila o ua manu hulu omaomao la, a hoea wale i ka hale pule, a iloko o ia manawa like i loheia aku ai ka leo o ka pahu, na ohe a me na mea kani like ole e kani ana me ka malie, a lohe pu ia aku la na leo huro o na mea a pau e hooho ana, a aole i liuliu ikeia aku la he hua kai nui a me ka hale auamo e hapaiia ana e na kumukula a me na haumana kula o ke kula nui o Eneroma me ka halepio ano e i kinohinohiia i na mea nani, a e ku hookahi ana o Ela Bene iloko o ka halepio i kahikoia i ka lole silika nani loa, me na medala gula a dala i makana ia mai e kana mau kumu. A o ke kulana o Bene opio e ku la, ua like ia me kekahi anela kamahao mai ka lani mai, a e paa ana oia ma kona lima akau i ke kahi buke nani waihooluu gula a me kona papale ma kona lima hema i hoopiliia ma kona poaeae;  
  a   o kona mau kamaa e komo ana, ua molinaia me ka wai dala. 
 (Aole i pau.)  
Luuluu Wale ka Hele'na.
  Ma ka la 23 o Okatoba, ua kii     mai la ka anela o ka make a lawe aku la i ka uhane, ke kukui malamalama o ka hale kino o E. S. K. Kaioe, a waiho iho la i ke kino puanuanu na makou na na keiki me ko makou mama e paiauma aku ma keia ao mauleule.     Aloha ino! Ua hanauia ka mea i hala aku ma Wainiha, i ka pohaku pahee, i ka la 12 o     Maraki, M. H. 1853, a ua piha     iaia na makahiki he 42 me na malama keu. He keiki kupa oia no Wainiha nei, a na kona make   ana i hoonele aku i ka nui ohana me ka makamaka ole nana e hookipa. Luuluu wale ! He puuwai hamama kona i na mea a pau e kipa aku ana ma kona home a he waipahe hoi ma ka noho'na kane a me wahine, a oia hoi kekahi e noho ana ma luna o ke kuonoono me ka hiipoi ana hoi i kana wahine me na keiki.   
                   Ua hala o E.   S. K. Kaioe me ke aloha nui ia e na kini makamaka me ka lehulehu a pau, mai uka a kai o Wainiha, a no ka luuluu me ke kaumaha, ke kanaenae e ae nei au i na wahi a pau a ka mea i hala aku i wale ai. Ia oe, e Maunahina i ka naele o Alakai, nou keia walohia, oiai, o kekahi o kou mau keiki kamaaina ua hala aku oia i ke ala hoi ole mai. Aloha ino! Pela pu no hoi ia oe e ka poha ku pahee o Wainiha, ua pau kou ike ana i kona mau kapuai, aole e pa hou ana maluna ou. Walohia wale! Ia oe pu kekahi e ke kai hone o Kaumaka, me na lehua o Luluupali, nou ko'u hoomanao ana me ka walohia. Ia oe pu kekahi e ka lae o Kolokolo au i ke kai, kokolo ke aloha hana e ia makou ka ohana no ka mea i hala aku. Ia oe e ka wai hui o Lumehai, aole o Kaioe e naue hou ana maluna o kou mau ae wai me kona moku nautilo     (kao). Ia   oe e ka hulaana o Kealahula, ka mea nona ka hooheno----"Ano kaikoo lalo o Kealahula, ua puhia ke ala ma Puahinahina," he u keia na'u ia olua. Ia oe e Kahalahala me Kalualauoho, he hoomanao keia na'u ia olua. Ia oe e Pohakuopio     i ka wai o Waikoko, he u keia na'u ia olua. Ia oe e Waipa i ka wai halai o Waioli, welina keia ia olua. Ia oe hoi e ka limu ka kanaka o Manuakepa, me ke one pua rose o Mahamoku, he kaumaha luuluu keia na'u ia olua. Ia oe hoi e ke kula loa o Naue, mai haule oe i ka hope waa, aka, eia no oe i ke alo, aole au e poina ia oe. O oe pu kekahi me ko'u hoomanao ana i ka mea   i hala aku. Pela pu ia oe e ka lupua o Pehelehala, o oe pu kekahi i ko'u wa o ka luuluu. Aloha wale! Ia oe hoi e ke ahi kau o Makana, ia oe ko'u welina hope. Aloha ka makua!   
                   I ko'u hooki ana i ka'u kanaenae no ka mea i hala, ke haawi     aku nei au i ko'u aloha piha   i ka makuahine kanemake me na pokii makuakane ole o'u. Aloha ka makua, aka, na ke Akua e hoomama mai i ko kakou mau naau luuluu. "Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku. E hoonaniia Kona inoa."   
   J. K. DREW.   
   Waialua, Kauai, Okatoba, 24,   '95.  
He 87 ka nui o na hihia imua o ke kiure i keia kau.
Ua hina pu a palaha ana ilalo o Balaunu, mea kii leta ma na alanui i ka Poakahi i hala, oiai e huli hoi mai ana ma kahi kokoke i ka huina o na alanui Moi me Liliha. E hoao ana oia e komo mawaena o kekahi mau kaa, aka, kuia e kona kaa hehiwawae i ka pohaku a huli ke alo iluna. Ua ehaia oia a ua hoihoi loa ia no ka Halemai Moiwahine, aka, ua oluolu hou no a eia no ke hoomau nei ma kana hana kii leta.
C. E. Williams me Keiki.
  E   d. A. Williams, Luna Nui. 
 Helu 611, Alanui Moi, ma Ewa iho o ka 
 Pa o Aigupita.  
He mau mea kuai lako hale o na ano a pau loa.
He mau mea Hana Pahu Kupapau a Hooponopono Hoolewa.
  E   hoolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaapio     a   me na Kaa-ohana.   
                   Ina   no e ninau ia laua, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapau.  
O ka Ialoa kekahi hana hiki loa ia laua, aia ia malalo o ka lawelawe ponoi ana a Ed. A. Williams, F. D., he mea i puka pono mai ka Kalaka Kula o ka Ialoa Maikai ana iloko o Mei, 1894.
----NA TELEPONA----
  Keena,   Helu 179---Kauhale a me Kahea Po, Helu 815.   
   no   v 2-mp.  
Waihona Buke Hawaii.
E loaa no na buke ma ka olelo makuahine no ke kuai ma ke keena o ko makou Puuku. Penei iho kekahi o ia mau buke:
  Laieikawai   - - - $1 00 
 Gaberiela Lenoa - - - 75 
 R. W. Wilikoki - - - 50 
 Hookahuli Aupuni o 1895 - - - 50  
a pela aku, a pela aku.
O na buke e ae no hoi kekahi, e laa na buke kanawai, a me kahi mau ano e ae,
  ke ninau   pololei ia mai ia   
   F. J. TESTA (Hoke), 
 ok 28-tf 327 Alanui Moi.  
No ka Hoolimalima.
  O   ka hale ma Alanui Kalepa, i hoohanaia     mamua   e ka Hui Hoolaha Buletina Puka La.     Ua   hiki loa no o lalo ke maheleheleia i mau     keena   oihana, a pela aku.   
                   E   ninau ma ke keena o   
                                   WM.   G. IRWIN & C., 
 iune 24 Kaupalenaia.  
Hoolaha Hoohui.
  Ke   hoolahaia aku nei ma keia o BRUCE     WA   RING, e noho ana ma Honolulu,     Mokupuni   o Oahu, a me CHARLES S.     DESKY, e noho ana no ma Honolulu i olelo mua ia, ua hoohui ae ia laua iho.   
                   O   ka hana a ka hui, o ia ke kuai mai a me ka hoolilo aku i na Waiwai Paa a me     Lewa ma ko   Hawaii Paeaina.   
                   O   ka inoa hui o ka hui, o ia no o  
  BRUCE WARING AND COMPANY.   
                   O   kahi nui a ka hui e lawelawe ai i ka     hana, aia   no ia ma Honolulu i olelo mua ia.   
                   Hanaia ma Honolulu,   
                 Sepatemaba 30, 1895.   
   ok   t 28-3mnw.  
J. K. KAHOOKANO.
  LOIO   a he Kokua ma ke Kanawai. 
 KEENA HANA: Alanui Kaahumanu  
Honolulu. ian 8, '94 1mk