Ka Makaainana, Volume IV, Number 21, 18 November 1895 — Page 6

Page PDF (872.67 KB)

6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA 18, 1895.

HOOMANA KATOLIKA
-
He Kuhikuhi no ke Ao ana i na
Hoahanau o ka Ekalesia
Anagalikana.
-
APANA ELUA - MAHELE III.
NA KUMU O KA HOOHULI HOOMAEMAE.
[Hoomauia mai ka Helu 20, Buke IV.]
-v.-

                    Ma o loa aku hoi o keia mau hana ino a makou i kuhikuhi aenei, aia no hoi kahi ua kokoke loa mai i ke alo, a no ia hoi makou e kamailio pokole ae ai.
                    Ma ke kamailio ana no ko Enelani hoohulihuliia ana na kuhikuhi ae makou i kahi i lawelaweia ai o ia hana e kekahi poe moneka, e laa o Augusetine a me Aidana. O ke ano o ka huaolelo moneka, he mea ia e noho hookahi ana, aka, ua pili no hoi ia olelo ana i na kahunapule a me na hoahanau pu i hookahi ka noho like ana maloko o na kauhale pili hoomana a mau hale moneka (monasteries) paha e like me ko lakou kapaia ana. Ua hoopaa na moneka ia lakou iho aole e mare wahine, aole e malama i kahi waiwai lewa, a e noho hoi lakou i kekahi ola ana o ka hoolohe i ka rula. I ke au o na makahiki waena ua lawelawe na moneka i kekahi hanaino nui loa a waiwai ma na hana o ka ekalesia a me ke aupuni. O na hale moneka na halekula hoomaamaa o na kahunapule, na home hoopunana hoi o na hana noeau a me ka naauao, ka puuhonua hoi o na poe ma'i a me na poe aoo palupalu. Na na poe moneka no hoi i hoomau aku i ka a malamalama ana o ka ipukukui o ka naauao iloko o na wa hapopo a pouliuli, a he aie nui hoi ko Enelani ia lakou. Aka, ia lakou no ko lakou la, a ua hooholoia hoi e kaalo a e nalo loa aku ana ko lakou hanohano.
                    Me ke akahele ua lilo mai he mahele nui o ka aina iloko o ko lakou mau lima, a me ka waiwai nui no hoi, ua haule aku na moneka iloko o na noho'na palaualelo a pakela ai, a nalohia aku la hoi ko lakou kaulana no ka manao kupaa ikaika a me ka hemolele.
                    No na faria (friars), a i ole ia, poe hoahanau paha, oiai, o ke ano ia o ia huaolelo, e kamailio aku no hoi makou. He poe kanaka keia i haalele i ko ke ao nei, a ua hoolilo ia lakou iho i ka hana o ka Ekalesia, aia ma o lakou la "ke ano io maoli o ke ola Euanelio ana, e like hoi me ka mea i manaoia iloko o ia mau au, i oi loa aku hoi mamua ae o ka mea i ikeia e na Oihana mamua aku. E ola ana mamuli o na mohaiia aku, a pela iho la i loaa ai he papaaina ua uholaia no lakou ma na wahi a pau, nolaila, aole no hoi lakou i makemake, e like la me ko kahi poe e ae, i na hoolako ana me na kahua aina paa mamua ae o ka hiki ana ia lakou ke kukulu ae i ko lakou mau kauhale. A o kekahi no hoi, ua olala ae lakou iloko o ka maliu kamahao ia, aole wale no hoi o ka lahui, aka, o na pope, a i ike koke nui mai ai hoi ma o lakou la o ko lakou mau koa kuikawa kupaa a ma kaukau loa hoi lakou."

(Aole i pau.)
-
Mau Ma'i Lepera Mahuka.

                    I kela pule aku nei, ua holomahuka iho la he mau ma'i lepera mai ke kahua ma'i mai o Molokai, kau iho la maluna o ka waa a holo mai la no Honolulu nei. I ka wa i loaa mai ai ka lono i Honolulu nei no keia mau ma'i mahuka, ua huli koke ia aku la a loaa hookahi a koe kekahi, aole i maopopo kona wahi i noho ai. E hoihoiia aku ana ka mea e paa nei me na poe ma'i hou e noho nei ma Kalihi no Kalaupapa.

-

                    Kakahiaka Poakolu iho la i huli hoi mai ai ka Beninetona mai Hilo mai me Kuhina a me Misasa Wilisi.
                    Ua laweia mai e ka Malulani i ka Poalua iho la he wahi keiki uuku, o Kalua ka inoa, a ua hoihoi loa ia aku no Keoneula e hoopaaia ai.
                    Ua paewa makou ma keia helu aku nei e pili ana i ka hihia o Eduada Wudewada, o ka pololei he umi kiure ma ka ahewa iaia a elua kue.
                    Ua hoouna loa ia aku no ke Kula Hoopololei o Keoneula o Hale Kanuha i ka Poaha iho la e ka Aha Apana no ka hele ole i ke kula.
                    Ma ka hihia kuai waiona o J.L. Kiwini imua o ke kiure i ka Poakahi i hala, ua like a like na kiure ma ke koho ana, aole i loaa ka olelo hooholo. O kana wahine, ua hookuuia.
                    O kekahi o na Pake kiu o ke Aupuni i hopuia ai i ka Poalua i hala, no ka hele ana e noi ma ke ano hoopunipuni a loaa mai ai he $15 mai kekahi mau kanaka elemakule mai, ua hookolokoloia imua o ka Aha Apana i ka Poakolu iho la a hoopaiia he hookahi makahiki hoopaahao a me $100.
                    O Au, he makai Pake kauwai no Hamakua, ua paa i ka hopuia no ka imi loaa me ka hoopunipuni. No ka mea, mamua aku nei ua hoolahaia ae he $20 makana i ka mea nana e hoihoi aku i kekahi Pake mahuka i Hawaii, a i Honolulu nei i paa ai ka mea mahuka i ka hopuia. A na Au i hoihoi a hiki i Hamakua, a loaa mai la iaia ka makana aole nae oia i haawi mai i ka mea nana i hopu ka Pake mahuka.

Alanasaila ka Nani
-KA-
HAKU BARONA WAHINE.

Ka Naita Huna o ke Kapakila Ulaula - Ke Aka Kino Wailua Kamahao - Ka mea Hoopahaohao o ka Po - Na Lei Daimana Ekolu - Ka mea Huna Pohihihi lua ole o ka Lua Waiwai o Hamelota.

-
Ela Bene
KA HAKU BARONA OPIO,
- A ME -
Ane Bela
KA MANU HULU OMAOMAO O SEKOTIA.
-
Mokuna I. - Helu 6
-

Na Lei Daimana Ekolu - Ka Paio no ka Moto - Ela Bene ka oi - Ka leta i poina loa.
                    Ae, e ka mea heluhelu, o ka nani o na kahiko o ua keiki la, he hihiu a ka launa ole. Pili pili wahi aina ole, ahai aku la ia i ke ehuehu.
                    A ia manawa i komo aku ai ka hale auamo iloko o ka halepule, iloko o na leo kupinai o ke ano Nanakuli a kamalii o ke anaina, a "kai halulu ana hoi i ke alo o Kauiki" ka leo o na mea kani.
                    A iloko o ke aheahe malie i loheia aku ai ka leo o Ela Bene mai luna mai o ka halepio ano e i ke mele lahui mua loa o ke Aupuni o Sekotia. A ke nana aku i ke ahaina i kela manawa, ua piha maoli i ke hehia.
                    No ia mea i meha pu iho ai ke kani o ka leo o na mea kani, a lohe maopopo ia aku la ka leo nanahe o ua kaaka la, a piha iho la kela a me keia me ke anoano ilihia a ku malie iho la me ka oni ole, mai ka Moi Wolesaire a hiki aku i ka lopa haahaa loa o ke aupuni o Sekotia.
                    E hoomanao iho kaua, e ka mea heluhelu, aole i loheia kekahi mea maikai e like me ka Ela Bene i hana iho la i ka wa mamua aku o ka noho moi ana o Wolesaire, akahi wale no.
                    A me he mea la ma ka nana aku, ua like maoli no o Bene me kekahi puali anela o ka lani e hosana ana imua o ka nohoalii o ke Keiki Hipa a ka Mea Kiekie loa, a ke kulu la hoi na waimaka o na mea a pau loa e noho ana iloko, a pela pu no hoi me ka Moi.
                    Iloko nae o ia mau minute o ke eehia e halii paa i ku ae ai ka Moi iluna a hele aku la a hopu i ka lima akau o Bene a hookomo aku la i ke komo o ka hoailona alii o Sekotia, a pane aku la:
                    "Ke haawi aku nei ke Alii ka Moi o na Hilana o ke Aupuni o Sekotia, i keia komo gula o ka hoailona alii o ka lalani alii o Wolesaire, ke kaulana. A, e ke kanaka opio, e oluolu oe, e lawe aku i keia makana no ka manawa mua loa o ka hanohano o keia la."
                    Huli ae la ka Moi a hoi no kona noho, a ia wa i ku mai ai na peresidena elima a wehe mai la i na hana me ka mahaloia.

[Aole i pau,]
-

                    Ua makemakeia ka mea kakau o ka moolelo o Alanasaila ka Nani, e hoouna mai i ke koena kope o keia moolelo a pau pono.

-
Ma ke Kauoha.
-
NA RULA O KA PAPA OLA.

KEENA O KA PAPA OLA,
HONOLULU, Okatoba 30, 1895.
                    O na hookapu ana a pau loa i ka holoholo ana o na moku a me ka holo ana o na ohua mawaena o na awa e ae a mawaena o Honolulu nei a me na awa e ae o ko Hawaii Paeaina nei, ma keia ua hoopauia.
Ma ke kauoha a ka Papa Ola.
J.T. WATERHOUSE,
Peresidena.
nov. 4-3mnw.

-
AINA PA-HALE NO KE KUAI.

                    Aia keia pa-hale ma Kapauhi, ma Waikiki iho o ka Hale Ahahui Opiopio Pake, he 3,120 kapuai-huinaha ka ili.
                    No na mea a pau e pili ana, e ninau ia
F J TESTA,
nov 11-mp 327 Alanui Moi.

-
KAMAA! KAMAA!
O KANE, WAHINE a me KEIKI,

Mai ke Kumukuai Haahaa Loa a ke Kiekie Loa. He mau WAIWAI HOU loa wale no o ke kulana Helu Ekahi.
                    O na launa kalepa me na Hawaii ia e konoia aku nei.
D.B. KAMIKA,
Luna Nui o ka Hui Kamaa o na Poe Hana.
                    Aia ma Alanui Papu, makai iho o ko N.S. Sachs' Halekuai.
iul 15 nov 11-mp

-
HALEKUAI KUIKE OAHU
-
"KE OLA O HAWAII."
Helu 322, - - - Alanui Nuuanu.

                    Oiai hoi, ua pau ae la ke kuahana ana, ua weheia hoi ka halekuai maluna ae i Iulai 1 nei, nolaila, ua makaukau loa e hooko a e hoolawa aku i na iini o na poo a pau. E ko no ka makemake o na wahine ke kipa mai malaila, a e pono no hoi ke kipa mua mai mamua o ka hele ana i na halekuai e ae. Malaila no e loaa ai.
                    Na Makalena, na Kalakoa, na Keokeo Halua me Vitoria, na Papale, na Kakini, na Hainaka, na Waiala, a pela aku a nui a lehulehu wale.
                    E ike mai ia kakou hoakanaka.
M.E. SILVA,
iul 8-tf Luna Nui.